Танымдьщ окы ту процесi

Танымдьщ окы ту процесi
тYPде бiлу окушылардын жаксы нэтижеге кол жеткiзетiнiне кетлд ш бере алмайды. 
Элеуметтану жeнiнде окып отырган окушылар не iстеу керекпгш (тарауды оку), сез- 
дердщ магынасын (декларативтiк бiлiм) жэне такырыпты тYсiну ушш не iстеудi (про- 
цедуралык бiлiм) бiлуi мумкш. Алайда олар тарауга кез жYгiртiп кана ететшдштен, 
оны жаксы тYсiне алмайды.
Мундай жагдайлар кептеп кездеседi. Бул мысалда шартты бiлiм деп такырып­
ты кай кезде шолу керектiгiн бiлудi айтамыз. Бiз жалпы мэлiмет алу Yшiн газеттi 
немесе интернет желшерш шолып шыкканымызбен, мэтш мазмунын туинуде онын 
пайдасы жок.
Шартты бiлiм окушылардын максатына сай келерлiк декларативтiк жэне проце- 
дуралык бiлiмдi тандап колдануга кемектеседг Тарауды ден койып окып шыгу Yшiн, 
окушылар осылай окудын тапсырманы орындауга кемектесетiнiне сенуi керек. Баска­
ша айтсак, бул стратегиянын функционалдык кундылыкка ие екенш керсетедi, себебi 
ол окушылардын материалды тYсiнуiне кемектеседг
Шолуды кай кезде жэне не ушш колдану туралы шартты бiлiмi жок окушылар­
дын оны кажет емес кезде де колдануы ыктимал. Олар бул тэсiлдi окута катысты 
барлык тапсырмаларды орындауда колдануга болады деп есептеген жагдайда, кажет 
еместш ескертiлгенiне карамастан, пайдалана бередi. Ал пайдасы жок деп санаса, 
буйрык берiлмейiнше кайтып колданбайтын болады.
Шартты б ш м ¥М Ж-дагы пайымдау желiлерiнде кер ш с табады жэне деклара- 
тивтш те, процедуралык та бiлiмдермен тыгыз байланысты. Шартты бiлiмге койы- 
латын талаптар да жок емес: шолу - жалпы маглумат беру Yшiн кажет. Алайда егер 
маган кемектеспедi деп есептесем, шолу тэсш н койып, мэтшге ден койып, теренiрек 
оки бастауым керек. 7.1-кестеде бiлiмнiн уш тYрi керсетшген.
Шартты бiлiм - езiндiк окудын ажырамас белiгi (Zimmerman & Schunk, 2011; 
Chapter 10). взшдак оку окушылардан тапсырманы орындау алдында кандай окыту 
стратегиясын колданган жен дегендi шешудi талап етедi (B. Zimmerman, 2000). Оку­
шылар метатанымдык процестердi колдана отырып, тапсырманы орындау барысында 
кандай денгейде орындап жатканын (мысалы, тYсiну денгейiн) аныктайды. Окушы­
лар тусшш оку кезiнде кандай проблема болганын аныктаганнан кейiн, шартты бш м- 
ге суйене отырып, кандай тэсшдщ тиiмдi екенiн аныктайды жэне окыту стратегиясын 
езгертедг Окушылардын езiндiк окуын арттыру Yшiн компьютерге непздей отырып 
окыту метатанымдык курал кызметш аткарады деген пiкiрлер де жок емес (Azevedo, 
2005a, 2005b).

жүктеу/скачать 18,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: