Ацпаратты е вдеу теориясы: кодтау жене сактау

Ацпаратты е вдеу теориясы: кодтау жене сактау
5.1-сызба
Сездщ орналасуына ка­
рай еске сактау кезiнде
орын алган кателiктердi
KepceTeTiH peTTiK дога
Жогары
Темен
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 1415 16 17 18
PeTTiK орналасуы
Эксперимент
Жуптыц-ассоциативтгк оцыту
кезiнде 6ip жауапка 6ip тiтiркендiргiш берiледi (мы- 
салы, 
cat-tree, boat-roof, bench-dog).
Тiтipкендipгiш 6еpiлген кезде зерттеуге катысу- 
шылар дурыс жауап тандауга тырысады. Жуптык-ассоциативт
1
к окытудын Yш аспек­
т а 6ар: тiтipкендipгiштеpдi ажырата алу, жауаптарды Yйpену жэне кай жауаптын кай 
тiтipкендipгiшке сай келетiнiн 6iлу. Зерттеушшер жутык-ассоциативтгк 6iлiм орын 
алатын процесс пен танымдык медиациянын p
0
лiн аныктауга талпынып кepдi. Окыту 
кезен-кезенмен орын алады, ал тiтipкендipгiш-жауап байланысы бipте-бipте ныгаяды 
деген пiкip бар. Бул кезкарасты карапайым окыту догасы растап отыр (5.2-сызба). 
Догага сэйкес, адамдар cездi жаттай бастаган кезде кебipек кате жi6еpcе, кайталаудын 
аягына карай кате саны азайган.
Эстес (1970) жэне т.б. зеpттеушiлеp тYpлi кезкарасты алга тартады. Олардын 
ойынша, кайталау окыту негiзi болганымен, 6iлiм алушы дурыс жауапты 6iлуi де, бш- 
меуi де мYмкiн. Жаттыга келе ассоцияциялар саны арта тYcедi. Б ш м алушылар жат- 
тап отырган материалынын магынага ие болуы Yшiн оларды жай гана жаттап коймай, 
ез беттнше уйымдастыра алады. Олар тiтipкендipушi cездеpдi олардын жауаптарымен 
байланыстыру Yшiн танымдык медиацияга CYЙенедi. Айталык, 
cat-tree (мысъщ-агаш)
жубы кезiнде окушы агашка ермелеп бара жаткан мысыкты елеcтетуi немесе «Мысык 
агашка ермеледш деген cейлемдi есте сактауы мYмкiн. Оган 
мысыц
кеpcетiлген кезде, 
сол кеcкiндi немесе cейлемдi еске тYcipiп, 
агаш
деп жауап 6еpедi (Terry, 2009).
Зерттеушшер еркш есте сактау кезiнде окушыларга 6ipкатаp cездеpдi кеpcетiп, 
оларды, кандай ретпен болса да, жатка айтып шыгуды сурайды. Бул тэсш жадты жак- 
сартуга кемектеcедi (Sederberg, Howard, & Kahana, 2008). Кеп жагдайда 6iлiм алушы­
лар есте сактау барысында тiзiмде 6ip-6ipiнен алыс орналаскан cездеpдi топтастыруга 
тырысады.
Мундай топтастыру кезiнде олар cездеpдiн магынасына, 6ip-6ipiне жакындыгы- 
на (мысалы, rocks (тау), fruits (жемic), vegetables (кекеню) кенiл аударады. Осындай

жүктеу/скачать 18,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: