Дейл Шнук. Оқыту теориясы indd

5 -Т А Р А У
Ynpeiy кез1нде мугал1мдер окушылардьщ осы бш м ш колдана алады. Мугал1м геогра- 
фиялык тYзiлyлeрдi (мысалы, тау, жанартау, муздьщ, езен) сипаттауга кажетт сызбаны 
Yйрeтiп жатыр делш. Сызба бшктлк, материал, белсендшк атрибуттарын камтуы 
mym
- 
шн. Окушылар сызбамен танысканнан кешн, оны непзге ала отырып, ездер1 окыган 
жана тузтулерд1 жштейдт Сол аркылы баска да тYзiлyлeргe катысты жана сызба сыза 
алады.
Процедуралъщ б'т'ш
немесе танымдык эрекеттерд1 калай юке асыруга болатыны тура- 
лы б ш м (Anderson, 1990; Gupta & Cohen, 2002; Hunt, 1989; Paris et al., 1983) мектепте 
б ш м беру ушш аса манызды. Б1з процедуралык бшм1м1зд1 математикалык есептерд1 
шыгаруда (мысалы, алгоритмдер), акпаратты корытындылауда, параграфтарды шолып 
шыгуда, интернетп караган кезде жэне зертханалык зерттеулерде пайдалана аламыз.
Процедуралык б ш м желшерде вербалды кодтар жэне кесшндер ретлнде сактала- 
ды. Бул жагынан алганда, ол декларативтш бш м нщ сакталуына уксас. ACT теориясы 
процедуралык б ш м енд1рютлк жYЙe 
(production system)
ретлнде сакталады деп есеп- 
тейд1 (Anderson, 1996; Anderson, Reder, & Lebiere, 1996). внд1рютлк жYЙe дегешм1з -
рефлекс пен эрекет тлзбепнен (ережелерден) туратын желг Мунда рефлекс деп жYЙeнi 
юке косатын жагдайлар жиынтыгын айтсак, эрекет дегешм1з - орын алатын ю-кимыл- 
дар жиынтыгы (Anderson, 1990; Andre, 1986; келес бел1мд1 караныз). Концептуалдык 
тургыдан алганда енд1рютлк жYЙe нейрон желшерше уксас (2-тарауда айтылган).
0н1мд1л1к жуйес1 (Production Systems) жэне коннекционистж модель
в ш м д ш к жYЙeсi (Production Systems) мен коннекционистлк модельдер танымдык 
окыту процесшщ кызметш зерттеу парадигмасын бшд1ред1 (Anderson, 1996, 2000; 
Smith, 1996). Каз1рп ^ н г е дешн б ш м беруге катысты коннекционистлк модельдер 
ете аз зерттелдг Бул модельдер женшде баска дереккездерден окуга болады (Bourne, 
1992; Farnham-Diggory, 1992; Matlin, 2009; Siegler, 1989).
О нш дШ к жуйеси
ACT, ягни белсендшк теориясы «
ет м дт к жуйеС (production
system)
дегешм1з - рефлекс пен эрекет тлзбепнен (ережелерден) туратын желш де­
ген аныктама бередг Мунда рефлекс деп жYЙeнi юке косатын жагдайлар жиынтыгын 
айтсак, эрекет дегешм1з - орын алатын ю-кимылдар жиынтыгы (Anderson, 1990, 1996, 
2000; Anderson, Reder, & Lebiere, 1996; Andre, 1986). в ш м д ш к
егер
-
онда (if-then)
mipKecinen
турады: 
егер
сез1 (шартты) максат пен тестллеуд1 бшдарсе, 
онда
сез1 эре- 
кеттл бгвдреда. Мысалы:
■ IF I see two numbers and they must be added (ЕГЕР мен керген е к сан косы- 
луы кажет болса),
■ THEN decide which is larger and start with that number and count up to the next one 
(ОНДА мен Yлкeн саннан бастап коса бастаймын). (Farnham-Diggory, 1992, р. 113)
в ш м д ш к рефлекстерден туратын процедуралык б ш м болганымен, оларга дек- 
ларативтлк бш м нщ де катысы бар.
Дагдыларды игеруге катысты окыту процедурасы ете баяу юке асады (J. Anderson, 
1982). Алдымен, окушылар эрекеттер тлзбегш декларативтлк б ш м кезкарасы тургы- 
сынан юке асырады. Т1збектеп эр кадам пайымдау ретщде кер ш с бередг Окушылар

жүктеу/скачать 18,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: