Ң о в о л гт л с а ры повестер мен әҢгімелер ьжазушы баспасы



Pdf көрінісі
бет40/49
Дата21.05.2024
өлшемі11,82 Mb.
#202678
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   49
к ө б і н
-
ще жүрөгім айнып құсып жіберемін бе, деген оймен нө 
боларын білмей теңселіп барады. Ңан-сөл жоң, мац- 
дайына бір суың тер пайда болған бала ошақтың қасы- 
нан өте берді. Лапылдап өшіге жанған от, саңырлап 
ңайнаған ңазаннан көтерілген бу, бүкіл әлемгө сыртын 
беріп, отңа қадалған күйі мелшиіп отырған бейбақ ата­
сы Момын. Бала атасының мазасын алғысы келмеді. 
Ертерек үйге жетіп, төсекке кіріп, тас бүркеніп алғысы 
бар. Ештеңеге қарағысы, ештеңені естігісі келмейді. 
Мына сұмдық, мына масңараны ұмыту керек...
Ңарсы алдынан Бекей апасы шыға келді. Бүгін не­
ге екені белгісіз, бар жаңа киімін үстіне іліп шыңқан 
Бекейдің көңілді, жасана ңалуы кешегі ңырғын төбе- 
лестен бет-аузына түскен көкшіл дақтарға жарасып 
тұрғаны шамалы. Мынау «қан ңассапқа» бұл да мәз 
болып, апын кіріп, гүпін шығып жүрген сияқты.
— Ңалқам-ау, саған не болды? — деді ол баланы 
тоқтатып.
— Менің басым ауырып жүр,— деді бала.
— Айналып кетейін, ауырып қалған екенсің ғой 
сен,— деді елжіреп. Сөйтті де баланы айналып-толға- 
нып сүйе бастады.
Мұның өзі де мае еді. Бұдан да арақтың жексұрын 
исі бұрқ-бұрң етеді.
— Басы ауырған екен ғой, айналып ңана кетейін, 
ауырып ңалғанын ңарашы,— деді өбек қағып — тамаң 
ішесің бе әлде, айтшы?
— Жоң, ешнәрсе жегім келмейді, жатамын, жат- 
ңым кеп тұр.
— Жүр, жүре ғой ендеше, өзім апарып жатқыза- 
йын. Жалғыз өзің ол үйде не бітіресің, жұрттың бәрі 
біздің үйде болады, қонаңтармен бірге әжең де, атаң да 
болады, ет те пісіп қалды,— деді де, білегінен жетек- 
теп, баланы өз үйіне алып кетті.
803


Бұлар ошақтың жанынан өте бергенде сарай жаң- 
тан алшаң басып бет-аузы ңабынған желіндей ңызара 
бөрткен Оразі^ұл шықты. Ол бір майданнан олжа алып 
келгендей маралдың муйізін Момынның жанына әкел 
тастай берді. Шал орнынан сәл көтерілді.
Оразқұл оған назар аудармастан бір шелек суды 
алды да басына бір-аң көтеріп төгіп-шашып сіміре бас- 
тады.
— Енді өле беруіңе болады, шал! — деді де қайта- 
дан басын шелэкке қойды.
Бала өтіп бара жатқанда атасының міңгірлеп:
— Рахмет, балам, рахмет. Енді маған өлімнің де 
ңорқынышы жоқ, көрсеткен кұрметің ңұдайдан қайт- 
сын, енді одан басца не айтайын,— деген сөздерін ес- 
тіді.
— Мен үйге барайыншы,— деді бала, тұла бойы- 
иан дәрмен кеткенін сезіп.
Бекей оның бұл сөзіне ырық бермеді.
— Жападан-жалгыз не бітіресің,— деді баланың 
еркіне қоймай, үйіне жетектей жөнеліп. Апарды да, бұ- 
рыштағы кереуетке жаткызды.
Оразқұлдың үйіндегі дастаркан дайын боп калған 
екен. Пісіргсні, куырғаны — бәрі де келіп жатыр, бұл 
жағын жайғастырып, дедек қағып жүрген Гүлжамал 
мен кемпір. Ошаңпен үйдің әкі арасында Бекей де жо- 
сып жүр. Ала көрпешенің үстінде жастықка ңисайып 
Көкетай мен Оразңұл үлкен ас алдында шәйді ермек 
етіп отыр. Бүкіл дүниенің тұтқасын ұстағандай екеуі 
де маңғаз, токмейіл. Шайды кесе түбіне бір ұрттам қып 
Сейдахмет ңұйып отыр.
Бала бір уыс болып бұрыштағы төсекте үн-түнсіз 
жатыр. Тұла бойы түршігіп тағы тоңа бастады. Тұрып 
кеткісі келеді, бірақ ңимылдаса-аң болды кұсып жібе- 
рем бе деп қорқып сол ңалпында, үнсіз жатыр. Жүрегі 
лоблып барлығы алқымына тіреліп тұрғандай. Қыбыр 
етіп қозғалуға қорқады.
Көп ұзамай әйелдер Сейдахметті сыртңа шақырды, 
әні-міні дегенше ол да үлкен аң табаңңа таудай үнген 
етті буын бұрңыратып алып кіре берді, зорға көтеріп 
келген Сейдахмет табақты Оразқұл мен Көкегандың 
алдына әкеп ңоя салды. Оның артынша әйелдер де ке- 
ректі дәм-тағамдарды алып кірді.
Бәрі басын көтеріп, жайғасып отырды да, алдарына 
бір-бір тәрелке алып, қынынан пышақтарын суыра
304


берді. Сейдахмет осы кездері стакандарға арақ құя бас- 
тады.
— Арақтың командирі өзім боламын,— деді мәз 
болып, бұрыштағы самсап тұрған бөтелкелерге иек қа- 
ғьіп қойып.
Ең соңынан Момын атай кірді үйге. Шалдың бүгін- 
гі қалпы күндегі көз үйренгеннен де тым бишара, сор- 
лы кәрінді. Кібіртіктеп босаға жактан орын іздей бер- 
генде, шонжар кара Кэкетай шалға ізет көрсеткен бо­
лып қасына шақырды.
— Бері келіңіз, бері, ақсаңал.
— Рахмет, шырағым, осы жер де болады, біз өзі- 
міз ғой,— деді Момын барғысы келмей.
— О нэ дегеніңіз, осы үйде сізден жасы үлкен кім 
бар? — деп Көкетай өзі мен Сейдахметтің арасынан 
шалға орын ңағыстырып отырғызды.— Ал, аксақал, 
бүгінгі сіздің сәтті ңадамыңыз үшін ішейік. Бірінші 
сөзді езіңіз айтыңыз!
Шал әлденеден қысылып, жөткірінген болды.
— Осы үйдегі тату-тәттілік үшін,— деді шал, үні 
зорға шыіып,— бірлік бар жерде тірлік бар! Бақыттың 
тұғьіры бірлік, балаларым!
— Дұрыс айтасыз, сөз бслғаныңа! — деп, бәрі бірге 
кслпаштап, стакандағыларын қағып салды.
— Оу, бұныңыз не, аңсаңал, болмайды, болмайды, 
кызың мен күйеу балаңа бақыт тілеп отырып өзіңіздің 
ішпеуіңіз қалай? — деп Көкетай өзі зорға отырған 
шалды ңыстай жөнелді.
— Енді бұлардың бақыты үшін болғасын, амал 
жох, ңайтейін,— деді шал абыржып.
Өзі тола стаканды түбіне дейін тартып жібергені 
отырған жұрттьщ бәрін таң қалдырды, енді көзін тас- 
тай жумып алып басын қалт-құлт шайңай берді.
— Міне, енді жарасты.
— Ой, біздің шал басқалардай емес, мықты ғой.
— Жарайды, шалың жарайды.
Жұрттың бәрі риза, бәрі де шалды маңтап, марапат- 
тап, мәз болып күліп жатыр. Үйдің іші ысып, ауа та- 
рылып барады. Жүрегі алай-түлей әулігіп бала дөңбек- 
шіп, не ңыларын білмей зорға жатыр. Екі көзін таро 
жұмып алған, мынау бір мае орданың ортасында әбіге- 
рі шықты. Олардың пысынай стырып, тамаң жегені, 
кеу-кеулесіп майлы ңолдарымен стакан соғыстырғаны, 
Мүйізді Бұғы ананың етінің майлы жерінен бір-біріне


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   49




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет