Ң о в о л гт л с а ры повестер мен әҢгімелер ьжазушы баспасы

— Ха-ха-ха!
— Шал мені шынымен мао екен деп сенді, е.нді 
мылгың жаңңа аяңдады. Мен де ізінше келе жатыр- 
мын. Віз саудаласып жүргенде маралдар бұрынғы тұр- 
ған жерінен өрі қарай жылжыңңырап кетіпті. «Ал енді 
байқа, кетіп қалса шаруамыз бітті, үрікпей тұрғанда 
басып қал,— дедім. Шал мылтьщты қолға алды, бұта- 
ны тасалап жақындай берді, есуас адамша өлде бірдө- 
мелерді айтып өзіне өзі сыбырлайды: «Кешіре көр, Мү- 
йізді Бұғы ана, кешіре көр!» Ал мен шалға: «Егер осы- 
дан маралдан айрылып ңалсаң, солардың ізімен кетө 
бергенің абзал, ңайтып оралғаннан саған күн жоқ»,— 
дедім.
— Ха-ха-ха!
Мына аңмақ аусар күлкілер, үйдің ішіндегі тымыр- 
сық ауа, тер сасыған дымқыл иіс, қосылып баланың 
басын сырқыратып ңазір қақ айрылатындай алып ба- 
рады. Балаға мұның да басын біреу тепкілеп балталап, 
кескілөп жатңандай көрінді.
Баланың кроваттан түсіп, сыртқа шығып кеткенін 
тірі жан аңғарған жоң. Үйдің бұрышынан а йнала бер- 
генде-аң жүрегі аузына тығылып, лоңсып құса баста- 
ды. Бұрышқа сүйеніп тұрып буына ңұсып тұншығып, 
өкі көзінен жас парлап, бала қайта-қайта басын шай- 
қап, зар еңіреп:
— Жоқ, мен балың болам, бүйткенше балың боп 
кеткенім жаңсы. Судың астымен жүзіп кетем. Балың 
болам,— деді жылап тұрып.
Оразқұлдың үйіндегі шылғи мастардың қыран-то- 
пан, айқай-шу күлкісі терезенің сыртынан да естіліп 
нсатыр. Осы бір тұрпайы, арсыз анайы күлкілер бала- 
ның тұла бойын одан сайын тітіретіп жан жүрегін 
азапка салды. Бұған бар ауруы осы бір жексұрын жан- 
дардан, жат, жабайы күлкі арсыз қауымның кесірінен 
болған сияқты. Шамалы есін жиып, ауланың 
1ш:яе 
кір- 
ді. Аулада тірі жан жоқ. Оты сөнген ошақтың жаны- 
нан өте бергенде, өлесі мае атасы Момынның үстінен 
шықты. Шал Бұгы ананың мүйізінің жанында қүмға 
аунап ес-түссіз жатыр. Баяғы ^іаралдың бас сүйегін 
аиадай ясерде ит мүжіп өуре. Басқа тірі жан көрін- 
бейді.
Бала ецкейіп, атасының иығынан өрі-бөрі таргқы- 
лады.
— Ата, үйге я^үрші, үйгө барайықшы енді,— деді.
810

Шал жауап қатпады, ол ешнәрсө естіген де жоқ. 
Басын көтеруге де дөрмен ңалмаған. Естіген күндө де 
не айтпаң, ңалай жауап қатпақ?
— Ата, атажан, тұршы енді үйгө барайың, үйге,— 
деді бала жалынып.
Мына шалдың, жас балаға, өмір бойы ата-бабаның 
аруағын сыйла олардың мұрасын ұмытпа дегені үшін, 
Мүйізді Бұғы ана туралы ертегіні сәбидің санасына 
егіп сендіргені үшін, күні-түні бибаң ңызына бала тіле- 
гені үшін, ең ақырында осылардың ңамы деп бәрін 
жоқңа шығарып арманын аттай, аруағын таптай кеші- 
рілмес күнәні еріксіз өз ңолынан жасағаны үшін ңар- 
ғыс атып, ңарабет болып жатңанына баланың аңыл- 
хиялы жете ме, әлде оған шамасы келмеді ме, оны кім 
білсін.
Енді міні азап-хасіретке шыдамай күрт түскен 
шал, немересінің даусын да естімей өліктей сұлың тү- 
сіп етбетінен жатып ңалған.
Бала атасын ңозғап оятпақшы боп, жанына кеп 
отырды.
— Ата, атажаным-ау, басыңды бір көтерші,— деп 
жалынды. Баланың өзінде де әл-дәрмен жоң, аяң-ңолы 
дірдек қағады,— ата, жаныңда отьірған мен ғой, ести- 
місің? Мен де жаурап өліп бара жатырмын. Басым сыр- 
ңырап, шыркөбелек айналады, тұршы енді,— деп бала 
жылап ңоя берді.
Шал ыңырсып, ңимылдағандай болып еді, біраң өзі- 
не езі келе алмады.
— Ата, Ңұлбек келе ме? — деді көзінен жас пар- 
лап, жыламсырап отырып.— Ңұлбек келе мө деймін, 
айтшыі — деді ол тағы да атасын жұлқылап.
Ол атасын жұлқылай отырып, бір ңырын жатқыз- 
ды, енді өлесі мае шалдың топыраңңа былғанған бет- 
аузы мен салбырай түсіп кеткен иегін көрген сәтте ба- 
ланың көзіне бағана ғана Оразңұл балталаған ақ ма- 
ралдың басы елестеп кетті. Бала шошына орнынан 
ұшып тұрды да, кейін шегіне беріп:
— Мен балың боламын, естіп тұрмысың, ата? — 
мен балың боп жүзіп кетемін. Ңұлбек келгенде өзің ай- 
тарсың, мені балың болып жүзіп кетті дегейсің.
Шал үн қатпады.
Бала теңселіп кетө барды. Өзенге жақындай берді. 
Сол келген бетімен алды-артына қарамастан суды ке- 
шіп бара жатты...
311

Баланың езенге түсіп балың боп ағып кеткенін еш- 
кім білген жоқ. Ауланың ішінде:

жүктеу/скачать 11,82 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: