154
келеңсiз әрекеттерiн мұғалiмнің сезбегенi. Бұл жағдаяттардың
себептерi әрқилы: баланың дамуындағы кемшiлiктер, мектеп
алды дайындықтың төмен дәрежеде болуы. Ескеретiн жәйт, әр
сыныпта сабаққа болымсыз қатынастарының арқасында өзара
бiрiккен балалар тобы болады. Мұндай балалар өздерiнің ақыл-
есi кемдiгiнен немесе тәрбие аясында тiптi болмағандығынан
оқу бағдарламасын игере алмайды.
Бұдан шығаратын қорытынды: әртүрлі топтағы балалармен
жұмыс iстей отырып, әрқилы мақсаттар қойып бару қажет. Тиiмдi
оқу iс-әрекеттерiне аса мәндi келетiн сеп-түрткілер балалардың
ақыл-ес белсендiлiгiне және танымдық қызығуларына негiзде-
луi тиiс.
Балалардың оқуға деген қатынастарын мұғалiмдер
әдетте олардың
белсендiлiгi
мен сипаттайды. Белсендiлiк
оқушылардың iс-әрекет аясына ену дәрежесiмен (қарқындылық,
берiктiк) анықталады.
Белсендiлiк құрылымы келесi бiрлiктерден тұрады:
– оқу тапсырмаларын орындауға әр уақыт дайын болу;
– дербес iс-әрекетке ұмтылу;
– тапсырмаларды саналы орындау;
– оқудың жүйелi болуы;
– тұлғалық деңгейiн көтеруге құштарлық және т.б.
Белсендiлiкпен ұштасқан оқушы сеп-түрткілерiнің және бiр
маңызды тарапы –
дербестiк.
Осы сапаның болуынан оқушы
жұмыс нысанын таңдауда, iс-әрекет құралдарын iздестiруде
және оларды iске асыруда үлкендер жәрдемiн аса қажет
етпейдi. Оқушылардың танымдық белсендiлiгi мен дербестiгi
өзара байланысты: белсендiлiгi күштi оқушылар, әдетте,
дербес жұмыс iстеуге қабiлеттi. Оқушылар белсендiлiгiн
басқару дәстүрлi
Достарыңызбен бөлісу: