V БӨЛІМ
ҚАЖЫЛЫҚ және УМРА
Қажылық .........................................................................................381
Қажылық ғибадатының орындалатын айлары ............................381
Қажылық ғибадатының пайдалары мен хикметтері ...................382
Қағбаның салынуы .........................................................................387
Қажылық ғибадатының үкімі........................................................391
Қажылықтың парыздығының дәлелдері ......................................391
1. Құран .......................................................................................391
2. Сүннет .....................................................................................391
3. Ижмағ .....................................................................................392
Қажылық ғибадатының парыздығының шарттары ....................392
а) Денсаулығы болуы .................................................................393
ә) Қажетті қаражаты болуы ................................................393
б) Баратын жолдың сенімді болуы .........................................394
Әйелдерге байланысты арнайы шарттар .....................................394
Қажылыққа кедергі кейбір жағдайлар .........................................395
1. Әке – шеше ..............................................................................395
2. Ихсар........................................................................................395
Қажылық ғибадатының дұрыс орындалу шарттары ..................395
Қажылықтың парыздары ...............................................................396
Ихрам (қажылықтың бірінші парызы) .........................................396
Қажылық түрлері ...........................................................................397
514
Ислам ғылымхалы
1. Ифрад қажылығы .................................................................397
2. Тәматтуғ қажылығы ...........................................................397
3. Қиран қажылығы ..................................................................398
Ихрамның уәжіптері ......................................................................399
Миқат дегеніміз не? .......................................................................399
1. Харам аумағы ........................................................................399
2. Хил аумағы .............................................................................399
3. Әфақ аумағы ..........................................................................400
Ихрамға кірген адамға тыйылған нәрселер .................................401
1. Ихрамға кірген адамның денесіне байланысты тый-
ымдар: ....................................................................................401
2. Киімге байланысты тыйымдар: .........................................401
3. Харам аумағына байланысты тыйымдар: ........................402
4. Жалпы тыйымдар: ................................................................402
Ихрамдағыға рұқсат істер .............................................................402
Ихрамның сүннет және мұстахаптары ........................................403
Арафатта тұру
(қажылықтың екінші парызы) ............... 404
Арафа күні және Арафатта тұрудың сүннеттері .........................405
Зиярат тауабы
(қажылықтың үш парызының біреуі) ... 406
Тауап түрлері ..................................................................................407
1. Қадум тауабы ........................................................................407
2. Зиярат тауабы ......................................................................408
3. Уадағ (қоштасу) тауабы .....................................................408
4. Нәпіл тауабы .........................................................................409
5. Умра тауабы .........................................................................409
Тауаптың дұрыс орындалуының шарттары ................................409
Тауап уәжіптері ..............................................................................410
Тауап сүннеттері ............................................................................413
Қажылықтың уәжіптері .................................................................414
Ханафи мәзһабында үзір саналатын себептер ............................415
Муздәлифәда уақфа жасау (қажылықтың бірінші уәжібі) .........415
Уақфаның дұрыс орындалуының шарттары ...............................415
Ақшам және Құптан намаздарын «жамғу-тахирмен» оқу .........416
Шайтанға тас лақтыру (Қажылықтың екінші уәжібі) ................417
Шайтанға тас лақтырудың уақыты ..............................................417
Айттың алғашқы күні(Зилхижжаның 10-ы) ................................417
Айттың екінші және үшінші күндері(Зилхижжаның 11-і
және12-сі)........................................................................................418
515
Ислам ғылымхалы
Айттың төртінші күні(Зилхижжаның 13-ші) ..............................418
Шайтанға тас лақтырудың дұрыс орындалу шарттары .............419
Шайтанға тас лақтырудағы сүннеттері ........................................420
Шайтанға тас лақтырудың мәкрүһтері ........................................421
Шайтанға тас лақтыруда өкілдік ..................................................421
Сафа, Мәруа төбелерінің арасында жүгіру(қажылықтың
үшінші уәжібі) ................................................................................422
Сафа, Мәруа төбелері және зәмзәм суы ......................................423
Сағидің дұрыс орындалу шарттары .............................................425
Сағи уәжіптері ................................................................................426
Сағи сүннеттері ..............................................................................426
Сағи қалай жасалады? ...................................................................427
Шаш алу немесе қысқарту(қажылықтың төртінші уәжібі) .......428
Шашты алғызу мен қысқартудың басқа қажылық амалда-
ры арасындағы орындалу реті ......................................................429
Қоштасу (уадағ) тауабы(қажылықтың бесінші уәжібі) ..............430
Қоштасу тауабының уәжіптігінің шарттары ...............................430
Қоштасу тауабын дұрыс орындаудың шарты мен уақыты ........431
Қажылық сүннеттері ......................................................................431
1. Қадум тауабы ........................................................................432
2. Қажылық хұтпалары ...........................................................432
3. Арафаға қараған түнді Минада өткізу ..............................432
4. Құрбан айтқа қараған түнді Муздәлифәда өткізу ...........433
5. Айт күндерінде Минада қалу ...............................................433
Қажылық әдептері ..........................................................................433
Қажылық ғибадатының бастан-аяқ толық орындалу барысы ...435
1. Ихрам ......................................................................................435
2. Тауап .......................................................................................437
Умра ғибадаты ................................................................................445
Умра ғибадатының үкімі ...............................................................445
Умраның парыздары ......................................................................445
Умраның орындалатын уақыты ....................................................445
Қажылықта және умрада істелетін кемшіліктер және
өтелетін жазалар .............................................................................446
1. Қажылық пен умраның қайтадан жасалуын (қаза
етілуін) талап ететін кемшіліктер ...................................447
2. Түйе немесе сиырдың жаза ретінде шалынуын
талап ететін кемшіліктер ..................................................448
516
Ислам ғылымхалы
3. Қой немесе ешкінің жаза ретінде шалынуын талап
ететін кемшіліктер екіге бөлінеді: ....................................448
4. Пітір садақасы мөлшерінде садақа беруді талап
ететін кемшіліктер .............................................................451
5. Пітір садақасының мөлшерінен аз мөлшерде садақа
беруді талап ететін кемшіліктер ......................................452
6. Құнының өтелуін талап ететін кемшіліктер ...................452
7. Харам аумағының тыйымдарына байланысты
кемшіліктер ...........................................................................452
Һәди(қажылықта және умрада шалынатын құрбандар) .............453
Һәди құрбандары екіге бөлінеді: уәжіп және нәпіл ....................454
а) Нәпіл құрбан ..........................................................................454
б) Уәжіп құрбан ........................................................................454
Һәди құрбанының шалынатын орны мен уақыты ......................455
Өкілдік.............................................................................................456
Өкілдік шарттары ...........................................................................459
Қасиетті Мәдина қаласындағы Хазіреті
Пайғамбарымыздың (с.а.у.) қабірін зиярат ету ...........................461
Қажылықта оқылатын сүннет дұғалар және олардың
оқылатын орындары ......................................................................464
Тәлбия дұғасы ............................................................................464
Тауаптың барлық айналымдарында .......................................465
Сафа мен Мәруада ....................................................................465
Шайтан тасқа әрбір тасты лақтырған уақытта
оқылатын дұға...........................................................................466
Тәшриқ тәкбірі ..........................................................................466
VI БӨЛІМ
ҚҰРБАН
Құрбанның танымы және Ислам дініндегі орны ........................469
Құрбан шалудың пайдалары мен хикметтері ..............................469
Құрбан айтта құрбан шалудың үкімі ...........................................472
Уәжіптігінің дәлелдері: ............................................................472
Құрбан шалудың уақыты ..............................................................473
Құрбандыққа шалуға болатын малдар .........................................473
Бірігіп құрбан шалу .......................................................................474
Құрбандыққа жарамайтын малдар ...............................................474
Құрбан шалуда өкілдік ..................................................................475
Құрбандыққа шалынған малдың еті мен терісі...........................477
517
Ислам ғылымхалы
Нәзір құрбаны .................................................................................479
VII БӨЛІМ
АҢШЫЛЫҚ
Аңшылық ........................................................................................483
Ауланған аңның етінің халал болуы үшін керекті шарттар ......485
Ислам дініндегі еті желінетін және еті желінбейтін хайуандар 487
1. Тек қана суда өмір сүретін хайуандар ................................487
2. Суда да, құрлықта да өмір сүретін хайуандар ..................487
3. Тек қана құрлықта өмір сүретін хайуандар ......................488
Еті желінетін және еті желінбейтін, тек қана құрлықта
өмір сүретін хайуандар үшке бөлінеді .........................................488
Халал малдардың кейбір жағдайларға байланысты харам-
дануы ...............................................................................................489
Терминдерге түсінік ......................................................................492
Пайдаланған әдебиеттер ................................................................503
518
Ислам ғылымхалы
Ескеру үшін
519
Ислам ғылымхалы
Ескеру үшін
Мұхитдин Исаұлы
Қайрат Жолдыбайұлы
Редакторлары:
Күльпара Жұмағали
Ұлан Еркінбаев
ИСЛАМ
ҒЫЛЫМХАЛЫ
(ХАНАФИ МӘЗҺАБЫ БОЙЫНША)
Достарыңызбен бөлісу: |