Республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясының материалдары

34 

 

Обучение происходит не только посредством 

пассивного слушания, но и в результате говорения,  

обсуждения, аргументации 

                                                                                                                  Барнс  

 

Глубокое 

знание 

теоретических 

подходов, 

разработанной 

Программыпервого  продвинутого  уровня  в  центре  педагогического 

мастерства,помогло  по-новому осмыслить свою практическую деятельность. В 

процессе  преподавания  английского  языка  основное  внимание  уделяла 

практической  направленности  владения  языком,  а  именно  диалогическому 

обучению,  говорению  на  уроке.  Теперь  я  глубже  осмыслила  важность  этого 

модуля, а критическое мышление помогает мне и моим ученикам развиваться, 

делая  процесс  добычи  знаний  интересным  и  увлекательным.Полностью 

согласна  с  мнением  С. Мирсеитовой,  президентомКАЗАЧ,  что  «чтение 

активизирует    предыдущие  знания,  что  всегда  сопутствует  приобретению 

новых 

и 

мотивирует 

его 

как 

читателя»[1, 

с. 

131]Реализация 

принципамежпредметной интеграциипри работе над текстом происходит путем 

членения  его  на  логические  смысловые  части,  выделение  главной, 

детализирующей информации. 

Как  мы  добиваемся,  чтобы  ученики  говорили  по  тексту?Работая  в 

младших классах, где уровень мотивации и желание говорить на иностранном 

языке  довольно  высок,  я  апробировала  технологию  передачи  идеи  через 

рисунок. 

К 

каждой 

части 

текста 

создается 

рисунок, 

учащиеся 

передаютсодержание, 

ставят 

уточняющие, 

многоуровневые 

вопросы, 

внимательно  слушают  чужую  точку  зрения  и  аргументировано  высказывают 

свое мнение. Надо отметить, что дух творчества, конкуренции царит на таких 

уроках,  желание  быть  услышанным  и  оцененным  повышает  самооценку  и 

потребность  в  приобретении  знаний.  Довольно  часто  мы  инсценируем 

интересные моменты диалогов и текста, побуждая детей к перевоплощению и 

артистизму,  тем  самым    развивая  общекультурную  компетенцию.  Через 

сопереживание они лучше понимают содержание сказки. Обучаясь актерскому 

мастерству,  сценической  речи,  пластике,  развивая  слух  и  разговорную  речь, 

дети  совершенствуют  знания  в  области  языка.  Каждый  прилагает  усилия  для 

достижения результата, каждый проявляет свою индивидуальную особенность, 

становясь  равноправным,  действующим  лицом.  Развитие  социальной 

компетенции происходит через самореализацию ребенка. 

По  мнению  Мерсера,  диалог  в  классе  может  способствовать 

интеллектуальному  развитию  учеников  и  их  результативности  в  обучении[2 

с. 129].В  старших  классах  учащиеся  в  работе  в  группах  составляют  вопросы 

высокого  порядка,  показывая  глубокое  понимание  темы  через  составление 

презентации  и  еѐ  защиты.  На  этапе  рефлексии  пишут  эссе,  сочинение, 

составляют  кроссворды.  Недавно  в  10  классе  прошли  тему  «Канада».  Класс 

разделился  на  три  группы,  выполнялось  задание  на  тему  «Образовательная 

система  Канады»  Группы,  проработав  тексты,  задавали  уточняющие  вопросы, 

35 

 

аргументировали  положительные  моменты  получения  образования  в  Канаде. 

На  этапе  рефлексии  написали  содержательные  эссе  на  тему  «Преимущества 

канадской  модели  образования».  Надо  признать,  что  большая  часть  учащихся 

пожелала учиться в этой стране. 

По  справедливому  замечанию  Александера,  «образование  вне  диалога 

превращается  в  искусственную,  мѐртвую  систему.Беседа  не  является 

односторонним  процессом  общения,  напротив  –  взаимным  процессом,  в 

котором  идеи  проходят  в  двух  направлениях  и  на  этой  основе  обеспечивает 

динамику обучения ученика[3, с.129] 

 

 

 

Внедряя  и  апробируя  стратегии  критического  мышления,  пришла  к 

выводу,  что  данная  технология,  а  именно,  стратегии  передачи  идеи  через 

рисунок,  чтение  с  пометами,  направленное  чтение  и  чтение  с  остановками, 

многоуровневые  вопросы,  ассоциаций,  кубизма,  вен  диаграмм  при  работе  над 

текстом  работают  на  развитие  коммуникативных  навыков  идиалогического 

обучения. Надо отметить, что дети с низкой мотивацией раскрываются на таких 

уроках,  передавая  через  рисунок  свое  видение,  ищут  дополнительную 

информацию из других источников, анализируют ее, защищают идею. На этапе 

36 

 

рефлексии  составляют      кроссворд,  пишут  эссе,  используя    справочную 

информацию, показывая  понимание   прочитанного 

В  старших  классах  детям  нравятся  готовить  слайдовые  презентации, 

используя  дополнительную  информацию,  где  их  работы  оцениваются 

одноклассниками,  высказываются  мнения.  Модули  ИКТ  и  критериального 

оценивания  помогают  не  только  передаче  осмысленной  информации,  но  и 

критическому взгляду на те или иные явления.  

Что дает она для развития ребенка?                                                       

- активизирует и побуждает к мыслительной деятельности в коллективе; 

- формирует 

умения 

самостоятельного 

поиска 

знаний, 

критическогоосмысления информации и высказывания своего мнения. 

Такой  алгоритм  работы  непременно  ориентирован  на  конечный 

результат.  Применение  его  работает  на  положительную  динамику  качества 

знаний.Дети  охотно  принимают  участие  в  интеллектуальных  соревнований, 

олимпиадах. Результаты ЕНТ стабильно показывают положительную динамику 

роста. Приятно, что мои выпускники учатся в ведущих вузахКазахстана, Китая, 

России.  Так  например,  ГабдуллаГайни,  будучи  ученицей  7  класса,  заняла  3 

место  в  казахско-турецком  лицее  по  английскому  языку  в  2010  году,  а  в 

2011году  вышла  на  3  место  в  городской  олимпиаде.  В  2012-14годах  она 

стабильно  занимала  3  место  в  городской  олимпиаде.Еѐ  проектные  работы 

всегда отличались оригинальной подачей.Сейчас она успешно учится в ЕНУ на 

переводческом факультете.  

Полностью разделяю мнение Джона Дьюи, что «ребѐнка научить мыслить 

– главная задача образования. Если мы будем учить так, как нас учили вчера, 

мы украдем у них завтра»[4, с .136]. 

Применение диалогического обучения на уроках позволило

 

Ученику: 

-развивать интеллектуальные способности;

 

- получать знания в процессе общения; 

- выражать своѐ понимание темы и аргументировать свои идеи; 

-принимать идеи других; 

- развивать речевые навыки (поддерживать беседу, задавать вопросы); 

-повысить результативность обучения. 

Мне как учителю: 

-активизировать познавательную деятельность учащихся; 

-направить учеников к поиску информации; 

-раскрыть возможности каждого ученика. 

Развивать: 

-критическое мышление учащихся; 

-навыки говорения, аргументации, обсуждения; 

-речевого общения. 

Планирую: 

- продолжить  использовать  в  своей  практике  глубинные«толстые» 

вопросы; 

37 

 

-развивать коммуникативные навыки в процессе совместной работы; 

-развивать критическое мышление через диалог; 

-показывать ребѐнку значимость его мнения. 

Хотелосьбы  выразить  огромную  признательность  президенту  КАЗАЧ 

СапаргульМирсеитовойза  большую  подвижническую  работу  и  благородную 

миссию.В  моѐм  обучении  по  программе  первого  уровня  большую  помощь 

оказали  Ваши  книги,  которые  глубже  помогли  понять  ключевые  идеи 

Программы.  

Новые  социально-экономические  условия  развития  страны,  процессы 

глобализации, интеграции в различных сферах жизни делают востребованным 

изучение  иностранного  языка  как  средствамежкультурного,делового  и 

личностного общения и профессионального роста. 

 

Литература: 

 

1. Мирсетова  С.С.  Становление  и  развитие  философии  учителя. 

Гуманистическая парадигма. – Алматы,2008.– С. 31. 

2. МерсерН. Руководство для учителя. –Астана,2014.– С. 129. 

3. Александер К. Руководство для учителя. –Астана,2014.– С. 129. 

4. Дьюи Д. Руководство для учителя. –Астана,2014.– С. 136. 

 

 

 

ПИЛОТТЫҚ МЕКТЕПТЕ ЖАҢАРТЫЛҒАН БІЛІМ БЕРУ  

МАЗМҦНЫН АПРОБАЦИЯЛАУДА «ЖАРАТЫЛЫСТАНУ»  

ПӘНІНІҢ МАҢЫЗДЫЛЫҒЫ 

 

Балтабаева Д.А. 

С.Сейфуллин атындағы №5 кӛпсалалы мектеп-лицейі 

Степногорск қ., Қазақстан 

dina.artyk@mail.ru 

 

Жаратылыстану  бағытында  білім  беру  кіші  мектеп  жасындағыларда 

табиғи білімқұмарлықтың дамуына, әлем жайлы ой-ӛрістің кеңеюіне, ғылыми 

ұғынудың  және  қоршаған  әлемді  тұтастай  қабылдаудың  дамуына,  қоршаған 

әлемді 

қорғау 

және 

бағалай 

білу 

біліктіліктерінің 

дамуына 

кӛмектеседі.«Биология»,  «География»,  «Химия»,  «Физика»  пәндерін  зерделеу 

негізін  қалауға,  алған  білімдерін  күнделікті  ӛмірде  (үйде,  мектепте,  табиғат 

әлемінде)  кездесетін  табиғат  құбылыстары  мен  үдерістерін  түсіндіру, 

сипаттау, болжау үшін қолдану білігін дамытуға бағытталған. 

 

«Мҧғалім  әрдайым  ізденісте  болса  ғана  шәкірт  жанына  нҧр  қҧя 

алады»  деп  Ахмет  Байтұрсынұлы   айтқандай  мұғалімнің  ізденісі  жан-

жақтылығы,құзіреттілігі 

арқылы 

айқындалса,сол 

құзіреттілік  

оқушы 

шығармашылығы арқылы кӛрінеді. 

38 

 

Жаңартылған 

білім 

бағдарламасы–ӛзгерістің 

алғашқы 

қадамы. 

Республикамызда орта білім берудің жаңа жүйесі жасалып, Қазақстандық білім 

беру жүйесі әлемдік білім беру кеңістігіне енуге бағыт алуда.  

Жаңартылған білім беру курсының жалпы мақсаты - оқытудың жаңа әдіс-

тәсілдерін  енгізу  арқылы  Қазақстанның  ұлттық  білім  беру  жүйесіне  арналған 

орта  білім  мазмұнын  жаңарту  бағдарламасымен  және  критериалдық  бағалау 

жүйесімен таныстыру болып табылады.  

Қазіргі  таңда  қоғамның  білімге  деген  талабы  жоғары.  Білім  саласы  сан 

тараулы  ақпараттарға  толы.  Болашақ  білімді  ұрпақты  даярлайтын  мұғалімдер 

қауымы болғандықтан, олар ешбір жаңалықтарды қалт жібермеуі тиіс.  Астана 

қаласындағы  Назарбаев  зияткерлік  мектебінде  2015  жылы  маусым  айында 

Қазақстан  Республикасында  орта  білім  мазмұнын  жаңарту  аясында  қазақ 

тілінде  оқытатын  мектептердің  бастауыш  сынып  мұғалімдерінің  біліктілігін 

арттыру  бағдарламасы  бойынша  мұғалімдерді  дайындау  курсы  ӛтті.  Курста 

республикамыздағы  30мектебінен  бастауыш  сынып  мұғалімдері  дәріс  алды. 

Қазіргі  таңда  алған  білімдерін  тәжірибе  жүзінде  кӛрсетіп  жатыр.Жоғарыда 

айтылыып  ӛткен  30  пилоттық  мектебінің  қатарында,  Ақмола  облысы 

Степнагорск қаласындағы Сакен Сейфуллин атындағы №5 кӛпсалалы мектеп – 

лицейі  бар.Ақмола  облысы  Білім  басқармасының  бізге  сенім  артып,  біздің  30 

пилоттық мектеп қатарына қосқанына әрине қуанбасақ,ренжімедік. 

Бұл  мектеп-лицейі  үшін  үлкен  дәреже  және  сонымен  қатар  аса 

жауапкершілікті талап етеді.       

Біздің  мектепте  ӛткен  жылы,  яғни  2015  –  2016  оқу  жылында  бірінші 

сыныпқа  75  бала  қабылданды.1  «А»  сыныбы    «НИШ»  баспасының 

оқулығымен, 1 «Ә» сыныбы  «Атамұра»баспасының оқулығымен,1 «Б» сыныбы  

«Алматыкітап» баспасының  оқулығымен оқушыларға білім  бердік.  Орта білім 

мазмұнын жаңарту аясындағы  «Жаңартылған білім бағдарламасы – ӛзгерістің 

алғашқы қадамын  Г.Галилейдің  «Адамды бір нәрсені қайталауға  үйреткеннен 

гӛрі,оған  жаңалық  ашуға  кӛмектескен  жӛн»  деген  сӛзін  ӛзіме  ұран  етіп,мен 

ӛзімнің    жауапкершілігіме  1  «Б»  сыныбын    «Алматыкітап»баспасының 

оқулығымен,орта  білім  мазмұнын  жаңарту  аясындағы  оқыту,балаларға  білім 

беру жұмысымды  ӛз тәжірибемде бастадым. 

 Сабақты бастамай тұрып, тамыз айында Ата – аналарды жинап,жиналыс 

ӛткіздім, мақсатым ӛздерімен танысу және «Жаңартылған білім бағдарламасы» 

бойынша түсіндіру болды. Ата – аналар бір ауыздан келісті,себебі,балаларының 

жаңа  заман  талабына  сай  оқығандарын  қолдады.  Жаңартылған  білім 

бағдарламасымен оқу,жаңа оқу жылының басында қиын болды. Жаңартылған  

білім  мазмұнын   енгізуде   «Назарбаев  Зияткерлік  мектептері»  ДББҰ 

Педагогикалық  шеберлік  орталығы,  Ы.Алтынсарин  атындағы  Ұлттық  білім 

академиясы,  Астана,  Кӛкшетау  қалаларындағы  «Назарбаев  Зияткерлік 

мектептері» кӛптеген әдістемелік кӛмек кӛрсетті. 

Бүгінгі күні барлық елдер жоғары сапалы білім жүйесімен жұмыс істеуде. 

Ӛйткені  қазіргі  заманда  елдің  бәсекеге  қабілеттілігі  оның  азаматтарының 

парасаттылығымен  анықталады,  сондықтан  білім  беру  жүйесі  болашақтың 

39 

 

талабына сәйкес дамуы тиіс. Оқушыларды заманауи әдіс –тәсілдермен оқытып, 

ой –ӛрісі кең, саналы, еркін азамат етіп тәрбиелеу  қажеттілігі де осы себептен 

туындап  отыр.   Оның  үстіне  білім  берудің  жүйесін  қарқынды  дамытқан  бұл 

үрдістің   жалпы  білім  беретін  мектептерге  де  енгізіле  бастауы   кӛңілді 

қуантады.  

ХХІ  ғасырда  табысты  болу  үшін  әрбір  азаматқа  қажетті  білім  мен 

дағдыларды  алға  тартады.  Қарқынды  жаһандану,  сондай-ақ,  ұлттық 

экономикаға  да  ықпал  етуде  және  қазіргі  уақытта  экономикалық  дамуды 

қамтамасыз  етуге  бағытталған  халықаралық  бәсекелестік  артты.  Бүкіл  әлемде 

білім  беру  жүйелерінің  келешек  ұрпаққа  қандай  білім  беретіні  туралы  мәселе 

қайта қаралуда. Осы мәселе аясында «Балалар ХХІ ғасырда табысты болу үшін 

нені  үйренуі  керек?»  және  «Оқытудың  тиімді  әдістері  қандай?»  деген  сияқты 

негізгі  сауалдар  туындайды.  Бұл  сауалдар  білім  беру  бағдарламасымен  және 

білім  беру  бағдарламасын  жүзеге  асыруда  қолданылатын  педагогикалық 

тәсілдермен тығыз байланысты. 

Қазіргі таңда еліміздің болашақ ұрпақтарын тәрбиелеу бағытындағы білім 

беру  мәселесі  –мемлекетіміздің  басты  ұстанымдарының  бірі.  Осы 

ұстанымғажетудіңбірден 

– 

біржолы: 

әлемдікбілімкеңістігіненорыналу, 

ӛркениетті, қуаттыелдерқатарынақосылуболыптабылады. 

Бүгінгі  таңда  білім  саласының  алдында  дайын  білімді,  дағдыларды 

меңгеретін,  қайталайтын  ғана  емес,  шығармашылық  бағытта  жұмысістейтін, 

тың жаңалықтар ашатын, біртума ойлау қабілетімен ерекшеленетін жеке тұлға 

қалыптастыру міндеті тұр. 

Жаңаша білім беру міндеттерін  негізі үш мақсат қана шеше алады. 

Олар-дүниетанымдылық,шығармашылық және терең білімділік. 

Бастауыш  сынып  оқушысы  тұлғасы  мен  санасының  дамуы  қуатты 

жүретін, ерекше құнды қайталанбас кезең.  Сондықтан бастауыш білім- үздіксіз 

білім  берудің  алғашқы  басқышы,  қиын  да  жауапты  жұмыс.   Бастауыш  мектеп 

балаға  белгілі  бір  білім  беріп  қана  қоймай,  оны  жалпы  дамыту,  яғни  сӛйлеу, 

оқу,  қоршаған  орта  жӛнінде  дұрыс  кӛзқарас  қалыптастыру,  талдау  жасауға 

үйрету, ойын дұрыс айтуға, салыстыра білуге, дәлелдеуге, сӛйлеу мәдениетіне 

үйретеді 

Жаңартылған білім беру мазмұнын белгілейтін типтік оқу жоспарында  

1-4  сыныпқа  арналған  «Жаратылыстану»,  гуманитарлық-қоғамдық 

пәндерінің  негіздерін  оқытуда  «Дүниетану»  және  тілдерді  деңгейлеп  оқытуда 

(қазақ  тілі,  орыс  тілі,  ағылшын  тілі  пәндері)  тыңдалым,  айтылым,  оқылым, 

жазылым дағдыларын үйрету жоспарланды.  

«Жаратылыстану»  оқу  пәнінің  «ортақ  тақырыптарының»  мазмұны 

оқушының жақын  аймағынан,  яғни оның ӛз іс-әрекетімен  тікелей байланысты 

тақырыптарды  оқудан  басталады.  Алты-жеті  жастағы  балалар  ӛз  ойын 

білдіруге, оқу мазмұны бойынша сұрақ қоюға, сұрақтарға жауап іздеуге үйренуі 

тиіс. 

Ойын  іс-әрекеттері арқылы оқыту. Оқу  үдерісінде білімді  меңгертуде 

оқу  әдісі  ретінде  ойын  іс-әрекетін  қолдану  оқушылардың  танымдық 

40 

 

белсенділігін арттыруға мүмкіндік береді. 

Педагогикалық  ойын  технологияларың  басты  элементтері  –  ойын 

алдында  оқушыларға  нақты  оқу  мақсаты  қойылады;  ойын  арқылы  белгілі 

педагогикалық  нәтижеге  қол  жеткізу  жоспарланады,  оқу  әрекеті  ойын 

ережелеріне  бағынады,  оқу  материалы  ойынның  құралы  болып  табылады. 

Оқушылардың  сабақтағы  ұжымдық  іс-әрекетін  ұйымдастыруға  бағытталған 

ойын  әдісі  арқылы,  олардың  шағын  топтың  ӛзге  мүшелерінің  пікірін 

сыйлауына,  әртүрлі  ӛнімді  іс-әрекет  негізінде  соңғы  нәтижені  алдын-ала  кӛре 

білуіне,  ӛзбетіндік  іс-әрекетін  жоспарлауына,  мақсатқа  жету  амалдарын 

таңдауына  мүмкіндік  беріледі.«Жаратылыстану»  пәнін  меңгеру  нәтижелері 

критериалды бағалауды  қолдану арқылы жүзеге асырылады.  

Критериалды  бағалау  оқыту,  оқу  және  бағалаудың  ӛзара  тығыз 

байланысында  негізделген.  Критериалды  бағалау  нәтижелері  білім  беру 

процессін  тиімді  жоспарлау  және  ұйымдастыру  мақсатында  пайдаланылады. 

Критериалды бағалау қалыптастырушы және жиынтық бағалаудан тұрады.  

 

 

 

 

 

Қалыптастырушы  бағалау  үздіксіз  ӛткізіледі,  оқушы  мен  оқытушы 

арасындағы кері байланысты қамтамасыз етеді және оқу процессін дер кезінде 

41 

 

түзетуге мүмкіндік береді. 

Жиынтық  бағалау  белгілі  оқу  мерзімінде  оқу  блогын  оқып  бітіргенде 

ӛткізіледі,  оқушыларға  кері  байланысты  қамтамасыз  ету  үшін,  пән  бойынша 

тоқсандық және жылдық бағаларды қою үшін колданылады.   

Оқушылардың жаратылыстану пәні сабағындағы топтық, шығармашылық 

жұмыстары. 

 

Әдебиеттер:  

 

1.  Әдістемелік нұсқау хат. Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім 

академиясы.  

2.  ҚазақстанРеспубликасының "Білімтуралы" заңы. 

3.  Ақпарат кӛздері. 

 

 

 

ЖАҢА ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ КӘСІБИ  ҚАЗАҚ ТІЛІ  

САБАҚТАРЫНДА  ТИІМДІ ҚОЛДАНУ ЖОЛДАРЫ 

 

Бектенова Б.О. 

Петропавл құрылыс-экономикалық колледжі 

Петропавл қ., Қазақстан 

 

Қазіргі  кезеңде  педагогика  ғылымының  бір  ерекшелігі  –  баланың 

тұлғалық  дамуына  бағытталған  оқыту  технологияларын  шығаруға  ұмтылу. 

Ал бұның ӛзі мұғалімдер қауымына зор жауапкершілік, үлкен міндет жүктеді. 

Мұндай  міндетті  шешу  мұғалімдерден  мектептерде  оқушыларға  берілетін 

ғылым  негіздерін  олардың  болашақ  іс-әрекетінің  берік  негізі  әрі  тірегі 

болатындай  етіп  оқытуды,  оқу-тәрбие  үрдісін,  білім  мазмұнын  жаңартумен 

қатар,  оқытудың  әдіс-тәсілдері  мен  әр  алуан  құралдарын  қолданудың 

тиімділігін  арттырудың,  оқытудың  жаңа  технологиясын  меңгеруді, 

педагогикалық  жаңалықтарды  тәжірибе  батыл  енгізуді  талап  етеді.  Осы 

тұрғыдан  келгенде,  оқу  үдерісінде  кӛптеген  жаңа  педагогикалық 

технологиялар қолданылуда. Соның бірі – жобалай оқыту технологиясы. 

 

Бүгінгі  күнгі  сабақтарға  қойылып  отырған  мақсат-  инновациялық 

технологияларды сабақта қолдану жолдары. Құрылыс бӛлімінде құрстық жоба 

сызу, оны қорғау жұмыстары қызығушылық тудырады.Сондықтан, кәсіби қазақ 

тілі  сабақтарында  да  жобалау  технологиясының  қолдану  жолдарын  ұсынғым 

келеді. 

Жобалау  әрекеті  әр  түрлі  әлемдегі  оқу  жүйелеріне  кӛптеп  енуде.  Ол 

студентке    жекелеген  білім  жиынтығын  беріп  қана  қоймай,  ӛздігінен  білім 

алуына,  алған  білімдерін  танымдық  проблемаларды  шешуге  қолдануға 

мүмкіндік  береді.  Жобалау  оқушылардың  ӛз  бетімен  білім  алу  әрекетін 

ұйымдастыруға негіз болады. 

42 

 

Жоба қорғауға баулу студенттерді  ӛздік жұмысына бағыттаудың бірден-

бір тиімді жолы болып табылады. Жоба қорғау үшін ұсынылатын тақырыптар 

зерттеуге,  ізденіске  бағыттайтындай  пән  негізіндегі  талдау  түрлерін 

қамтитындай  сипатта  болу  керек.  Жоба  тақырыбының  бірнеше  нұсқалығы 

оқушы  таңдауына  мүмкіндік  туғызады  және  қандай  түрде  қорғайтыны 

оқушылардың ӛзінің  қалауына  қалдырылатын болғандықтан,  қызығушылығын 

арттырады. 

Жобалау әрекетін қолданудағы шешілетін негізгі талаптар: 

1.Зерттеушілік,  шығармашылық  мағынада  маңызы  бар  проблемалардың 

қарастырылуы; 

2.Күтілетін 

нәтижелердің 

тәжірибелік, 

теориялық, 

танымдық 

маңыздылығы; 

3.Оқушылардың ӛздік іс-әрекеті; 

4.Жобаның мазмұндық бӛлігін құрастыру; 

5.Зерттеу әдістерін қолдану; 

Жоба  тақырыбы  ӛмірлік  ӛзектілігі  бар  және  оны  шешуге  студенттің    әр 

түрлі  аумақтағы  білімі  мен  шығармашылық  ойлау  қабілетін  зерттеушілік 

дағдыларын  қамтитын  сұрақтарға  құрылғаны  дұрыс.  Орындалған  жоба 

нәтижелері (материалдар) тиісті деңгейде рәсімделуі тиіс. 

Жобалау түрлері: 

Зерттеу  әдісті  жоба: Мұндай  жобалар  құрылымы  жан-жақты 

ойластырылған,  мақсаты  айқын,  барлық  қатысушылар  үшін  ӛзектілігі  бірдей, 

әлеуметтік  маңызы  бар.  Алынатын  нәтижені  ӛңдеу,  жасалатын  тәжірибелер 

мұқият  қарастырылған.  Зерттеу  қисынына  толықтай  бағындырылып,  нағыз 

ғылыми зерттеулерге мейлінше жақындастырылған. 

Шығармашылық 

әдісті 

жоба: Бұл 

жоба 

түрінде 

құрылыс 

нақтыланбайды,  тек  жоспарланып,  күтілетін  нәтиженің  жанрына  бағына 

отырып  дамиды.  Бұл  жағдайда  күтілетін  нәтижені  ұсыну  түріне  қарай 

ойластыру керек. 

Мұғалім  әрекетінің  жалпы  жұмыс  жүйесі  тӛмендегідей  болады:  оқыту 

технологияларын кіріктіру және жобалау технологиясын қолдану. 

Тақырып  негізінде  жоба  тақырыбының  мақсат-міндетін  анықтау, 

болжамын  қоя  білу  талап  етіледі.  Жобаны  әзірлеу  барысындағы  оқушының 

ӛзіндік  ізденісі  мен  еңбектенуі  аса  маңызды.  Бұл  оқушылардың  ғылыми 

ізденімпаздық  қабілетін  арттырады  әрі  шығармашылыққа  баулиды.  Ал  жоба 

қорғау  сабағында  оқушылардың  ӛз  жұмысына  және  ӛзгенің  жұмысына 

сараптама  жасауы  жауапкершіліктерін  арттырады.  Жобаға  сарапшылар 

тӛмендегідей ӛлшемдер бойынша тӛрелік етіп, сараптама жасайды: 

1. Тақырыпты мақсаты мен ӛзектілігіне сай аша білуі. Болжам қоя білуі. 

2. Ғылыми ізденісі , жаңалығы, шығармашылығы. 

3. Талдай білуі, кӛрнекілік қолдануы . 

4. Сӛйлеу мәдениеті және шешендік қабілеті. 

Әзірленген  жоба  туралы  пікір  айтқанда  оқушылардың  басшылыққа 

алатыны: 

43 

 

1. Әзірленген жобаның маңыздылығы 

2. Жобаның күшті жағы 

Жоба қорғау барысында  ӛзара қойған сұрақтары да, мұғалім тарапынан 

қойылған  бағыттаушы  сұрақтар  да  аса  маңызды.  Жобалау  технологиясы 

негізінде  ӛткізілген  сабақтар    іс-әрекет  барысында  қалыптасуына  жағдай 

жасайды.  

Мұғалім  мен  студент  бірлескен    жоба  түрі  мен  нәтижеге  сай  күнделікті 

жоспарланып, жүзеге  асып  отырады.  Зерттеушілік  сипаттағы  жобалауға  баулу 

үшін мұғалім тарапынан жасалатын қадамдарға тоқталатын болсақ: 

1) Құрылыс  пәні  негізінде тақырыпқа байланысты  мәлімет жинастыру 

2)  Белгілі  бір  тақырыпты    таңдап  алу  (Мысалы,  құрылыс 

материалдардан:жасанды немесе табиғи материал); 

3) Сол тақырып  бойыншапрезентациясын жасау; 

4) Тақырыпты  алып, мақсат қою; (Проблема болуы керек.) 

5)  Слайдтар  арқылы  жобаны  қорғау,  алған  тақырыпты  толық 

зерттеу.Тақырыптың  ӛзектілігі:    кәсіби  маман  болғандықтан    алдында  тұрған 

негізгі 

проблемаларды 

шешетін 

жол 

тауып, 

керекті 

мәліметті 

жинастырып,болашақ  ӛмірде қолдана білу.  

Осыған сай кәсіби  білімі түбегейлі жаңартылып, мұғалімнің қызметінің 

мақсаттары  кеңейіп,  үлкен  ӛзгерістер  болады.Студенттердің  ӛз  бетінше  білім 

алуға, оны практикада қолдана білу қажеттілігін тәрбиелеуге бағытталған, яғни  

зерттеу мен жоба жасауға мақсатты әрі жүйелі түрде бағыттау керек. 

Жобалау  технологиясын  ұйымдастыру  тақырыбына  арналған  бұл 

жұмыстың  ӛзектілігі  осында.Зерттеу  жұмысын  ұйымдастыру  және  жоба 

жұмысын жасауға мақсатты әрі жүйелі түрде бағыттау керек екені – бүгінгі күн 

талабы.Сондықтан  да  жобалау  технологиясының  тиімділігі  күннен  күнге 

артуда.Бұл  технология  әлемдік  педагогикада  жаңалық  емес.Ағылшын  тілінен 

аударғанда  «cooperative  learning»  –  бірге  үйрену  деген  мағынаны 

білдіреді.Түсіндірме  сӛздікте  оған  тӛмендегідей  анықтама  беріледі:  Жобалау 

технологиясы  –  оқушылардың  жоспарлау  және  күрделене  беретін 

тапсырмаларды орындау арқылы меңгеретін білімі. 

Жобалау  технологиясы  19  ғасырдың  2-  ші  жартысында  АҚШ 

ауылшаруашылығы  мектептерінде  пайда  болған.Оның  негізін  қалаған  –  Джон 

Дьюи  атты  психолог  және  педагог,  философ.Дьюидің  ілімін  жалғастырушы  – 

Колумбия  университетінің  жанындағы  мұғалімдер  колледжінің  профессоры 

Уильям Херд Килпатриктің ойынша, балаларды ӛз жұмысының жемісін кӛруге 

ынталандыру  арқылы  үлкен  ӛмірге  дайындау  –  бұл  технологияның  негізі. 

«Ӛзіне кӛйлек тігіп киген бойжеткенді мысалға алайық.Егер ол кейін ӛзі киетін 

кӛйлегі  үшін  жанын  аямай,  ерінбей,  аса  қызығушылықпен  кӛйлек  үлгісін  ӛзі 

ойлап  тауып,  ӛз  бетімен  ӛлшеп,  пішіп,  тігіп  кисе  -  бұл  мысал  жобалау 

технологиясының нағыз типтік үлгісі» деген екен Хилпатрик.

 

Тілді ӛркендету  -  баршаның ісі. Тіл  - тек қарым – қатынас құралы емес, 

ұлтымыздың биік тұғыры. Елбасы жыл сайынғы халыққа Жолдауында  басым 

бағыттарының  бірі  –  мемлекеттік  тілді  жан  –  жақты  дамытуға  бысты  назарда 

44 

 

ұстап  келеді.  Қазақ  тілінің  мемлекеттік  дәрежесін  нығайту  еліміздің 

саясатының басты басымдығы болып қала береді. Қазақ тілінің қолданыс аясы  

кеңейіп келе жатыр деп айтуға толық негіз бар. Қазіргі  жастардың белсенділігі 

жоғары.  Жастарға    назар  аудару  арқылы  тіл  саясатын  жүргізу  мол  жемісін 

береді деп ойлаймын.

 

 

жүктеу/скачать 8,24 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: