Пунктуациясы

 
174 
Солдат күліп жіберді 
Саған шпионның керегі не 
Мен оны ізіне түсіп жүріп ұстап алатын едім ғой 
Мынаның  мықтысын  қарай  гөр  ондайға  әлі  жассың  ең  алдымен 
жігіт болу керек 
Осылайша  алтын  погоны  бар  әскери  адам  Оразқұлмен  орман 
аралап кеткенде бала шофермен біраз әңгімелескен 
Мен  барлық  машинаны  барлық  шоферлерді  жақсы  көремін  деді 
бала 
Оның себебі не деді шофер қызығып 
Машина  деген  жақсы  ғой  әрі  тез  жүреді  әрі  күшті  сосын 
бензиннің де исі тамаша Шоферлердің барлығы да жас жігіттер бәрі 
де Мүйізді Бұғы ананың балалары ғой 
Не  дейді  не  дейді  мынау  Мүйізді  Бұғы  ана  дегенің  немене  деді 
түкке түсінбей солдат 
Ау сен білмеуші ме едің 
Жоқ шырағым мұндай ғажайыпнаманы өмірімде естіген жоқпын 
Сен өзің кімсің сонда 
Мен  қазақпын  Қарағандыда  туғанмын  шахтерлер  мектебінде 
оқығанмын 
Жоқ сен кімнің баласысың соны айтшы 
Әке-шешемнің баласымын 
Олар кімнің баласы 
Олар да өз әке-шешесінің баласы 
Ал олардың әке-шешесі кімнің баласы 
Шырағым-ау  сен  бұлай  сұрай  берсең  дүниенің  түбіне  жете 
алмассың 
Ал мен болсам Мүйізді Бұғы ананың балаларының баласымын 
Оны саған кім айтты 
Атам айтқан 
Шырағым  мынауың  бір  шамаға  соқпайтын  дүние  екен  деді 
солдат балаға басын шайқап 
(Ш.Айтматов «Ақ кеме») 
 
 
254-жаттығу. Мәтіннің тыныс белгілеріне назар аударып, қойылу себебін 
түсіндіріңіздер. Ертегілердің тағы басқа қандай жолдармен басталатынын еске 
түсіріп, мысал келтіріңіздер. 
 

 
175 
Әже ертегілері 
Абай  биыл  ғана  анық  бағалады.  Бұның  әжесі  бір  түрлі  шебер 
әңгімеші екен. Қызық сөйлейді. Әңгімесінің барлық жерін дәмді ғып, 
қызықтырып  айтады.  Әуелі  Абай  ауыра  бастағанда  бір  күні  кешке 
ұйықтай  алмай  жатып,  әжесінен  әңгіме  айтуды  сұрады.  Сонда  ол 
ойланып тұрып: 
– Е, е... Бұлдыр-бұлдыр күн өткен. Бұрынғыда кім өткен?  – деп, 
кішкене  тақпақтап  бастап  еді.  Абай  соны  ұғып  қапты.  Келесі  жолы 
әңгіме сұрағанда әжесін тізесінен қағып: 
– Е, е... Бұлдыр-бұлдыр күн өткен. Бұрынғыда кім өткен?  – деп, 
тағы да әңгіме тілегенін білдіруші еді. 
Әжесі әуелде көп-көп ертектер айтқан. «Еділ – Жайық», «Жұпар 
қорығы», «Құла мерген» – бәрі де айтылды. Оның әңгімелерін түсте 
де, кеште де, тіпті кеш бойы да Абай айтқыза беретін болды. 
(М.Әуезов «Абай жолы») 
 

жүктеу/скачать 1,36 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: