| Тұқымның бөрту кезеңі
тұқымда бейтарап ылғалдың пайда
болу кезінен (шекті ылғалдылыққа жеткен кезден) басталады. Бұл
кезеңде жазушалардың тіршілік қызметі, гидролиздік үрдіс күшейеді,
ферменттер жүйесі белсенді күйге ауысады. Бөрту үрдісінің мәні
мынада: судың молекулалары жоғары молекулалы қосылыстар
ортасынан енеді де, жекелеген молекулалар тізбегін ығыстырады,
нәтижесінде гидролиз жүреді, де бүкіл тіршілік үрдісін белсендіреді
және тұқымның көлемі ұлғаяды. Әрбір дақылдың тірі тұқымдары осы
түрге тән мөлшерде ғана су сіңіреді: тары тұқымының өнуіне шамалы
ғана су қажет (құрғақ–ауа массасының 25%-дай) көптеген дәнді
дақылдар бөртіп өне бастауына тұқым массасының 50%-дай су сіңіреді,
қант қызылшасы - 120%, ал сілемайлы (слизистые) тұқымдарда (зығыр
ж.б.) ол көрсеткіш екі есе көп. Судың әсерінен қорлық қоректік заттар
еріген түрде айналады да өсу нүктесіне жылжиды.
3.
Достарыңызбен бөлісу: | 
