33
ұсынылуы мүмкін.
7.4.1.11
𝑦 = 𝑎𝑥
3
(𝑎 ≠ 0)
функциясының
графигін салу
және оның
қасиеттерін білу;
у =
а
х
2
функциясының графигі мен қасиеттерін зерттеп білетіндігіне
сүйене
отырып
(7.5.1.10
қараңыз),
оқушыларға
𝑦 = 𝑎𝑥
3
функциясының графигін
және оның
а
коэффициентіне тәуелділігін
зерттеуді топтарда орындауды ұсыныңыз.
а
коэффициентінің мүмкін
мәндерін талқылаңыз. Әрбір оқушылар тобы коэффициенттің белгілі
бір мәнінде
𝑦 = 𝑎𝑥
3
функциясын
зерттейді, графигін салады және
оны сипаттайды, функцияның қасиеттерін анықтайды.
Әр топ өз
қорытындыларымен басқа оқушылармен бөліседі.
Ұ, Т
Егер сыныптың жабдықталуы
мүмкіндік
берсе,
онда
оқушыларға
«Geogebra»
немесе
«Математический
конструктор» бағдарламалары
арқылы
функция графиктерін
салуды ұсынуға болады.
Оқушылар барлық топтардың
қорытындыларымен
таныс
болғанына назар аударыңыз.
https://www.youtube.co
m/watch?v=–XY–
r_oKhm4
https://www.youtube.co
m/watch?v=–
ErUrKEDzUI
[31]
7.4.1.12
у =
𝑘
х
(𝑘 ≠ 0)
функциясының
графигін салу
және
оның
қасиеттерін білу;
Кері пропорционалдық тәуелділік жайлы оқушылардың есіне
салыңыз. Мысалы, бір жолды жүріп
өтуге жұмсалатын уақыт
қозғалыс жылдамдығына кері пропорционал болады; тауарды сатып
алуға жұмсалатын қаражат бірдей болған жағдайда сатып алынатын
тауарлар саны сол тауардың құнына кері пропорционал болады.
Осындай тәуелділіктердің формулаларын жазуды ұсыныңыз.
Оқушылардың назарын барлық жазылған формулалардың сәйкес
келетіндігіне аудару керек және тәуелсіз айнымалыны
х,
тәуелді
айнымал у, тұрақты
шаманы k деп белгілесек, онда
у =
𝑘
х
, мұндағы
𝑘
≠0 формуласын аламыз. Осыдан «кері пропорционалдық»
функциясының анықтамасын тұжырымдаңыз.
Оқушыларды кері пропорционалдық функциясының графигін салу
үшін мәндер кестесін құру қажет екендігін түсінуіне итермелеңіз.
Кестені құрастыру барысында қарастырылатын координаталық
жүйенің масштабын ескерген жөн және аргументтің мәндерін
есептеу жұмыстары мейлінше жеңіл болатындай етіп алған дұрыс.
Оқушылармен функцияның анықталу облысын талқылаңыздар.
Талқылау нәтижесінде,
мысалы
у =
6
𝑥
функциясының графигін
салуды сұраңыз. Оқушыларды функция графигінің атауы
гиперболамен таныстырыңыз.
Соңында сыныппен бірге талқылау үшін,
әрбір оқушыға функция
қасиеттерін зерттеуге арналған жеке жұмыс тапсырыңыз. Әрбір
оқушы бірнеше әртүрлі гиперболалар салады,
әрі салынған
графиктердің қасиеттерін өз бетінше тұжырымдайды.
Оқушыларға
алынған
қасиеттерді
талқылау
арқылы
кері
пропорционалдықтың қасиеттерін тұжырымдауды ұсыныңыз.
М, Ұ
Оқушылармен
тура
пропорционалдық
тәуелділік
пен кері пропорционалдық
тәуелділік туралы алдын-ала
еске түсіру қажет.
Достарыңызбен бөлісу: