Патофизиология пәні, мақсаты мен міндеттері және оларға жету

231
♣ 
толастамайтын 
қҧсу, 
асқазан 
тесігі, 
асқазан 
қалтқысының тарылуы, гастоэнтероколит кездерінде асқазан 
сӛлінің кӛп мӛлшерде организмнен сыртқа шығарылғанында. 
Тҧз қышқылын ӛндіруге қажетті хлор ас тҥзы ыдырауынан 
босайды. Босаған натрий ионы кері қанға сіңіріліп, НСОз 
‾
анионымен қосылады, натрий гидрокарбонат тҥзіледі. Содан 
келіп қанда соңғысының қоры кӛбейіп, оның реакциясы 
сілтілік жаққа ығысады; 
♣ бҥйрек қызметі бҧзылудан сілтілердін организмде 
жиналып қалуы; 
♣ бҥйрек ҥсті бездерінің гормондары артық тҥзілгенде 
(Кушинг синдромы, альдостеронома т.с.с.) немесе оларды 
емдік 
мақсатта 
сырттан 
енгізгенде 
натрийдің 
кері 
сіңірілуі 
артады. 
Бикарбонаттардың 
қандағы 
деңгейі 
кӛтеріледі. Осыдан қандағы Н
+
иондарының деңгейі азаяды, 
рН ҥлкейеді; 
♣ балаларда туа біткен газдық емес алкалоз болатыны 
белгілі. Бҧл аурудың негізінде ішектердің ауруларына 
байланысты организмнен хлор мен калий иондары артық 
шығарылады. Қанда олардың деңгейі азаяды, гипохлоремия 
және 
гипокалиемия 
дамиды. 
Қан 
плазмасында 
гидрокарбонаттардын деңгейі басым болады. Ауру балаларда 
ҧдайы іш ӛтулер болады, сол арқылы хлор кӛптеп 
организмнен шығарылады. Балалардың дене мҥшелерінің дамуы 
кешеуілдейді.
Газдық емес алкалозға организмнің икемделіп-бейімделу 
жолдары. 
Бҧл алкалоздың теңгерілу жолдары гидрокарбонаттардың 
артығын организмнен шығаруға, кӛмір қышқылын организмде 
ҧстап қалуға бағытталады. 
♣ қанда Н
+
иондарының мӛлшері азайғанда тыныс алу 
орталығы тежеледі. Осыдан ӛкпенің желдетілуі азаяды, 
қанда СО
2
жиналады және кӛмір қышқылының гидрокарбонатқа 
арақатынасы қалыпты деңгейде (1:20) сақталады;
♣ қан нӛруыздары Н
+
иондарын босатып, натрий иондарын 
байланыстырады;
♣ несеппен кӛп мӛлшерде гидрокабонаттар және екі 
негіздік фосфат тҧздары (Na 
2
НРО 
4
) шығарылады. 
Кӛрсетілген теңгерілу жолдарының әсерлерінен қанның рН 
мӛлшері қалыпты денгейде сақталады (тенгерілген алкалоз). 
Бірақ артынан гиперкапнияның нәтижесінде тыныс алу 
орталығының қозымдылығы кӛтеріледі, Кӛмірқышқылы газының 
артығы тыныс жиілеуі нәтижесінде организмнен сыртқа 
шығарылып кетеді. Осыдан теңгерілмеген алкалоз дамиды. 
Бҧл кезде сҥйектерден Н
+ 
иондары шығады да, олардың орнына 

232
кальций иондары тҥседі. Сол себепті қанда иондалған 
кальцийдің деңгейі азаяды, бҧлшықеттердің қозымдылығы 
кӛтеріледі, 
тырыспа 
(тетания) 
дамиды. 
Осындай 
толастамайтын қҧсу кезіндегі дамитын тырыспаны 

жүктеу/скачать 6,76 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: