Патофизиология пәні, мақсаты мен міндеттері және оларға жету



Pdf көрінісі
бет100/599
Дата12.10.2022
өлшемі6,76 Mb.
#152853
1   ...   96   97   98   99   100   101   102   103   ...   599
Байланысты:
Жалпы патфиз

Астениялық тҥріне
ӛте нәзік, жіңішке дәнекер тіндері; 
Фиброздық тҥріне
- тығыз және талшықты дәнекер 
тіндері;
Липоматоздық тҥріне
май тіндерінің қатты дамуы, 
семіздікке бейімділік;
Пастоздық тҥріне
— болбыр дәнекер тіні және ісінуге 
бейімділік тән деп есептеді. 
Дене бітімі туралы ілімді дамытуға И. П. Павлов зор 
ҥлес қосты. Ол организмді тҧтас кҥйінде біріктіріп 
тҧратын жҥйке жҥйесінің жҧмысын дене бітімдерін жіктеудің 
негізіне алды. И. П. Павловтың жіктеуі бойынша жҥйке 
жҥйесінде болатын негізгі ҥрдістердің (қозу, тежелу) 
кҥшіне, ҧстамдылы-ғына, бір-біріне ауысу жылдамдығына 
қарай бӛлінді. 
Жоғарғы жҥйке іс-әрекеттері орталық жҥйке жҥйесінде 
қозу мен тежелу ҥрдістерінің кҥшіне қарай кҥшті және 
әлсіз деп бӛлінді. Кҥшті жоғарғы жҥйке іс-әрекеттері 
кӛрсетілген ҥрдістердің ҧстамдылығына қарай: ҧстамды және 
ҧстамсыз деп екіге ажыратты. Жоғарғы жҥйке әрекеттерінің 
кҥшті, ҧстамды тҥрі қозу мен тежелудің бір-біріне ауысу 
жылдамдығына 
қарай 
жігерлі 
және 
салмақты 
болып 
ажыратылды.
● кҥшті, ҧстамды жігерлі — орталық жҥйке-жҥйесінде, ми 
қыртысында және қыртыс асты қҧрылымдарда негізгі қозу мен 
тежелу ҥрдістерінің екеуі де кҥшті болады. Бҧл адамдардың 
еті тірі, жҥйкесі мықты, ӛткір, жҥйке жҥйесіндегі қозу 
мен тежелу ҥрдістерінің ауысу жылдамдығы ӛте тез болады. 
Қиындықтарға тӛзімді, ӛмір қиыншылықтарын икемділікпен 
шеше білетін адамдар жатады. Бҧл тҥр Гиппократтың 


118
жіктеуінше сангвинник тҥріне сәйкес келеді. 
● кҥшті, ҧстамды, салмақты, ауыр мінезді адам, жҥйке 
жҥйесінде қозу мен тежелу ҥрдістері кҥпггі болады. Бҧл 
адамдар 
жҧмыста тындырымды, ӛзін-ӛзі ҧстай біледі 
(байсалды), бірақ тым салмақты, ӛзінің ҥйреншікті 
әдеттерін аз ӛзгертетін немесе ӛзгертпейтін адамдар. 
Гиппократтың жіктеуінше флегматиктерге сәйкес келеді. 
● кҥшті, ҧстамсыз, кҥйгелек, жҥйке жҥйесі кҥшті 
адамдар. Олардың миында қозу процесі айқын басым, қимылы 
тез болады. Тез арада қопарып кӛп жҧмыс істей алады. Бҧл 
адамдар кӛп жағдайда шамасын білмей артық кетіп қалады. 
Ашушаң, жеңіл мінезді, кҥйгелек, сабырсыз адамдар. 
Гиппократтың жіктеуі бойынша холериктерге келеді. 
● әлсіз, тҧйық, сенгіш адамдар. Олардың жҥйке 
жҥйесіндегі ҥрдістер тым әлсіз, нәзік. Қиындықтарга 
тӛзімсіз, жҧрттың айтқанына кӛнгіш, тез сенгіш, уайымшыл 
адамдар. Гиппократ бойынша меланхоликтер. 
Дерттік ҥрдістердің пайда болуы мен дамуына жоғарғы 
жҥйке жҥйесінің ерекшеліктері ықпал жасайтынына кӛптеген 
дәлелдер келтіруге болады. Мысалы, жоғарғы жҥйке жҥйесі 
кҥшті, ҧстамды иттерде эксперименттік неврозды алу ӛте 
қиын, ал оны ҧстамсыз немесе әлсіз жануарларда жеңіл 
алуға болады. Тәжірибелерде алынған деректер бойынша ӛспе 
ауруы дамуында жҥйке жҥйесінің ерекшеліктерінің ықпалы 
бар екендігі анықталған. 
Сонымен бірге И. П. Павлов адамдарды мынадай тҥрлерге 
бӛлген: 
● 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   96   97   98   99   100   101   102   103   ...   599




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет