Артерия қабырғасына липопротеидтердің ӛтуіне және онда

551
жоғары 
тығыздықты 
липопротеидтердің 
деңгейі азаюы 
артериялардың 
қабырғаларынан 
холестериннің аластанбауы
артериялық қысымның 
кӛтерілуі 
эндотелий жасушаларының 
ӛткізгіштігі кӛтерілҥі 
және ЛП-дің интимаға ӛтуі 
Эндотелий 
эндотелийдің және 
гликокаликстің бҥлінуі. 
Уытты т. б. заттардың, 
катехоламиндердің 
әсерлерінен жасуша 
аралық кеңістіктердің 
кеңуі. ЛП-терді ретсіз 
эндоцитоздық қамтудыи 
белсенділігі артуы. 
ЛП-терге эндотелий 
қабығының ӛткізгіштігі 
кӛтерілуі. 
Интима 
интиманың ісінуі. Оған 
ӛткен тегіс ет 
жасушалары мен 
моноциттердің,
макрофагтардың ӛсіп-
ӛнуі. 
ЛП-тер мен липидтердің 
интимаға жиналҥы. 
Медия 
(артерияла
р-дың 
ортаңғы 
қабығы) 
тегіс ет жасушаларының 
ӛсіп-ӛнуі және олардың 
интимаға ӛтуі. Медияның 
гипоксиясы. 
ЛП-тер мен липидтердің 
интимаға жиналуы. 
Адвентиция 
(сыртқы 
қабығы) 
Vasa vasorum мен лимфа 
ағуының бҧзылҥы. 
Лаброциттердің азаюы. 
ЛП-тердің тамыр 
қабырғаларынан 
аластануының азаюы. 
*— А. Н. Климов бойынша келтірілді. 
Атеросклероздың бастапқы сатысында артериялардың ішкі 
қабығында липидтердің жиналуы мына себептерден болады: 
● тектік ақаулардың нәтижесінде тін жасушаларының 
сыртқы беттерінде ТТЛП-ді қабылдайтын рецепторлар болмауы 
мҥмкін немесе тым аз болады; осыдан бҧл липопротеидтердің 
жасуша ішіне жҧтылуы (эндоцитозы) бҧзылады; осындай 
ақаулар 
отбасылық 
гиперхолестеринемия 
(IIA-тҥріндегі 
гипербеталипо- протеидемия) кездерінде байқалады. J. 
Watanabe ӛсіріп шығарған асыл тҧқымды қояндарда ТТЛП-ге 
рецепторлардың тҧқым қуатын ақаулары болатыны анықталған; 
● 
тамақпен 
холестеринді 
тым 
артық 
қабылдағанда 
рецепторлардың қатысуымен ТТЛП-дің жасушалармен жҧтылуы 

552
(эндоцитозы) біртіндеп әлсірейді; қанда холестериннің тым 
артық болуынан, бҧл екі жағдайда да, эндотелий 
жасушаларымен, макрофагтармен және тегіс салалы ет 
жасушаларымен, ТТЛП-дің ретсіз қамтылуы болады; 
● 
қан 
тамырларының 
қабырғаларында 
қабынулық 
ӛзгерістер, жасушалардың артық ӛсіп-ӛнуі және артериялық 
гипертензия 
болуларынан 
олардан 
атерогендік 
липопротеидтердің аластануы баяулайды. 
Атеросклерозға артериялардың ішкі қабығы - интимасы 
ҧшырайды. Атеросклероздық бҥліністер липидтік таңдақтар 
мен 
жолақтар 
пайда 
болумен 
басталып, 
ары 
қарай 
атероматоздық тҥйіндер қҧрылуымен және ішкі ағзалардың
бҥліністерімен кӛрінеді. 

жүктеу/скачать 6,76 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: