Патофизиология пәні, мақсаты мен міндеттері және оларға жету
Аксондардың қызметтерінің бҧзылыстары
жүктеу/скачать 6,76 Mb. Pdf көрінісі
|
Жалпы патфиз
- Бұл бет үшін навигация:
- Аксондармен жҥйкелік серпіндер ӛткізілуінің бҧзылыстары.
| Аксондардың қызметтерінің бҧзылыстары.
Аксон қызметтерінің бҧзылыстары оның бойымен жҥйкелік серпіндер ӛткізілуінің бҧзылуымен және заттардың аксондық тасымалдануының бҧзылуымен кӛрінеді. Аксондармен жҥйкелік серпіндер ӛткізілуінің бҧзылыстары. Нейромедиаторлардың әсерлерінен нейрон денесінде немесе дендритінде пайда болған қоздырғыш потенциал аксонның бастапқы кесіндісінде натрий иондарының нейрон ішіне енуін арттырады Осыдан мембрананың деполяризациясы болып, әсер ету потенциалы қалыптасады. Ол жҥйке аяқшаларына жетіп, олардан нейромедиаторларды босатады. Бҧл нейромедиаторлар басқа жасушаны қоздырады немесе тежейді. Жҥйке талшығы арқылы серпіннің ӛткізілуі тізбек бойынша оның бастапқы бӛлігінен біртіндеп келесі бӛлігіне мембрана деполяризациясының тарауы арқылы болады. Натрийдің жасуша ішіне кіруі жеткіліксіз болғанда әсер ету потенциалының пайда болуы бҧзылады және серпінді ӛткізу тоқталады. Бҧндай әсер Na + -K + -АТФаза ферментінің жергілікті анестетиктермен (новокаин, лидокаин, т.б.), 692 басқа химиялық заттармен (инсектицидтер, вератридин, аконитин) тежелгенінде болады. Сонымен бірге энергияның тапшылығы бҧл ферменттің әлсіреуіне, жасуша мембранасының әсер ету потенциалын туындату қабілетін жоғалтуына және серпіндердің ӛткізілуі бҧзылуына әкеледі. Осындай әсерге динитрофенолмен т.б. улармен улану, жҥйке бӛлшегінің ишемиясы, мҧздауы т.с.с. жағдайлар әкеледі. Жҥрек гликозидтері (уабаин, строфантин) ҥлкен мӛлшерде Na + ,-K + -насосын тежейді және жҥйкелік серпіндердің ӛткізілуін бӛгейді. Солармен қатар, аксондардың бойымен жҥйкелік серпіндер ӛткізілуінің бҧзылыстары жҥйке талшықтарының қабынуы кезінде, тыртықтанып ӛзгергенінде, сыртынан қысылып қалғанында, миелин қабығын жоғалтқанда (демиелизациясында) (аллергиялық ҥрдістер, тараған склероз), кҥйіктік ауру кездерінде байқалады. Жҥйкелік серпіндердің ӛткізілуі аксон бҥліністерінде мҥлде тоқталады (-сурет). Миелинін жоғалтқан жҥйке бӛлшектері ӛз беттерінше немесе механикалық әсерлерден қосымша эктопиялық қозу ошағына айналады. Қозу жҥйке талшықтарымен екі жаққа қарай тарайды. ОЖЖ-де бҧл қозу нейрондардың белсенділігі кӛтерілуін туындатады. жүктеу/скачать 6,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|