Патофизиология пәні, мақсаты мен міндеттері және оларға жету
Аксондық тасымалданудың
жүктеу/скачать 6,76 Mb. Pdf көрінісі
|
Жалпы патфиз
- Бұл бет үшін навигация:
- Дендриттердің бҥзылыстары.
| Аксондық
тасымалданудың бҥзылыстары. Аксондардың бойымен, жҥйкелік серпіндердің ӛткізілуімен қатар, нейрон денесінен жҥйке аяқшаларына дейін және кері бағытта әртҥрлі заттардың (трофогендердің, аутоантиденелердің) тасымалдануы болады. Нейронда кӛптеген заттар тҥзіледі. Олар нейроннан аксондардың бойымен жҥйкеленетін жасушаға және соңғысынан, кері бағытта, нейронға қарай тасымалданады. Аксондық тасымалдану жҥйкелік майда талшықтардың, ҧсақ тҥтікшелердің және жиырылғыш актин мен миозин сәйкес нәруыздардың қатысуымен болады. Майда талшықтардың жиырылуы кальций иондарының қатысуымен дамиды және АТФ энергиясын падаланып ӛтеді. Аксоңдық тасымалдану ҧсақ тҥтікшелер мен жҥйелік майда талшықтардың бҥліністерінде (колхицин, винбластин т.с.с. химиялық заттармен уланулар кездерінде), АТФ жеткіліксіздігінде; метаболизмдік улардың (цианидтер, динитрофенал т.б.) әсерлерінен бҧзылады. Сонымең бірге, аксондардың бойымен заттардың тасымалдануының бҧзылыстары: ● В 1 және В 6 витаминдерінің жеткіліксіздігі нәтижесінде аксондардың қҧрылымдық бҥліністері кездерінде; ● ӛндірістік улардың (акриламид, гекахлорофос), ауыр металдардың (қорғасын, кадмий), дәрілік препараттардың 693 (дисульфирам), ішімдіктердің әсерлерінен; ● қантты диабет кезінде; ● аксондардың сыртынан қысылып қалғанында – байқалады. Жҥйке тіндері мен нейромедиаторларға қарсы антиденелер аксондардың бойымен нейроннан нейронға тарайды. Осыдан тіпті алыста орналасқан ОЖЖ бӛліктерінің нейрондарына дерттің тарауы болады. Дендриттердің бҥзылыстары. Дендриттер нейронға ақпарат тҥсуін қамтамасыз етеді және олар серпіндерді ӛткізу мен біріктіру қызметтерінде маңызды орын алады. Дендриттердің сыртындағы тікенектері тҥйіспелік байланысу бетін ҥлкейтеді (-сурет). - сурет. Дендриттердің қҧрылымы. Дендриттер мен олардың тікенектері нейронның ең нәзік қҧрылымдарына жатады және әртҥрлі дерттер кездерінде олар тез бҥлінеді, жоғалып кетеді. Қартаю кезінде олар азаяды, жҥйкелік трофиканың бҧзылысы болады, мидың қызметі бҥлінеді. Сондықтан қартаюдан алжу кезінде дендриттер мен олардың тікенектері анықталмайды. Олар гипоксия, ишемия, уыттану, жарақаттану, электросоққы кездерінде ми шайқалуында, невроздық және стрестік әсерлерден бҧзылады. Микротҥтікшелердің бҧзылуы дистрофиялық ӛзгерістерге, эндоцитоздың кҥшеюіне әкеледі. жүктеу/скачать 6,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|