Педагогика” пәні бойынша 050114– тарих, 050116– география, 050117–қазақ тілі мен әдебиеті, 050118–биология, 050112– химия, 050110–физика, 050109– математика, 050111– “ Информатика”



бет111/143
Дата08.02.2022
өлшемі1,53 Mb.
#117868
1   ...   107   108   109   110   111   112   113   114   ...   143
Байланысты:
педагогика

33 – таќырып
И.Г. ПЕСТАЛОЦЦИДІЊ ПЕДАГОГИКАЛЫЌ ТЕОРИЯСЫ МЕН ТЄЖІРИБЕСІ
Ќарастырылатын мєселелер:

  1. И.Г. Песталоццидіњ педагогикалыќ ќызметі

  2. Тєрбиеніњ маќсаты – адамныњ барлыќ табиѓи к‰штерін, ќабілеттерін жан – жаќты дамыту

  3. Педагогикалыќ теориямен тєжірибеніњ мєні




  1. И.Г. Песталоццидіњ педагогикалыќ ќызметі

И.Г. Песталоцци жас кезінен Швейцария шаруаларыныњ ауыр т±рмысын µз кµзімен кµрді. Оларды, бір жаѓынан, дворян – помещиктер ќанаса, екінші жаѓынан, тоќыма µндірісініњ иелері ќанады.
И.Г. Песталоцци неміс бастауыш мектебінде жене латын орта мектебінде оќыды.
Жан – Жак Руссоныњ “Эмиль” жєне “Ќоѓамдыќ шарт” атты ењбектері И.Г. Песталоцциге ‰лкен єсер етті. И.Г. Песталоцци 1774 жылы “Кедейлер ‰йін” ашып оѓан елуге тарта жетім жєне панасыз балаларды жинады. Балалардыњ µздері ењбек етіп, тапќан табыстарымен б±л ‰йді ±стауѓа болады деп есептеді.
И.Г. Песталоцци оќуды ењбекпен ±штастырды. Ол ењбекті тєрбие берудіњ ќ±ралы деп баѓалады.И.Г: Песталоццидіњ б±л тєжірибесініњ кемшілік жаќтары да болды. Кемшілік жаѓы біріншіден, тек ќана балалардыњ табысы мен тєрбие ‰йініњ ќаражатын µтеуге болады деуі. Екіншіден, оќу мен ењбекті ±штастыруы іске аспады.
Ќаражаттыњ тапшылыѓынан тєрбие ‰йі 1780 жылы жабылып ќалды.
Ол “Лингард жене Гертруда” деген єлеуметтік - педагогикалыќ роман жазды. Б±л ењбегінде шаруашылыќты д±рыс ±йымдастыру жене балаларды тєрбиелеу ісін д±рыс жолѓа ќою арќылы шаруалардыњ т±рмысын жаќсарту идеясын насихаттады.
И.Г. Песталоцци 1799 жылы Бургдорф ќаласындаѓы мектепте м±ѓалім болып орналасады. Б±л мектептегі тєжірибе ж±мыстарыныњ нєтижесінде оќыту жене санауѓа ‰йретудіњ тиімді єдістерін ±сынды.
Ол єдістерді кењірек тарату ‰шін Бургдорфта интернаты бар орта мектепті баќару жєне оныњ жанынан ашылѓан м±ѓалімдер даярлайтын бµлімге басшылыќ ету И.Г. Песталоцийге ж‰ктелді.
ХІХ ѓасырдыњ бас кезінде жарияланѓан “Гертруда балаларын ќалай оќытады?”, “Аналар кітабы”, “Баќылау азбукасы”, “Сан жµнінен кµрнекі ілім” – атты ењбектерінде И.Г. Песталоций бастауыш білім берудіњ жања єдістерін ±сынды.


2. Тєрбиеніњ маќсаты – адамныњ барлыќ табиѓи к‰штерін, ќабілеттерін жан – жаќты дамыту

И.Г. Песталоццидіњ д‰ниеге кµзќарасы демократиялыќ сипатта болды. Біраќ ол ењбекшілердіњ т±рмысын оларѓа білім берумен, тєрбие берумен жаќсы жолѓа ќоюѓа болады деп ќате т‰сінді.


Адамдардыњ єлеуметтік жене праволыќ тењсіздігініњ себебі сол ќоѓамдаѓы ќоѓамдыќ ќатынастыњ нєтижесі екенін ол т‰сінбеді. Халыќтыњ кедейлігініњ себебін экономикалыќ жаѓдайдан емес, оныњ ќарањѓылыѓынан, білімініњ жоќтыѓынан кµрді.
Оќыту жене тєрбие барлыќ адамѓа берілу керек дей отырып, И.Г. Песталоцци ќоѓамды ќайта ќ±рудыњ негізгі ќ±ралдарыныњ бірі – мектеп деп есептеді. Адамды дамытудыњ, тєрбиелеудіњ басты ќ±ралы – ењбек деп санады.
Ењбек адамныњ к‰шін ѓана дамытып ќоймайды, оныњ ойын дамытып, мінез – ќ±лќын ќалыптастырады, ењбек еткен адам ењбектіњ ќоѓам µміріндегі мєнін т‰сінеді деді.
И.Г. Песталоцци дінге ќарсы болды. И.Г. Песталоцци бьаланыњ тєрбиесін д±рыс ±йымдастыруда отбасыныњ, ананыњ, рµлін µте зор баѓалады. Ќоѓамдыќ тєрбиеде отбасындаѓы тєрбиеніњ жаќсы жаќтары єрі ќарай дамытылады. Олар: балаѓа деген с‰йіспеншілік, балаѓа сенім білдіру, тєртіп, шыдамдылыќ, борыштыќ сезім.
И.Г. Песталоццидіњ педагогикалыќ ж‰йесініњ негізгі мєселесі – балаларѓа элементарлыќ білім беру теориясы. Элементарлыќ білім беру теориясына И.Г. Песталоцци дене тєрбиесін, ењбекке тєрбиелеуді, моральдыќ, эстетикалыќ, аќыл – ой тєрбиесін беруді жатќызды. И.Г. Песталоцци моралдыќ тєрбиені діни тєрбиемен байланыстырды. Ол дінді сынаѓанмен, егер адам ќ±дайды ќадірлесе, бір – біріне бєрі туыс болып табылатын барлыќ адамдарды ќадірлейді деп есептеді.
3. Педагогикалыќ теория мен тєжірибеніњ мєні

Песталоцци оќыту баќылауѓа, тєжірибеге негізделіп ±йымдастырылып ќорытынды жасауѓа, жалпылауѓа ќарай ж‰ргізілу керек деді. Баќылаулар


арќылы балада кµру, есту, т‰йсіну пайда болады,солардыњ негізінде сµйлеу
мен ойлау дамиды. XVII-ѓасырда И.Г.Песталоцци дамытып
оќыту принциптерініњ ж‰йесін дєлелдеді, бастауыш білім беру єдістерініњ негізін жасады .
Оќытуды жењілдету маќсатымен Песталоцци д‰ние заттары туралы білімніњ
ењ жай элементтерін білу арќылы адам айналадаѓы д‰ниені таниды деп кµрсетті. Ондай элементтерге ол заттыњ санын , формасын, атын жатќызды.
Білім белгілі ж‰йемен, ретпен берілу керек деп есептеді. Алѓан білімін пайдалана білмеу тєрбиеніњ ‰лкен кемшілігі болып табылады. Мектеп баланыњ
ќабілетін дамыту жєне білім берумен ќатар , оларды іс-єрекетке, даѓдыѓа ‰йретеді, ол ‰шін балаларды жаттыќтыру ќажет деді. Оќытудыњ міндеттерін кµрсете отырып, Песталоцци м±ѓалімдерге ‰лкен талаптар ќойды.
¤зініњ жалпы дидактикалыќ пікірлеріне с‰йене отырып, Песталоцци бастауыш
білім берудіњ єдістемесініњ негізін салды.
Песталоцци буржуазиялыќ-демократиялыќ педагогиканыњ ірі µкілі болып табылады. Ол кедейдіњ балаларына тєрбие беру мєселесіне µз µмірін арнады.
Песталоцци баланыњ дамуында тєрбиеніњ рµлін µте жоѓары баѓалады, отбасында жєне мектепте жоспарлы т‰рде тєрбиені ±йымдастырудыњ ќажет-
тігін атап кµрсетті.
Н. К. Крупская : “ Песталоцци халыќ ќажетін” µтей алатын, халыќтыњ кµњілінен
шыѓатын жєне халыќтыњ µзі ±йымдастыратын мектеп ашуды арман етті деп жазды. Кейбір кемшіліктеріне, ќате пікірлеріне ќарамастан, Песталоццидіњ
педагогикалыќ ж‰йесі педагогикалыќ идеяныњ дамуына ќосылѓан зор ‰лес болды.

¤зін - µзі баќылауѓа арналѓан с±раќтар:


1. Песталоцци кµзќарастарындаѓы дене, ќ±лыќ жєне аќыл – ой тєрбиесі.
2. Песталоццидіњ пдагогикалыќ теориясы мен ќызметіне сипаттама.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   107   108   109   110   111   112   113   114   ...   143




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет