Педагогика вн блок indd
-тақырып. Дарындылық және танымдық даму процесі
жүктеу/скачать 3,58 Mb. Pdf көрінісі
|
педагогика китап
| 4-тақырып. Дарындылық және танымдық даму процесі
99 уақыттағы зерттеулері әр жүйенің өзіне тән шығу тегі бо- латындығын және олардың мәдени, уақыттық мәнмәтіндер жүйесінде қолданылуы елеулі ықпал ететінін болжайды. Ж. Пиаже 11-15 жас аралығындағы балалар ойлануы гипотети- ка-дедуктивті (теориялық ойлау) болады деді. Оқу материа- лы ойлау әрекетінің жоғарғы даму деңгейін қажет етуі және ең 1-ші кезекте интеллектінің дамуына бағытталған. Ойлау сапасы ретінде сыншылдығы дамиды – олар мұғалім тілінен қателер іздеуді жақсы көріп тұрады. Мимикалық әрекетінде өзгерістер болады, кіші оқушыларда есте қалдыруда – түсіну орын алады. Олардың есінің өнімділігі жақсарады – есте тез сақтайтын болады, ұзақ мерзімдік ес көлемі артады. Зияткерлікті ақыл-ой қабілеттерінің тестілерімен өлше- нетін құбылыс ретінде қарастыратын ғалымдар мен зерт- теушілер үшін зиятқа қатысты жаңа ой-пікірлер әрдайым проблема болатыны шындық. Әртүрлі қабілеттер арасын- дағы өзара байланысқа негізделген зерттеу жүргізіп, ортақ зият факторының бар екендігі туралы пікірді берік ұста- натын тұрақты дәстүрлер осы күнге дейін сақталып отыр. Алайда Говард Гарднер (2006) зияткерліктің өзара байла- нысын тап басып көрсету мүмкін емес деп, ондай дәлелде- мелердің басым бөлігін жоққа шығарады. Гарднер субъек- тілер көп қырлы зиятқа ие деп есептеген. Сол арқылы ол зиятты өлшенетін және зияткерлік коэффициентіне (IQ) қосылатын бірыңғай және жалпы қабілет ретінде қарастыр- май, керісінше, лингвистикалық, математикалық, музыка- лық, кинестетикалық және тұлғааралық қабілеттер мен кеңістікте бейімделу қабілеті сияқты өзара әлсіз қарым-қа- |