5-тақырып. Мұғалімнің кәсіби біліктілігі 125
өз ойын жинақтау қабілетін бейнелейтін рефлексия ұғымы
пайда болды. Жаңа дәуір философиялық идеялары «өзін-
дік» және «мен» ұғымдарына бағытталады.
Рефлексия логикалық ойлауды, салыстыру, тұтас пен бөлік-
терді бөлу, нақтыны ажырата білуін талап етеді. Рефлексия-
ның негізінде ішкі түйсікке білім және тұлғаның тәжірибесі
жатады.
Рефлексиялық қызмет – тұлғаның дамуын қамтамасыз
ететін ойланудың ішкі үдерісі (ішінен ойлау).
Рефлексия, рефлексия жасау, «рефлексиялық» де - геніміз не? Осы ұғымдар бір-бірімен қалай байланысты?
Міне ғалымдардың рефлексияға бірнеше көзқарастары.
Рефлексия бұл:
- категория, өзінің мазмұны мен қосымша саласының түр-
лі интерпретацияға ашық болуы;
тұлғаның шығармашылық ойлау мен өзіндік дамуын ұй-
ымдастыру механизмі, бірақ ол ғана емес. Ол екі үлгіден
тұрады – жеке рефлексияның үлгісі және түсіну үлгісі, яғни,
танудың механизмі;
- ойлау туралы ойлану (ойлауда өзіңді өзің тану объектісі
деп жасайсың). Ойлану үнемі адам қатынасының мәнмәтіні-
не қосылғандығынан, әлеуметтік-мәдени желіде, белгілі та-
рихи жағдайда қызмет етеді. Ойлану үнемі «әлемдегі ойла-
ну» болады;
- «Адамның өз ойын шағылту». Ұғым, жоғары деңгейге
ауысқанда рефлексияланады;
- ерекше бір өлшем түрінде болатын түрлі дамыған рухани
өнімнің қажетті бөлігі;
