Пәндердің оқу- әдістемелік кешенінің


Экофилософия; экоэтика; экоқұқық; экоаксиология



бет83/92
Дата25.12.2023
өлшемі0,81 Mb.
#199223
түріБағдарламасы
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   92
Байланысты:
УМКД Философия каз.3 кредит

Экофилософия; экоэтика; экоқұқық; экоаксиология.

  • экогуманизм – табиғатта адам болмысын қарастыру, табиғат адамның рәміздік болмысы – дейді.

  • «экологиялық пессимистер» (Дж. Форрестер, Д.Медоус, Р.Хейлбронер, П.Эрлих) – халық санының өсуін шектемей, адамзат алдындағы келелі мәселелерді шешу қиынға соғады, - дейді.

  • Экологиялық императив – «Зиян етпе!» - табиғатқа қатысы бар әрбір субъект өзінің жүріс-тұрыс, тәртібі нормасы ретінде жалпылық экологиялық заңдылықты ұғынуы керек.

  • Биотика – адамның өмір мен өлімге қатынасы.

§5. Демография (грек., демос – халық, графе – жазамын) – Жер шарындағы халықтардың саны, тууы, өлімі, өсімі, дамуы туралы ілім. Бұл терминді 1855 жылы француз А.Гийар енгізді.

  • ағылшын экономисі, діндар Томас Роберт Мальтус (1766 – 1834) теориясы: «Тіршілік ету тәсілдері-арифметикалық прогрессия (1, 4, 7, 10...) түрінде, ал туылу – геометриялық прогрессия (1, 3, 9, 27, 81...) түрінде жүреді. Бұл процесс тағдырға жазылған, сондықтан адам санының өсуін шектеу керек. Қасіретке ұшырған адамзатқа жақсылық жасамау керек». (Т.Р. Мальтус «Халық саны заңы туралы тәжірибе», 1798 ж.).

  • Лев Николаевич Гумилев (1912 – 1992) – этногенездің пассионарлық теориясын қарастырды. Пассионарлық (лат., passion – ынтықтық, құлшыныс, жігер). «Этногенез-табиғат процесі, биосфераның тірі затының биохимиялық энергиясының флуктуациясы. Осы энергияның тұтануы – планетаның әртүрлі аймағында болатын пассионарлық түрткі, дүмпу, яғни этностың шаруашылық қызметіне жағрапиялық әсер етеді».

(Л.Н. Гумилев. Еуразия тарихынан. М., 1993 ж., 26-б.).
Лев Гумилев әрбір этнос мына фазалардан өтеді дейді:
пайда болу – акмэ (кемеліне жету) – мертігу – инерция – обускурация (ауысу) – құрдымға кету. Жетекші этнос құлдырап жойылғанда оның айналасындағы этностар оның эстафетасын іліп әкетеді. Тарих осылай дамиды.
Адамзаттың сан жағынан өсу динамикасы:

  • б.з.д. 1 жылы – 230 млн;

  • 1000 жылы - 275 млн;

  • 1850 жылы - 1 млрд;

  • 1900 жылы - 1,6 млрд;

  • 1930 жылы - 2 млрд;

  • 1961 жылы - 3 млрд;

  • 1976 жылы - 4 млрд;

  • 1987 жылы - 5 млрд;

  • 2000 жылы - 6 млрд;

  • 2025 жылы - 8 млрд (болжам).



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   92




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет