ПӘндердің ОҚУ-Әдістемелік кешені



бет8/8
Дата27.05.2018
өлшемі1,11 Mb.
#40968
1   2   3   4   5   6   7   8

Бақылау сұрақтары:


  1. Мониторинг дегеніміз не?


  2. «Мониторинг» және «бақылау» терминдерінің айырмашылығы неде?


  3. Радиологиялық бөлімдер мен топтардың негізгі міндеттері қандай?


  4. Радиоактивті ластану дәрежесін бақылау үшін қандай функциялар орындалады?


  5. Радиациялық бақылау әдістерінің түрлері қандай?


  6. Зерттеу объектілерінің радиометриялық сараптамасы қалай жүргізіледі?






Шектік бақылау I, II және қорытынды бақылау сұрақтары:


 1 – шектік бақылау сұрақтары (7 апта):

1. Радиациялық экология (радиоэкология, экологиялық радиохимия) пәні және оның міндеттері.


  1. Жалпы экология жүйесіндегі радиациялық экологияның орны және ролі.


  2. Радициялық экологияның физикалық негіздері.


  3.  - ыдырау, Радиоактивтік түрленулер. - - ; + - және электронды іліп әкету ( К – захват).


  4. Нуклидтер және изотоптар.


  5. Радиоактивті түрленулердің заңдары. Радиоактивті ыдыраудың негізгі заңы.


  6. Радиоактивті ыдырау тұрақтылығы және жартылай ыдырау периоды.


  7. Ұзақ өмір сүретін және қысқа өмір сүретін радионуклидтердің жартылай ыдырау периодын анықтау.


  8. Сәулеленудің затпен әрекеттесуі.


  9. -бөлшектердің сіңірілуі. 


  10. -сәулелену өткен кезде энергия шығыны.Зат арқылы


  11. - сәулелерінің затпен әрекеттесуі


  12. Ионданған сәулеленудің өсімдіктерге және жануарларға әсері. Радионуклеидтердің организмге түсу жолдараы


    1. Модуль 2 - . Қоршаған ортадағы радионуклидтер. Радиоактивті қалдықтар. Радиациялық және радиохимиялық мониторинг





 2 – шектік бақылау сұрақтары (15 апта):


  1. Дозиметриялық өлшеулер. Дозиметриялық бақылау құралдары.


  2. Қоршаған ортадағы радионуклеидтер.


  3. Дозаның қуаттылығын және ағынның, дозаның флюенсаның тығыздығын өлшеу.


  4. Табиғи радионуклеидтер: калий-40, рубидий-87 және уран, актиноуран, торий жиынтығы радионуклеидтері, олардың ыдырауының радиоактивті өнімдері.


  5. Радициялық экологияның физикалық негіздері. Радиоактивтік түрленулер. Нуклидтер және изотоптар.


  6. Қоршаған ортадағы жасанды радионуклеитер. Қоршаған ортаның жасанды радионуклеитермен ластануының негізгі көздері.


  7. Радиоактивті ыдырау тұрақтылығы және жартылай ыдырау периоды. Ұзақ өмір сүретін және қысқа өмір сүретін радионуклидтердің жартылай ыдырау периодын анықтау.


  8. Бұрынғы Семей ядролық сынақ полигонындағы қазіргі радиоэкологиялық жағдай.


  9. Радиоактивті түрленулердің заңдары. Радиоактивті ыдыраудың негізгі заңы.


  10. Радиоактивті қалдақтар, оларды өңдеу, сақьау және көму.


  11. -сәулелену өткен кезде энергия шығыны.-бөлшектердің сіңірілуі. Зат арқылы Сәулеленудің затпен әрекеттесуі.


  12. Радиациялық бақылау. Радиациялық бақылаудың міндеттері. Радиациялық бақылау жүйелері және әдістері.





Қортынды бақылауға арналған сұрақтар (Емтихан):
  1. Радиациялық экология (радиоэкология, экологиялық радиохимия) пәні және оның міндеттері. Жалпы экология жүйесіндегі радиациялық экологияның орны және ролі.


  2. Радициялық экологияның физикалық негіздері.


  3. Радиоактивтік түрленулер. Нуклидтер және изотоптар.


  4. Радиоактивті түрленулердің заңдары. Радиоактивті ыдыраудың негізгі заңы.


  5. -бөлшектердің сіңірілуі.Сәулеленудің затпен әрекеттесуі.  


  6. -сәулелену өткен кезде энергия шығыны.Зат арқылы


  7. -сәулелену өткен кезде өзгерістер.Зат арқылы


  8. Радиоактивті ыдырау тұрақтылығы және жартылай ыдырау периоды. Ұзақ өмір сүретін және қысқа өмір сүретін радионуклидтердің жартылай ыдырау периодын анықтау.


  9. Ионданған сәулелеленудің дозиметриясы. Дозиметрияның негізгі түсініктері.


  10. Сәулелену энергиясының затқа берілуі. Сәулелену сапасы. Дозаның өлшем бірліктері.


  11. Ионданған сәулеленудің өсімдіктерге және жануарларға әсері. Радионуклеидтердің организмге түсу жолдараы.


  12. Дозиметриялық өлшеулер. Дозиметриялық бақылау құралдары.


  13. Қоршаған ортадағы радионуклеидтер.


  14. Дозаның қуаттылығын және ағынның, дозаның флюенсаның тығыздығын өлшеу.


  15. Табиғи радионуклеидтер: калий-40, рубидий-87 және уран, актиноуран, торий жиынтығы радионуклеидтері, олардың ыдырауының радиоактивті өнімдері.


  16. Радициялық экологияның физикалық негіздері. Радиоактивтік түрленулер. Нуклидтер және изотоптар.


  17. Қоршаған ортадағы жасанды радионуклеитер. Қоршаған ортаның жасанды радионуклеитермен ластануының негізгі көздері.


  18. Радиоактивті ыдырау тұрақтылығы және жартылай ыдырау периоды. Ұзақ өмір сүретін және қысқа өмір сүретін радионуклидтердің жартылай ыдырау периодын анықтау.


  19. Бұрынғы Семей ядролық сынақ полигонындағы қазіргі радиоэкологиялық жағдай.


  20. Радиоактивті түрленулердің заңдары. Радиоактивті ыдыраудың негізгі заңы.


  21. Радиоактивті қалдақтар, оларды өңдеу, сақьау және көму.


  22. -сәулелену өткен кезде энергия шығыны.-бөлшектердің сіңірілуі. Зат арқылы Сәулеленудің затпен әрекеттесуі.


  23. Радиациялық бақылау. Радиациялық бақылаудың міндеттері. Радиациялық бақылау жүйелері және әдістері.


  24. Ядролық реакция теңдеуін аяқта және теңдеудің қысқыартылған формасының схемасын құрыңыз:




а)  б) 


  1. -радиоактивті 24Na изотопының жартылай ыдырау периоды 148 сағат. Ыдырау реакция теңдеуін жаз және 29,6 сағатта 24 г 24Na изотопынан қанша грамм өнім түзіледі. 


  2. Радиоактивті ыдырау реакция теңдеуін аяқта:




a)  б)  в) 


  1. Ядролық реакция теңдеуін аяқта және теңдеудің қысқыартылған формасының схемасын құрыңыз:




а)  б) 


  1. Қандайда бір радиоактивті изотоптың жартылай ыдырау периоды 3 сағат. Егер изотоптың бастапқы массасы 200 г болса, 18 сағаттан кейін оның қанша массасы ыдырамай қалады.




  2. 40К изотопы 40Ca изотпына айналған кезде радиоактивті ыдыраудың қандай типі іске асады:


- ыдырау; г) электрон жаулап алу; д) спонтанды бөліну - ыдырау; в) ыдырау; б) а)  


  1. Радиоактивті ыдырау реакция теңдеуін аяқта:




a)  б)  в) 


  1. Ядролық реакция теңдеуін аяқта және теңдеудің қысқыартылған формасының схемасын құрыңыз:




а)  б) 


  1. -радиоактивті 24Na изотопының жартылай ыдырау периоды 148 сағат. Ыдырау реакция теңдеуін жаз және 29,6 сағатта 24 г 24Na изотопынан қанша грамм өнім түзіледі. 


  2. 25,5 сағат сақтағаннан кейін қалған 81Sr изотопының (Т1/2 = 8,5 сағат) массасын тап. Егер оның бастапқы массасы 200 мг болса. 


  3. Ядролық реакциялардың толық теңдеуін жаз:




а) б) 

33. Ядролық реакция теңдеуін аяқта және теңдеудің қысқыартылған формасының схемасын құрыңыз:

а)  б) 


    1. Өзін-өзі тексеруге арналған тест тапсырмалары:



Сұрақтар


Радиациялық экология ғылымының даму тарихы неше кезеңнен тұрады?

А) 4 кезеңнен 

В) 3 кезеңнен

С) 2 кезеңнен


Д) 5 кезеңнен




23892U уран ядросында 92 протон, 146 нейтрон болса, нуклон саны қанша?

А) 239


В) 146

С) 54


Д) 238


Семей ядролық полигонын жабу туралы жарлыққа Н.Ә. Назарбаев қашан қол қойды?

А) 1991ж 19 тамыз

В) 1991ж 29 тамыз

С) 1992ж 29 тамыз

Д) 1989ж 25 тамыз




Изобарлар дегеніміз не?

А) Массалық саны бірдей, атомдық нөмірі әр түрлі атом ядролары

В) Нейтрондар саны бірдей болатын ядро атомдары

С) Массалық саны бірдей, ядросы әр түрлі энергетикалық күйде болатын атомдар

Д) Протондар саны бірдей, нейтрондар саны өзгеше атомдар




Радиоактивті ыдырау заңының қатынасын көрсет?

А) At=-λN

B) τ=1/λ


C) Nt=N0eλt

Д) dN=-λNdt




Альфа бөлшектер ауа қабатында және су қабатында қандай қалыңдықта өте алатынын көрсет:

А) ауа қабаты-11см; су қабаты-150мкм;

В) ауа қабаты-21см; су қабаты-250мкм;

С) ауа қабаты-25см; ауа қабаты-250мкм;



Схемамен берілген есептерді шығар:



239 4

Pu→ He+?


94 2 

56 4

Fe→ He+?


26 2

9 1

Be→ n



  1. 0

А) 209 210 17

Bi; Pb; O ;

83 82 8

B) 237 35 22

Np; S; Ne;

93 16 10

C) 238 52 13

U; V; N;

92 23 7

Д) 240 58 12

Cm; Ni; C

96 28 6



Иондау қабілеті жоғары, ал өту қабілеті аз болатын қасиеттер қандай бөлшектерге тән?

А) Альфа бөлшектерге

В) Бетта бөлшектерге 

С) гамма сәулелерге

Д) Рентген сәулелерге




Альфа-ыдырау дегеніміз не?

А) Протонның нейтронға ыдырауы

В) Позитрондардың ұшып шығуы

С) Радиоактивті бөлшектердің альфа бөлшектерін шығаруы

Д) Электрондарды шығару




Қандай да бір радиоактивті изотоптың жартылай ыдырауын пероды 6 сағатқа тең. Егер изотоптың бастапқы массасы 300 г болса, 264 сағат өткеннен кейін оның қанша массасы ыдырамай қалады?

Т0,51=6сағ Шешуі:

m1=300г 

Т0,52=25сағ 

──────── 

т/к: m2-?

А) 3,125


В) 18,75

С) 17,85


Д) 4,625


Бір химиялық элементтің тұрақсыз изотобының басқа бір элементінің изотобына өздігінен айналып, қосымша элементарлы бөлшек немесе ядро бөліп шығаруын қалай атаймыз?

А) Активтілік

В) Меншікті радиоактивтілік 

С) Радиоактивтілік

Д) Абсалютті активтілік




XX ғ. 50-60 жылдарында қай ғалымдардың ілімдері негізінде радиациялық экология ғылыми бағыт ретінде қалыптасты?

А) В.В. Докучаев, В.И. Вернадский

В) В.К. Рентген, А. Беккерель

С) Б. Иоганзен, Кюри

Д) Э Резерфорд, Н.В. Тимофеев-Ресовский




Нуклон дегеніміз не?

А) Жалпы электрондар

В) Жалпы радионуклидтер

С) Жалпы протондар мен нейтрондар

Д) Жалпы изотондар мен изобарлар






Химиялық элементтің барлық изотоптарының ядроларын қалай атайды?

А) Нуклидтер

В) Нуклондар

С) Нейтрондар

Д) Изотоптар



Ең алғаш рет радиация құблысы 1896 жылы байқалды. Оны қай ғылым бірінші болып байқады?

А) В.К: Рентген

В) Н. Бор

С) Э. Резерфорд

Д) А. Беккерель




«Радиация» термині латынның сөзі екені белгілі, бірақ қандай мағынаны білдіреді?

А) иондану, зарядталу

В) сәулелену, нұр шашу

С) магниттелу, тартылу

Д) итерілу, тебілу




Төмендегі қай формула меншікті және көлемдік активтіліктің формуласына сай келеді?

А) q= (Nф-N)/P

В) q= P/(Nф -N)

С) q= (N- Nф)/P

Д) q= NP


Е) q= N- Nф


Бета-сәулелерін шығаратын радионуклидтердің меншікті және көлемдік активтілігінің өлшем бірлігі қандай?

А) г

В) см3



С) мкг

Д) л


Е) кг


Бета-сәулелерді өлшеу жүргізу үшін қандай құрылғы қолданылады?

А) КФК-3

В) КРК-1, РУБ-01П

С) АВ-17

Д) РКГ-05

Е) С3Б-03



Зерттелетін үлгінің меншікті активтілігі:

А) А=N0K03/m

В) A=m/N0K03KCB

С) A=N0KCBK03/m

Д) A=m • N0

Е) A= N0K03KCB





137Cs меншікті активтілігін экспресті өлшеу үшін қолданылатын қондырғы типін көрсет:

А) РУБ-01П

В) КРК-01

С) РУБ-01П6

Д) ДП-58

Е) КФК-3



Радиологиялық бөлімдерге үлгі алу үшін неше бақылау пунктері бекітілді:

А) 5

В) 3


С) 6

Д) 1


Е) 8


СРП-68-01 құрылғысы көмегімен топырақтан қанша ара-қашықтықта гамма-фонды өлшейді?

А) 0,5

В) 0,5-0,8



С) 0,7-1

Д) 0,3-0,5

Е) 1



Үлгі құрамына не кіреді:

А) құм

В) Органикалық заттар



С) су

Д) білмеймін

Е) заттар кірмейді



Органикалық заттарды ыдырату үшін қандай әдіс қолданылады?

А) құрғақ және дымқыл күлдеу

В) өртеу


С) жуу

Д) кептіру

Е) еріту



Құрғақтай күлдеу әдісінің кезеңдері:

А) жуу,кептіру

В) сүзу


С) кептіру,өртеу және күлдеу

Д) еріту және қатыру

Е) барлығы



Үлгіні кептіргіш шкафта қанша температурада кептіреді?

А) 50˚

В) 10˚-20˚



С) 70˚

Д) 80˚-100˚

Е) 0˚



Радиохимиялық анализдің бірінші кезеңі?

А) суды қатырады

В) суды буға айналдырады

С) күлді ерітіндіге айналдырады

Д) күлді кептіру

Е) дұрыс жауап жоқ





Анализ үшін қанша грамм күл алынады?

А) 10 г

В) 50 г


С) 40-60 г

Д) 20-30 г

Е) алынбайды 



Күлді ерітіндіге айналдыру әдісін ата?

А) қайнату және суыту

В) кептіру

С) еріту және экстракциялау

Д) еріту және қайтадан қатыру

Е) барлығы



Радионуклидтерді ерітіндіден бөлу үшін қандай әдіс қолданылады?

А) экстракциялау

В) тұнбалау

С) өртеу

Д) кептіру



Е) суыту


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет