пәні бойынша 5В011300 «Биология»
-жұмыс:Қымыздық қышқыл кальций кристалдары
жүктеу/скачать 0,7 Mb.
|
| 4-жұмыс:Қымыздық қышқыл кальций кристалдары.
Сабаққа қажетті обьектілер, құралдар: 1.Пияздың суда қайнатылып,одан кейін глицериннің судағы ертіндісінде 10-15 күн ұсталған, құрғақ қабыршықтары. 2.Бегония жапырағының сабағы. 3.Жүзімнің сабағы және жапырағының сағағы. 4.Глицерин. 5.Микроскоп және онымен жұмыс жасауға қажетті жабдықтар. Тапсырма: 1. Пияздың құрғақ қабыршағынан препарат дайындап, одан дара, қосарланған таяқша және крест тәрізді кристалдарды көру. 2.Бегония жапырағының сағағынан препарат дайындап, друздар бар клеткаларды тауып қарау. 3.Жүзімнің сабағынан немесе жапырақ сағағынан препарат дайындап, ине тәрізді кристалдардың тобын - рафидтерді табу. 4.Жоғарыда аталған өсімдіктердің 2-3 клеткасының суретін салып, кристалдардың түрлерін белгілеу. 5.Клеткалардың тіршілік әрекеттерінің зиянды өнімдерінің бірі - қымыздық қышқылы. Өсімдіктер одан кальций иондарының көмегімен ғана арылады. Қымыздық қышқыл кальций өсімдіктердің жуашықтарының өлі қабыршақтарында, ағаштар қабығында, жапырағында, пішіні алуан түрлі кристалдар түрінде кездеседі. Пияздың құрғақ қабыршағындағы кристалдарды қарау үшін бірнеше күн спиртте немесе спирт пен глицериннің қоспасында ұсталған пияз жуашығының майдалап, кесілген құрғақ қабыршақтарының азғантай бөлігінен препарат дайындап, микроскоптың алдымен кіші, одан кейін үлкен обьективімен қараймыз. Қабыршақтар ұзынша келген өлі клеткалардың қабаттарынан тұрады. Клеткаларда бір - бірден, екі - екіден бірігіп немесе айқыш - ұйқыш тұтасып кеткен.Түссіз призма тәрізді кристалдар жақсы көрінеді. Қымыздық қышқылы кальцийдің кең тараған кристалдарының бірі друздар көптеген кристалдардың өсінділерінен пайда болады. Друздарды бөлме өсімдігі бегонияның түрлерінен көру қолайлы. Ол үшін бегонияның жапырақ сағағынан бірнеше жұқа кесінді жасап, бір тамшы глицериннен препарат дайындаймыз. Препаратты микроскоппен қарағанда цитоплазмасы клетка қабырғаларына таяу орналасқан жұқа қабықты тірі паренхималық клеткалар, клеткаларда хлорофилл дәндері, лейкопластар және вакуоль көрінеді. Вакуольдерде қымыздық қышқыл кальций шөгіділерінен пайда болған жеке ромбоэдр пішінді кристалдар және друздар кездеседі. Клетка ішіндегі бір біріне параллель, тығыз топ түзіп орналасқан, жіңішке ұзын ине тәрізді кристалдар – рафидтер деп аталады. Рафидтері бар клеткалар ұзына бойына созылыңқы басқа клеткалардан ірі болып келеді. Рафидтерді көру үшін қырлышөп тамырсабағынан, жүзімнің ескі жапырақтарының сағағынан немесе бір жылдық сабағынан жұқа көлденең кесінділер дайындап, бір тамшы суда немесе глицеринде препарат дайындаймыз.Препаратты микроскоп арқылы қарағанда тірі паренхималық клеткалардағы рафидтерді, клетканың ядросын, цитоплазмасын, лейкопластарды және вакуольдерді көреміз. жүктеу/скачать 0,7 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|