Пәні: Яссауитану Қабылдаған: Адиева Ләззат Орындаған



бет6/15
Дата19.03.2022
өлшемі85,16 Kb.
#136237
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15
Байланысты:
Яссауитану БӨЖ рек

ТАРИҚАТ ЖАЙЫНДА
Алла тағала буйырды: "Сонан сон Хз. Ибрахим нiн дiнiмен бердік" тура жолға түсуiн үшін аян етіледі "Ол кунi,(ягни киямет күні) малыннын да, балаларыннын да пайдасы тимес. Тек кана, Аллага саф-таза конiлмен (калб и салим) келгендер гана болмаса" 11
Хз. Қожа Ахмет Йасауи былай дедi: "Алла тағала Хз. Мұхаммед (с.г.с) пайгамбарга буйырды: Х3.Ибрахимнiн (пайгамбардын) дiнiмен жүр.. тағы да бұйырды: "Сiз де оның дiнiмен жүріңіз. деп.
Х3. Мухаммед Мұстафа (с.ғ.с) бүкіл әлемнің жол бастаушысы едi. "Бiз сенi, (бүкіл) әлемге тек кана рахмет (кылып) ретiнде жiбердiк" .. 11
"Хз.Ибрахимнiн (пайғамбардын) дiнiмен жүр... деген аятта кандай сыр (хикмет) бар? Жауап та: ең дұрысын Алла бiледi, хикметі де Ибрахим (с.г.с) "атаныз,, деп айтуында (болуы мүмкін).
Ұлы, атасынын жолымен жүреді". Тагы да Ибрахим (с.г.с) пайгамбарды атаныз дегенде кандай сыр бар? Жауап та: Хз. Ибрахим (с.ғ.с) пайғамбардан бурын тарикат берілген жок-ты. Алгаш рет Хз. Ибрахимге тарикат берiлген дiктен "атаныз,, делiндi.
(C.F.C) (Бурынгылардың айтуынша) Хабарда былай дейді:" умм-ул apyax"-Мұхаммет пайгамбардын рухы,, ал, "умм-ул жасад, Х3. Адам (с.г.с) пайгамбардын тәні,, Яғни, тан атасы Хз. Адам (с.ғ.с) пайғамбардың тәні. Ең дурысын Алла бiледi. Ал, Х3. Мұхаммет Мұстафа (с.ғ.с) пайгамбардын рухынан бұрын ешкандай жан (pyx) жаратылған Сонымен Хз. Адам (с.ғ.с) пайгамбардын (ай нынан) затынан бурын тән жаратылған жоқ. Мiне, сондықтан да Х3. Мухаммет (с.ғ.с) пайгамбардын рухы рухтардын - атасы... Демек, Хз. Адам (с.ғ.с) пайғамбардың тәні - тәндердің атасы...
Алла тағала, (Құранда) былай деді: "Ол күні, (яғни, киямет күні) малыннын да, балаларын нын да пайдасы тимес. Тек кана, Аллага саф таза конiлмен (калб и салим) келгендер гана болмаса, Яғни, қиямет күнi мал, мүлiк, ұл-кызыңнан пайда жок. Тек кана, Аллага саф-таза кеңіл мен калб и салиммен ұласса, сол калб-көңіл гана пайда береді. "Калби салим" мәселесі бойынша муфассир-шайхтар арасында пікір таластар бар.
Бiрақ, осы мәселе бойынша, Қожа Ахмет Йасауидын айткан шешімін Суфи Мухаммед Данышменд (Алланын рахметi жаусын) былайша баяндайды: "Адамнын (талиб, мурид т.б) "калби салим,, болмай тұрып, тариқатка кiруi дұрыс емес. Ал, адамнын "калби салим болу ушiн де терт дариядан кешiп отуі керек Бiрiншiсi-дуние дариясы", екіншісі-халк, да риясы", ушiншiсi-шайтан дариясы", тортiн Рисi де нәпсі дариясы" Бул дариялар үшiн "кеме" керек. Кемесiз ете алмайсын.
Бiрiншi дүние дариясынын кемесi-зухт". азыгы - канагат, бiлiмi-топырак сипат болып, журт көзiне кор керiну, лентерi", куаты - сабыр.
Екiншi, халк дариясынын кемесі-үмітсіздік пен катизат (жалгызлык), лентері-фирак" (ай рылысу), мәжілісі-халует" (хилует де делінеді)
Ушiншi шайтан дариясынын кемесі-зікір. азыгы-тасбих", ленгерi-(хауф) kayiп мен ража (үміт), мәжілісі-мухаббат (махаббат).
Төртінші нәпсі дариясынын кемесі-аштык пен сусау, азығы - (ашк) гашыктык, ленгерi заук (рухани ләззат), мәжілісі-шаук.
Міне, осы жолдардан-дариялардан аскандар гана "калби салим,, дәрежесiне колы жетіп, тарикат жолына лайык бола алады. Бұл дариялардан аспай, жолдардан етпей турып тарикатка кадам басу-(барып турган) надандык. Мундайлардын сонынан iлескендер де акымак. Хз. Мухаммет (с.ғ.с) пайгамбарымыздың айтканындай: "әл-Ахмаку адун.. ягни, акымақ менiң-дұшпаным.
Расулуллах тагы да: "ат-Тарикату афзали.. ягни тарикат менiн (iстеген) iстерiм - деді Яғни, тарикат (онын) iстеген iстерi. Ешкашан тунде уйыктамайтын едi. Зiкiр мен тасбихтан еш уакыт кол үзген емес. Тек кана түс кезiнде "кайлуласын,, (азырак көз шырын алуды бiлдiредi) алатын-ды. Хз. Пайгамбарымыз: "Йанаму "айнайа уа ла йанаму калби,, яғни, көзiм ұйқыда болса да "көнiл көзiм., ояу болатын. Тағамды да аз жейтін-ді. Кейбір деректерде Х3. Пайгамбарымыздын (с.г.с) жетпіс үш діндастарымен (бірге) он екi батпан тағам жегені туралы айтылады.
Мутира бин Шутба (Алланын рахметi жаусын!) былай дейді: "Пайгамбар бір күні тунде, аягы iскенше намаз кылды. Сенің өткен кеткен бүкiл куналарын кешiрiлмеп пе еді, бұлай өзiндi-өзiн кинап, намаз окуыннын себебі не?-деп сураганда-шүкіршілігі мол кулы болайын дегенім емес пе?,,- деп жауап кайтарыпты.
Муғира атты сахаба: "Пайгамбар әр түні тан атканша, аягы iскенше кулшылық ететiн едi. Сахабалар: Ей, пайгамбар, сенiн өткен кеткен және келешектегі бүкiл куналарын жарыл канып, кешiрiлген едi, неліктен өзiндi киын дыктарга саласын?,, дегенде: ,,Ей, серіктерім (сахабаларым), мен сияқты жетiмдi Мұхамметті, Жараткан Ием, "достым, хаби бiм.. деп атады. Сол үшін шукіршілігімнің белгiсi ретiнде мойынсұнып, көп құлшылық етiп жатырмын,, - деп жауап қайтарыпты.
Бұдан кейін Алла тағала: "Ей, жамылгыга бүрiнген! (Елшім-Расулым) Тунде турып намаз кыл! Туннiн жартысын(да намаз кыл) намазбен еткiз немесе буны бiраз азайт",
Яғни, ей, Мухаммет! Сенi зорлык, киындык үшiн жаратпадым. Түн ортасында тұрып (намаз кыл), кулшылық ет. Артык та болмасын кем де болмасын. Мiне, буйрыктан кейін, Х3. Мухаммет (с.г.с) пай осы гамбарымыз, түннің үштен бірін кулшылык пен (намаз окумен) өткеретін болды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет