Пәннің оқу-әдістемелік кешені 6В07366 (5В073000) -Құрылыс материалдары, бұйымдары және конструкцияларын өндіру мамандығының Жұмыс оқу бағдарламасы негізінде дайындалған

1. Саздың сулы суспензиясы?

2. Керамикалық заттар өндірісінде сазды шикізаттың маңызы?

Негізгі әдебиеттер:3- 5, 8
Зертханалық жұмыс №3

Сыртпішіндеу (формовочный) ылғалдылықты анықтау
Жұмыс мақсаты: Сазды сынамалардың абсолютті және салыстырмалы ылғалдылығын анықтау

Реактивтер мен құрал-жабдықтар: кептіргіш шкаф, аналитикалық таразы, фарфор табақшасы, кеңдеу фарфор тигелі, сазды шикізаттың әртүрлі түрлері.

Теориялық кіріспе

Саз массасына қалыпты жұмысшы қалып беру үшін қажет судың мөлшерін қалыпты ылғалдылық деп атайды.Сазды массаның қалыпты жұмысшы ылғалдылығын сипапсезу мүшесі арқылы (органолептикалық) анықтайды. Бұл – адам қолымен сазды қажет формаға келтіруге болатын, сонымен қатар қолға да, металға да жабысып қалмайтындай болып келетін саз ылғалдылығы.

Ылғалдылық абсолютті сыртпішіндеу ылғалдылықты немесе сумен әрекеттесу (воду затворения) және салыстырмалы немесе толығымен құрамында суы бар болып бөлінеді.

Жұмыс барысы

Ылғалдылықты анықтау үшін сазды өлшемі 1 мм-ден аспайтын түйіршікке дейін фарфор табақшасында ұсатып, сумен сулап, мұқият қолмен илеп немесе ылғал кенптің(қап тігетін мата) сыртынан ағаш балғасымен ұру қажет. Егер иленген «қамыр» кез-келгне қалыпқа келе алатындай болса және илегенде үстелге жабыспайтындай болса, қалыпты жұмысшы ылғалдылыққа келді деген сөз. Дайындалған қамырдан 0,5*1*3 см өлшемді пластинкалар дайындап (кемінде үшеу), оларды алдын-ала кептіріліп, өлшенген тигельдерге салып, өлшеп, қалыпты массаға дейін кептіргіш шкафта 105−110° C-та кептіру керек.

мұндағы W_отн. – салыстырмалы ылғалдылық;

W_абс. – абсолютті ылғалдылық;

m₀, m₁, m₂ – сәйкесінше тигелдің өз массасы, кептіргенге дейінгі үгісі бар тигель массасы және кептіргеннен кейінгі үлгісі бар тигель массасы.

Алынған нәтижелер бойынша статистикалық өңдеу жасап, жұмыс бойынша нәтиже жасау.