Практикум Астана 2017 Қазақстан республикасы ауыл шаруашылығы министрлігі



бет10/65
Дата12.09.2022
өлшемі3,86 Mb.
#149308
түріПрактикум
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   65
Байланысты:
genetika prnov. kaz (1)

Үлкен іріктеуде (n>30) орташа квадраттык ауытқуды есептеу.
Келесі формула арқылы есептелінеді:

мұнда k – класс аралық көрсеткіштің мөлшері; f – жиіліктер; а – шартты орташадан ауытқу (клас аралық сан); n – ішінара іріктеудегі варианттар саны.

Сигманы есептеу үшін ∑fa2 табу керек. Ол үшін ауытқуларды квадраттап сәйкес келетін жиіліктерге көбейтеді. Содан кейін fa2 мәндерін қосып ∑fa2 табады (4 кесте).


4-кесте. Шаруашылықтағы 100 сиырдың тәулігіне сауылатын сүт мөлшерінің орташа квадраттық ауытқуын есептеу



Кластары (орташасы w)

Жиіліктері f

a

fa

fa2

13

3

-4

-12

48

15

6

-3

-18

54

17

10

-2

-20

40

19

15

-1

-15

15

21

24

0

0

0

23

19

+1

+19

19

25

14

+2

+28

56

27

6

+3

+18

54

29

2

+4

+8

32

31

1

+5

+5

25

k = 2

n = 100

∑fa = +13 ∑fa2 = 343

Есептелген көрсеткіштер формулаға (8) қойылады:

Бұл вариациялық қатардың орташа квадраттық ауытқуы ± 3,68 кг сүтке тең. Сигма таңбасы («+» және «-») болып келеді. Себебі, арифметикалық орташадан варианттардың ауытқуы артады немесе кемиді. Жалпы жинақта Х±1σ аралығында варианттардың 68%, Х±2σ - 95,5% варианттар, Х±3σ аралығында 99,7% варианттар (барлық варианттарға жуық) орналасатындығын арнаулы зерттеулер көрсетті.
Жалпы жинақтың шеткі көрсеткіштері (лимиттер) Х±3σ аралығында орналасады, берілген мысалда:
Х+3σ = 21,26 + 3 х 3,68 = 21,26 + 11,4 = 32,20 кг;
Х-3σ = 21,26 – 3 х 3,68 = 21,26 - 11,04 = 10,22 кг.
Орташа квадраттық ауытқуды альтернативті белгілер үшін есептеу.
Альтернативті белгілер үшін әртүрлілік көрсеткіштері орташа квадраттық ауытқудың салыстырмалы және абсолютті мәні көмегімен формула арқылы есептелінеді:

мұнда р – жинақта белгі көрсеткіші бар дарақтардың үлесі; q – аталған белгінің болмаған дарақтардың үлесі; n – жалпы сан.

Мысалы, қылшық жүнді қойлар мен биязы жүнді қошқарларды шағылыстырғанда алынған ұрпақтың жақсы түрі бойынша орташа квадраттық ауытқуды анықтау қажет. 1000 бас қойдың ішінде 650 жануар қажетті түрлі, 350 – қажетсіз түрлі:



Есептеудің дұрыстығын тексеру мына формула арқылы өтеді p+q=1. Мысалда 0,65 + 0,35 = 1.
Орташа квадраттық ауытқу:



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   65




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет