Кесте - Кәсіпорын активтерін түрлері бойынша топтастыру

І топ бойынша жиынтығы 
ІІ 
Қысқа мерзімді 
міндеттемелер 
Кредиторлық 
борыштар 
ІІ топ бойынша жиынтығы 
ІІІ 
Ұзақ мерзімді
міндеттемелер 
Несиелер 
ІІІ топ бойынша 
жиынтығы 
Құралу көздерінің 
барлығы: 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
3-
ТАРАУ. 
БУХГАЛТЕРЛІК БАЛАНС 
 
3.1
Бухгалтерлік баланс, оның ролі мен мағынасы. Бухгалтерлік 
баланстың түрлері 

............................................................................51 
3.2
 
Бухгалтерлік баланстың құрылымы мен мазмұны ......................... 55 
3.3
Шаруашылық операцияларының бухгалтерлік балансқа
тигізетін әсері.......................................................................................59 
Өз білімін тексеру сұрақтары.....................................................................60 
Өзіндік жұмысты орындау үшін берілген тапсырма............................61 
51 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
3.1 
Бухгалтерлік баланс, оның ролі мен мағынасы.
Бухгалтерлік баланстың түрлері
 
Субъектінің қарамағындағы қаржылық ресурстары мен өзіне қабылдаған 
міндеттемерелі туралы ақпараттарды қаржылық жағдай жөніндегі қорытынды 
есеп нысанында пайдаланушыларға ұдайы (жүйелі түрде) тапсырып отыру – 
бухгалтерлік есптің негізгі мақсатының бірі болып табылады. Ондай 
қорытынды есеп дәстүрлі түрде "баланс" деп аталады. Ол активтердің, меншікті 
капиталдың және міндеттемелердің жағдайын ақшалай өлшеммен белгілі бір 
мерзімге көрсетеді. Сөйтіп, бухгалтерлік баланс дербес есеп жургізуші кез 
келген шаруашылық жургізуші субъектінің нақты бір уақыт сәтіндегі қаржылық 
жағдайын көрсетеді. 
Қаржылық жағдай деп шаруашылық жургізуші субъектіге қатысты 
активтердің нақты бары мен оларға қарама-қарсы қойылған олардың құралу 
көздерін (меншікті капитал мен міндеттемелерді) түсіну керек: 
Σ
А 
=
Σ
МК + М 
Төменде бухгалтерлік баланстың схемасы (3.1.) келтірілді. 
Бухгалтерлік баланс көптеген қаржылық коэффициенттерді (өтімдлік, 
қаржылық оралымдылық, орнын толтыру коэффициенті және т.б.) есептеуге 
негіз болады. Сонымен бірге баланс кәсіпорын өндірісін және оның жаңа 
өндірістерді игеру саясатын бағалауға, сондай-ақ активтерін бағалауға 
мүмкіндік береді. 
Бухгалтерлік баланстың төмендегі түрлерін (типтерін) ажыратып көрсетуге 
болады: 
Кәсіпорын 
қызметінің 
басталуымен 
ұштастырылатын 
кіріспе
(ұйымдастыру) 
баланс.
Осы кәсіпорында бухгалтерлік есепті жүргізудің 
52 

бастамасы болып табылатын баланстың бұл түрінің өзіне тән ерешеліктері бар. 
Көп жағдайда ол өте аз өзгеріске ұшырайды (дифференцияланады). Ол 
түсінікті де, өйткені кәсіпорын жаңадан ғана құрылған кезде оның шаруашылық 
қарым-қатынстары әртүрлілігімен ерекшелене алмайды. Мүлкі негізінен ақша 
салымы және ұйымдастыру шығындарынан тұратын активтерімен көрсетілетін 
болғандықтан, ол өте қарапайымдылығымен ерекшеленеді. Кіріспе балансты 
құруды белгілі бір мерзіммен (айдың 1-ші күні) ұштастыру мүмкін емес. 
Кәсіпорын өзінің шаруашылық қызметін бастайтын балансы оның жарғысы 
тіркелген күнге құрылады. 

жүктеу/скачать 2,61 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: