235.Қан тамырлар жүйесінің негізгі төрт қызметін атаңыз,мысал келтіріңіз Қан тамырлары - адамның бүкіл денесіне жайылып, бойында қан жүретін түтікше тәріздес құрылымдар. Қан айналым жүейсіндегі қысым жүйе тұйық болғандықтан, өте жоғары. Мұндай жүйеде қан айтарлықтай жылдам айналады. Жүрек және қан тамырлары бірге қан айналымы жүйесін құрайды. Сіздің денеңізде шамамен 60 000 миль қан тамырлары бар.
Қан тамырларының қызметі – қанды денеңіздегі мүшелер мен тіндерге жеткізу. Қан олардың жұмыс істеуі үшін қажетті оттегі мен қоректік заттармен қамтамасыз етеді. Қан тамырлары сонымен қатар қалдықтар мен көмірқышқыл газын сіздің ағзаларыңыз бен тіндеріңізден алып кетеді.
Қан тамырларының әр түрі әртүрлі қызмет атқарады:
Артериялар: Бұл күшті, бұлшықетті қан тамырлары оттегіге бай қанды жүрегіңізден денеңізге жеткізеді. Олар сіздің қан ағымыңыздан үлкен көлемдегі күш пен қысымды басқарады, бірақ қанның үлкен көлемін тасымалдамайды. Кез келген уақытта сіздің денеңіздегі қанның шамамен 10% -дан 15% -ға дейін ғана артерияларыңызда болады.
Артериолалар: Артериялар артериолалар деп аталатын кішірек тамырларға тармақталады. Артериялар да, артериолалар да өте икемді. Олар сіздің денеңіздің қан қысымын сақтауға көмектесу үшін үлкенірек немесе кішірейеді.
Капиллярлар: Бұл кішкентай қан тамырларының қабырғалары жұқа. Қандағы оттегі мен қоректік заттар қабырғалар арқылы қозғалып, органдар мен тіндерге түсуі мүмкін. Капиллярлар сонымен қатар қалдықтарды тіндеріңізден алып тастайды. Капиллярлар оттегі мен қоректік заттардың көмірқышқыл газы мен қалдықтарына алмасатын жері.
Венулалар: Веналар венулалар деп аталатын кішкентай тамырлардан басталады және жүрекке жақын болған сайын біртіндеп үлкейеді. Венулалар қанды капиллярлардан алады.
Веналар: Артериялардан айырмашылығы, веналар жоғары қысымды қанды тасымалдауға міндетті емес, бірақ олар жүрекке оттегіден тазартылған қанның үлкен көлемін қайтару керек. Жұқа, аз серпімді қабырғалар оларға жоғары көлемді және төмен қысымды жеңуге көмектеседі. Көптеген тамырларда ашылатын және жабылатын клапандар бар. Клапандар қан ағынын басқарады және қанның бір бағытта ағуын қамтамасыз етеді. Қанның шамамен 75%-ы веналарда.