«психологиядағы психобиографиялық Әдістер» ПӘні бойынша


педагогикалық ғылымда жүзеге асатын методологиялық бағыттардың ориентациясы, концепцияларда және теорияларда; педагогикалық объектілердің белгілі бір типтерін зерттеудегі олардың ерекше көріністері



бет4/4
Дата31.12.2019
өлшемі493 Kb.
#53959
1   2   3   4
педагогикалық ғылымда жүзеге асатын методологиялық бағыттардың ориентациясы, концепцияларда және теорияларда; педагогикалық объектілердің белгілі бір типтерін зерттеудегі олардың ерекше көріністері;

  • педагогикалық терминологияның корректно пайдалану;

  • зерттеу мәселесінің өзектілігін нақтылау және бөлу қабілеттілігі; ойлауды болжау; болжамға формулировка жасау, оны тексеруді жүзеге асыру және жоспарлау;

  • "объект және зерттеу пәні", "мақсаты", "өзектілігі", "жаңалылығы" сияқты методологиялық бағыттарға сай зерттеулерді орындау іскерлігі.

  • зерттеу нәтижелерін педагогикалық жоба түрінде ұсыну іскерлігі.

Тақырыпты талқылау процесінде, рефлексия зерттеушінің өзін және өзінің ізденістік іс-әрекетін біртұтас Менін жүзеге асыру арқылы өзін жетілдіуге, ұйымдастыруға арналған.

Өзін тексеруге арналған сұрақтар:

1. Мәдениет категориясы.

2. Зерттеушінің методологиялық мәдениет спецификасы.

3. Методологиялық мәдениетті меңгеру

4. Зерттеудегі және практикалық іс-әрекеттегі рефлексия.

5. Зерттеу жұмысындағы этикалық нормалар.

Әдебиет:

  1. Борытко Н.М., Моложавенко А.В., Соловцова И.А. Методология и методы психолого-педагогических исследований. – М., «Академия», 2008

  2. Волков Б.С., Волкова Н.В., Губанов А.В. Методология и методы психологического исследования: Учебное пособие для вузов. – М.: Академический Проект; Фонд «Мир», 2005.

  3. Новиков А.М. Научно-экспериментальная работа в образовательном учреждении. – М., 1998

  4. Палецкий С.В. Педагогическая технология освоения учащимися исследовательской деятельности: Учебно-методическое пособие. – Омск, гос. ун-т, 2004



Семинар № 2

Тақырыбы: Методологиялық принциптер мен ғылыми психологиялық-педагогикалық зерттеуді жүргізуге деген талап.

Мақсаты: Студенттерді психологиялық-педагогикалық зерттеу жүргізуге методологиялық талаппен таныстыру. Ғылыми зерттеудің негізгі методологиялық принциптерін қарастыру.

Жоспар:

    1. Ғылыми зерттеудің методологиялық принциптері.

    2. Психологиялық-педагогикалық зерттеу жүргізуге методологиялық талап.

    3. Правовые ограничения в исследовательской деятельности.

Тапсырманы орындаудағы әдістемелік нұсқаулар:

Ғылыми зерттеудіңбасты методологиялық принциптерін бөлу.

- Практика мен теория бірлігі.

- зерттелінетін мәселеге нақты-тариха бағыт. п

- объективтілік принципі


  • психологиялық-педагогикалық процестер мен құбылыстарды жан жақты оқытудың принциптері.

  • логикалық және тарихи бірлік.

- Қарастырылған принциптерге негізделе отырып, психологиялық-педагогикалық зерттеу жүргізуге методологиялық талаптарды қалыптастыру.

Өзін тексеруге арналған сұрақтар:

1. Ғылыми зерттеудің методологичялық принциптері.

2. Диалектика категориялары.

3. Диалектиканың негізгі заңдылықтары.

4.Психологиялық-педагогикалық зерттеу жүргізуге методологиялық талап

Әдебиет:


  1. Образцов П. И. Методы и методология психолого-педагогического исследования. — СПб.: Питер, 2004.

  2. Борытко Н.М., Моложавенко А.В., Соловцова И.А. Методология и методы психолого-педагогических исследований. – М., «Академия», 2008

  3. Волков Б.С., Волкова Н.В., Губанов А.В. Методология и методы психологического исследования: Учебное пособие для вузов. – М.: Академический Проект; Фонд «Мир», 2005.

  4. Клеев С.А. Педагогическая технология учителя. - Новосибирск, 1998

  5. Карандышев В.Н. Квалификационные работы по психологии: реферативные, курсовые и дипломные: Учеб.-метод. пособие. –М.: Смысл, 2002.

  6. Немов Р.С. Психология в 3х кн. Книга 3. - М. «Просвещение», 1995


Семинар №3

Тақырыбы: Ғылыми зерттеудің категориальды-түсіндірмелі аппараты

Мақсаты: Студенттерді ғылымның категориальды аппарат түсінігімен, оны құрайтын категорияларымен, терминдермен және әртүрлі деңгейдегі анықтамалармен таныстыру.

Жоспар:

    1. Ғылымының категориальды аппараты. Парадигма. Теория. Концепция. Термин. Анықтама. Категория. Тезаурус.

    2. Категориальды аппарат ғылыми білімнің негізі ретінде. Ғылымының категориальнды аппарата құрылуы.

    3. Психологиялық-педагогикалық білім құрылымының категории, терминдері және анықтамасы.

  • Тапсырманы орындаудағы әдістемелік нұсқаулар:

Түсінік жүйесі Обсудить главное положение о том, что система понятий со­ставляет категориальный аппарат науки (его на­зывают также понятийным, или терминологическим).

Отметить, что категори­альный аппарат науки включает в себя категории, термины и по­нятия разного уровня. Все они делятся, по В. В. Краевскому, на следующие основные группы.



Философские категории отражают наиболее общие черты и свя­зи, стороны и свойства действительности, помогают понять и отобразить закономерности и тенденции развития самой педаго­гики или психологии и той части действительности, которую она изучает.

Педагогические закономерности, к примеру, нельзя раскрыть, не пользуясь категориями «сущность» и «явление», «общее» и «еди­ничное», «причина и следствие», «возможность и действитель­ность», «качество и количество», «пространство и время», «про­тиворечие», «бытие», «сознание», «практика» и другими фило­софскими категориями. Основной философской категорией в пе­дагогике является категория «человек».



Общенаучные категории, отличающиеся от философских кате­горий: «система», «структура», «функция», «элемент», «оптималь­ность», «состояние», «организация», «формализация», «модель», «гипотеза», «уровень» и др. Они служат исследователю инстру­ментом научного познания, поскольку отражают применяемые исследовательские процедуры.

Но существует еще одна группа терминов и понятий, кото­рые выражают и описывают специфику педагогических и психологических научных дисциплин. Разделение этих категорий на педагогические и психологические весьма условно, однако это необходимо для адекватного отражения в отдельном исследова­нии выбранного для изучения «участка» педагогической действи­тельности.



Өзін тексеруге арналған сұрақтар:

  1. Ғылымның категориальный аппараты.

  2. Термин.

  3. Анықтамасы.

  4. Категория.

  5. Тезаурус.

6. Психологиялық-педагогикалық білім құрылымының категории, терминдері және анықтамасы.

7. Категориальды аппарат ғылыми білімнің негізі ретінде. Ғылымының категориальнды аппарата құрылуы Использование терминов.

Әдебиет:

  1. Гудвин Дж. Исследование в психологии: методы и планирование. -СПб.: Питер, 2004.

  2. Загвязинский В.И., Атаханов М.Н. Методология и методы психолого-педагогического исследования. -М.: Изд. центр "Академия", 2005.

  3. Куликов Л.В. Психологическое исследование (методические рекомендации по проведению) - СПб, 1994.

  4. Брызгалова С.И. Введение в научно-педагогическое исследование. Изд. Калининградского государственного университета, 2003

Семинар №4

Тақырыбы: Зерттеудің психологиялық-педагогиялық әдістері.

Мақсаты: Психологиялық-педагогикалық зерттеудің әдістері туралы анықтама беру. Студенттерді теоретикалық әдістерімен таныстыру: талдау және жинақтау, нақтылау, аналогия.

Жоспар:

  1. Әдіс түсінігі.

  2. Зерттеудің классификациялық әдістері.

  3. Интерпретация психологиялық-педагогикалық зерттеудің әдістері ретінде.

  4. Анықтама әдісі.

  5. Талдау және жинақтау.

  6. Идеализация. Аналогия.

  7. Индукция и дедукция.

  8. Психологиялық-педагогикалық зерттеудің модельдеу және жобалау.

Тапсырмаларды орындаудағы әдістемелік нұсқаулар:

Зерттеу әдістеріне анықтама беру. олардың классификациясына бірнеше бағытты бөлу және осы бағыттарды салыстыру.



Өзін тексеруге арналған сұрақтар:

1. Әдіс түсінігі.

2. Зерттеудің классификациялық әдістері.

3.Интерпретация психологиялық-педагогикалық зерттеудің әдістері ретінде.

4.Анықтама әдісі.

5.Талдау және жинақтау.

6. Идеализация. Аналогия.

7.Индукция и дедукция.

8. Психологиялық-педагогикалық зерттеудің модельдеу және жобалау.



Әдебиет:

  1. Образцов П. И. Методы и методология психолого-педагогического исследования. — СПб.: Питер, 2004.

  2. Клеев С.А. Педагогическая технология учителя. - Новосибирск, 1998

  3. Карандышев В.Н. Квалификационные работы по психологии: реферативные, курсовые и дипломные: Учеб.-метод. пособие. –М.: Смысл, 2002.

  4. Немов Р.С. Психология в 3х кн. Книга 3. - М. «Просвещение», 1995


Семинар №5-4с.

Тақырыбы: Зерттеу нәтижесін бағалау критерилері

Мақсаты: Зерттеу нәтижесінің бағалау критерилері туралы ойларды қалыптастыру. Таңдау, өлшем шкалаларына анықтама беру

Жоспар:

                1. Нені өлшейді: мінез-құлық актілерінің әртүрлілігі.

2. Зерттеу нәтижесін бағалау критерилері

3. Конструкт негізінде өлшемді өңдеу.

4. Бағалау өлшемі. Сенімділік. Жарамдылық.

5. Өлшем шкаласының түрлері.

6. Сұрыптау, оның түрлері.

Тапсырмаларды орындаудағы әдістемелік нұсқаулар:

Психологиялық зерттеуге өлшем құндылығы болу үшін, ол бір сәтте сенімділікке де, жарамдылыққа да ие болу керек. Сенімділік сенімнің қалыптасуы үшін маңызды, ал жарамдылық жүргізілген өлшемнің шынайы мәнге жақындастыру үшін маңызды. Жарамдылық сенімділікті білдіреді, ал қалғаны дұрыс еместігіне көңіл аударыңыз. Сенімді өлшем жарамды болмауы мүмкін, бірақ жарамдылық сенімді болады.

Сабақ барысында өлшем шкаласы түрлерін бөлу:

Өзін тексеруге арналған сұрақтар:


                1. Нені өлшейді: мінез-құлық актілерінің әртүрлілігі.

2. Зерттеу нәтижесін бағалау критерилері

3. Конструкт негізінде өлшемді өңдеу.

4. Бағалау өлшемі. Сенімділік. Жарамдылық.

5. Өлшем шкаласының түрлері.

6. Сұрыптау, оның түрлері.

Әдебиет:


  1. Волков Б.С., Волкова Н.В., Губанов А.В. Методология и методы психологического исследования: Учебное пособие для вузов. – М.: Академический Проект; Фонд «Мир», 2005.

  2. Образцов П. И. Методы и методология психолого-педагогического исследования. — СПб.: Питер, 2004.

  3. Гудвин Дж. Исследование в психологии: методы и планирование. -СПб.: Питер, 2004.

  4. Загвязинский В.И., Атаханов М.Н. Методология и методы психолого-педагогического исследования. -М.: Изд. центр "Академия", 2005.

  5. Куликов Л.В. Психологическое исследование (методические рекомендации по проведению) - СПб, 1994.




  1. БІЛІМ АЛУШЫНЫҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫ


ОӨЖ № 1-2

Тақырыбы : Зерттеушінің методологиялық мәдениеті

Мақсаты: Студенттерді жемісті ғылыми іс-әрекеттің негізгі принциптерімен таныстыру, педагог-зерттеуші тұлғасының кәсіби маңызды сапаларын анықтау. Ғылыми әдебиетпен жұмыс іскерлігін, басты ойларды бөлу,конспектілеуді жүзеге асыруды қалыптастыру.

Талқылау сұрақтары:

  1. Зерттеушінің педагогикалық шеберлігі.

  2. Педагог-зерттеуші тұлғасының кәсіби маңызды сапалары.

  3. Зерттеушінің педагогичкалық шеберлігі және оның кәсіби қабілеттілгі

  4. Ғылыми шынайылық және зерттеушінің этикасы.

  5. Қарым-қатынас өнері және зерттеушінің мінез-құлық мәдениеті.

Тапсырмаларды орындаудағы әдістемелік нұсқаулар:

Жемісті ғылыми іс-әрекеттің негізгі принциптерін, педагог-зерттеуші тұлғасының кәсіби маңызды сапалары бөліп, тірек конспектісін құру. Кәсіби қарым-қатынас стилін сипаттау.



Сұрақтарға жауап:

1. Педагог-зерттеуші беделін қандай кәсіби маңызды сапалар анықтайды?

2. Даму арқылы, зерттеушінің педагогикалық шеберлігінде қандай кәсіби қабілеттіліктер көрінеді?

3. Ғылыми шынайылық және оқымыстының этикасы немен қорытындыланады?

4. Педагог-зерттеушінің іс-әрекетінде қатынас өнері қандай рөлге ие?

5. Оның мінез-құлық мәдениетінің негізгі компоненттерін ашып көрсетіңіз.



Әдебиет:

  1. Образцов П. И. Методы и методология психолого-педагогического исследования. — СПб.: Питер, 2004. стр.198-206


ОӨЖ 3-4

Тақырыбы : Ғылыми зерттеудің категориальды-түсіндірмелі аппараты.

Мақсаты: Ғылыми зерттеумен байланысты негізгі анықтамаларды қолдануға жаттықтыру.

Жаттығулар:

  1. В. В. Краевский ұсынған классификацияға сәйкес көрсетілген терминдерді топқа бөліңіз.

  2. Айтылған терминдердің қайсысын педагогикалық категорияға жатқызуға болатынын анықтаңыз.

  3. Л. М.Лузина ұсынған педагогикалық анықтамалардың классификациясын талдаңыз.

  4. Оның «плюсы» мен «минусы» неде?

  5. Төменде көрсетілген терминдерден артығын алып тастағыз. Өз шешім нұсқаңызды нақтылаңыз.

Тапсырмаларды орындаудағы әдістемелік нұсқаулар:

Практикалық тапсырмаларды орындау. Нәтижелерін талдау.



Әдебиет:

  1. Борытко Н.М., Моложавенко А.В., Соловцова И.А. Методология и методы психолого-педагогических исследований. – М., «Академия», 2008.


ОӨЖ 5-6-7

Тақырыбы: Зерттеудің жалпы эмпирикалық әдістері 2с.

Мақсаты: Зерттеудің жалпы эмпирикалық әдістері туралы ойды қалыптастыру. Ғылыми әдебиетпен жұмыс істеу іскерлігін, басты ойларды бөлу, конспектілеуді жүзеге асыруды қалыптастыру.

Талқылау сұрақтары:

                  1. Тексеру.

                  2. Мониторинг.

                  3. Психологиялық-педагогикалық тәжірибені жалпылау және оқыту.

Тапсырмаларды орындаудағы әдістемелік нұсқаулар:

Схема мен кестені қолдана отырып, тірек конспектісін құру, зерттеудің эмпирикалық әдістеріне сипаттама беру: тексеру, мониторинг, психологиялық-педагогикалық тәжірибені жалпылау.



Әдебиет:

  1. Образцов П. И. Методы и методология психолого-педагогического исследования. — СПб.: Питер, 2004. стр.200-205.

  2. Новиков А.М. Научно-экспериментальная работа в образовательном учреждении. – М., 1998. стр. 256-270.


ОӨЖ 8-9

Тақырыбы: Психологиялық-педагогикалық әдебиеттерді оқу

Мақсаты: Ғылыми зерттеуді ұйымдастыруда оқыту әдістерінің мәнділігі туралы ойларды қалыптастыру. Ғылыми әдебиетпен жұмыс істеу іскерлігін, басты ойларды бөлу, конспектілеуді жүзеге асыруды қалыптастыру.

Талқылау сұрақтары:

1. Библиографиялық ізденіс. Каталогтар. Кезеңдік басылымдар.



Тапсырмаларды орындаудағы әдістемелік нұсқаулар:

Теоретикалық материалды оқу, тірек конспектісін құру.

Қазақстандағы кезеңдік психологиялық-педагогикалық басылым тізімдерін құру.

Әдебиет:


  1. Брызгалова С.И. Введение в научно-педагогическое исследование. Изд. Калининградского государственного университета, 2003. стр.56-61.


ОӨЖ 10-11

Тақырыбы: Зерттеудің эмпирикалық әдістері

Мақсаты: Студенттерді психологиялық-педагогикалық зерттеудің негізгі эмпирикалық әдістерімен таныстыру Әрбір әдіске сипаттама беру, оны пайдаланудың спецификасын анықтау

Талқылау сұрақтары:

              1. Бақылау

              2. Эксперимент.

              3. Әңгімелесу

              4. Анкеталау.

              5. Тестілеу.

              6. Экспертті бағалау әдісі

              7. Социометрия.

              8. Контент-анализ.

              9. Іс-әрекет нәтижесін талдау

10. Эксперименталдық мәліметтерді интерпретациялаудың ерекшеліктері.

Сұрақтарды талқылау:

  1. Кестелер.

  2. Суреттер, фотографиялар, схемалар.

  3. Графалар, диаграммалар.

Тапсырмаларды орындаудағы әдістемелік нұсқаулар:

Басты жағдайды бөліп, тірек конспектісін құру. Шартты психологиялық зерттеу нәтижесі бойынша салыстырмалы диаграмманы құру.



Әдебиет

  1. Борытко Н.М., Моложавенко А.В., Соловцова И.А. Методология и методы психолого-педагогических исследований. – М., «Академия», 2008. стр.269-280.



ОӨЖ 12-13

Тақырыбы: Мәліметтер визуализациясы және зерттеу қорытындылары

Мақсаты: Зерттеу нәтижелерін және мәліметтерді визуализациялау формалары туралы ойларды қалыптастыру

Сұрақтарды талқылау:

  1. Кестелер.

  2. Суреттер, фотографиялар, схемалар.

  3. Графалар, диаграммалар.

Тапсырмаларды орындаудағы әдістемелік нұсқаулар:

Басты жағдайды бөліп, тірек конспектісін құру. Шартты психологиялық зерттеу нәтижесі бойынша салыстырмалы диаграмманы құру.



Әдебиет

  1. Борытко Н.М., Моложавенко А.В., Соловцова И.А. Методология и методы психолого-педагогических исследований. – М., «Академия», 2008. стр.269-280.

ОӨЖ 14-15

Тақырыбы: Психологиялық-педагогикалық зерттеуді жүргізудің әдістемесі

Мақсаты: Зерттеу нәтижелерін және мәліметтер формалары туралы ойларды қалыптастыру

Сұрақтарды талқылау:

  1. Кестелер.

  2. Суреттер, фотографиялар, схемалар.

  3. Графалар, диаграммалар.

Тапсырмаларды орындаудағы әдістемелік нұсқаулар:

Басты жағдайды бөліп, тірек конспектісін құру. Шартты психологиялық зерттеу нәтижесі бойынша салыстырмалы диаграмманы құру.



Әдебиет

  1. Борытко Н.М., Моложавенко А.В., Соловцова И.А. Методология и методы психолого-педагогических исследований. – М., «Академия», 2008. стр.269-280.




  1. БАҚЫЛАУ-ӨЛШЕМДІК ТӘСІЛ

Тестік тапсырмалар

1. Зерттеу объектісі —бұл...

а) іс-әрекеттік аймағы;

б) шынайылық аймағы

в) іс-әрекет сферасы

2. Психология-педагогикалықзерттеудегі болжам—бұл...

а) зерттеудің тапсырмалары мен мақсатына болжамды жауап;

б) болатын зерттеу іс-әрекетінің жобасы.

в) мәселені зерттеуде шешілетін сипаттар.

3. Нақты психологиялық-педагогикалық зерттеу концепциясы — бұл...

а) алғашқы философиялық идеялар жүйесі;

б) зерттеу әдістерінің жүйесі;

в) бағалы-мақсатты шарттар жүйесі және оларға сәйкес принциптер.

4. Ғылымның түсіндірмелі аппараты лайық деп...

а) берілген білім аймағының спецификасын анықтау;

б) тәжірибе сипатынан теоретикалық зерттеуді ажырату;

в) басқа ғылымдармен байланыс орнату;

5. Нақтылау логикасында келесі түсініктерді қарастыру керек:

а) категория — термин — анықтама;

б) термин — анықтама — категория;

в) категория — анықтама — термин.

6. Парадигма — бұл...

а) қандай да бір құбылыстың трактовкасы, түсінудің белгілі бір тәсілі;

б) көзқарастар кешені, ойлар, идеялар

в) мәселені құру моделі жіне оны шешу.

7. Диагностика және эмпирикалық мәліметтер жиынтығы мынаған енгізілмеген...

а) зерттеудің даярлық кезеңі;

б) мәселені алдын ала оқу кезеңі;

в) экспериментальды моделді апробациялау кезеңі.

8. Моделдеу жүзеге асады...

а) психологиялық-педагогикалық зерттеудің басында;

б) психологиялық-педагогикалық зерттеудің нәтижесінде;

в) психологиялық-педагогикалық зерттеудің басы мен соңында.

9. Психологиялық-педагогикалық зерттеу жобасы-бұл..

а) зерттеу замыселі;

б) зерттеу іс-әрекетінің жоспары;

в) алынған қорытындыларды практикаға енгізу бойынша нұсқаулар.

10. Зерттеу әдісі-бұл...

а) зерттеу іс-әрекетінің стилі;

б) жазба, қалай әрекет ету;

в) оқымыстының зерттеу позициясы.

11. Қай көрсетілген әдіс теоретикалыққа жатпайды:

а) контент-анализ;

б) интерпретация;

в) түсіністік?

12. Қай көрсетілген әдіс эмпирикалыққа жатпайды:

а) диагностика әдістері;

б) жобалау әдістері;

в) эксперимент әдістері?

13. Принцип — бұл...

а)зерттеу жүргізудегі барынша жалпы талап;

б) зерттеудің негізгі идеясы;

в) зерттеудің бағыттылығы.

14. Зерттеу спецификсы оқу сферасында негізделген...

а) диагностикалық әдістердің субъективтілігі;

б) оқытылушының қасиеттерінің нәтижесіне тәуелділігі;

в) оқу стандартының жиі ауысуы.

15. Психологиялық-педагогикалық зерттеулердің басты әдістерін таңдау бірінші кезекте негізделеді...

а) зерттеушінің методологиялық шарттары;

б) зерттеушінің концептуальды бағыттары;

в) сипатымен, пәнімен және зерттеу тапсырмаларымен

16. Сенімділік анықтамасына жатпайды...

а) қандай жағдай да болсын нәтиженің өзгермейтіндігі;

б) диагнотика процесінде әдістің өзгермейтіндігі;

в) өлшемде диагностика объектісінің өзгермейтіндігі.

17. Жарамдылық анықтамасы ең бастысы мынаған жатады...

а) қолданылатын диагностикалық құралдары;

б) диагностика жүргізілетін критерилер;

в) зерттеушінің компетенттілігі.

18. Диагностикалық критерий — бұл...

а) бағаның қойылуы негізіндегі белгі, диагностикалайтын қасиеттер классификациясы немесе анықтамасы

б) диагностикалайтын объектіде көрінуі мүмкін, кейбір величина немесе ауыспалы сапалық.

19. Психологиялық-педагогикалық зерттеудегі өлшемдер...

а) адам эталоны жоқ болғандықтан және онымен шынайы тұлғану салыстыру тәсілі мүмкін емес;

б) тек сапалы салыстыру ретінде жүргізіледі;

в) сандық және сапалық сипаттарға ие.

20. Диаграмманың қай типі ішкі тұтастықтың бөлімдеріне қатысты барынша көрнекі бейнелейді:

а)бағаналы диаграмма;

б) ярусты диаграмма;

в) дөңгелек диаграмма?







Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет