Пысықтауға арналған сұрақтар

Пысықтауға арналған сұрақтар:

1. Топтық психотерапияның ерекшелігі.

2. Топтық психотерапияның дамуына үлес қосқан кім?

3. Топтық психотерапияның міндеттері.

Әдебиет:

1. 
   Бондаренко А.Ф.Психологическая помощь: теория и практика. — Изд. 3-е, испр. и доп. — М.: Независимая фирма “Класс”, 2001. — 336 с. — (Библиотека психологии и психотерапии, вып. 94). ISBN 5)86375)040)5
   
2. 
   Грановская Р.М. Элементы практической психологии.— 2-е изд.— Л.: Издательство Ленинградского университета. 1988.—560 с.
   
3. 
   Карвасарский Б.Д. Психотерапия Учебник для студентов медицинских ВУЗов. 2-е изд., 2002.
   
4. 
   Нельсон-Джоунс Р. Теория и практика консультирования – СПб.: Издательство «Питер», 2000. – 464с.
   
5. 
   Осипова А.А. Общая психокоррекция: Учебное пособие для студентов вузов. – М.: ТЦ «Сфера», 2000.– 512с. ISBN 5-89144-100-4
   
6. 
   Романин А.Н. Основы психотерапии: Учеб. пособие для студ. высш. учеб. за­ведений. - М.: Издательский центр «Академия», 1999. - 208 с. ISBN 5-7695-0418-8, стр.63-65.
   

Тест материалдары
1. Директива бұл -

А) нұсқау, нақты мазмұны;

В) манипуляция;

С) іс-әрекет;

D) нұсқау;

E) мазмұны.

2. Когнитивті терапияда терапевтің орны

А) авторитарлы;

B) белсенді;

C) доминтты;

D) директивті;

E) енжар.

3. Депрессивті күй-жағдай өзімен не ұсынады?

A) адам психикасының аномалды күй-жағдайы;

B) жаман көңіл-күй;

С) мәселелердің көптігі;

D) тұрақты ұйқышылдық;

E) суидцидқа әрекет жасау.

4. Психологиялық кеңес берудің түрлерін көрсетіңдер

A) саяси, заңды;

B) интимдік-жекелік, отбасылық, іскерлік;

С) ұзақтық, өткінші;

D) ашық, жабық;

E) жекелік, топтық.

5. Психологиялық кеңес берудің нәтижелілігі қандай белгілер арқылы көрінеді

A) объективті, субъективті, ішкі, сыртқы;

B) ішкі, сыртқы;

С) объективті, субъективті;

D) ішкі , субъективті;

E) дұрыс, дұрыс емес.

6. Психоталдаудан когнитивті терапия немен ажыратылады?

А) мінез-құлық негізімен;

B) мағыналық жүктемемен;

C) дүниетанымынын субъективтілігімен;

D) пікірмен;

E) адамның ішкі әлем қатынасымен.

7. Психологиялық кеңес беру – бұл …

A) Психологтың кеңестер және кепілдемелер түрінде беретін психологиялық көмек аймағы;

B) Клиентті тыңдау;

C) Мәселені талдау;

D) Көмек көрсету;

E) Кепілдеме беру.

8. Когнитивті терапияның негізгі әдісі – бұл

А) интроспекция;

B) байқау;

C) тестілеу;

D) әңгіме;

E) сұхбат.

9. Топтық психотерапияның негіз салушы

А) И. Ялом;

B) А. Маслоу;

C) К.Левин;

D) Ф. Перлз;

E) К. Роджерс.

10. И. Ялом пікірі бойынша, терапия бұл

А) топтық психологиялық білімдер;

B) базалды қажеттілік;

C) әңгіме;

D) оймен әсері;

E) жекелік тәжірибемен алмасу үдерісі.

11. Топтық психотерапияда критикалық инцидент – бұл

А) психотравма;

B) кульминация;

C) күй-жағдайы;

D) болжамдардың қалыптастыруы;

E) айналдыратын пункті, пайдалы оқиға.

12. Психодраманың негізін салушы

А) К. Роджерс;

B) Ф. Перлз;

C) И.Ялом;

D) Я.Морено;

E) А. Маслоу.

13. Психодраманың негізінде қандай әдіс жатыр?

А) әңгіме;

B) байқау;

C) социометрия;

D) оймен әсері;

E) жекелік тәжірибемен алмасу үдерісі.

14. Я.Мореноның пікірі бойынша, шығармашылық бұл

А) ұйықтап жатқан сұлу қызды, жоспарсыз қимыл-әрекетпен оятып жіберуге болады;

B) жағдайды орындау;

C) әсерлі тәсілі;

D) драма;

E) психологиялық талдау.

15. Психодрамада ортаңғы фигура кім?

А) ойнатылған сахна;

B) жетекші;

C) топ қатысушы;

D) протагонист;

E) барлығы ортаңғы фигура.

16. Гештальт-терапияның негізін салушы кім?

А) Ф.Перлз;

B) И. Ялом;

C) К. Роджерс;

D) Я. Морено;

E) А. Маслоу.

17. «Фигура және фон» түсінігі қайда қолданылады?

А) гештальт-терапияда;

B) когнитивті терапияда;

C) инкаутер-топтар;

D) трансакті талдауда;

E) психодрамада.

18. Гештальт-терапиядағы кедергі – бұл

А) фигура;

B) фон;

C) эмоция;

D) пішін;

E) сыртқы бөгеттердің суреттеуі.

19. Логотерапияның негізін салушы

А) Я. Морено;

B) Ф. Перлз;

C) К. Роджерс;

D) В. Франкл;

E) А. Маслоу.

20. Дене-бейімделу терапияның негізін салушы

А) В.Франкл;

B) Ф. Перлз;

C) К. Роджерс;

D) Я. Морено;

E) В. Райх.

21. В.Райх пікірі бойынша, биоэнергия - бұл

А) аргон энергиясы;

B) кундалини;

C) чакра;

D) жерге қону;

E) өзіндік бақылау.

22. Трансакты талдаудың негізін салушы

A) Э.Берн;

B) Ф.Перлз;

C) В.Франкл;

D) Я.Морено;

E) В.Райх.

23. Кеңес берушінің ең негізгі біліктілігі

А) клиентпен байланысқа түсе білуі;

В) клиентпен басқа бір мәселе жөнінде сөйлесу;

С) клиентпен сөйлеспеу;

D) клиентпен жоспарсыз жұмыс істеу

Е) клиентпен сөйлесу.

24. Тұлға аралық қатынастарды түзетуге бағытталған және отбасының ауру мүшелерінде айрықша көрінетін эмоционалды қайғыруды жою мақсатында жүргізілетін психотерапия түрі -

А) отбасы;

В) жеке;

С) топтық;

D) зоопсихология;

Е) жасерекшілік.

25. Психологиялық жұмыста басты мақсатының бірі не болып табылады?

А) эмоционалды және мінез-құлық бұзылысты қалыпқа келтіру;

В) эмоционалды бұзылысты қалыпқа келтіру;

С) мінез-құлық бұзылысты қалыпқа келтіру;

D) Ішкі күйзелістерді анықтау;

Е) Сыртқы тітіркендіргіштерді алып тастау.

26. Отбасы психотерапиясы әр отбасы мүшесіне арнайы жасалу керек пе?

А) директивті, отбасы пікірталас;

В) директивті, интеллектік;

С) отбасы пікірталас, топтық жұмыс;

D) тестілеу;

Е) топтық жұмыс.

27. Адам психологиясының мәселелері қалай аталады

А) ішкі және субъективті;

В) психологиялық;

С) ішкі және объективті;

D) жекелік;

Е) эмоционалды.

28. Психологиялық кеңес берудің түрлерін көрсетіңдер

A) интимдік-жекелік, отбасылық, іскерлік;

B) саяси, заңды;

С) ұзақтық, өткінші;

D) ашық, жабық;

E) жекелік, топтық.

29. Отбасылық кеңес беру дегеніміз не?

А) отбасылық психотерапиясының көп түрінің бірі,онда терапттің қатысу шекарасымен оны ажырататын белгілері;

В) отбасымен жұмыс барысында белгілі бір байланыста бола отырып,отбасы жүйе ретінде дамытуға айналысады;

С) отбасылық тәжірибеде соңғы кездері жиі қолдануда,оны отбасы мүшелері мәселе төңірегінде өз өміріне қатысы бар сұрақтарды талдауда қарастырады;

D) тұлғааралық қатынасты түзетуге бағытталған айрықша көрінетін эмоционалды қайғыруды жоқ мақсатында өз өміріне қатысы бар сұрақтарды қарастырады;

Е) отбасы мүшелері мәселе төңірегінде өз өміріне қатысы бар сұрақтарды талдауда қарастырады.

30. Қандай психологиялық бағытта еркін ассоциациялар әдісін қолданады?

A) психологиялық талдау;

B) когнитивизм;

C) ассоционизм;

D) гуманистік психология;

E) бихевиоризм.

Терминдер глоссарийі
Психотерапия – (грек, psyche — жан + therapeia — емдеу). Қысқаша айтқанда психотерапия адамды (клиентті, пациентті) психологиялық құралдардың ықпалымен емдеу дегенді білдіреді. Психотерапия — кең өрісті мағынасы бойынша сау адамдарға (клиенттерге) әр түрлі психологиялық қиын жағдайларға немесе психикасын өңдеуге көмекті кажетсінгенде жәрдем беруді іздейтін ғылым саласы.

Психологиялық талдау – грек сөзі, analysis — ыдырау, болшектеу) — 1) адам психикасындағы жасырын ұғынылмаған үдерістерді айқындауға негізделген, австриялық психолог 3. Фрейд (1856-1939) пен оның ізбасарлары ұсынған психотерапия әдісі; 2) 3. Фрейд тұжырымдамасына негізделген және адам психикасы функциясының механизмі мен құрылысы туралы болжам мен идеялардың жиынтығы.

Кеңес беруді өткізу – психологиялық кеңес беруді өткізуге жұмсалатын бір күн ішіндегі уақыт немесе уақыт аралығы; психолог-кеңесшінің клиентпен жұмыс істсуге жұмсаған уақыт мөлшері. Кеңес берудің диагностикалық кезеңі — клиенттің психолог-кеңесшіге өз мәселесін айтуы, ал психолог-кеңесші оны зейін қойып тындап, талқылап, мәселені клиентпен бірге нақтылап, оған психологиялык, диагнөз қойып, керек болған жагдайда клиенттің өзіне психодиагностикалық зерттеу жүргізіп қарайтын психологиялық кеңес берудің кезеңі.

Кеңестің құпиялығы – Мұндай жайдың ерекшелігі — кеңес уақытында болатын мәселелер және клиенттің психологиялық кеңеске өтініш беру фактісі бөгделерден құпия түрінде сақталады. Кеңестің бақылаушы кезеңі — психологиялық кеңестің аяқталу кезеңі. Бұл кезеңде психолог-кеңесші және клиент мәселені шешуде алынған практикалық ұсыныстардың орындалу нәтижесі бағаланады.

Психодинамика – (rpetLdynamis — күш) — қарама-қарсы бағыттағы мотивациялық ықпалдан туындайтын ойлану, сезіну, мінез-құлық құбылыстарын түсіндіретін психикалық талдаулық теорияның маңызды саласы. Негізінде, П. әртүрлі қөздырғыштардың өзара ықпалын зерттеуге, психикалық үдерістің мәнісін айқыңдауға, психикалық қызметтің үдерісті, жағымды және регресті, жағымсыз өзгерістерін айқындайды.

Психодрама – (грек сөзі, drama — іс-әрекет) — топтық психотерапияның бір түрі; мұнда пациенттер актерлер мен көрермендер сапасында кезектесіп шығады, осының өзін-де олардың рөлдері қатысушылардың барлығы үшін түлғалық мән-мағынасы бар өмірлік жағдаяттарды үлгілеуге бағытталады: бұл орайда, барабар емес эмоциялық реакцияларды болдырмау, әлеуметтік перцепцияны пысықтау, өзін-өзі неғұрлым тереңірек танып білу мақсаты көзделеді. Психодрама ұғымын және процедурасын Д.Морено (АҚШ) ұсынып, оны әлеуметтік проблемаларды шешудің бір кұралы деп түсіндірді.

Клиент – қандай да бір мәселені шешу үшін кәсіби пси-хологтан кеңес алуға келген адам. К.-ті вербалды қолдау — психологиялык кеңес жүргізіп жаткан уақытта, клиентті психолог-кеңесшімен бірлесіп белсенді жұмыс істеуіне ықпал ететін сөйлеу әдісі; клиенттегі психологиялық күйзелістерді, әсіресе оны ашық әңгімеге тартқанда психолог-кеңесшінің түрлі сөздер мен сөйлемдерді қоіщануы.

Клиенттің кері байланысы – психологиялық кеңестен ксйіші, кеңес барысьшда алынған ұсыныстарды клиентгің орындау үдерісінде, психолог-кеңесшінің клиентпен қарым-қатынасы. Сонымен бірге клиент өз мәселесін шешуіне байланысты кылыктарын түзетуге де мүмкіндік туғызады. Клиентті бағаламау — психолог-кеңесшінің клиенттің түлға-лығына немесе қылығына «жақсы» немесе «нашар» деген баға беруден бас тартуы; психолог-кеңесшінің клиешті сол күйінде тұлға ретіңде қабылдауға ыңғйы.

Когнитивтік психология – қазіргі психологиядағы таным әрекеттерін зерттейтін жетекші бағыттарынын бірі. Әуел баста когнитивтік психологиянын басты міндеті — сенсорлык ақпараттың стимулдың рецепторлық бетке түскен сәтінен жауап алынганга дейінгі өзгерулерін зерттеу болды. К.п. бихевиоризм мен психологиялық талдауды интеллектуалистік немесе менталистік позициялардан сынайтын барлық бағыттарды қамтиды.

Когнитивті психологиялық кеңес – клиентте танымдық үдерістерді дамыту және қалыптастыру мәселелері негізінде жүргізілетін психологиялық кеңес. Когнитивтік сфера — адамның өзі және әлем туралы ойларының танымдық үдерістері мен санасына байланысты адам психологиясының бөлімі. Когнитивтік даму — адамның когнитивті сферасының, оның қабылдауы, зейіні, қиялы, есі, ойлау және сөйлеуінің қалыптасуы мен даму үдерісі. Когнитивті үдерістер — адамдағы сезу, қабылдау, қиялдау, зейін, есте сақтау, ойлау жоне сойлеу үдерістсрін қамтитын танымдық үдерістер.

Гештальтпсихология – (нем. gestalt - пішін, тұтастық) - шетелдік психологияның сенсуалистік бағыты, 1912 ж. Гермапияда пайда болған. Гипнотерапияның ізашары X. Фон Эренфельс (1859-1932) болып табылады. Басты өкілдері: М. Вертгеймер (1880-1944), В Келер (1887-1967) және К. Коффка (1886-1941).

Гештальтерапия – гештальтпсихологияның теориясына негізделген, адамға психотерапевтік ықпал ететін әдістер және процедуралар жүйесі — психологиялык зерттеулердің аумағы, тұтастық құрылымының қызметтері мен зандарын алғышарт ретінде қарастырып, соның нәтижесінде олардың арасындағы байланыстары түсіндіріледі.

Инсайт – (ағылш. insight — түсіну) — 1) неғүрлым жалпы мағынасы — бір нәрсені іштей сезу, ішкі түйсік; 2) стандартты жағдайда — кез келген өзіндік сана-сезім немесе өзіндік ұғыну; 3) психотерапияда — біреудін бұрын аңғарылмаған психикалық күйін түсіну немесе білу; 4) еске түсірмей-ақ, бұрынғы тәжірибеге сүйенбей, бір нәрссні жаңадан дұрыс аңғару; 5) гештальтпсихологияда — проблемалар сол арқылы шешілетін үдеріс.

Экзистенциялық психология – «гуманистік психология» бағыттарынын бірі. Э.п.-ның зерттейтіні: 1) уақыт, омір мен өлім проблемалары; 2) бостандық, жауапкершілік пен таңдау проблемалары; 3) қарым-қатынас, махаббат пен жалғыздық проблемалары; 4) тіршіліктің мәнін іздеу проблемалары.

Әдебиеттер

1. 
   Бондаренко А. Ф. Психологическая помощь: теория и практика. — Изд. 3 - е, испр. и доп. — М.: Независимая фирма «Класс», 2001. — 336 с.
   
2. 
   Грановская Р. М. Элементы практической психологии.— 2 - е изд. — Л.: Издательство Ленинградского университета. 1988.—560 с.
   
3. 
   Нельсон - Джоунс Р. Теория и практика консультирования – СПб.: Издательство «Питер», 2000. – 464с.
   
4. 
   Осипова А.А. Общая психокоррекция: Учебное пособие для студентов вузов. – М.: ТЦ «Сфера», 2000.– 512с.
   
5. 
   Карвасарский Б. Д. Психотерапивтическая энциклопедия. М – 2003.
   
6. 
   Карвасарский Б. Д. Психотерапия. М - 2001.
   
7. 
   Карвасарский Б. Д. Психотерапия Учебник для студентов медицинских ВУЗов. 2-е изд., 2002.
   
8. 
   Осипова А. А. Общая психокоррекция: Учебное пособие для студентов вузов. – М.: ТЦ «Сфера», 2000.– 512с.
   
9. 
   Романин А. Н. Основы психотерапии: Учеб. пособие для студ. высш. учеб. заведений. - М.: Издательский центр «Академия», 1999. - 208 с.
   
10. 
    Александров А. А. Бараш Б. А. Личностно-интегрированная психотерапия.
    
11. 
    Андреас С., Герлинг К., Фолкнер Ч., Миссия НЛП: новейшие американские психотехнологии. М., 2000.
    
12. 
    Кондрашенко В. Т., Донской Д. И. Общая психотерапия. Минск: Наука и техника.
    
13. 
    Фримен Д. Техники семейной психотерапии. – СПб.: Питер, 2001. – 384
    
14. 
    Фурманов И. А., Фурманова Н. В. Основы групповой психотерапии.
    
15. 
    Александров А. А. Современная психотерапия. С - П, 1997г.
    
16. 
    Ахола Г., Фурман Б. Кратковременная пөзитивная психотерапия.
    
17. 
    Бараш Б. А., Голынкина Е. А. Исследования механизмов и эффективность психотерапии при нервно – психических заболеваниях.
    
18. 
    Берн Э. Введение в психоанализ и психотерапию для непосвященных.
    
19. 
    Берн Э. Трансакционный анализ и психикоррекция. С - П, 1992.
    
20. 
    Берн Э. Трансакционный анализ и психотераия. СПб., 1992.
    
21. 
    Бэндлер Р., Гринвер Дж., Сатир В. Семейная терапия. С - П, 1993.
    
22. 
    Братусь Б. С. Аномалии личности. М., 1988 г.
    
23. 
    Бурно М. Е. Терапия творческим самовыражением. М., 1989 г.
    
24. 
    Вельвовскийй И. З. Руководство по психотерапии. Ташкент, 1979г.
    
25. 
    Вид В. Д., Воловик В. М., Гончаровская Т. В., Днепровская С. В. Методы групповой психотерапии психических больных: метод рекомендации. Л., 1982г.
    
26. 
    Воловик В. М. Исследование семьи и семейной терапии. Л., 1978г.
    
27. 
    Гройсман А. Л. Коллективная психотерапия. М, 1969.
    
28. 
    Десов Л. Психотерапия малых групп. М, 1979.
    
29. 
    Завьялов В. Ю. Музыкальная релаксационная терапия. Новосибирск, 1995г.
    
30. 
    Захаров А. И. Психотерапия неврөзов у детей и подростков.: М.,1996 г.
    
31. 
    Исурина Г. Л. Методы и техники групповой психотерапии. М., 1990г.
    
32. 
    Морено Я. Психодрамма: теория и практика М., 1994.
    

Мазмұны
	Кіріспе …………………………………….……………..…….	3
1	Психотерапия, оның мақсаты мен міндеті ..............................	4
2	Психодинамикалық психотерапия …………………………..	6
3	Клиентке бағытталған терапиясы .........................................	10
4	Гештальт терапиясы ...................................................................	12
5	Когнитивтік психотерапия ……...................…………….…..	18
6	Рационалдық психотерапия ……………………………….…..	22
7	Трансактілік талдау ....................................................................	29
8	Нейролингвистикалық бағдарламалау .....................................	36
9	Суггестивтік психотерапия ........................................................	50
10	Отбасылық психотерапия ..........................................................	71
11	Арт-терапия ……………………………………………………	80
12	Дене-бейімделу психотерапиясы ..............................................	90
13	Экзистенциалдық психотерапия ……………………………..	98
14	Имаготерапия ………………………………………………….	102
15	Мінез-құлық психотерапиясы ...................................................	104
16	Мәселелі-бейімделу психотерапия .........................................	108
17	Топтық психотерапия …………………………………………	115
	Тест материалдары ................................................................	126
	Терминдер глоссарийі ................................................................	131
	Әдебиеттер .............................................................................	134

А. Р. Жунусова

ПСИХОТЕРАПИЯ ТЕХНОЛОГИЯЛАРЫ
Оқу-әдістемелік құралы

Техникалық редактор Г.Н. Сейтахметова

Жауапты хатшы Г.Н. Мусина
Басуға 25.11.2010 ж.

Әріп түрі Times.

Пішім 29,7 х 42 ¼. Офсеттік қағаз.

Шартты баспа табағы 7,34 Таралымы 50 дана

Тапсырыс №
«КЕРЕКУ» Баспасы

С.Торайғыров атындағы

Павлодар мемлекеттік университеті

140008, Павлодар қ., Ломов к., 64