PaintNet және Photo-Brush графикалық редакторлардың мүмкіндіктерін салыстырыңдар:
PaintNet
Photo-Brusһ
Фотосуретке майлы бояу, қалам, тушь әсерлерін беру үшін PaintNet-те орындалатын амалдарды жазыңдар:
Photo-Brusһ редакторының негізгі құралдарын анықтаңдар.
Суретті 1-түрден 2-түрге ауыстыру үшін қандай амалдар орындалған?
Бағалау критерийі
Тапсырма нөмірі
Дескрипторлар
Балл
Векторлық және растрлық графикалық редакторлар
1
Векторлық графикалық редакторларды анықтайды. Растрлық, графикалық редакторларды анықтайды. Растрлық және векторлық графикалық редактордың мүмкіндіктерін салыстырады.
1
1
1
Растрлық суреттерді құру және редакциялау
2
Растрлық суреттерді өңдеу амалдарын анықтайды.
2
Векторлық суреттерді құру
3
Векторлық графикалық редактордың құралдарын анықтайды.
Векторлық редакторда суретті өңдеу амалдарын анықтайды.
Бүгінгі таңда роботтарды қай салаларда кездестіруге болады ?
Жазу. Робот анықтамасын жазыңдар. Робот түрлерін жазыңдар.
Алдыңғыалғанбілімі
Түс датчигі, бағдаршам, робот, 4-сынып.
Пәнаралықбайланыс
Ағылшын тілі, Орыс тілі, Жаратылыстану.
Құндылықтарғабаулу
«Мәңгілік ел» ұлттық идеология құндылықтарын іске асыру.
Жоспар
Сабақтыңкезеңдері
Жоспарланғаніс-әрекет
Қосымшаресурстар
Сабақтыңбасы 3 мин
7 мин
Ұйымдастырукезеңі Сәлемдесу, түгендеу.
Сыныпта көңілді ахуал орнату.
Өткенсабақтыпысықтау «Өрмекші торы» ойыны.
Оқушылар шеңбер болып тұрып жіптің бір ұшын саусақтарына орап, бір-біріне лақтыру арқылы сұрақтар қояды. Мұғалім сұрақтарды қадағалап тұруы керек, маңызды сұрақтар қоюға көмектесіп отырады. Соңында өрмекші торы құрылады.
Ауызша мадақтау, қолдау көрсету.
А4 парағы
Сабақтыңортасы 3 мин
5 мин
5 мин
5 мин
5 мин
Жаңа тақырып туралы білім деңгейлерін анықтау үшінынталандырусұрақтарын қою
Адам сияқты жұмыс істей алатын қандай заттарды айта аласыңдар?
Робот дегеніміз не және ол қашан пайда болған?
Робот жайлы не білесің?
Бүгінгі таңда роботтарды қай салаларда кездестіруге болады?
Оқулықпен жұмыс. Мұғалім оқушыларды жаңа ақпаратпен таныстырады, бірге талдайды (бейнежазба, презентация, флипчарт қолдануға болады).
Кестемен жұмыс.
Оқулық
Өндірістік робот
Медицина
-лық робот
Тұрмыс- тық роботтар
Әскери роботтар
Робот- мұғалім
Дескриптор:
робот ұғымын анықтайды;
робот түрлерін анықтайды;
робот түрлерін салыстырады.
Жұптықжұмыс Өздерің күнделікті өмірде, теледидардан немесе интернетте көріп жүрген роботтарыңның тізімін жасаңдар. Оларды жоғарыдағы түрлердің қайсысына жатқызасыңдар? Егер сендер білетін роботтар жоғарыдағы түрлердің ешқайсысына жатпаса, онда оны роботтардың жаңа түріне жатқызып, оған атау беріңдер.
Дескриптор:
робот түрлерін анықтайды;
робот жобасын ұсынады.
Топтықжұмыс Өздеріңді робот құраушы инженерлер командасы деп есептеп, төмендегі тапсырманы орындаңдар:
Күнделікті тұрмыстағы адамның бір қызметін ауыстыратын қандай да бір роботтың жобасын ұсыныңдар.
Ұсынған роботтарыңның атқаратын қызметін тізіп жазыңдар?
Роботтарыңның үлгілік сызбасын салыңдар.
Дескриптор:
робот жобасын ұсынады;
роботтың қызметін анықтайды;
робот сызбасын салады.
Сабақтың
«Робот»сөзінесинквейнқұру
А4 парағы
соңы 5 мин
1. Зат есім (бір сөз).
2. Сын есім (екі сөз).
3. Етістік (үш сөз).
4. Қорытынды ой (төрт сөз).
5. Мағыналас сөз.
Kahoot, plickers программаларында электронды тест жұмысын орындату.
Компьюте р
Рефлексия 2 мин
Оқушылар сабақтан алған әсерлерін басбармақтарымен көрсетеді.
Үйтапсырмасы
Төменде берілген тақырыптар бойынша зерттеу жобасын орындаңдар.
Жаңа тақырып туралы білім деңгейлерін анықтауүшінынталандырусұрақтарынқою
Роботтар туралы ұнатып оқыған кітап немесе көрген қандай кино, мультфильмдер жайлы айта аласың?
Робототехника саласындағы интернеттен, теледидардан көріп немесе оқыған қандай жетістіктерден хабардарсың? Ойларыңмен бөлісіңдер.
Робототехника саласы болашақта қалай дамуы мүмкін деп ойлайсыңдар?
Оқулықпенжұмыс. Оқушылар оқулықтағы мәліметтермен танысады. Мұғалім жаңа ақпаратпен таныстырады, бірге талдайды (бейнежазба, презентация, флипчарт қолдануға болады).
Жұптықжұмыс. Оқушыларға жұптасып талдау жұмысын ұсыну.
Америкалық фантаст-жазушы Айзек Азимовтың тұжырымдаған үш заңына талдау жасаңдар. Осы үш заңды қарапайым түсінікті тілде басқаларға жеткізіңдер.
Дескриптор:
Айзек Азимов тұжырымдаған робототехниканың үш заңын анықтайды;
робототехника заңдарын сипаттайды.
Топтықжұмыс. Оқушылар оқулықтан, презентациядан алған білімдерін жинақтап, ментальды карта жасайды.
Болашақта адам мен роботтың өзара қарым-қатынас жасауының белгілі бір этикалық ережелері қалай көрініс табуы мүмкін? Адам мен роботтың этикалық қарым- қатынас ережелері туралы өз ұсыныстарыңды айтыңдар. Дескриптор:
болашақта роботтың көрінісі қандай болатынын анықтайды;
адам мен робот арасындағы этикалық байланыс ережелерін ұсынады.
Оқул ық
Сабақтыңсоңы 5 мин
2 мин
Пікірталас.
– Роботтардың қарқынды дамуы адамзат үшін қаншалықты қауіпті?
Әрбір оқушы өз ойын айтады, басқа оқушылармен санасады, қарсы пікірлер айтады.
Kahoot, plickers програмаларында электронды тест жұмысын орындату.
А4
парағ ы
Комп ьюте р
Рефлексия 1 мин
«Смайликтер» әдісі. Оқушылар сабақтан алған әсерлерін смайликтер арқылы көрсетеді.
Үйтапсырмасы
Төменде берілген тақырыптар бойынша зерттеу жобасын орында.
3-бөлім.Роботтехника 3.3.Гироскопиялықдатчик
Мектеп:
Күні:
Мұғалімніңаты-жөні:
Сынып:
Қатысқандарсаны:
Қатыспағандарсаны:
Оқумақсаттары
5.3.4.4 гироскопиялық датчиктің жұмыс істеу принципін түсіндіру;
5.3.3.1 роботтың бұрыштық бейімділігін анықтау үшін бағдарламалар жасау.
Сабақтыңмақсаттары
Барлықоқушылар:
гироскопиялық датчик ұғымы мен жұмыс режімін анықтайды.
Көптегеноқушылар:
гироскопиялық датчиктің жұмыс режімін салыстырады.
Әдетте мәшинені, ұшақты немесе басқа да техникалармен жол жүргенде бұрылу үшін қандай құрылғы қолданылады.
Роботтар қандай құрылғының көмегімен бұрылыс жасайды?
Роботтың бұрыштық бейімділігін анықтау мен оны белгілі бір градусқа бұру үшін қандай программа жазу керек?
Lego Mindstorms EV3 жиынтығында қандай датчиктер жұмысымен таныссың?
Роботты бегілі бір бұрышқа бұруда осы уақытқа дейін қандай әдістерді қолдандың?
Жазу. Гироскопиялық датчиктің командалық блогы және режімдерін жазыңдар.
Алдыңғыалған білімі
Роботтехника тарихы және перспективалары.
Пәнаралық байланыс
Ағылшын тілі, Орыс тілі, Жаратылыстану.
Құндылықтарғабаулу
«Мәңгілік ел» ұлттық идеология құндылықтарын іске асыру.
Жоспар
Сабақтыңкезеңдері
Жоспарланғаніс-әрекет
Қосымшаресурстар
Сабақтыңбасы 3 мин
7 мин
Ұйымдастырукезеңі Сәлемдесу, түгендеу.
Сыныпта көңілді ахуал орнату.
Өткен сабақты пысықтау мақсатында оқушыларға берілген тақырыптар бойынша жұмыстарын тақтада қорғату.
Роботтехника саласындағы адамзаттың техникалық жетістіктері.
Роботтардың даму болашағы.
Роботтар жайлы кітап, кино және мултьфильмдер.
Ауызша мадақтау, қолдау көрсету.
А4 парағы
Сабақтыңортасы 3 мин
5 мин
6 мин
Жаңа тақырып туралы білім деңгейлерін анықтауүшінынталандырусұрақтарынқою
Әдетте мәшинені, ұшақты немесе басқа да техникаларды жол жүргенде бұрылу үшін қандай құрылғы қолданылады?
Роботтар қандай құрылғының көмегімен бұрылыс жасайды?
Роботтың бұрыштық бейімділігін анықтау мен оны белгілі бір градусқа бұру үшін қандай программа жазу керек?
Lego Mindstorms EV3 жиынтығында қандай датчиктер жұмысымен таныссыңдар?
Роботты белгілі бір бұрышқа бұруда осы уақытқа дейін қандай әдістерді қолдандыңдар?
Оқулықпенжұмыс.. Мұғалім оқушыларды жаңа ақпаратпен таныстырады, бірге талдайды (бейнежазба, презентация, флипчарт қолдануға болады).
Жекепрактикалықжұмыс. Роботты90градусқабұру
Оқулық
5 мин
5 мин
Роботты тұрған орнынан 90 градусқа бұратын программа кодын құрастыр. Программада төмендегі блоктар қолданылады:
Робот қозғалысы үшін Независимое управление мотором (Моторды тәуелсіз басқару) блогын таңдаймыз. Робот бір доңғалағы алға 10 см/секундпен, ал екінші доңғалағы артқа –10 см
/секунд қозғалыс жасайды.
Ожидание (Күту) блогында гироскоп датчигінің параметрлерін енгіземіз. Роботтың бұрылу кезінде бұрылыс мәні градуста 90-ға тең болуын күтеді.
Роботтың қозғалыс бұрышы 90 градусқа жеткенде Независимое управление мотором (Моторды тәуелсіз басқару) блогында моторды өшіреді.
Дескриптор:
роботты қозғалту блогын анықтайды;
гироскоп датчигінің параметрлерін анықтайды;
робот қозғалысын аяқтау блогын қолданады.
Жұптықжұмыс «Роботты 90 градусқа бұру программасындағы» блоктар қызметіне талдау жасаңдар. Блоктардағы сандық параметрлерге ерекше назар аударыңдар. Бұл сандық параметрлерді өзгерту арқылы қандай өзгерістер жасауға болады? Ойланыңдар!
Дескриптор:
роботты бұру жұмысын анықтайды;
сандық параметрлеріне талдау жасайды.
Топтықжұмыс Роботтың 90 градусқа бұру программасын пайдаланып, блоктар қызметіне роботты 360 градусқа бұрыңдар. Бір орында тұрып толық бір айналым, екі айналым программасын құрастырып ұсыныңдар.
Дескриптор:
роботты бұру жұмысын қолданады;
бір орында тұрып айналым жасау программасын ұсынады.
Сабақтыңсоңы 5 мин
«Датчик» сөзіне синквейн құру.
Kahoot, plickers программасында электронды тест жұмысын орындату.
А4 парағы
Компьюте р
Рефлексия 1 мин
«Сенім ағашы» әдісі.
Оқушылар сабақтан алған әсерлерін стикерге жазып, сенім ағашына жапсырады.
Үйтапсырмасы
Төменде берілген тақырыптар бойынша зерттеу жобасын орындаңдар.
Өткен сабақты пысықтау үшін оқушыларға берілген зерттеу жұмысын тақтада қорғату. Оқушылар «Геометриялық фигуралардың қасиеттері» тақырыбында жасаған жобаларын тақтада қорғайды.
Қосымша сұрақтар қою.
Гироскопиялық датчиктің маңызы жайлы не білдің?
Роботтар қозғалысына гироскопиялық датчиктердің қандай ықпалы бар?
Гироскопиялық датчиктің басқа датчиктерден қандай ерекшелігі бар?
Ауызша мадақтау, ынталандыру.
А4
парағы
Сабақтыңортасы 3 мин
5 мин
6 мин
Жаңа тақырып туралы білім деңгейлерін анықтау үшінынталандырусұрақтарын қою
Қандай геометриялық фигураларды білесіңдер? Олар бір- бірінен несімен ерекшеленеді ?
Геометриялық фигуралар жайлы білімдеріңді күнделікті өмірде қолданасыңдар ма? Мысал келтіріңдер.
Геометриялық фигуралардың қасиеттерін робот қозғалысында қалай қолдануға болады деп ойлайсыңдар?
Оқулықпенжұмыс. Оқушылар оқулықтағы мәліметтермен танысады. Мұғалім жаңа ақпаратпен таныстырады, бірге талдайды (бейнежазба, презентация, флипчарт қолдануға болады).
Жекепрактикалықжұмысорындау. «Сақшы»роботпрограммасы «Сақшы» роботтың программасын жасау үшін Независимое управление мотором (Моторды тәуелсіз басқару), Ожидание (Күту) блоктарын қолданамыз.
Оқулық
5 мин
5 мин
Дескриптор:
робот жұмысын басқару блоктарын анықтайды;
робот жұмысын басқару блоктарын қолданады.
Жұптықжұмыс «Сақшы»роботтың программасына талдау жасаңдар. Блоктардағы сандық параметрлерге назар аударыңдар. Робот жауынгер сақшының барлық қызметтерін орындай ала ма? Қандай қызметін орындай алмайды? Не себепті?
Дескриптор:
«Сақшы» роботтың бұрылыс жасау блоктарын анықтайды;
программасына талдау жасайды;
сын тұрғысынан ойланып, пікір айтады.
Топтықжұмыс «Сақшы» робот программасын әлі де қалай жетілдіре түсу керек? Роботтің қимыл-әрекетіне тағы қандай функциялар қосқан болар едің? Өз ұсыныстарыңды жасаңдар.
Дескриптор:
роботтың іс-әрекетін анықтайды;
робот программасын дамыту жолдарын қарастырады.
Сабақтыңсоңы 5 мин
«Қарлы кесек» ойыны. Оқушылар тақырыпқа байланысты сұрақтар жазып, қағазды умаждап қар жасайды және келесі топқа лақтырады. Ол топ сұрақтарға жауап береді.
Kahoot, plickers программаларында электронды тест жұмысын орындату.
А4
парағы
Компью тер
Рефлексия 1 мин
«БББ кестесі». Оқушылар сабақ туралы бұрыннан білетінін, сабақта не білгенін, не білгісі келетінін кестеге жазады.
Білемін
Білдім
Білгім келеді
Үйтапсырмасы
9-суретте берілген программа блоктарына талдау жаса. Бұл программа орындалғанда қандай нәтиже алуың мүмкін? Себебін түсіндір.
3-бөлім.Роботтехника 3.5.Практикалықжұмыс
Мектеп:
Күні:
Мұғалімніңаты-жөні:
Сынып:
Қатысқандарсаны:
Қатыспағандарсаны:
Оқумақсаттары
5.3.3.2 роботты көрсетілген градусқа бұру үшін бағдарламалар жасау.
Сабақтыңмақсаттары
Барлықоқушылар:
роботты көрсетілген градусқа бұру командаларын анықтайды, қолданады.
Көптегеноқушылар:
роботты көрсетілген градусқа бұру командаларын салыстырады.
Көптегеноқушылар:
роботты көрсетілген градусқа бұру командаларын салыстырады.
Кейбіроқушылар:
роботты көрсетілген градусқа бұру командаларын қолданудың маңыздылығын сипаттайды.
Тілдікмақсаттар
Пәндіклексикажәнетерминология Алдыңғы сабақта танысқан термин сөздерді еске түсіреді.
Диалог/жазбаша жұмысқа қажетті пайдалы фразалартоптамасы
Қандай геометриялық фигураларды білесіңдер? Олар бір-бірінен несімен ерекшеленеді ?
Геометриялық фигуралар жайлы білімдеріңді күнделікті өмірде қолданасыңдар ма? Мысал келтіріңдер.
Геометриялық фигуралардың қасиеттерін робот қозғалысында қалай қолдануға болады деп ойлайсыңдар?
Жазу. Сызықтық алгоритм ұғымын жазыңдар.
Роботтың шаршы бойымен қозғалыс программасын жазыңдар.
Алдыңғыалғанбілімі
Бұрылыстар.
Пәнаралықбайланыс
Ағылшын тілі, Орыс тілі, Жаратылыстану, Математика.
Құндылықтарғабаулу
«Мәңгілік ел» ұлттық идеология құндылықтарын іске асыру.
Роботтың екі доңғалағында алға 30 см/секундпен 2 секунд қозғалыс жасайды.
Робот қозғалысы үшін ................блогын таңдаймыз. Роботтың бір доңғалағы алға 20 см/секундпен ал екінші доңғалағы 20 см /секундпен артқа қозғалыс жасайды. Робот бір орыннан бұрылыс жасауды бастайды.
Роботтың қозғалысы бұрышы градусқа
жеткенде, Независимое управление мотором (Моторды тәуелсіз басқару) блогында мотор өшеді.
........... блогы көмегімен робот 1 секунд бұрылыс жасаған бағытқа қарап тоқтап тұрады.
Робот қозғалысы үшін Независимое управление мотором (Моторды тәуелсіз басқару) блогы көмегімен робот бір доңғалағы артқа ............ , ал екінші доңғалағы ......... алға қозғалыс жасап, сол жаққа бұрылады.
Робот қозғалысы бұрышын 270 градусқа жеткенде
.................... блогында моторды өшіреді.
Робот кері қозғалысы үшін Независимое управление мотором (Моторды тәуелсіз басқару) блогы мен роботтың екі доңғалағы да артқа қарай 3
секунд қозғалыс жасайды.
Жұмыстарын ауызша мадақтау, қолдау көрсету.
Сабақтыңортасы 3 мин
10 мин
6 мин
Жаңа тақырып туралы білім деңгейлерін анықтауүшінынталандыру сұрақтарынқою
Геометриялық фигуралардың қасиеттерін робот қозғалысында қалай қолдануға болады деп ойлайсыңдар?
Роботтың шаршы бойымен қозғалыс программасы туралы не айтасындар?
Жекепрактикалықжұмысорындау «Балара» роботы
Балалар кәдімгі алтыбұрышты фигура тәріздес ін құрады. Алтыбұрыш – ауданды тиімді пайдалану үшін ең ыңғайлы геометриялық фигура. Алтыбұрыштың дөңгелек тәрізді іннен артықшылығы, індердің арасында ешқандай бос орын қалмайды. Ал дөңгелек тәрізді індердің арасында бос кеңістіктер қалып кетеді. Робот «Баларасының» программасы келтірілген. Программаны роботқа енгізіп тексеріп көріңдер. Қандай нәтиже аласыңдар? Анықтаңдар.
Дескриптор:
робот «баларасының» программасымен танысады;
программаны қолданады;
нәтижесін анықтайды.
Топтықжұмыс Оқушылар «Роботтың шаршы бойымен қозғалысы»,
«Сақшы» робот , «Робот балара» программалары туралы постер жасап қорғайды.
Оқулық
Сабақтың соңы
6 мин
2 мин
Сөзжұмбақ құрастыру.
Әр топ робот сөзін қатыстырып, өз қалауларынша сөзжұмбақ құрастырады. Топтар бір-біріне шешуді ұсынады.
А4
парағы
Компью- тер
Kahoot, plickers программасында электронды тест жұмысын орындату.
Рефлексия 2 мин
«Екі жұлдыз, бір тілек» әдісі. Оқушылар сабақтан жақсы түсінген екі анықтама және түсінбеген бір сұрақтарын айтады.
А – сұрақ қояды. В – жауап береді. С – айтқан жауаптарды бақылайды, толық болмаса толықтырады. Оқушылар топта үшеуден отырады. А – сұрақ қоюшы, В – жауап беруші, С – бақылаушы рөлін атқарады.
Бақылаушы қажетті жерлерін түртіп алып, әңгіме соңында қорытынды жасайды.
Жұмыстарын ауызша мадақтау, ынталандыру.
А4 парағы
Жаңа тақырып туралы білім деңгейлерін анықтау үшінынталандырусұрақтарын қою
Автокөліктер арасында өтетін қандай жарыстарды білесіңдер?
Автокөліктер және роботтар арасында өтетін жарыстардың қандай ұқсастықтары мен ерекшеліктерін айта аласыңдар?
Оқулықпенжұмыс Оқушылар оқулықтағы мәліметтермен танысады. Мұғалім оларды жаңа ақпаратпен таныстырады, бірге талдайды (бейнежазба, презентация, флипчарт қолдануға болады).
Топтықжұмыс Бір түс датчигі және екі түс датчигі бар роботтардың программасын талдап, салыстырыңдар. Салыстыру барысында төмендегі сұрақтарға жауап іздеңдер:
Олардың жылдамдықтарында, жүріп өту дәлдігінде қандай айырмашылықтар бар?
Қайсысын жарыста қолданған тиімді?
Дескриптор:
түс датчигін анықтайды;
түс датчиктерін салыстырады.
Оқулық
Жұптықжұмыс Жоғарыда танысқан робот программаларының бірінің жұмыс тиімділігін арттыратын, яғни жарыс кезінде қара сызықтан жылдам өтуін арттыратын немесе өту барысында қара сызықтан шығып кету сияқты қателіктерді азайтуға бағытталған өзгерістерді ұсыныңдар.
Дескриптор:
роботтың сызық бойымен жарысының талаптарын анықтайды;
жарыс өтетін алаңға қойылатын талаптарды анықтайды;
роботқа қойылатын талаптарды анықтайды.
«Робот» сөзіне синквейн жасау.
Kahoot, plickers программасында электронды тест жұмысын орындату.
А4 парағы Компьютер
«Екі жұлдыз, бір тілек» сабақтан жақсы түсінген екі анықтама, түсінбеген бір сұрақ айтады.
Бір түс датчикті роботтың сызық бойымен қозғалу барысында оның алдында кедергі қойылды.
Робот кедергіні айналып өтіп, қайта қара сызық бойымен қозғалуы үшін 4- суретте берілген программаға қандай өзгерістер жасуға болады?
Қосымша қандай датчик қойылу керек? Мәселені шешудің жазбаша алгоритмін дайындаңдар. Өз жобаларыңды ұсыныңдар.