Реферат Химияның негізгі заңдары мен түсініктері
жүктеу/скачать 214,7 Kb. Pdf көрінісі
|
DOC-20221017-WA0085.
- Бұл бет үшін навигация:
- Эквиваленттер заңы
- 1811 жылы А.Авогадро кейін заңға айналған гипотезасын ұсынды
- ГАЗДАРДЫҢ НЕГІЗГІ ЗАҢДАРЫ
- Гей-Люссак заңы.
- Менделеев-Клапейрон теңдеуі
| Еселік қатынас заңы.
1803 жылы ағылшын ғалымы Д. Дальтон еселік қатынас заңын ашты. Ол былай аталады: егер екі элемент бір – бірімен бірнеше молекулалық қосылыс түзетін болса, онда бір элементтің белгілі бір тұрақты массасына келетін екінші элементтің массаларының өзара қатынасы кіші бүтін сандардың қатынасындай болады. Эквиваленттер заңы - әрекеттесетін заттардың массасы олардың эквивалент массаларына пропорционал. Бұл заңдар стехиометриялық заңдар деп аталады, себебі олар барлық заттардың массалары мен көлемдерін есептеуге қолданылады. 1811 жылы А.Авогадро кейін заңға айналған гипотезасын ұсынды : Бірдей жағдайда әр түрлі газдардың бірдей көлемдеріндегі молекулалар саны бірдей болады. Авогадро газ тәрізді жай заттардың молекулалары екі атомнан тұрады деп көрсетті. ГАЗДАРДЫҢ НЕГІЗГІ ЗАҢДАРЫ Газдардың физикалық күйін үш параметр – көлем V, қысым – р, температура – Т (Т=273+ t) анықтайды. Қысым 1,013×10 ⁵ Па (760мм сынап бағ.), температура 273К не 0°С газ күйінің қалыпты жағдайы (қ.ж.): р ₀ , Т ₀ , t ₀ , V ₀ . Бойль - Мариотт заңы. Тұрақты температурада газдың берілген массасының көлемі қысымға кері пропорционал өзгереді: V ₁ p ₁ = V ₂ p ₂ = …, яғни Vp= const, V ₁ / V ₂ = p ₁ /p ₁ . Гей-Люссак заңы. Тұрақты қысымда газдың берілген массасының көлемі абсолютті температураға тура пропорционал өзгереді: V1/ V2 = T1/T2 Тұрақты көлемде: р ₁ / р ₂ = T ₁ / T ₂ . Менделеев-Клапейрон теңдеуі . Бойль-Мариот және Гей-Люссак заңдарын біріктіріп газ күйінің теңдеуін алады. V ₁ p ₁ / T ₁ = V ₂ p ₂ / T ₂ не V p/ T = V ₀ р ₀ / T ₀ (егер күйлердің бірі қалыпты болса) Кез келген газ үшін заттың 1 моль мөлшеріне V ₀ p ₀ /T ₀ тұрақты және бірдей, оны универсал газ тұрақтысы ® деп атайды, сонда V p = RT, ал n моль газ үшін Vp = nRT Vp = nRT. Сонда Vp = mRT/ M - Менделеев-Клапейрон теңдеуі. R – мәні көлем мен қысым өлшем бірлігіне байланысты болады. Есептерде көбінесе мына мәндер алынады: 22,4 л; 273К, 8,31 Дж×моль ⁻ ¹×К ⁻ ¹. Газ не бу тәріздес заттардың молярлық массаларын олардың молярлық көлемін және тығыздығын пайдаланып та есептеуге болады. D = M ₁ / M ₂ . DH ₂ = 18,8 / 2 = 9,4; Dауа = 18,8 / 29 = 0,65. Газдар қоспасының жалпы қысымының сол газға келетін үлесін парциалды қысым деп атайды. Газдар қоспасының жалпы қысымы жеке газдардың парциалды қысымдарының қосындысына тең: ржалпы = р ₁ + р ₂ + р ₃ +... .Газдың парциалды қысымы оның қоспадағы көлемдік не молдік үлесіне тура пропорционал. Егер газ су үстінде жиналатын болса, ол су буымен қанығады , онда жалпы қысым сол газдың парциал қысымы мен су буы қысымы қосындысына тең болады: ржалпы = р(г) + р (Н ₂ О), одан р(г) = р жалпы- рН ₂ О . 1. Массаның және энергияның сақталу заңын 1748 жылы М.В.Ломоносов тұжырымдаған: Химиялық реакцияға қатысушы заттардың массасы өзгермейді жылы Эйнштейн энергиямен массаның өзара байланысын, тәуелділігін көрсеткен E=m*c , c=3*108м/с Атом молекулалық теория тұрғысынан қарағанда тұрақты массаға ие атомдар жойылмайды, жоқтан пайда болмайды. 2. Құрам тұрақтылық заңын 1808 жылдары француз ғалымы Пруст тұжырымдаған: кез-келген таза заттың алыну жолдарына қарамастан, сапалық және сандық құрамы тұрақты болады. 3. Еселік қатынас заңын 1803 жылдары ағылшын ғалымы Дальтон ашқан, газ-бу күйіндіге, қосылыстарға тән заңдылық. Егер екі элемент бір-бірімен бірнеше молекулалық қосылыс түзетін болса, онда бір элементтің белгілі бір тұрақты массасына кееелетін екінші элементтің массаларының өзара қатынысы кіші бүтін сандардың қатынасындай болады. Эквиваленттер заңын жүктеу/скачать 214,7 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|