Қорытынды
Өлшеу техникасында электрлік өлшеулер ерекше орын алады. Қазіргі заманғы энергетика және электроника электр шамаларын өлшеуге негізделген. Қазіргі уақытта солардың көмегімен 50-ден астам электр шамаларын өлшеуге болатын құрылғылар әзірленіп,шығарылуда. Электр шамаларының тізіміне ток, кернеу, жиілік, ток пен кернеудің қатынасы, кедергі, сыйымдылық, индуктивтілік, қуат және т.б. жатады. Өлшенетін шамалардың әртүрлілігі өлшеуді жүзеге асыратын техникалық құралдардың әртүрлілігін анықтады.
Электр өлшеу құралдары келесі белгілер бойынша жіктеледі:
Өлшенетін шаманың түрі бойынша: токты өлшеу үшін - амперметрлер, миллиамперметрлер, гальванометрлер; кернеуді өлшеу үшін - вольтметрлер, милливольтметрлер, гальванометрлер; қуатты өлшеу үшін - ваттметрлер, киловатт өлшегіштер; энергияны өлшеу үшін – есептегіштер.
Өлшенетін ток түрі бойынша: тұрақты, айнымалы, тұрақты және айнымалы ток тізбектерінде, сондай-ақ үш фазалы тізбектерде өлшеу үшін.
Дәлдік дәрежесі бойынша: аспаптар дәлдіктің сегіз класына бөлінеді - 0,05; 0,1; 0,2; 0,5; 1,0; 1,5; 2,5; и 4,0. Дәлдік класы - шекті абсолютті қатенің пайызбен көрсетілген өлшенетін шаманың максималды (номиналды) мәніне қатынасы.
Әрекет принципі бойынша: магнитті электрлік, электрмагниттік, электрдинамикалық, индукциялық, жылу, термоэлектрлік, электрстатикалық, электронды электролиттік, фотоэлектрлік.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
1. Блинов О. М., Беленький А. М., Бердышев В. Ф. Жылу техникалық өлшеу және аспаптар: ЖОО арналған оқулық. — М.: Металлургия, 1993.
2. Веселовский О. Н., Штейнберг Я. А. Электр техника тарихы бойынша очерктер. — М.: МЭИ баспасы, 1993.
3. Электроникадағы өлшемдер: Анықтамалық/ В. А. Кузнецов, В.А.Долгов, В.М.Коневский және басқалар; В.А.Кузнецова ред. Басқ. — М.: Энергоатом баспасы, 1987.
4. Электр эәне электрлік емес шамаларды өлшеу: ЖОО арналған оқу құралы / Н. Н.Евтихиев, В.Н.Скугоров, В. Ф. Папуловский және басқалар; Н.Н.Евтихиева ред.басқ. — М.: Энергоатом баспасы, 1990.
5. Котур В. И., Скомская М. А., Храмова Н. Н. Электрлік өлшеу және электрлік өлшеу техникасы: Техникумдарға арналған оқулық. — М.: Энергоатом баспасы, 1986.
6. Мейзда Ф. Электронды өлшеу аспаптары және өлшеу әдістері: Ағылшын тілінен аударылған — М.: Мир, 1990.
7. Электрлік өлшеу әдістері: ЖОО арналған оқу құралы / Л. Г. Журавин, М.А. Мариненко, Е.И. Семенов және басқалар; Э.И. Цветкова ред басқ. — Л.: Энергоатом баспасы, 1990.
8. Метрология электр өлшеу техникасы: ЖОО арналған оқу құралы/ В. И.Диденко, И.Н.Желбаков, В.Ю. Кончаловский және басқалар; В.Н.Малиновский ред. басқ. — М.: Изд-во МЭИ, 1991.
9. Метрология саласындағы негіз қалайтын стандарттар. — М.: Стандарттар баспасы, 1986.
10. Метрология негізі және электрлік өдшеу : Техникумдарға арналған оқулық/ Б.П.Авдеев, Е.М.Душин, Е.М. Антонюк және басқалар; Е.М.Душина ред басқ. — М.: Энергоатом баспасы, 1987.
Достарыңызбен бөлісу: |