Республикалық ғылыми практикалық орталық “Дарын” Биология пәнінен Облыстық олимпиада – 10-11 сынып Теоретикалық тур (Әр сұрақ 2 балл)(100 минут) Жанурлар анатомиясы мен физиологиясы

Биология пәнінен Облыстық олимпиада – 10-11 сынып

1. 
   Молекуланың қандай қасиеті, оның мембрана арқылы жай диффузиямен тасымалдануын жеңілдетеді?
   

1. 
   Үлкен болуы
   
2. 
   Зарядталған болуы
   
3. 
   Липофильді болуы
   
4. 
   A+B
   
5. 
   A+B+C
   

2. 
   Жасуша мембранасының тыныштық күйіндегі потенциалы -70мВ болуының себебі неде?
   

B. Тек натрий иондарының мембрана арқылы тасымалдана алатыны үшін

C. Мембрананың, калий иондарының натрий иондарына қарағанда көбірек өткізгіштік қасиетінің болуы себебінен

D. Мембрананың, натрий иондарының калий иондарына қарағанда көбірек өткізгіштік қасиетінің болуы себебінен

Құлақ құрылысының қай бөлігі құлақ пен атмосфера арасындағы қысымды қадағалауға бейімделген?

A. 1 және 8

B. 5 және 7

C. 8

D. 9

4. 
   Адамдарда (және басқа омыртқалыларда) мидың қай бөлігі алғашқы сенсорлық, интеграциялық орталығы және дене температурасын қадағалау рөлін атқарады?
   

B. Гипоталамус

C. Сопақша ми

D. Орталық ми

E. Варолиев мосты

4. 
   Нейротрансмиттерлердің синапс қуысына секреттелгеннен кейін олардың қайта синапс қуысынан алынып тасталу механизмін анықтаңыз?
   

B. Ферменттер арқылы ыдырау

C. Нейротрансмиттерлерінің көрші жасушалармен қайта сіңірілуі арқылы

D. A және B

E. Барлығы дұрыс

4. 
   Бұлшықет компоненттерін кішіден үлкенге реттеңіз
   

B. Саркомер, миофибрилдер, жуан филаменттер

C. Миофибриллдер, саркомер, жуан филаменттер

D. Жуан филаменттер, миофибриллдер, саркомер

E. Жуан филаменттер, саркомер, миофибриллдер

4. 
   Төмендегі заттардың қайсысы каппиляр эндотелиалары арқылы әдетте везикулярдық транспорт (эндоцитоз, экзоцитоз) арқылы өтеді?
   

B. Натрий мен Калий иондары

C. Су

D. Стероидты гормондар

4. 
   Лимфаның лимфатикалық жүйе арқылы қозғалысын сиппатаңыз
   

B. Сүйек бұлшық еттерінің лимфатикалық тамырларды жан-жағынын қысуы арқылы

C. Екі қуысты лимфатикалық жүректің соғылуы арқылы

D. A және B

E. Барлығы дұрыс

4. 
   АДГ гормонының гиперсекрециясы нәтижесінде байқалатын құбылысты анықтаңыз.
   

B. Жинағыш түтікшелердің су өткіздігіші төмен болғаны үшін, зәр тым сұйық күйінде шығады

C. Жинағыш түтікшелердің су өткіздігіші жоғары болғаны үшін, зәр мөлшері аз болып, байытылған күйінде шығады

D. Жинағыш түтікшелердің су өткіздігіші төмен болғаны үшін, зәр мөлшері аз болып, байытылған күйінде шығады

E. Маскүнем адамға айналады

4. 
   Көмірқышқыл газы концентрациясының өзгеруіне тәуелді вентиляторлық жауап, орталық пен перифериялық хеморецепторлар арқылы жүзеге асырылады. Осы рецепторлар ең жоғары қандай молекулалар концентрация өзгеруіне әсерін көрсетеді?
   

B. еріген СО₂

C. Н+

D. HCO₃

Өсімдік Анатомиясы мен Физиологиясы

4. 
   Төмендегілерден қайсысы дән жарнағының физиологиялық қызметіне кірмейді?
   

B. Фотосинтез

C. Ақуыз қорын жинау

D. Липид қорын жинау

E. Вегетативті көбею

4. 
   Ксилема құрылымы сипаттамасына жатпайды
   

B. Жуан қабатты қосалқы жасуша қабықшасы

C. Жасуша перфорацияларының болуы

D. Жасуша соңдарында кең диаметрлі пораларының бар болуы

E. Ядро мен цитоплазмалары аутолизге шалдыққан

4. 
   Төмендегі факторлардың қайсысы алма ағашы жапырағы арқылы өтетін транспирация мөлшерін азайтады?
   

B. Қатты күн сәулесі

C. Түстен кейінгі жаңбыр

D. Көп мөлшердегі топырақ суы

E. Түс уақытысы кезіндегі ыстық ауа

4. 
   Кактус өсімдіктері Қазақстанның шөлді мекендерінде өмір сүруіне бейімделген. Төмендегі құрылыстардың қайсысы кактус өсімдктеріне қатты ыстық пен аз жауын шашынды аймақта бейімделуге көмектеспейді?
   

B. Сабақ ауданының көлеміне қатынасының үлкен болуы

C. Жапырақ саңылыауларының күндізгі уақытта жабық болуы

D. Жапырақтарының ине тәрізді пішін алуы

E. Су сақтағыш ұлпаларының бар болуы

4. 
   Төмендегі құрылымдарының қайсысы өсімдікті механикалық тірекпен қамтамасыз етеді?
   

B. Склеренхима, тоз, қабық

C. Ситовидті түтікшелер, өткізгіш ұлпа элементтері, эпидермис

D. Склеренхима, өзек жасушалары, эпиталиалды жасушалар

E. Өзек, қабық, ксилема

4. 
   Өсімдіктің қартаюы мен жемістердің пісуіне әсер ететін басты өсімдік гормонын анықтаңыз.
   

B. Ауксин

C. Гиббереллин

D. АБК

4. 
   Төменде көрсетілген графиктер әр түрлі өсімдіктердің транспирация жылдамдығы мен жапырақ температурасының байланысын көрсеткен. Осы графиктерге сүйене отырып, ыстық климатта мекендеп, суды үнемді жинайтын өсімдікті анықтаңыз.
   

A. Күнбағыс

B. Үйеңкі

C. Креозот

D. Жасыл шөп

E. Қарағай

4. 
   Барлық саңырауқұлақтар:
   

B. фотосинтез арқылы қоректенеді

C. гетеретрофтар

D. өлі ағзаларда өмір сүреді

E. патоген болып саналады

4. 
   Төмендегі құрылымдардың қайсысы керекті ұлпалармен дұрыс жұптастырылмаған?
   

B. жасыл бағаналы жасышалар -негізгі ұлпа

C. тыныс саңылаулар жасушалары-жабынды ұлпа

D. сүзгілі жасушалар-негізгі ұлпа

E. трахеид-өткізгіш ұлпа

4. 
   Тыныс саңылаулар жасушаларының қызметі неде?
   

B. Калий иондарын жинап, саңылауларды жабу

C. хлоропласстар арқылы калий иондарын жасуша ішіне импорттау

D. минералдардың саңылаулар арқылы жоғалмауын бақылау

E. фотосинтез және транспирация балансын бақылауға жәрдемдесу