Республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясының материалдары

395 

 

терминдерді түсіндіреді. 

Критерий:  

а)  терминді атау,  

ә) мағынасын түсіндіру,  

б) анықтамасын айту. 

Орта деңгей: 

2)  Теорияны практикамен 

ұштастырып, ой картасын 

жасайды. 

Критерий:  

а) мысал келтіру,  

ә) оны теориямен 

байланыстырып дәлелдеу,  

б) сӛздерді тақырыпқа сай 

таңдау. 

Жоғары деңгей: 

3)  Ғалымдардың пікірін 

саралап, қысқаша мақала 

жазады. 

Критерий:  

а) мәселені анықтау,  

ә) талдау,  

б) қорыту 

түсіндіреді, сұрақтар 

қойып,  жауап алады. 

Жеке тапсырмаларды 

орындайды. 

қосымша 

оқулықтар 

Тренер  

(10  минут) 

«Ашық 

сҧрақтар» 

тәсілі 

 

Ашық сұрақтар құру. 

Ашық сұрақтарға 

жауап береді. 

Сұрақтардың 

логикалық жүйеде 

құрылғанын түсінеді.   

Ашық 

сұрақтар 

парағы 

 

Практика  

(30 минут) 

«Жексенбіні 

қалай 

ӛткіздің» кино 

АКТ-ны қолдану. Кино 

кӛрсету. Тапсырма 

орындау. 

Тӛменгі дейгей: 

1)  Сұрақтар құрастырып, 

тіл мен ойлаудың 

мағынасын ашу.  

Критерий:  

а) оңай және қиын 

сұрақтар құрастыру,  

ә) толық жауап беру,  

б) фильмнен мысал 

келтіріп мағынасын ашу.   

Орта деңгей: 

2)  Тіл мен ойдың 

кинофильмдегі кӛрінісі 

бойынша мазмұндама жазу 

Критерий:  

а)  кӛргенфильм бойынша 

ӛз ойларына талдау жасау;  

ә) проблема бойынша ӛз 

кӛзқарасына рефлексия 

жасау; 

б) 50-100 сӛз. 

Жоғары деңгей: 

3)  «Тіл қаруы-ой, ой-

қаруы тіл» деген 

тақырыпқа эссе жазу. 

Критерий:  

а) проблеманы анықтау,  

ә) оны шешу,  

б) тақырыптан ауытқымау,  

в) кӛлемі 100-500 сӛз. 

Кино кӛреді, 

тапсырманы 

орындайды. 

Интерактив

ті тақта 

Рефлексия 

Тәсіл: «Бес 

Сабактын табыс 

Студенттер берілген 

Бес 

396 

 

(5 минут) 

саусақ». 

 

критерийімен кері 

байланыс жасату 

суретке сабақ туралы 

ӛз ойларын жазады. 

саусақтың 

суреті 

 

Жоғарыдағы сабақ жоспарын іске асыру кезінде «арнайы қажеттіліктері» 

бар студенттер анықталды. Бұл  сабақ жоспарында ескерілді. Үздік студенттер 

дарынды  және  талантты  балаларға  теңестіріледі,  сондықтан  оларға  күрделі, 

ойландыратын  және  үлкен  жауапкершілікпен  орындайтын  тапсырмалар 

жоспарланды.    Атап  айтсам,  тіл  мен  ойлауға  қатысты  ғалымдардың  пікірін 

саралай  келе,  мақала  жазу,  ӛзіндік  тұжырым  жасау,  кинофильм  мазмұны 

бойынша  эссе  жазу,  эссе  жазған  уақытта  оның  талаптарын  қатаң  сақтау 

керектігі  ескерілді.  Себебі  бұл  топтағы  студенттердің  ойлау  қабілеттері 

дамыған,  ӛз  ой  тұжырымдарын  жасай  алады.  Үлгерімі  орташа  студенттерге 

тапсырма  беруде  қарапайымнан  күрделіге  қарай  принципі  басшылыққа 

алынды.  Сондықтан  тіл  мен  ойлау  сӛздеріне  қатысты  ой  картасын  жасатып, 

кинофильм бойынша мазмұндама  жаздыру мақсат етілді. Себебі орта топтағы 

студенттердің  жұмыс  жасауға  деген  ынталары  жақсы,  тез  қабылдайды, 

тапсырманы  мақсаты  бойынша  толық  орындай  алады,  десек  те  ӛзіндік 

қорытынды  жасауға  қиналады,  себебі  ӛздеріне  сенімсіздік  танытады.  Ал 

үлгерімі  тӛмен  студенттерге  кӛп  жауапкершілік  жүктелмеді,  себебі  олардың 

білімге  деген  құштарлығы  мол  болса  да,  тапсырманы  орындауда  белсенділік 

танытпайды. Сондықтан оларға ӛтілген тақырыптың терминдерінің мағынасын 

ашу,  анықтамасын  білу  және  әр  түрлі  сұрақтар  құруды  тапсырылды.  Бұл 

тапсырмаларды олар еркін орындай алады. Келесі кезекте топта қарастырылған 

теориялық  материалдың  қаншалықты  деңгейде  орындағанын  білу  мақсатында 

ашық  сұрақтар  тізбесі  ұсынылды.  Онда  үш  деңгейдің  үшеуін  де  қамтитын 

сұрақтар қамтылды. Оларға жауап беру  кезінде тӛмен деңгейдің сұрақтарына 

барша  студент  тез  ойланбастан  жауап  берді,  ал  орта  деңгейдегі  сұрақтарға 

топтың 80 пайызы жауап берді, ал жоғары деңгейдің сұрақтарына 40 пайызды 

құрайтын  студенттер  жауап  берді.  Ол  ойлануды  қажет  етті.  Себебі  «ойлау-

ойлану» арқылы іске асады.  

Әлемдік  білім  беру  тарихында  балалардың  бойындағы  талант  пен 

дарындылықты  анықтау  зерттеушілерді  ерте  кездерден-ақ  толғандырғаны 

белгілі.  Ол  жӛнінде  педагогика  ілімі  тарихында  қалыптасқан  ұстанымдар  мен 

кӛзқарастар 

баршылық. 

Мәселен, 

зерттеушілер 

Платон, 

А.Кастлер, 

Ф.Гамильтондар  «дарындылықты»  туа  біткен  ерекшелік  деп  таныған.  Ал, 

психолог-ғалым  В.А.Крутецкий  «Қабілеттік  ұғымын  жеке  психикалық  қасиет 

деп  түсінсек,  онда  дарындылық  деген  ұғымды  адамның  ерекше  қабілеті 

жиынтығының 

бірлігі» 

деп 

топшылайды 1 . 

Ал 

педагогикалық 

энциклопедияда:  «Дарындылық  дегеніміз  –  адамдардың  қабілеттерін  жете 

жақсы дамуының жоғары сатысы» - деп кӛрсетіледі 2 . Сондықтан инклюзивті 

оқыту  мәселесіне  байланысты  ғылыми-теориялық  еңбектерді  оқып,  дарынды, 

талантты  балалармен  жұмыс  жасаудың  жаңа  стратегияларын  анықтап,  оны 

саралап қолдану қажет. Интербелсенді әдіс-тәсілдерге негізделген жұмыстарды 

ұйымдастырып,  сабақ  жоспарына    ӛзгеріс  енгізген  тиімді  болады.Тақырыпқа 

орай  студенттердің  танымдық  қабілеттерін  арттыруға  байланысты  деңгейлік 

397 

 

тапсырмалар  жүйесін  құру  қажет.  Жалпы  үш  түрлі  топпен  жұмыс  жасау 

бастапқыда  қиындық  тудырды,  себебі  теориялық дайындықтың аздығы болар. 

Ал  кейін  сабақ  жоспарын  қайта  қарап,  ӛзгерту  мен  толықтыру  енгізген  кезде 

түсініксіз  жайттардың  басы  ашыла  бастады,  десе  де  әлі  де  қарап  түйсіктен 

ӛткізер  мәселелер  баршылық.  Сол  мәселелерді  егжей-тегжейлі  қарау 

болашақтың еншісінде.  

Бүгінгі  ұстаз  шәкіртіне  ғылым  негіздерінен  мәлімет  беріп  қана  қоймай, 

оны  дүниежүзілік  білім,  ақпарат,  экономика  кеңістігіне  шығуға,  яғни  қатаң 

бәсеке  жағдайында  ӛмір  сүруге  тәрбиелеуі  керек.  Бұл  ретте,  ұлы  ағылшын 

ағартушысы  Уильям  Уорд:  «Жай  мұғалім  хабарлайды,  жақсы  мұғалім 

түсіндіреді,  керемет  мұғалім  кӛрсетеді,  Ұлы  мұғалім  шабыттандырады»,- 

дейді 3 . Демек, қазіргі кәсіби білім беру жүйесі ұстаздардан кәсіби икемділік 

пен ұтқырлықты, сан-қырлы шығармашылық қызмет пен ӛзін-ӛзі басқару, ӛзін-

ӛзі ұйымдастыру жағдайындағы біліктілікті қажет етеді. 

 

Әдебиеттер:  

 

1. Крутецкий 

В.А. 

Психология 

математических 

способностей 

школьников. – М: Просвещение, 1968. - 432 б. 

2. 

Б.  Айтмамбетова,  К.  Бозжанова,  А.  Ильясова

.Қазақ  педагогикалық 

энциклопедия сӛздiгi. –Алматы: Республикалық Баспа Кабинетi,1995.-186 б.

 

3. 

www.citaty.info/man/uilyam-artur -uord. 

 

 

 

БІЛІМ БЕРУ ЖҤЙЕСІНДЕГІ ИНКЛЮЗИВТІ ОҚЫТУ-

МОДЕРНИЗАЦИЯЛАУ БӚЛШЕГІ РЕТІНДЕ 

 

Кусаинова Г.Т., Кайникенова Г.К. 

Ш.Уәлиханов атындағы Кӛкшетау мемлекеттік университеті,  

Кӛкшетау қ., Қазақстан 

gulshat_k79@mail.ru

 

 

Инклюзивті  оқыту  –  барлық  балалардың  мұқтаждықтарын  ескеретін, 

ерекше  қажеттіліктері  бар  балалардың  білім  алуын  қамтамасыз  ететін 

жалпы білім үрдісінің дамуы. Инклюзивті оқыту - оқушылардың тең құқығын 

анықтайды және ұжым іс - әрекетіне қатысуға мүмкіндік береді.Инклюзивті 

оқыту  -  барлық  кемтар  балаларға  мектепке  дейінгі  оқу  орындарында, 

мектепте  және  мектеп  ӛміріне  белсене  қатысуға  мүмкіндік  берумен  бірге, 

оқушылардың  тең  құқығын  анықтайды,  адамдармен  қарым-қатынасына 

қажетті  қабілеттілікті  дамытуға  мүмкіндік  береді,  балалардың  білімділік 

қажеттіліктеріне бейімделуіне жағдай жасайды. 

 

Қазіргі  таңда  барлық  әлем  жұртшылығының  назарын  аударып  отырған 

мәселе  балалардың  жеке  сұраныстары  мен  ерекшеліктеріне  ортаның, 

398 

 

отбасының  қатысуымен  білім  беру  үрдісіне  толық  қосуды  қарастыратын 

инклюзивті  білім  беру.  Осы  жаһандық  мәселеге  әлем  ғалымдары  мынадай 

анықтама береді: инклюзивтік білім беру дегеніміз - барлық балаларды, соның 

ішінде  мүмкіндіктері  шектеулі  балаларды  жалпы  білім  үрдісіне  толық  енгізу 

және  әлеуметтік  бейімдеуге,  жынысына,  шығу  тегіне,  дініне,  жағдайына 

қарамай, балаларды айыратын кедергілерді жоюға, ата-аналарын белсенділікке 

шақыруға,  баланың  түзеу-педагогикалық  және  әлеуметтік  мұқтаждықтарына 

арнайы  қолдау,  яғни,  жалпы  білім  беру  сапасы  сақталған  тиімді  оқытуға 

бағытталған  мемлекеттік  саясат.  Инклюзивті  оқыту  –  ерекше  мұқтаждықтары 

бар  балалардың  жалпы  білім  беретін  мектептердегі  оқыту  үрдісін  сипаттауда 

қолданылады.  Демек,  инклюзивті  оқыту  негізінде  балалардың  қандай  да  бір 

дискриминациясын  жоққа  шығару,  барлық  адамдарға  деген  теңдік  қатынасты 

қамтамасыз  ету,  сонымен  бірге  оқытудың  ерекше  қажеттілігі  бар  балаларға 

арнайы жағдай қалыптастыру идеологиясы жатыр. Осы бағыт балаларды оқуда 

жетістікке  жетуге  ықпал  етіп,  жақсы  ӛмір  сүру  жағдайын   қалыптастырады. 

Мүмкіндігі  шектеулі  балалардың  білім  алу  құқықтары  «Қазақстан 

Республикасының  балалардың  құқықтары  туралы»,  «Білім  беру  туралы», 

«Мүмкіндігі 

шектеулі 

балалардың 

әлеуметтік 

және 

медициналық-

педагогикалық  түзетуге  ықпал  ету  туралы»,  «Қазақстан  Республикасында 

кемтарларды әлеуметтік қорғау туралы», «Арнайы әлеуметтік қызмет туралы» 

Қазақстан  Республикасының  Заңдарында,  Қазақстан  Республикасының 

Конституциясында  бекітілген.  Инклюзивті  білім  беру  немесе  «білім  баршаға» 

бағдарламасы - барлық балаларға мектепке дейінгі оқу орындарында, мектепте 

және мектеп ӛміріне белсене қатысуға мүмкіндік береді.  

Инклюзивті  білім  беру  дегеніміз  –  балалардың  жынысына,  жас 

ерекшеліктеріне,  географиялық  тұратын  жеріне,  қимыл-қозғалыстық  және 

ақыл-есінің  жағдайына,  әлеуметтік-экономикалық  жағдайына  қарамастан, 

сапалы білім алу және ӛздерінің потенциалдық дамыту мүмкіндігіне ие болу. 

Инклюзивті  оқыту  –  барлық  балалардың  мұқтаждықтарын  ескеретін, 

ерекше  қажеттіліктері  бар  балалардың  білім  алуын  қамтамасыз  ететін  жалпы 

білім  үрдісінің  дамуы.  Инклюзивті  оқыту  балалардың  оқу  үрдісіндегі 

қажеттіліктерін  қанағаттандырып,  оқыту  мен  сабақ  берудің  жаңа  бағытын 

ӛңдеуге  талпынады.  Егер  инклюзивті  оқытудың  оқыту  мен  сабақ  беруге 

енгізілген ӛзгерістері тиімді болса, онда ерекше қажеттіліктері бар балалардың 

жағдайлары  да  ӛзгереді.  Инклюзивті  оқытуды  ашқан  мектептерде  оқыған 

балалар адам құқығы туралы білім алуға мүмкіншілік алады, ӛйткені олар бір - 

бірімен қарым - қатынас жасауға, танып білуге, қабылдауға үйренеді. 

Кемтар  балаларды  әлеуметтiк  және  медициналық-педагогикалық  түзеу 

арқылы  қолдау  туралы  Қазақстан  Республикасының  2002 жылғы  11  шілдедегі 

заңында даму мүмкіндігі шектелген барлық балалар психологиялық-медицина-

педагогикалық  кеңестің  қортындысына  сәйкес  арнайы  түзету  мекемелерінде 

және  мемлекеттік  білім  жалпы  беретін  мектептерде  тегін  оқуға  құқылы 

делінген. 

Атап  айтсақ  мүмкіндігі  шектеулі  балаларды  жалпы  білім  беретін  ортаға 

399 

 

кіріктіру  мақсатында  2009  жылғы  ҚР  инклюзивті  білім  беруді  дамыту 

тұжырымдамасының  жобасы  әзірленген,  сонымен  қатар  2010  жылдың  1 

ақпанында бекітілген ҚР білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған 

мемлекеттік бағдарламасын атауға болады. 

Бұл  бағдарламаның  басты  міндеттерінің  бірі  –еліміздің  инклюзивті 

оқытуды дамыту болып саналады. 

Жалпы  инклюзивті  білім  беру  –  мүміндігі  шектеулі  балаларды  оқытып-

үйретудін бір формасы. Нағыз инклюзия білім берудің 2 жүйесін: жалпы және 

арнаулы жүйелерді бір-біріне қарама-қайшы қоймай, қайта жақындатады. 

Инклюзивті  оқыту  -  барлық  кемтар  балаларға  мектепке  дейінгі  оқу 

орындарында,  мектепте  және  мектеп  ӛміріне  белсене  қатысуға  мүмкіндік 

береді, оқушылардың тең құқығын анықтайды, адамдармен қарым-қатынасына 

қажетті  қабілеттілікті  дамытуға  мүмкіндік  береді,  барлық  балаларды  жалпы 

білім  үрдісіне  толық  енгізу  және  әлеуметтік  бейімдеуге,  жынысына,  шығу 

тегіне,  дініне,  жағдайына  қарамай,  балаларды  айыратын  кедергілерді  жоюға, 

ата-аналарын  белсенділікке  шақыруға,  балалардың  білімділік  қажеттіліктеріне 

бейімделуіне  жағдай  қалыптастыру,  яғни  жалпы  білім  беру  сапасы  сақталған 

тиімді оқытуға бағытталған мемлекеттік саясат. 

Инклюзивті оқыту – ерекше мұқтаждықтары бар балалардың жалпы білім 

беретін  мектептердегі  оқыту  үрдісін  сипаттауда  қолданылады.  Инклюзивті 

оқыту  негізінде  балалардың  қандай  да  бір  дискриминациясын  жоққа  шығару, 

барлық  адамдарға  деген  теңдік  қатынасты  қамтамасыз  ету,  сонымен  бірге 

оқытудың  ерекше  қажеттілігі  бар  балаларға  арнайы  жағдай  қалыптастыру 

идеологиясы  жатыр.  Тәжірибе  кӛрсеткеніндей,  қатаң  білім  беру  жүйесінен 

балалардың  бір  бӛлігі  шығып  қалады,  ӛйткені  қалыптасқан  жүйе  мұндай 

балалардың  даралық  қажеттілігін  қанағаттандыра  алмайды.  Инклюзивті  бағыт 

мұндай  балаларды  оқуда  жетістікке  жетуге  ықпал  етіп,  жақсы  ӛмір  сүру 

мүмкіншілігін  қалыптастырады.  Инклюзивті  оқыту  –  барлық  балаларға 

мектепке  дейінгі  оқу  орындарында,  мектепте  және  мектеп  ӛміріне  белсене 

қатысуға мүмкіндік береді; оқушылардың тең құқығын анықтайды және ұжым 

іс-әрекетіне қатысуға мүмкіндік береді; адамдармен қарым-қатынасына қажетті 

қабілеттілікті дамытуға мүмкіндік береді. 

Даму  мүмкіндігі  шектеулі  балаларға  білім  беруді  ұйымдастыру 

мақсатында,   типтік  арнайы  білім  бағдарламасы  жасалды.  Онда  балалардың 

мұқтаждықтары  ескеріліп,  білім  алуларын  қамтамасыз  ететін  жалпы  білім 

үрдістері  қарастырылған.  Инклюзивті  оқыту  балалардың  оқу  үрдісіндегі 

қажеттіліктерін  қанағаттандырып,  оқыту  мен  сабақ  берудің  жаңа  бағытын 

ӛңдеуге  талпынады.  Егер  инклюзивті  оқытудың  оқыту  мен  сабақ  беруге 

енгізілген ӛзгерістері тиімді болса, онда ерекше қажеттіліктері бар балалардың 

жағдайлары  да  ӛзгереді.  Инклюзивті  оқытуды  ашқан  мектептерде  оқыған 

балалар адам құқығы туралы білім алуға мүмкіншілік алады. Ӛйткені, олар бір-

бірімен  қарым-қатынас  жасауға,  танып-білуге,  қабылдауға  үйренеді.  

Қазіргі таңда барлық әлем жұртшылығының назарын аударып отырған мәселе 

балалардың  жеке  сұраныстары  мен  ерекшеліктеріне  ортаның,  отбасының 

400 

 

қатысуымен білім беру үрдісіне толық қосуды қарастыратын инклюзивті білім 

беру.  Осы  жаһандық  мәселеге  әлем  ғалымдары  мынадай  анықтама  береді: 

инклюзивтік  білім  беру  дегеніміз  -  барлық  балаларды,  соның  ішінде 

мүмкіндіктері  шектеулі  балаларды  жалпы  білім  үрдісіне  толық  енгізу  және 

әлеуметтік  бейімдеуге,  жынысына,  шығу  тегіне,  дініне,  жағдайына  қарамай, 

балаларды  айыратын  кедергілерді  жоюға,  ата-аналарын  белсенділікке 

шақыруға,  баланың  түзеу-педагогикалық  және  әлеуметтік  мұқтаждықтарына 

арнайы  қолдау,  яғни,  жалпы  білім  беру  сапасы  сақталған  тиімді  оқытуға 

бағытталған мемлекеттік саясат. 

[1]

 Инклюзивті оқыту – ерекше мұқтаждықтары 

бар  балалардың  жалпы  білім  беретін  мектептердегі  оқыту  үрдісін  сипаттауда 

қолданылады.  Демек,  инклюзивті  оқыту  негізінде  балалардың  қандай  да  бір 

дискриминациясын  жоққа  шығару,  барлық  адамдарға  деген  теңдік  қатынасты 

қамтамасыз  ету,  сонымен  бірге  оқытудың  ерекше  қажеттілігі  бар  балаларға 

арнайы жағдай қалыптастыру идеологиясы жатыр. Осы бағыт балаларды оқуда 

жетістікке жетуге ықпал етіп, жақсы ӛмір сүру жағдайын  қалыптастырады. 

Сонымен,  инклюзивті  білім  беру  жағдайында  жұмыс  жүргізетін 

мектептерде  білім  мазмұнын  үш  түрлі  бағдарлама  бойынша  реттеген  абзал. 

Атап  айтқанда:  жалпы  мектептерге  арналған  типтік  оқу  бағдарламалары; 

мүмкіндігі шектеулі балалардың ақаулық типтеріне сәйкес арнаулы білім беру 

бағытындағы  оқу  бағдарламалары;  мүмкіндігі  шектеулі  балалардың 

психофизикалық ерекшеліктерін есепке ала отырып әзірленетін оқытудың жеке 

бағдарламасы.   Инклюзивті  білім  беру   мәселесі  шет  елдерде  1970  жылдан 

бастау  алады,  ал  90  жылға  қарай  АҚШ  пен  Еуропа  ӛздерінің  білім  беру 

саясатына  осы  бағдарламаны  толық  енгізді.  Ал,  біздің  елімізде  инклюзивті 

білім беру жүйесінің дамуы туралы ресми дерек «Қазақстан Республикасының 

Білім   беруді  дамытудың  2010-2020  жылдарға  арналған  мемлекеттік  

бағдарламасында» кӛрсетілді. 

Осы  бағдарлама  тӛңірегінде  инклюзивті  білім  беруді  жетілдіру 

мәселелері қарастырылып, 2015 жылға мына міндеттерді шешу кӛзделген: 

-мүмкіндіктері  шектеулі  балаларды  біріктіріп  оқытудың  модульдік 

бағдарламалары жасалады; 

- мүмкіндіктері шектеулі балаларды жалпы білім беретін ортада біріктіріп 

оқыту ережесі әзірленеді; 

- түрлі кемістігі бар балалар үшін бірігу нысандары анықталады; 

-мүгедек  балаларға  қашықтықтан  білім  беруді  ұйымдастыру  қағидалары 

әзірленеді. Инклюзивті бағыт кемтар балаларды оқуда жетістікке жетуге ықпал 

етіп, жақсы ӛмір сүру мүмкіншілігін қалыптастырады. 

Мемлекеттік бағдарлама негізінде 2020 жылға қарай мектептерде мүгедек 

балалар үшін кӛтергіш жабдықтар, пандустар, санитарлық бӛлмелерде арнайы 

құралдар орнату, тұтқалармен, арнайы парталармен, үстелдермен және басқа да 

арнайы компенсаторлық құралдармен жабдықтау арқылы «кедергісіз аймақтар» 

құруы жоспарланған. 3030 мектепте мүмкіндіктері шектеулі балаларды оқытуға 

және тәрбиелеуге тең қол жеткізу үшін жағдайлар жасалу міндеті  (мектептерде 

педагог-дефектологтардың, 

балаларды 

психологиялық-педагогикалық 

401 

 

сүйемелдеудің,  арнайы  жеке  техникалық  және  компенсаторлық  құралдардың 

болуы) алға қойылған. Үйде білім алатын мүгедек балалар жеке мүмкіндіктері 

мен қажеттіліктері ескеріле отырып, компьютерлік техникамен қамтамасыз ету 

сияқты  істері  жүзеге  асырылмақшы.  Осылайша  мемлекетіміз  мүмкіндігі 

шектеулі  жандарды  әлеуметтік  қорғау,  олардың  қоғамға  етене  араласуына, 

оларды оңалту, жұмысқа орналастыру және жаңа жұмыс орындарын құру, білім 

алу, оқыту, қайта мамандандыруда қолдан келгенше жағдай жасамақшы. 

Қорыта  айтқанда,  инклюзивті  оқыту-  оқушылардың  тең  құқығын 

анықтайды  және  ұжым  іс-әрекетіне  қатысуға,  адамдармен  қарым-қатынасына 

қажетті  қабілеттілікті  дамытуға  мүмкіндік  береді.  Инклюзивті  оқыту  арқылы 

барлық  балалардың  мұқтаждықтарын  ескеріп,  ерекше  қажеттіліктері  бар 

балалардың  білім  алуын  қамтамасыз  ететін  жалпы  білім  үрдісін  дамытуға 

болады.   Мұндай  оқыту  түрі   арнаулы  білім  беру  жүйесінде  дәстүрлі  түрде 

қалыптасқан  және  даму  үстіндегі  формаларды  ығыстырмайды,   қайта 

жақындатады. Инклюзивті бағыт арқылы мүмкіндігі шектеулі  балаларды оқуда 

жетістікке жетуге ықпал етіп, жақсы ӛмір сүру мүмкіншілігін қалыптастырады. 

Осы бағытты білім беру жүйесіне енгізу арқылы оқушыларды адамгершілікке, 

ізгілікке,  қайырымдылыққа  тәрбиелей  аламыз.  Сонымен  қоса,  инклюзивті 

оқыту  үрдісі  балаларды  толеранттылыққа  тәрбиелеудің  бастауы  болмақ.Қазір 

олардың  мүмкіндіктерін  ескере  отырып,  ӛзгелермен  теңдей  білім  алуына 

жағдай жасау қажет. 

жүктеу/скачать 8,24 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: