Республикасы


Сел тасқынының тікелей және жақын қаупінің белгілері



бет82/125
Дата04.04.2023
өлшемі1,57 Mb.
#173693
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   125
Байланысты:
тқн

Сел тасқынының тікелей және жақын қаупінің белгілері:


  • морендік-мұздақ кешендегі судың толғандығын айғақтайтын сел қаупі бар арнадағы ағынның тоқтауы немесе күрт бәсеңдеуі;

  • биіктегі сел қаупі бар арнадан күшті гуілдің естілуі;

  • сел айдаған тастың соққысынан топырақтың дірілдеуі;

  • сел толқындарының соққысынан шаңдақ бұлттың пайда болуы;

  • судың қатты лайлануын сипаттайтын сел алдындағы тасқынның пайда болуы;

Сел қаупі бар аудандарда болған кездегі қауіпсіздік шаралары:


  1. Таудағы жағдай туралы баспасөз хабарларын ұдайы қадағалаңыз.

  2. Сел қаупі бар биіктікте қатты нөсер жауа бастаса жылдам кетіңіз.

  3. Сел тасқынына 50-70 м артық жақындамаңыз. 4.Тік жартас пен құлама беткейдің жанына тоқтамаңыз, өйткені тасқынның соққысынан сырғыма мен опарылма түсуі мумкін.

  1. Сел араларымен жүрген кезде адамдардың арасындағы қашықтық кемінде 20-

30 м болға тиіс.

  1. Сел қаупі бар арналардың, өзен бөгеттерінің жанына демалуға тоқтамаңыз және шатырлы лагерь құрмаңыз.

  2. Сел тасқынының белгісін сезген бойда арнадан қашығырақ кетіп, тау беткейі бойынша мүмкіндігінше жоғары көтеріліңіз.

  3. Сел тасқыны өткеннен кейін селдік арнаға түспеңіз, өйткені ол қайталануы

мүмкін.

  1. Арнаға төмен түскен кезде және онымен жүрген кезде, әсіресе ой-шұңқырдан аса сақ болыңыз.

  2. Морендік – мұздақтық кешенде және оның бойымен сел тасқыны қаупі болмайтын немесе өте сирек болатын кезеңде, ең жақсысы, ауа температурасы қалыпты кезде жүру ұсынылады.

  3. Үйінділер бейберекет жатқан, сондай-ақ мұздақтан немесе қар көшкінінен пайда болған кедергілері бар өзен бөгеттерінің жанынан жүрмеңіз.

Қар көшкіні кезіндегі зардап шеккен жерді қалпына келтіру жұмыстары.


Қыс кезеңі басталғаннан кейін таулы аумақтарға келушілер саны көбейеді. Оның негізгі себебі қысқы және экстремальды спорт түрлері. Алайда көптеген адамдар қарлы беткейлердегі абайсыз жүріс-тұрыс қар көшкінінің өздігінен түсіп, қайғылы салдарға алып келетінін ұмытып кетеді. Адамның қар жамылғысына ықпалынан бөлек, қарқынды қар жауу, кенеттен жылымық, көктемгі қар еру қар көшкінінің түсуіне себеп болады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   125




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет