Топ, топ, добым
әпкем және үш інім, Әжемді
|
|
Топ, топ, добым домалақ,
|
қоршап аламыз.
|
|
Қайда кеттің домалап?
|
Бір үйде қанша баламыз?
|
|
«Біp, екі»,- деп, eкi ұрдым,
|
|
|
Терезеге секірдің.
|
Қос шардан
|
|
«Үш, төрт, бес»,- деп
|
Достарға
|
|
үлгepдiм, Ішіне ендің
|
Бердім:
|
|
гүлдердің.
|
Бек,
|
|
«Алты, жеті,- дегенде,
|
Оспанға,
|
|
Жаттың шоршып еденде.
|
Айгүлге,
|
|
«Сегіз, тоғыз, он»,- дедім,Енді
|
Асқанға,
|
|
ырқыма көнбедің.
|
Алтынға,
|
|
Топ, топ, добым домалақ,
|
|
138
|
|
Асқарға… Өз
|
|
|
Қайда кеттің домалап?
|
шарым
|
|
|
|
Ғалым Океев
|
Аспанда,
|
|
|
|
|
Қанша
|
шар
|
қосқанда?
|
|
Санамақ
|
Әктеп, жинап үйімді,
|
|
Оң қолымда бес саусақ, Сол
|
Өтектедім киімді,
|
|
қолымда бес саусақ.Қосып
|
Еден шаңын сыпырдым.
|
|
едім екеуін, Болып шықты он
|
Қанша жұмыс бітірдім?
|
|
саусақ. Оң аяқта бес бақай,
|
***
|
|
|
|
Сол аяқта бес бақай.Қосып
|
Алдында
|
үш
|
балапан,
|
|
едім екеуін
|
Артында үш балапан, Ақ
|
|
Болып шықты он бақай
|
тауықты
|
қосқанда Саны
|
|
|
қанша, балақан?
|
|
Беске дейін санау
|
***
|
|
|
|
Бес жұмыртқа бес жерде,
|
|
Бірді бірге таяп қой.
|
Тағы бестен үш жерде.
|
|
Екеу болар қос таяқ ,
|
Қанша болар барлығы
|
|
Цифры оның тап мына
|
Бір қазанға түскенде?
|
|
Ұқсайды бір аққуға.
|
Оң қолымда бес өрік,
|
|
Екі мен бір – болар үш,
|
Сол қолымда бес өрік,
|
|
Цифры оның – ұшқан құс.
|
Саған берем барлығын.
|
|
Үш пен бірің төрт екен.
|
Алатының неше өрік?
|
|
Төртеу санның көркі екен.
|
***
|
|
|
|
Төрт аяқпен жануар,
|
Бір бұзау, қос құлыншақ,
|
|
Стол, төсек... тағы бар..
|
Үш ақ лақ – қуыршақ.
|
|
Төрт аяқпен нық тұрар,
|
Малын санап Есенім,
|
|
Төрт бірлікті ұқтырар.
|
Білмей қойды есебін.
|
|
Бес дегеннің цифры,
|
Есептейік, кәне, біз,
|
|
Қарап тұрсаң оп-оңай.
|
Есен досқа бәріміз
|
|
Үштің басын қайырып,
|
Көмектесіп көрейік,
|
|
Қоя салған жай бұрап.
|
Сан үйретіп берейік!
|
|
Ә. Табылдиев
|
***
|
|
|
|
Қаз-қаз бас
|
Төрт биенің емшегі,
|
|
Төрт түйенің емшегі
|
|
Қаз-қаз, балам, қаз балам!
|
Қанша екенін айта ғой,
|
|
Қадам бассаң, мәз болам!
|
Білгіш дейін мен сені.
|
|
Күрмеу үшін шешейін,
|
***
|
|
|
|
Тұсауыңды кесейін!
|
Машинаның бесеуін
|
|
Қаз-қаз, балам, қаз балам!
|
Егінжайға жібердім,
|
|
Тақымыңды жаз, балам.
|
Машинаның бесеуін
|
|
Қадамыңа қарайық,
|
Еділбайға жібердім.
|
|
Басқаныңды санайық!
|
Жұмсадым мен нешеуін,
|
|
Қаз-қаз, балам, қаз балам!
|
Айтшы маған есебін…
|
|
|
|
|
|
139
|
|
***
Бір-бірімен жарысқан Төрт аю, бір арыстан, Үш қоян, бір мәлін бар… Бәрі нешеу? Табыңдар…
Ә. Табылды
Қадам бассаң, мәз болам! Қаз-қаз, балам, жүре ғой! Балағынды түре ғой, Тай-құлын боп шаба ғой, Озып бәйге ала ғой!
Қаз бола ғой, қарағым, Құтты болсын қадамың! Өмірге аяқ баса бер, Асулардан аса бер!
Наурыз батасы
Ұлыс бақты болсын,
Төрт түлік ақты болсын!
Ұлыс күнгі игілік
Жан-жақты болсын!
Ұлыс оң болсын,
Ақ мол болсын!
Қайда барсаң жол болсын,
Не тілесең сол болсын!
Төрт түлік соны кеңге өрсін,
Пәле-жала жерге енсін!
Наурыз күні қазан толып
Береке-бірлік елге келсін!
Наурыз
Қарды ерітіп жылғасы,
Наурыз келді – жыл басы.
Шуақ тӛкті жарық күн,
Мейрамында халықтың.
Бата беріп атамыз,
Бата беріп апамыз.
Тәтті болып жасалған
Наурыз дәмін татамыз.
Б. Жақыпов
Көктем
Көктем қырға төрледі,
Төрт түлік мал төлдеді.
Бәйшешектер құлпырып,
Деп тұрғандай: «Көр мені!»
140
Жылы мезгіл жетіпті,
Тастадық біз етікті.
Қар көктемге жеткізбей,
Тауға шығып кетіпті!
К.Ыбырайұлы
Нұрлы жаңбыр
Жау, ақ мейір жаңбыр,
Жердің шөлін қандыр.
Тамырларды қуала,
Далам айтсын ән-жыр.
Жау, аяма, нөсерле,
Сенсіз бір түп өсер ме.
Құйып-құйып өтпесең,
Бұлт жөніне көшер ме?
Жау, жау, жаңбыр, аянба,
Бұлтқа бүйір таянба.
Сен нұрысың аспанның,
Нұрыңды төк, аяма.
Қ. Әбілдақызы
Бір шаңырақ астында Бір шаңырақ астында, Тату-тәтті тұрамыз. Бірге ішеміз асты да, Бірге сайран құрамыз. Ортақ болып ісіміз, Еңбек десе тынбаймыз. Үлкен сыйлап кішіміз, Аға ақылын тыңдаймыз.
Достық
Ортақ мекен жер шары,
Төбемізде бір аспан.
Барлық ұлттық баласы
Достығымыз жарасқан.
Ортақ бізге бір Отан,
Ортақ жердің байлығы
Еңбек ортақ, жыр ортақ,
Ортақ бізге барлығы.
Достықты үлгі санаған,
Е.Елубаев
Бір үйде біз тұрамыз,
Қалған ата-бабадан,
Бірлік асыл мұрамыз!
Н.Айтов
Қайсар рухты баламын Алатау, Алтай арасы – Қазақтың кең даласы.
Мен боламын сол елдің Қайсар рухты баласы. Өсіп, өніп, ержетіп, Ақылымды өрлетіп. Елімнің атын шығарам Мықты елдермен тең етіп.
Д.Сүлейменов Ынтымақ күні
Біз енді үлкенбіз!
Осы біз де-
Өзіміз де дардаймыз!
Бұзақының
Біз ақылын алмаймыз.
Көргендіге
Ерген бірге-достармыз.
Жақындықты,
Татулықты қостаймыз!
М. Әлімбаев
Сұлу мамыр
Жалауымда – Нұрлы Күн, Нұрын шашып тұр бүгін!... Паш етеді ол:
Халқымның – Ынтымақ, бірлігін!...
Құқығы – әр ұлттың тең, Ада күңкіл-шүңкілден: Жүз түрлі ұлт пен ұлыстар Ұғысады бір тілмен...
Ортақ – дәстүр, ғұрып бай.
Ынтымағын суытпай:
Шаңырақты көтерген,
Жүз түрлі ұлт – Жүз уықтай!..
Шыңға тартсаң салып жол, Қиналмайды талып бел: Жүз иыққа сүйенген, Қазақстан – Алып Ел!
Ө. Ақыпбеков
Мейірің сенің артық-ақ, Айналайын мамырым. Тағы келдің жарқырап, Ертіп әлем жарығын.
Жылылық мол үніңде, Асыл досым, келдің бе?! Сен келгенде күлімдеп, Бөленеді жер гүлге.
Тікті-ау сірә, кең дала – Шебер ана, арлы ана. Киімдерің жап-жаңа, Сүйінді елің шаруаңа.
Өшпес үміт тәтті арман, Құстар даусы келісті. Жапырақ жайған бақтардан, Кетті жайнап жер үсті.
Күнде еседі самал жел, Жер жатқан соң қош алып. Сұлуланып әжелер, Кетті аталар жасарып.
Т. Молдағалиев
Жаз келді
Жайқалып жапырақ, Құлпырып қызғалдақ. Тұратын көз тартып, Жаз келді күн шуақ.
Ж.Молдағалиев
Жаз
Жаз деген көктемнің Көрікті жалғасы.
Пісетін өрігі,
Мейізі, алмасы.
Жазды ыстық сүйемін, Сайраңдап жүремін. Суына шомылам, Күніне күйімін.
Тек ұзақ тұрмайды, Күндері зырлайды. Сөйткенше күз келіп, Жазымды ұрлайды.
Қ.Ыдырысов
Қызғалдақ
Жомарт мынау табиғат Өсіргендей бізге арнап. Қып-қызыл боп жалындап, Қырға өседі қызғалдақ.
Р.Тышқанбаев
Жаз еді
Өзен жай ағады,
Жағасы балауса.
Көбелек қағады,
Қанатын жалауша.
Ә.Ахметов
Жарқын жаз Көл жағалай көп құстар Ұшып-қонып жатады.
Қиқуласып әр тұстан Сызылтып үн қатады.
Дөңгеленіп төбеден, Сәулесін күн төгеді. Жарқын жаздың не деген, Жасыл түсі көп еді.
А.Омарова
Жаз
Үйін тіккен жасылдан, Үсті-басы асыл дән. Жаз келеді жайраңдап, Жарық жүзі – сайран бақ
Ә.Табылдиев
Жыл мезгілдері (ертегі)
Ерте, ерте ертеде, ешкі жүні бөртеде Ақ жайықтың жағасында еліне елеулі, халқына қалаулы, бір домалақ ана өмір сүріпті. Сол анадан тараған төрт қыз бар екен. Олардың ауыз десе аузы, күндей жарқыраған көзі бар. Дүниенің сұлулығын өздеріне дарытқан сұлу қыздары болыпты.
Анасы жақсы тәрбие беріпті, Үлкен қызының аты «Көктем». Ол ақ жарқын, мінезі нәзік. Екінші қыз «Жаз» жарқырап, жайдарлы, әр уақытта күлімдеп, нұрын шашып жүреді. Үшінші қызы «Күз» басқа қыздарға қарағанда жылауық, жаңбырлы болады, бірақ қолы ашық мырза екен. Ал кіші қызы «Қыс» басқа қыздарына қарағанда салқын, қаталдау.
Қыздары бой жетіп, саналы да салмақты қыз болып өсіпті. Осы қыздарын домалақ ана өздерінің құтты орындарына қондырыпты.
Үлкен қызы арыстай үш ұл туып, үшеуі де ел қорғаған батыр болыпты. Екінші қызы үш қыз туып үшеуі де адамзатқа жан жылуын сыйлай білетін
мейірімді қыздар атаныпты.
Үшінші қызы жаздай жайдарлы үш қызды дүниеге әкеліпті.
Төртінші қызы берекесі мен ырысы мол, қолдары ашық, келген қонақты қадір тұтатын, қонақжай үш қыз өсіріпті.
Осы төрт қыздан өрбіген ұрпақтары елге, халыққа пайдасын тигізіп, ел аузында аттары аңызға айналыпты. Олар жылдың төрт мезгілі мен он екі айы екен.
Достарыңызбен бөлісу: |