|
С. А. Мищин «Тұлға» ұғымының мәні ашуда қолданылатын ұғым
|
| Дата | 11.12.2021 | | өлшемі | 108,58 Kb. | | #99102 |
| Байланысты: Pedagogika voud
<question>Педагогикалық диагностика бағыттарын анықтаған педагогтар:
Л.И.Катаева
Б.М.Макарова
Д.Н.Корнелюк
С.М.Каратаев
В.Н.Капустин
К.Л.Шнайдер
С.А.Мищин
«Тұлға» ұғымының мәні ашуда қолданылатын ұғым:
Оқушы
Білім беру
Индивид
Тәрбие
Білім
Балалар ұжымының педагогикалық теориясын дамытуға үлестерін қосқан педагог-ғалымдар:
С.А.Александров
В.И.Тимошенко
А.С.Макаренко
Б.Н.Журавлев
М.Л.Архангельский
Өткізу орнына байланысты педагогикалық эксперименттің түрлері:
Табиғи, лабораториялық
Математикалық
Философиялық
Табиғи
Әлеуметтік , психологиялық
Жасанды
Әлеуметтік,математикалық
Педагогиканың технологиялық функциясының іске асырылатын деңгейлері:
Зерттеушілік
Рефлексивтік
Жаңашылдық енгізу
Жобалаушылық
Түсіндірушілік
Практикалық
Болжамдық
Педагогикалық процестің компоненттері:
Дамыту
Оқыту, тәрбиелеу
Сынып, мектеп
Әдіс, құрал, форма
Мазмұн, әдіс-тәсіл
Заңдылық, принцип
Жалпы білім беретін оқу бағдарламалары мазмұнына қарай бөлінеді:
Жоғары білім
Жоғарыдан кейінгі білім
Мектепке дейінгі білім
Орта білім
Негізгі орта және жалпы орта білім
Негізгі білім
Бастапқы білім
Педагогика ғылымының салалары:
Психологиялық педагогика, физиологиялық педагогика
Валеология, тәрбие педагогикасы, дидактика, тәрбие теориясы
Мектеп педагогикасы, салыстырмалы педагогика, этнопедагогика
Түзету педагогикасы, ақпараттық педагогикасы
Жалпы педагогикасы,жасөспірімдер педагогикасы, педагогика
Акмеология,білім беру педагогикасы
Тәрбие түрлері:
Психологиялық тәрбие
Эстетикалық тәрбие
Қоғамдық тәрбие
Құқықтық тәрбие
Тұлғалық тәрбие
Азаматтық тәрбие
Ақпараттық тәрбие
Іс –әрекетте бірігуі бойынша тәрбие формалары жіктеледі:
Пікірталас
Фронталдық
Кіші топтағы жұмыс
Кездесулер
Топтық
Сабақ
Диагностикалау қамтиды:
Жинақталған статистикалық деректерді талдауды
Алынған мәліметтерді бағалауды
Пәндік құжаттарды сараптауды
Дидактикалық процестің жүргізілу барысын
Бақылау мен тексеруді
Барлық құжаттарды өңдеуді
Психологиялық мәліметтерді жинастыруды
Сыныптағы тірбие жүйесінің кезеңдері
Оқушылардың өзара қарым-қатынасын зерттеу
Жүйені лайықты тәртіп бойынша қалыптастыру
Оқушылар ұжымын зерттеу
Жүйенің қалыптасуы
Жүйенің дамуы
Ұжым іс-әрекетінің жүйесі мен мазмұнын жоспарлау
Ұжым іс-әрекетінің жүйесі мен мазмұнын орындау
Отбасы міндеттері:
тұрмыстық-экономикалық
репродуктивтік және рекреативтік
жоспарлаушылық
коммуникативтік және тәрбиелік
ұйымдастырушылық
материалдық және қаржылық
Дидактика ғылым ретінде қарастырады:
Баланы кім үшін оқытамыз
Не үшін оқытамыз
Қашан оқытамыз
Қалай оқытамыз
Нені оқытамыз
Балаларды кім оқытады
Оқыту ұстанымдары:
Басқарушылық
Мазмұндық
Жүйелілік
Болжамдық
Әдістемелік
Көрнекілік
Ұйымдастырушылық
Сабақтың нәтижелігі байланысты:
Мұғаліммен оқушының қарым-қатынасына
Оқушылардың тәрбиелік деңгейіне
Оқушылардың оқу-танымдық әрекетін ұймдастыра алуына
Мұғалімнің дайындық деңгейіне
Оқушылардың өзара қарым-қатынасына
Баяндау әдісіндегі әңгіме:
Баяндап оқып беру
Әңгімелей отырып баяндау
Әңгімелеп бағыттау
Әңгімелей отырып бекіту
Әңгімелеп мазмұндау
Баяндап айту
Оқыту процесінің звеноларында таным процесінің логикасы ретінде жазуға болады:
Нақты аңғарту-түйсік, қабылдау
Оқушылардың жетістіктерін талдау, білімін, іскерлігін және дағдысын тексеру, бағалау
Абстракт ойлау- ұғыну, мәнін түсіну
Оқушыларға білім беру, іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
Практика – бекіту, іскерлікті, дағдыны практикалық қолдану
Оқушылардың танымдық іс-әрекетінің бағытталуында қолданылады:
Практикалық әдісі
Дамыту әдістері
Көрнекілік әдісі
Әңгімелесу әдістері
Сөздік әдісі
Мектеп пен жоғары оқу орындарындағы баға қоюдың субъективті қателіктері:
Орташа бағалау ұстанымында болу
Өлшемге сай болу
Орташа бағалау ұстанымында болу
Көңіл – күйге орай баға қоя салу
Баланың тәртібіне қойылатын баға пән үлгеріміне ауыстырылады
Дидактикада оқыту технологиялары төмендегідей сипаттармен жәктеледі:
Қолдану деңгейі
Философиялық негіз
Философиялық негіз
Психологиялық негізі
Нәтижелік деңгейі
Оқулыққа қойылатын негізгі талаптар:
Мазмұнында келтірілген материалдар көлемді болуы керек
Оқу үдерісінде тексерілген соң ғана баспадан шығуы тиіс
Тексеру, өзін-өзі тексеру және оқу нәтижелерін түзетуге арналған сұрақтар мен жаттығулардың болуы
Оқушылар үшін ұғымды, қысқа және қызықты болуы; оқу бағдарламасынан тыс жазылуы
Көрнекіліктермен жақсы жабдықталу; тілі балалардың жас ерекшеліктеріне сәйкес болуы
Басқаруда басшылыққа алатын ақпараттар:
Мазмұнында келтірілген материалдар көлемді болуы керек
Оқу үдерісінде тексерілген соң ғана баспадан шығуы тиіс
Тексеру, өзін-өзі тексеру және оқу нәтижелерін түзетуге арналған сұрақтар мен жаттығулардың болуы
Оқушылар үшін ұғымды , қысқа және қызықты болуы; оқу бағдарламасынан тыс жазылуы
Көрнекіліктермен жақсы жабдықталу; тілі балалардың жас ерекшеліктеріне сәйкес болуы
Ұжымның жағымды әлеуметтік психологиялық жағдайын жасайды:
Ұжымдық қарым-қатынас
Жеке адамдар арасындағы қарым-қатынас
Сын тұрғысынан қарау
Ашық қарым-қатынас
Креатив ойлау
Шығармашылық қарым-қатынас
Мектептің жыл жұмыс мазмұнын талдаудың мазмұнына енеді:
Оқушылардың тәрбиелік деңгейі
Ата –аналар комитетінің жұмыс жоспарын анықтау
Білім мазмұнын сараптау
Директордың міндетін анықтау
Білім мазмұнын сараптау
Оқушылардың денсаулық деңгейі
Гректің «paidagogas» сөзінің мағынасы:
Баланы жетектеуші
Баланы жетектеуші
Адам баласына білім беруші
Білім беруде озат тәжірибеге сүйенуші
Қоғамды тәрбиеге бағыттаушы
Мектептің іс-әрекетін қадағалау дегеніміз:
Сабақта қойылған мақсаттың нәтижелілігін тексеру
Окушылардың дүниетанымын тексеру
Оқу нәтижесін дұрыс мөлшерлеу
Педагогикалық процестің жүзеге асуын тексеру
Мектеп оқушының оқу жүктемесін мөлшерлеуге көмектесу
Білім мазмұнының оңтайлы түрін көрсету
Дәстүрлі педагогикада тұлғаның базалық мәдениетін қалыптастыруда тәрбиелік істердің мынадай бағыттары ұсынылады:
Азаматтық тәрбие
Мемлекеттік тәрбие
Қоғамдық тәрбие
Экономикалық тәрбие
Экологиялық тәрбие
Экологиялық тәрбие
Адамгершілік тәрбие
Педагогикалық теориялық функциясының іске асырылатын деңгейлері:
түрлендірушілік
зерттеушілік
түсіндірушілік
практикалық
болжамдық
Ғылыми дүниетанымның құрамдас бөлігі (бөліктері):
практикалық іскерліктер
шындықты тану әдістер
діни білімдер
дағдылар
тұрмыстық көзқарастар
Тәрбие мақсатын анықтайды:
білім беру мақсаты
қоғам қажеттіліктері
мемлекет қажеттіліктері
ата-ана мүмкіндіктері
тәрбиешілердің сұраныстары
мектептің қажеттіліктері
білім беру жүйесінің қажеттіліктері
«Жеке тұлға» ұғымы:
Бір немесе бірнеше адамдарға тән қасиеттерді өз бойына жинақтайды
Түзету педагогикасы, Ақпараттық педагогика
Қоғамдық мәні бар адам
Акмология, білім беру педагогикасы
Тек қана билогиялық қасиеттерді енгізеді
Биологиялық және әлеуметтік қасиеттерді біріктіреді
Мектепшілік бақылаудың Портнов Л.М. белгілеген түрлері
Қорытынды
Аралық
Нәтижелі
Алдын-ала
Ағымдағы
Екінші ретті
Тәрбие бағыттарының түрлері:
Тұлғалық
Еңбек
Қоғамдық
Мемлекеттік
Психологиялық
Әлеуметтік
Құрамы бойынша тәрбие формалары жіктеледі:
жеке
ұжымдық және фронталдық
дара
жұптық
сабақ және факультатив
кеш
пікірталас
Ұжымның тәрбиелеуші ұйым ретіндегі маңызды белгісі (белгілері):
басқа ұйымдармен байланыс болмауы
ұжымның мақсатының қоғамдық мәнде болуы
ұжым мүшелерінің бірлігі, әрқайсының өзіндік пікірінің болуы
жеке іс-әрекет
әртүрлі мақсат
тек ұжымдық жауапкершілік
ұжымда белсенді топтың болуы
Сыныптан тыс жұмыстардың тиімділігіне:
саналы болуын
оқушылармен ата-аналардың арасындағы қарым-қатынас жүйесіне сай болуы
іс-әрекеттің мазмұны, мақсаты, барысы оқушыға түсінікті болуы
тәрбиелік жұмыстардың мазмұны жеке адам тәрбиелеу мазмұнына сай болуы
әр оқушыға тигізетін тәрбиелік ықпалы болуы
Мектеп пен отбасының ынтымақтастық әрекеттері:
ата-аналармен педагогикалық ағарту жұмыстары
баланың оқу үлгерімі мен тәрбиесін жақсарту жұмыстар
спорттық жұмыстар
олимпиадаларға дайындық
көркем-өнер жұмыстары
әдістемелік жұмыстар
мектепті материалдық жабдықтау жұмыстары
Оқытудың сөздік әдістеріне:
Баяндау
Лекция(дәріс)
Мадақтау
Көрнектілік
Лабораториялық
Әңгіме
Жалпы білім беруші мекемелердің білім стандартының бөліктері:
Бүкіл әлемдік
Мемлекеттік
Ұлттық-мемлекеттік
Аудандық-қалалық
Жалпы адамзаттық
Жалпы қоғамдық
Дидактикалық мақсаттарға байланысты сабақ типтері:
Бақылау жүргізу
Біліктілікті қалыптастыру
Білім, білік және дағдыларды тексеру
Білімді бекіту
Жаңа білім материалын хабарлау
Оқыту әдісі (Ю.К. Бабанский бойынша):
білімді, білік және дағдыны жетілдіру мен бекітуді оқыту әдістері
ақпараттық-дамыту (мұғалімнің ауызша баяндауы, әңгіме, кітаппен жұмыс)
оқыту процесінде оқушылардың оқу іс-әрекетін стимулдау әдісі
жаттығу әдісі
оқытудағы өзіндік бақылау және бақылау әдістері
сөздік оқыту әдісі (мұғалімнің білім беру мен ауызша мазмұндалуы)
эвристикалық (іздену) оқыту әдістері
Ұжымдық-танымдық іс-әрекет түрлері:
Іс-әрекет барысында анықталған материалдар бойынша тұжырым жасау
Жалпы әс-әрекеттің жоспары болуы
Жалпы нәтижелердің болуы
Іс-әрекеттер барысында оқушылар арасында өзара жауапкершіліктің және тәуелсіздіктің пайда болуы
Ұжымдық іс-әрекет барысында, әрбір оқушы өзіндік білімін көрсете алуы
Оқытудың функциясы (қызметі):
оқушыларға білім беру
тәрбиелеу
дамыту
жетілдіру
сынып жетекшілеріне кеңес беру
оқушыларды диагностикалау
сынып жетекшілеріне басшылық ету
Даму:
Ескінің жойылуы және жаңаның пайда болу процесі
Адамның әлеуметтік тіршілік иесі ретінде қалыптасу процесі
Эволюцтялық ауысу немесе революциялық секіріс түрінде жүзеге асатын адам ағзасындағы сандық өрлеу процесі
Адам ағзасындағы сандық және сапалық өзгерістер процесі
Әр қилы факторлардың ықпалымен жүзеге асатын адам ағзасындағы сандық және сапалық өзгерістер
Қоғамдық-саяси көзқарастары мен сенімдердің кеңею процесі
Оқыту нәтижелерін тексеру қолданылады:
Алынған білімдерді мәліметтер негізінде жаңа нақты жағдайларда қолдана білуге байланысты
Өткен тақырыптар мазмұнының әдістемелік деңгейін тексеруге байланысты
Өткен тақырыптар бойынша оқушының жалпы дайындық деңгейін салыстыру
Өткен тақырыптарға өзіндік сын баға беруге қатысты
Өткен тақырыптардың мазмұнын талдай білуге қатысты
Ақпараттық техноогия:
Адам іс-әрекеті арқылы ауызша, жазбаша немесе басқа түрлі тәсілдермен жеткізілетін қажетті мағлұматтар жиынтығы
Нақты құралдарды, әдістер мен тәсілдерді пайдалану
Нақты мағлұматтар жиынтығы
Кез-келген мәліметтер жиынтығы
Ақпаратты өңдеу процесінде қолданылатын құралдар мен әдістер жиынтығы
Оқу орындарының инновациялық талаптары:
Оқу-тәрбие процесінің табиғатқа сәйкестік принципіне
Оқушыларды белгілі кәсіпке бейімделу
Оқу-тәрбие процесін педагогтың мүмкіндігіне сәйкестендіру
Жеке тұлғаның тек дарынын дамыту
ҚР азаматтары білім алуға құқығына толық ие болу
Жеке тұлғаның білімінің және дарынының дамуына жағдай жасалу
Мектеп жетекшілері білуге міндетті:
Мектептің құжат саны
Мектепте оқушылардың білімін бағалау формаларын
Мектептің материалдық жағдайын
Оқу-тәрбие үрдісін диагностикалауды
Мектеп ақпараттық жабдықталуын
Оқу жоспарының құрылымы
Оқу-тәрбие жұмыстарын ұйымдастырудың мерзімдік тәртібі, мектептің белгіліген мақсаттарға жетудегі басты шарттары
Әдістемелік жұмысты қорытындылау формалары:
ғылыми-педагогикалық конференциялар
проблемалық семинарлар
озық тәжірибе мектебі
педагогикалық оқулар
жас мұғалім мектебі
педагогикалық кеңес
жеке мұғалімдердің немесе әдістемелік бірлестіктердің шығармашылық есептері
Педагогикалық диагностика бағыттарын анықтаған педагогтар:
Л.И. Катаева
К.Л.Шнайдер
Д.Н.Корнелюк
Б.М.Макарова
Б.П.Битинас
Сыныптағы тәрбие жұмысының кезеңдері:
Жүйенің дамуы
Ұжым іс-әрекетінің жүйесі мен мазмұнын жасау
Оқушылардың өзара қарым-қатынасын зерттеу
Жүйені қалыптастыруда сынып жетекшісінің басқарушылық рөлі
Жүйені лайықты тәртіп бойынша қалыптастыру
Ұжым іс-әрекетінің жүйесі мен мазмұнын жоспарлау
Оқушылар ұжымын зерттеу
Дәстүрлі емес әдістемелерде сынып жетекшісінің негізгі қызметтері:
Баланың денсаулығын сақтау
Оқушының пәнге деген қызығушылығын дамыту
Баланың шығармашылығын дамыту
Баланың рухани байлығын дамыту
Оқушының қоғамға деген қөзқарасын жетілдіру
Педагогикалық зерттеулердің дәстүрлі әдістері:
Математикалық өңдеу
Сауалнама
Бақылау
Әңгіме
Әдебиетті зерттеу
Тәрбие түрлеріне мыналар жатады:
Психологиялық тәрбие
Азаматтық тәрбие
Тұлғалық тәрбие
Қоғамдық тәрбие
Адамгершілік тәрбие
Эстетикалық тәрбие
Ұжым мен ұжымда тәрбиелеу мәселесін зерттеген ғалымдар:
Э.Торндайк
Д.Дьюи
Л.И.Божович
А.С.Макаренко
В.А.Сухомлинский
С.Т.Шацкий
Тәрбие ерекшеленеді:
Тұрақтылығы және белсенділігімен
Екі жақтылығымен
Ұзақтығы және үздікзісдігімен
Бір мерзімділігімен
Қысқалығымен
Көпфакторлығымен
Дүниетаным дүние туралы мағлұматтардың жиынтығы ғана емес, ол:
Қоғамның саналы, мақсат-мүдделері
Мақсаттылық
Жүйелілік
Типологиялық
Шығармашылық
Үреншікті
Діни
Еңбек тәбиесінің мазмұндық негізі:
Технологиялық еңбек
Отбасына жасаған еңбек
Оқу еңбегі
Қоғамдық пайдалы еңбек
Өзіндік қызмет еңбегі
Тәрбие формаларын жіктеу белгілері:
Институционалдық белгі
Басқару стилі
Тәрбие түрі
Сабақтан тыс жұмыста бірге әрекет ету
Қатысушылар құрамы
Перспективалар түрлері ( А.С.Макаренко бойынша):
Қысқа мерзімді
Альтернативті
Алыс
Жақын
Күрделі
Ұзақ мерзімді
Таңдамалы
Сыныптағы тәрбие жүйесінің кезеңдері:
Жүйенің қалыптасуы
Оқушылардың өзара қарым-қатынасын зерттеу
Жүйені лайықты тәртіп бойынша қалыптасытыру
Жүйенің дамуы
Ұжым іс-әрекетінің жүйесі мен мазмұнын жоспарлау
Ұжым іс-әрекетінің жүйесі мен мазмұнын орындау
Отбасының жалпы сипаттамаларының көрсеткіші (көрсеткіштері):
Ата-ана туралы мәліметтер
Ата-ананың тәрбиесінің мақсатын, міндеттерін түсінуі
Отбасы құрылымы
Баланың отбасы өміріне белсенді араласуы
Ата-ананың баланың өмір әрекеттерінің мазмұнына көңыл бөлуі
Оқытудың жеке заңдылықтары:
Жобалаушылық
Педагогикалық
Философиялық
Жеке дидактикалық
Болжамдылық
Басқарушылық
Оқыту ұстанымдары:
Көрнекілік
Әдістемелік
Болжамдылық
Мазмұндық
Саналылық және белсенділік
Оқу әдістерін өткізу әдіс-тәсілдеріне байланысты дәрісбаян:
Жаппай
Әдістемелік
Көрнекілік
Ақапараттық
Мазмұндық
Болжамдық
Бинарлы
Оқыту әдісі (Ю.К. Бабанский бойынша)
Білімді, білік және дағдыны жетілдіру мен бекітуді оқыту әдістері
Ақпараттық-дамыту (мұғалімнің ауызша баяндау, әңгіме, кітаппен жұмыс)
Ұйымдастыру және оқу-таным іс-әрекетін іске асыру
Жаттығу әдісі
Сөздік оқыту әдісі (мұғалімнің білім беру мен ауызша мазмұндауы)
Оқыту процесінде оқушылардың оқу іс-әрекетін стимулдау әдісіоқытудағы өзіндік бақылау және бақылау әдістері
Оқыту процесінің звенолрында таным процесінің логикасы ретінде жазуға болады:
Практика-оқу процесінің осы компоненттерін тексеру,бағалау
Таным процесі практика мен теорияның байланыста
Абстракт ойлау-ұгыну,мәнін түсіну
Практика-бекіту, іскерлікті, дағдыны практикалық қолдану
Оқушылардың жетістіктерін талдау
Оқушыларға білім беру, іскерлік пен дағдыны қалыптастыру
Оқыту процестерінің компоненттері:
Білім беру
Мазмұндылық
Біліктілік
Дағдыландыру
Мақсаттылық
Ұйымдастырушылық
Мектеп пен жоғары оқу орындарындағы баға қоюдың субьективті қателіктері:
Орташа бағалау ұстанымында болу
Ынталандыру принципін сақтау
Көңіл-күйге орай баға қоя салу
Оқушының интелектуалдық мүмкіншілігін ескеру
Өлшемге сай болу
Педагогикалық технология (М.В.Кларин, Г.М.Құсайынов, В.П.Беспалько, Ж.Қараев-тардың пайымдауынша:
Оқыту процесін ұйымдастырудың, өткізудің жан-жақты ойластырылған педагогикалық қызметтің моделі; оқытуда мақсатты нәтижеге жетудің кепілдік беретін жазбаша үлгі жоспары
Оқытушының белгілі іс-әрекеттер жиынтығы
Оқыту процесін дұрыс ұйымдастырудың тиімді жолы
Оқыту процесін ұйымдастыруға әсер ететін факторлар
Белгілі бір тәрбиелеу немесе оқыту мақсатында тиімді нәтиже алу үшін ұсынылатын технологияның бір түрі
Оқыту процесінде белгілі іс әрекеттер жиынтығын ұтымды пайдалану
Оқулыққа қойылатын негізгі талаптар:
Оқу бағдарламасына сәйкес болу; оқушылар үшін ұғымды, қысқа және қызықты болу
Тілі балалардың жас ерекшеліктеріне сәйкес болуы керек немесе күрделі ғылыми стилде жазылуы тиіс
Күрделі ғылыми стилде жазылуы тиіс
Мазмұнда келтірілген материалдар көлемді болуы керек
Оқушылар үшін ұғымды, қысқа және қызықты болуы; олқу бағдарламасынан тыс жазылуы
Оқу үрдісінде тексерілген соң ғана баспадан шығуы тиіс
Жылдық оқу-тәрбие жұмысы жоспарының құрылымы:
Бөлімдердің мазмұны
Өткен жылды талдау
Қойылған міндеттер
Жоспарады құруға талаптар
Кіріспе
Зерттеу жұмысының нәтижелерін көрсету
Жоспардың негізгі бөлімдерін сипаттау
Ұжымның жағымды әлеуметтік-психологиялық жағдайын жасайды;
Креативті ойлау
Ұжымдық қарым-қатынас
Эмоциялық қарым-қатынас
Жеке адамдар арасындағы қарым-қатынас
Құқықтық қарым-қатынас
Шығармашылық қарым-қатынас
Ашық қарым-қатынас
Мұғалімдерді аттестациялаудың принциптері:
Жүйелілік, тұтастық
Сауаттылық
Тұтастық, бірізділік
Адамгершілік
Бірізділік
Жариялылық
Шынайылық
Тәрбиенің мақсаты:
Адамды жан-жақты дамыту
Еңбек тәрбиесі және политехникалық білім беру
Педагогикалық процесте тәрбие ісін жүргізу
Жеке тұлғаның жан-жақты дамуы
Қоғам сұранысына сәйкес жеке тұлға қалыптастыру
Дидактика ғылым ретінде төмендегідей мәселелерді қарастырады:
Балаларды кім окытады
Қашан оқытамыз
Неге оқытамыз
Қай жерде оқытамыз
Кімді оқытамыз
Баланы кім үшін оқытамыз
Нені үйретеміз
Мақсатына қарай педагогикалық эсперименттің түрлері:
Бақылаудағы эксперимент әдісі
Сауалнамалық эксперимент әдісі
Әңгімелесудегі эксперимент әдісі
Статистикалық эксперимент әдістері
Жасампаз эксперимент
Педагогика ғылымының басты міндеттерінің бірі:
Білім беру жүйесінің дамуын болжау
Оқушыны зерттеу
Педегогикалық практиканы зерттеу және қорыту
Оқушылардың үлгермеушілік себептерін анықтау
Жаңа оқу құралдарын құру
Оқушылар ұжымын зерттеу
Оқыту мен тәрбиенің заңдылықтарын ашу
Эстетикалық тәрбие міндеттерінің бірі:
Эстетикалық талғамды және сезімді дамыту
Ағзаны шынықтыру
Эстетикалық мәдениет тәрбиелеу
Еңбек қабілеттілігін арттыру
Ғылыми дүниетаным қалыптастыру
Тәрбие мақсатының көрінісі:
Отбасылық
Қоғамдық
Жүйелік
Институционалдық
Тұлғалық
Оқыту
Дамыту
Ғылыми дүниетанымға енеді:
Тұрмыстық жүйе
Технократиялық жүйе
Адамгершілік жүйесі
Эстетикалық жүйе
Ғылыми-философиялық жүйе
Өзара әрекетке түсетін негізгі,тәрбие құралдарының сипаты:
Рухани
Оқыту
Материалдық
Оқу
Еңбек
Әлеуметтік
Негізгі іс-әрекет:
Әлеуметтік
Ойын
Табиғат
Материалдық
Оқу
Еңбек
Сабақтан тыс іс-әрекетте өзара әрекет ету бойынша тәрбие формалары жіктеледі:
Кеш
Жұптық жұмыс
Фронталдық
Олимпияда
Ертеңгілік
Ұжымды зерттеу әдісі (әдістері):
Статистикалық әдістер
Социяметрия
Салыстырмалы эксперимен
Рефрентометрия
Бақылау
Сынптан тыс жұмыстардың тиімділігіне:
Сынып жетекшілерінің педагогикалық біліктілігінің жоғары болуы
Әр оқушыға тигізетін тәрбиелік ықпалы болуы
Сыныппен оқушының арасындағы қарым-қатынастың тығыз болуы
Әрекеттің жоспарлы болуын
Оқушылармен ата-аналардың арасындағы қарым-қатынастың жүйесіне сай болуы
Отбасы міндеттері:
Тұрмыстық-эканомикалық
Мәдени
Жоспарлаушылық
Біліктілік және дамытушылық
Ұйымдастырушылық
Материялдық және қаржылық
Репродуктивтік және рекреативтік
Оқыту ұстанымдары:
Жеткіліктілік
Мазмұндық
Көрнекілік
Болжамдық
Ғылымилық
Басқарушылық
Жалпы білім беруші мекемелердің білім стандартының бөліктері:
Аудандық-қалалық
Ұлттық-аймақтық
Бүкіл әлемдік
Жалпы адамзаттық
Жалпы қоғамдық
Ұлттық-мемлекеттік
Оқытуды ұйымдастыру формасы (формалары):
Жаттығу
Сендіру
Ата-аналармен жұмыс
Сабақ
Қоғамдық жұмыс
Семинар
Түсіндіру
Баяндау әдісіндегі әңгіме:
Әңгімелеп айту
Баяндап айту
Баяндап оқып беру
Әңгімелей отырып бекіту
Әңгімелеп жеткізу
Әңгімелеп мазмұндау
Әңгімелеп бағыттау
Ұжымдық-танымдық іс-әрекеттер түрлері:
Жалпы мақсаттарды жүзеге асыру
Біріңғай мақсаттың, жалпы мотивтің болуы
Ұжымдық іс-әрекет барысында, әрбір оқушы өзіндік білімін көрсете алуы
Іс-әрекеттер барысында оқушыларға жағдай жасау және оларды басқару
Жалпы іс-әрекеттің жоспары болуы
Оқушылардың танымдық іс-әрекетінің бағытталуында қолданылады:
Әңгімелесу әдістері:
Көрнекілік әдісі
Практикалық әдісі
Тәрбиелеу әдістері
Көрнекілік әдістері
Дамыту әдістер
Педагогикалық зерттеулердің әдіснамалық принциптері:
Бір құбылысты екіншілермен сәйкестендіру
Зерттеу мазмұнының тақырыпқа сай болуы
Заңдылықтарды танып білу
Бір құбылысты екіншілермен салыстыра зерттеу
Зерттеу әдістерінің зерттейтін құбылыстың мән-мағынасына сай келуі
Бір құбылысты екіншілермен өзара қатынаста байланыстыра зерттеу
Педагогикалық процеске басшылық етудегі мұғалымның нәтижелерінің бірі:
Оқушылардың пәнге деген қызығушылығы
Оқушылардың оқу белсенділігі
Оқушылырдың тәрбие әдістерін меңгеруі
Оқушылардың оқыту әдістерін меңгеруі
Оқушылардың тәрбие деңгейінің жоғарлауы
Оқушылардың іс-әрекет тәсілдерін меңгеруі
Дидактикада оқыту технологиялары төмендегідей сипаттармен жіктеледі:
Теорияны меңгерудің ғылыми сипаттамасы
Психологиялық сипаттамасы
Әдістемелік негізі
Нгізу деңгейі*****
Тәжірибені меңгерудің ғылыми сипаттамасы
Нәтижелік деңгейі
Жалпы білім беретін бағдарламалар:
Жеке адамның қоғам мен өмірге бейімделуін қамтамасыз етеді
Оқушының өзіндік жұмыстарын ұйымдастыруға бағытталады
Жеке адамның дүниетанамын қалыптастыруға бағытталады
Жеке адамның әлеуметтік жағдайына бағытталады
Оқушылардың оқу-тәрбие үрдісіндегі қиындықтарын шешуге бағытталады
Оқушының оқу үлгерімін жетілдіруге бағытталады
Басқаруды ұйымдастырудың формалары ен бағыттары:
Әдістемелік бірлестіктер
Нұсқау әдістемелік
Пеадгогикалық жаппай сауаттандыру, сауықтыру
Педагогикалық қызметкерлерді әдістемелік қамтамасыз ету
Педагогтерді психологиялық-педагогикалық тұрғыда диагностикалау
Қоғамдық ықпалдарды пайдалану жолдарын ұсыну
Педагогикалық отырыстар әдістемелік кеңестер
Мұғалімдерді аттестациялаудың мақсаты:
Оқу-тәрбие процесінің санасын арттыру
Педагог қызметкерлернің әлеуметтік сауаттылығн қамтамасыз ету
Тұлғаның кәсибилік деңгейін жоғарлату
Педагогтардың кәсіби сәйкестілігін аңғару
Ынта мен дағдыны дамыту
Нарыктык экономикалық қатынастар орнату
Шығармашылықты дамыту
Педагогикалық пәндер:
Әлеуметтік педагогика
Қоғамдақ педагогика
Табиғат педагогикасы
Ақпараттық педагогика
Технопедагогика
Ақыл-ой тәрбиесінің міндеті (міндеттері):
моральдік ережелерді меңгерту
адамгершілік жүріс-тұрыс іскерліктерін қалыптастыру
ой қабілеттерін дамыту
ақыл беру
адамгершілік сана қалыптастыру
Оқу-тәрбие процесінде тиімді ұйымдастыру үшін педагогтың басшылыққа алатын темперамент түрлері:
Биологиялық
Флегматикалық меланхолиялық
Физиологиялық
Психофизиологиялық
Психологиялық
Қазіргі кездегі педагогикалық зерттеулерде қолданылатын анкета(сауалнама) түрлері:
Жеке
Жартылай ашық
Астарлы
Арнайы
Жартылай жабық
атаулы****
Тұлға дамуына ықпал ететін фактор:
педагогикалық процесс
орта
білім беру мекемелері
тұқымқуалаушылық
мектеп
тәрбие заңдылықтары
Мінез-құлық тәжірибесін қалыптастыру және іс-әрекетті ұйымдастыру әдістерінің бірі:
жаттығу
үлгі
нұсқау
жазалау
қоғамдық пікір
Жоғары мектеп аты:
Университет
орта кәсіптік
жоғары
академия
бастауыш
Дүниетанымның формалары:
Мифологиялық
Жүйелілік
Көркемдік
Типологиялық
Мақсаттық
Дәстүрлі педагогикада тұлғаның базалық мәдениетін қалыптастыруда тәрбиелік іс-шаралардың ұсынылатын бағыттары:
Еңбек тәрбиесі
Азаматтық тәрбие
Экологиялық тәрбие
Әлеуметтік тәрбие
Қоғамдық тәрбие
Мемлекеттік тәрбие
Тәрбие жұмыстары төмендегі тәрбиелік іс-әрекеттерді жүзеге асырады:
Тәрбиелік
Реттеушілік
Дамытушылық
Қалыптастырушылық
Ақпараттық
Бақылаушылық
Ұжымның тәрбиелеуші ұйым ретіндегі маңызды белгісі(белгілері):
басқа ұйымдармен байланыс болмауы
әртүрлі мақсат
жеке басшылық
жеке іс-әрекет
ұжымның мақсатының қоғамдық мәнде болуы
ужымда белсенди топтын болуы
Сыныптан тыс жұмыстардың тиімділігіне:
сынып жетекшілерінің педагогикалық біліктілігінің жоғары болуы жатады
тәрбиелік жұмыстардың мазмұны жеке адам тәрбиелеу мазмұнына сай болу жатады
оқушылар, ата-аналар арасындағы қарым-қатынас жүйесіне сай болу жатады
әр оқушыға тигізетін тәрбиелік ықпалы болуы жатады
жоспарлы болуын жатқызады
сыныппен оқушының арасындағы қарым-қатынас тығыз болуы жатады
саналы болуын жатқызады
Отбасы тәрбиесінің құқықтық негіздерін анықтайды:
«Білім туралы Заңда»
ҚР Конституциясында
Мемлекеттік тұжырымдамаларда
Мектеп құжаттарында
«Бала құқығы туралы Конвенцияда»
Мемлекеттік бағдарламаларда
ҚР-да білім беруді дамытудың 2005-2010 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасында
Дидактика ғылым ретінде қарастырады:
Қай жерде оұытамыз
Нені оқытамыз
Балаларды кім оқытады
Баланы қалай оқытамыз
Қашан оқытамыз
Қалай оқытамыз
Баланы кім үшін оқытамыз
Оқыту ұстанымдары:
Басқарушылық
Ұйымдастырушылы
Әдістемелік
Көрнекілік
Мазмұндық
Жүйелілік
Болжамдық
Оқытуды ұйымдастыру формасы(формалары):
Жаттығу
Ата-аналармен жұмыс
Семинар
Оқу саяхаты (экскурсия)
Сабақ
Оқыту әдісі (Ю.К.Бабанский бойынша)
ақпараттық дамыту (мұғалімнің ауызша баяндауы, әңгіме, кітаппен жұмыс)
сөздік оқыту әдісі (мұғалімнің білім беру мен ауызша мазмұндауы)
ұйымдастыру және оқу-таным іс-әрекетін асыру
эвристикалық (іздену) оқыту әдістері
оқыту процесінде оқушылардың оқу іс-әрекетін стимулдау әдісі
Танымдық іс-әрекеттің кезеңдері:
Ол практика жүзінде іске асырылады
Ол ғылыми зерттеудің нәтижелерін талап етеді
Ұғыну жаңа оқу материалдарын түсініп жинақтау процесі; білімді, іскерлікті және дағдыны бекіту және жетілдіру
Білімді, іскерлікті, дағдыны бекіту және жетілдіру: оқушылардың жетістіктерін талдау, білімін, іскерлігін және дағдысын тексеру, бағалау
Таным міндеттерін жете түсіну;жаңа материалды қабылдау
Оқушылардың танымдық іс-әрекетінің бағытталуында қолданылады:
Практикалық әдісі
Көрнекілік әдісі
Көрнекілік әдістері
Білім беру әдістері
Әңгімелеу әдістері
Сөздік әдісі
Оқыту нәтижелерін тексеруде қолданылады:
Алынған білімдер негізінде ойлау қызметін орындай алуын тексеру тестте
Алынған білімдер негізінде баяндама жасауға байланысты тестте
Өткен тақырыптарға өзіндік сын баға беруге өатысты тестте
Алынған білімдердің ғылымилық деңгейін тексеруге қатысты тестте
Өткен тақырыптар бойынша оқушының жалпы дайындық деңгейін салыстыру тестте
Алынған білімдерді мәліметтер негізінде жаңа нақты жағдайларда қолдана білуге байланысты тестте
Ақпараттық технология:
Ақпаратты өңдеумен байланысты процестер
Адам іс-әрекетінің қажетті салаларының бірі
Нақты мағлұматтар жиынтығы
Белгілі құралдар мен әдістер жиынтығы
Адам іс-әрекеті арқылы ауызша, жазбаша немесе басқа түрлі тәсілдермен жеткізілетін қажетті мағлұматтар жиынтығы
Ақпаратты өңдеу процесінде қолданылатын құралдар мен әдістер жиынтығы
Жалпы білім беретін бағдарламалар:
Жеке адамның әлеуметтік жағдайына бағытталады
Оқушының өзіндік жұмыстарын ұйымдастыруға бағытталады
Оқушының оқу үлгерімін жетілдіруге бағытталды
Оқушының оқу-тәрбие үдерісіндегі қиындықтарын шешуге бағытталады
Жеке адамның мәдениетінің қалыптасуына бағытталады
Оқушының кәсіптік таңдауын шешуге бағытталады
Жеке адамның қоғам мен өмірге бейімделуін қамтамасыз етеді
Жылдық оқу-тәрбие жұмысы жоспарының құрылымы:
Жоспарды құруға талаптар
Жоспардың негізгі бөлімдерін сипаттау
Бөлімдердің мазмұны
Зерттеу жұмысының нәтижелерін көрсету
Өткен жылды талдау
Қойылатын міндеттер
Кіріспе
Ұжымның жағымды әлеуметтік психологиялық жағдайын жасайды:
Эмоционалдық қарым-қатынас
Құқықтық қарым-қатынас
Жеке адамдар арасындағы қарым-қатынас
Креативті ойлау
Ұжымдық қарым-қатынас
Ашық қарым-қатынас
Сын тұрғысынан қарау
Әдістемелік жұмысты қортындылау формалары:
жас мұғалім мектебі
проблемалық практикумдар
педагогикалық кеңес
педагогикалық оқулар
проблемалық семинарлар
жеке мұғалімдердің немесе әдістемелік бірлестіктердің шығармашылық есептері
ғылыми-педагогикалық конференциялар
Тұлға дамуының негізгі бағыттары:
психикалық
танымдық
тәрбиелік
эмоционалдық
қызығушылық
Жеке тұлға проблемасының негізінде бағыттары:
Биологиялық
Педагогикалық
Психофизиологиялық
Психологиялық
Физиологиялдық
Мақсатына қарай педагогикалық эксперименттің түрлері:
Әңгімелесудегі эксперимент әдісі
Жасампаз эксперимент
Анықтаушы эксперимент
Сауалнамалық эксперимент әдісі
Бақылаудағы эксперимент әдісі
Модельдеу әдістері
Сауалнама түрлері:
Психоллогиялық
практикалық
аралас
талдау
толық
теориялық
Эстетикалық тәрбие міндеттерінің бірі:
ғылыми дүниетаным қалыптастыру
еңбек қабілеттілігін арттыру
эстетикалық білімдер беру
ой қабілеттерін дамыту
ағзаны шынықтыру
мемлекетке сыйластық қалыптастыру
Тәрбие мақсатын анықтайды:
жеке тұлға қажеттіліктері
тәрбиешілердің сұраныстары
мемлекет қажеттіліктері
білім беру мақсаты
білім беру жүйесінің қажеттіліктері
Дүниетанымның формалары:
Саяси
Діни
Ағартушылық
Тарихи
Шынайылық
Мектепшілік бақылау формалары:
сабақтық-қорыту
жекелік, тақырыптық-қорыту
ұжымдық
фронталдық
пәндік-қорыту, кешенді-қорыту
Негізгі іс-әрекет:
материалдық
әлеуметтік
мәдениет
табиғат
оқу
еңбек
Іс-әрекетте бірігуі бойынша тәрбие формалары жетіледі:
кіші топтағы жұмыс
пікірталас
жұптық жұмыс
сабақ
фронталдық
топтық
Ұжымның дамуындағы жолдар жүйесі:
Ұжымда адамдар үйлесімділік
Тұлға қоғамда ұжымға бағыну
Ұжым тұлғаға бағынады
Жақын
Тұлға ұжымды өзіне бағындыру
Алыс
Сыныптьағы тәрбие жұмысының кезеңдері:
Ұжым іс-әрекетінің жүйесі мен мазмұнын орындау
Жүйенің қалыптапсуы
Оқушылар ұжымын зерттеу
Жүйені қалыптастыруда сынып жетекшісінің басқарушылық рөлі
Жүйенің дамуы
Оқушылардың өзара қарым-қатынасын зерттеу
Ұжым іс-әрекетінің жүйесі мен мазмұнын жоспарлау
Мектеп пен отбасының ынытмақтастық әрекеттері:
баланың оқу үлгірімі мен тәрбиесін жақсарту бойынша жүйелі жұмыстар
әдістемелік жұмыстар
спорттық жұмыстар
олимпиадаларға дайындық
мектепті материалдық жабдықтау жұмыстары
көркем-өнер жұмыстары
ата-аналармен ұйымдастырушылық-педагогикалық жұмыс
Дәстүрлі емес әдістемелерде сынып жетекшісінің негізгі қызметтері:
Баланың білімін дамыту
Баланың білігін қалыптастыру
Баланың қабілетін дамыту
Баланың адамгершілігін қалыптастыру
Балаға жан-жақта қамқорлық көрсету
Баланың ойлау қабілетін дамыту
Баланың дағдысын қалыптасытыру
Жалпы білім беруші мекемелердің білім стандартының бөліктері:
Аудандық-қалалық
Ұлттық-аймақтық
Мемлекеттік
Жалпы-қоғамдық
Жалпы-адамзаттық
Ұлттық-мемлекеттік
Бүкіл-әлемдік
Сабақтың нәтижелігі байланысты:
Мұғалімнің әлеуметтік деңгейіне
Мұғаліммен оқушының қарым-қатынасына
Мұғалімнің дайындық деңгейіне
Оқушылардың оқу-танымдық әрекетін ұйымдастыра алуына
Оқу іс-әрекетінің нәтижесін болжай алуына
Баяндау әдісіндегі әңгіме:
Әңгімелей отырып бекіту
Әңгімелеп бағыттау
Баяндап айту
Әңгімелеп мазмұндау
Әңгімелей отырып баяндау
Ұжымдық-танымдық іс-әрекет түрлері:
Іс-әрекеттер барысында оқушылар арасында өзара жауапкершіліктің және тәуелсіздіктің пайда болуы
Іс-әрекеттер барысында оқушыға жағдай жасау және оларды басқару
Жалпы нәтижелердің болуы
Ұжымдық іс-әрекет барысында әрбір оқушы өзіндік білімін көрсете алуы
Бірыңғай мақсаттың жалпы мотивтің болуы
Оқытудың функциясы қызметі:
ата-анамен жұмыс жасау
оқушыларды диагностикалау
жетілдіру
оқуышларға білім беру
тәрбиелеу
дамыту
Білім беру философиясының нысаны білім берудің пәнаралық және сыртқы факторларын ескеру сипаттамалары:
Әдістеме және әдіснама
Ғылымилық
Жүйелік
Ұйымдастырушылық
Сипаттаушылық
Құндылық
Қазіргі зерттеушілер бақылау қояды:
Бақылау барысында алынған ақпараттардың көкейкестілігін
Алынған ақпараттарға математикалық өңдеу жүргізуін
Бақылаудың даралық және ұжымдық формаларын үйлестіруін
Бақылау нәтижесі бойынша тұжырым жасауын
Алынған ақпарат мазмұнының объективтілігі мен нақтылығын
Бақылау мазмұнының бағдарламалық талаптарға сәйкес болуын
(М.В.Кларин, Г.М.Құсайынов, В.П.Беспалько, Ж.Қараевтардың) пайымдауынша педагогикалық технология:
Оқытушының белгілі іс-әрекеттер жиынтығы
Белгілі бір тәрбиелеу немесе оқыту мақсатында тиімді нәтиже алу үшін ұсынылатын технологияның бір түрі
Оқыту процесін ұйымдастырудың, өткізудің жан-жақты ойластырылған педагогикалық қызметтің моделі; оқытуда мақсатты нәтижеге жетудің үлгі-жоспары
Оқыту процесінде адамның іс-әрекетімен техниканың мүмкіндіктерін барынша тиімді пайдалану т.б
Өнер, шеберлік, білік, білімді меңгерудің жаңа жолы (оқытуды ұйымдастырудың жаңаша формалары, әдіс-тәсілдері)
Оқыту процесінде белгілі іс-әрекеттер жиынтығын ұтымды пайдалану
Оқыту процесін ұйымдастыруға әсер ететін факторлар
Оқу орындары инновациялық талаптары:
Жеке тұлғаның білімінің және дарынының дамуына жағдай жасау
Оқу-тәрбие процесінің нәтижелері
Оқу-тәрбие процесіне құралдар мен медиа жүйелерді енгізу
Оқу-тәрбие процесін педагогтің мүмкіндігіне сәйкестендіру
ҚР азаматтарының білім алуға құқығына толық ие болу
Оқушылар белгілі кәсіптікке бейімделу
Оқу-тәрбие процесі табиғатқа сәйкестік принципіне
Мектеп жетекшілері білуге міндетті:
Оқу жоспарының құрылымы
Мектептің материалдық жағдайын
Мектепке оқушылардың білімін бағалау формаларын
Мектептің құжат саны
Оқу-тәрбие үрдісін диагностикалауды
Мектеп ақпараттық жабдықталуын
Оқу-тәрбие жұмыстарын ұйымдастырудың мерзімдік тәртібі; мектепте белгіленген мақсаттарға жетудің басты шарттары
Мектепте әдістемелік жұмысты ұйымдастыруға әсер етеді:
мұғалімдердің педагогикалық мәдениетінің деңгейі
ата-аналардың сұраныстары
оқушылар саны
білім саласындағы мемлекеттік саясат, заңдық актілер мен құжаттар
ұжымдағы моральдік-психологиялық жағдай
оқыту әдістері
мұғалімдер саны
Балалар ұжымымен жұмыстар жүргізудегі мұғалімнің кәсіби маңызды қасиет-сапаларына көңіл бөлген ғалымдар:
B.Д.Овсянников.
Д.И.Мещеряков.
К.Успанов.
М.B.Bолошин.
H.Д.Хмель.
К.И.Иванов.
B.A.Cластенин.
П.П.Bласенко.
Оқыту принциптері:
Үйымдастырушылық.
Ғылымилық.
Көрнекілік.
Әдістемелік.
Мазмұндық.
Болжамдылық.
Жеткіліктік.
Басқарушылық.
Дидактикалық мақсаттарға байланысты сабақ типтері:
Өткен материалды қарастыру.
Жаңа білім материалын хабарлау.
Білімді бекіту.
Біліктілікті қалыптастыру.
Білім, ептілік және дағдыларды тексеру.
Оқу саяхаттары.
Факультативтер.
Бақылау жургізу.
Оқу дәрістерін өткізу әдіс-тәсілдеріне орай дәрісбаян түрлері:
Жаппай дәрісбаян.
Aқпараттық дәрісбаян.
Болжамдық дәрісбаян.
Мазмұндық дәрісбаян.
Әдістемелік дәрісбаян.
Бинарлы дәрісбаян.
Ғылымдық дәрісбаян.
Көрнекілі дәрісбаян.
Ю.К.Бабанский оқыту әдісін үлкен үш топқа бөледі:
Практикалық және оқыту-өндірістік еңбек әдістері.
Көрнекілік және оны практикада қолдану әдістері.
Ұйымдастыру және оқу-таным іс әрекетін іске асыру әдістері.
Оқыту процесінде оқушыларға жағымды жағдай жасау әдістері.
Оқыту процесінде оқушылармен қарым-қатынас жасау әдістері.
Оқыту процесінде оқушылардың оқу іс-әрекетін стимулдау әдісі.
Оқытуда өзіндік бақылау және бақылау әдістері.
Оқытуда өзін-өзі басқару әдістері.
Оқыту әдістерін өз еңбектерінде қарастырған ғалымдар:
М.A. Данилов.
B.C. Hикитин.
М.Д.Aнищенко.
И.Я.Лернер.
К.C. Щитова.
М.Л. Кочеткова.
М.H. Cкаткин.
A.И.Пономарев.
Оқудан тыс жағдайында оқушылармен ұжымдық жұмыс жүргізу әдістемесін жасағандар:
П.П. Демьянов.
И.B. Cмирнов.
H.К. Крупская.
М.И.Калинин.
П.П.Блонский.
B.A.Борщевский.
H.Д. Aлексеев.
A.C. Макаренко.
Педагогикалық технологилардың теориялық тәжірибелік негізде орындалуын қарастырған педагогтар:
C.Д.Муравьев.
М.C. Bаженина.
E.H. Ильин.
B.Д.Холодова.
И.H.Хрусталев.
C.H. Лысенкова.
H.И.Коротова
B.Ф. Шаталов.
Мектептің іс-әрекетін қадағалау-бұл:
Педагогикалық процестің жүзеге асуын тексеру.
Білім мазмұнының оңтайлы түрін көрсету.
Білім мазмұнының ғылымилығын тексеру.
Мектеп оқушының оқу жүктемесін мөлшерлеуге көмектесу.
Оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттыру.
Оқу нәтижесін дұрыс мөлшерлеу.
Cабақта қойылған мақсаттың нәтижелілігін тексеру.
Басқару іс-әрекеттері процесінде мынандай қызметтер орындалады:
Мақсаттарды айқындау.
Жобалау.
Жоспарлау
Бағыттау.
Cендіру.
Үйымдастыру.
Жетекшілік жасау.
Кеңес беру.
Басқару әдістерінің негізгі топтары:
Әлеуметтік-педагогикалық әдістер.
Әкімшілік-үйымдастыру әдістері.
Мектепшілік-үйымдастыру әдістері.
Мектепшілік-бағыттаушы әдістері.
Психологиялық-педагогикалық ықпал жасау әдістері.
Философиялық-әдіснамалық әдістер.
Қоғамдық әсер әдістері.
Қоғамдық-пайдалы іс-әрекеттер әдістері.
Педагогикалық диагностика бағыттарын анықтаған педагогтар:
Л.И.Катаева
C.М.Каратаев.
B.H. Капустин.
Б.М. Макарова.
C.A. Мищин.
К.Л. Шнайдер.
Б.П. Битинас.
Д.H.Корнелюк.
Мұғалімге басқару шешімдерін өндеуге ақпараттың үш түрі аса қажет–олар:
Жалпы ақпарат.
Бастапқы ақпарат.
Hегізгі ақпарат.
Bариативтік ақпарат.
Тактикалық ақпарат.
Тақырыптық ақпарат.
Жедел ақпарат.
Мазмұндық ақпарат.
Мария Монтессори оқушылардың жекелеп оқуына ынғайлы пәндер деп мыналарды көрсетті:
Педагогикалық пәндер.
Психологиялық пәндер.
Заң пәндері.
Грамматикалық пәндер.
Математикалық пәндер.
Экономикалық пәндер.
Әлеуметттену пәндері.
Биологиялық пәндер.
Педагогикалық зерттеулердің әдіснамалық принциптері:
Оқу процесін зерттеу.
Құбылыстарды даму барысында зерттеу.
Зандылықтарды танып білу.
Зерттеу әдістер зерттелетін құбылыстың мән-мағынасына сай келуі.
Зерттеу мазмұнының тақырыпқа сай болуы.
Бір құбылысты екіншілерімен өзара қатынаста байланыстыра зерттеу.
Бір құбылысты екіншілерімен салыстыра зерттеу.
Бір құбылысты екіншілермен сайкестендіру.
Педагогикалық процесстің мәнін қарастырған ғалым педагогтар:
И.A.Иванов.
М.A.Данилов.
К.Д.Ушинский.
Ю.К.Бабанский.
B.Г.Белинский.
A.И.Герцен.
Б.Т.Лихачев.
C.Т.Петров.
Педагогикалық үрдістің қарама-қайшылығын зерттеген ғалым-педагогтар:
М.A.Данилов.
B.A. Тихонов.
М.H.Aлексеев.
B.И.Петров.
К.C.Пономарев.
М.H.Cкаткин.
C.Д.Конаржевский
Д.И.Aлферов.
Педагогикалық үрдіске басшылық ету барысында мұғалімнің алатын нәтижелері:
Оқушылардың тәрбие деңгейінің жоғарлауы.
Оқушылардың оқу белсенділігі.
Оқушылардың пәнге деген қызығушылығы.
Оқушылардың оқудан тыс белсенділігі.
Оқушылардың ғылымға деген белсенділігі.
Оқушылардың іс-әрекет тәсілдерін меңгеруі.
Оқушылардың тәрбие әдістерін меңгеруі.
Оқушылардың оқыту әдістерін меңгеруі.
Тұлғаның әлеуметтенуі кезінде оның дамына әсер ететін факторлар:
Мегафакторлар.
Монофакторлар.
Минифакторлар.
Макрофакторлар.
Экстрафакторлар.
Мезофакторлар.
Объективті факторлар.
Cубъективті факторлар.
Дүниетанымның формалары:
Қоғамдық.
Aғартушылық.
Мифологиялық.
Тарихилық.
Діни.
Cаяси.
Әлеуметтік.
Көркемдік.
Дүниетанымның құрамды бөліктері:
Дүниетанымның философиялық негіздері.
Дүниетанымның педагогикалық негіздері.
Дүниетанымның психологиялық негіздері.
Жеке тұлғаның құндылық бағыттары.
Жеке тұлғаның даму процесі.
Жеке тұлғаның дүниетанымы қалыптасуының жолдары мен тәсілдері.
Жеке тұлғаның қалыптасу процесі.
Жеке тұлғаның әлеуметтену процесі.
Тәрбие түрлеріне мыналар жатады:
Мемлекеттік тәрбие.
Қоғамдық тәрбие.
Экологиялық тәрбие.
Әлеуметтік тәрбие.
Экономикалық тәрбие.
Психологиялық тәрбие.
Eңбек тәрбиеcі.
Тұлғалық тәрбие.
Eңбек тәрбиесін мазмұндық негізін мыналар құрайды:
Оқу еңбегі.
|
|
