С. В. Кожанова Жалпы иммунология



Pdf көрінісі
бет183/314
Дата16.10.2023
өлшемі19,87 Mb.
#185815
1   ...   179   180   181   182   183   184   185   186   ...   314
Байланысты:
Жалпы иммунология оқулық

муромонаб)
препараты қолдануда, ол СОЗ-маркеріне карсы тышқаннын моно- 
клонды антиденелері болып табылады.
Трансплантат 
бітісуін 
жоғарылату 
үшін 
жоғары-аффинді 
ИЛ-2-рецепторына 
арнайы 
моноклонды 
антиденелер 
табысты 
колданған. Жоғары-аффинді ИЛ-2-рецепторын тек кана Т-жасушалар 
экспрессиялағандыктан, анти-ИЛ-2 келесі трансплантациялағанда, 
салынған тіннін аллоантигендеріне карсыланған Т-жасушалардын 
бөлінуін арнайы тежейді. Қазір салынған мүшелердің жедел тұрактамау


18-Тарау. Трансплантациялық иммунитеттің негіздері
367
серпілісін тежеу үшін ағылшын препараты — 
симулект
колдануда, ол 
химералык (тышкан/адам) СӘ25 (ИЛ-2-ге рецептор) карсы моноклон- 
ды антиденелерге жатады.
СИЗ және жоғары-аффинді ИЛ-2-репептор екеуі де, бар белсенген 
Т-жасушаларында экспрессияланады. Казіргі кезде басқа айрыкша 
Т-лимфоциттер субпопуляциялар бетіндегі мембраналык молекула- 
ларына арнайы моноклонды антиденелердің әсері де зерттеліп жа- 
тыр. Мысалы, С 04-ке арналған моноклонды антиденелер пайдалану 
кезінде, салынған тіндер ұзак уакытқа дейін тұракталады.
Аллотрансплантат тұрактамау серпілісінде өте маңызды кызметті 
цитокиндер аткаратындыктан, салынған тін ұзақ уакытка дейін 
тұракталудың басқаша стратегиясы — ол жануарларға ТКҒ-а
ІЫҒ-ү және ИЛ-2 сияқты цитокиндерге карсы арнайы моноклонды 
антиденелерді енгізу. ТК Ғ-а-ға арналған моноклонды антидене- 
лер тышкандарда сүйек кемігі тұрактау уакытының ұзаруын және 
«ТИҚР» көріністерінің азаюын көрсетті. Ш Ғ-ү және ИЛ-2 арналған 
моноклонды 
антиденелер 
кейбір 
жағдайларда 
егеукұйрыктың 
трансплантациялаған жүрегін тұрактау уақытын ұзаруын көрсеткен. 
Қазіргі кезде адамдарда трансплантациялау кезінде әлі антицитокинді 
антиденелер пайдаланбайды.
Ко-стимулдаушы белгіні тежеуші агенттер.
Ко-стимулдаушы 
белгінің Т-лимфоциттер активтелуіне кажеттілігі иммунды супрес- 
сияға потенциалды мақсат береді. Т-лимфоциттер белсенуі үшін, 
Т-жасушалық рецепторлары арқылы алатын белгіден баска, ко- 
стимулдаушы белгіні талап етеді. Ко-стимулдаушы белгі АТК бетіндегі 
В7-молекулалар Т-лимфоциттер бетіндегі СӘ28 немесе СТЬА-4 
молекулалармен байланысканда беріледі. Ко-стимулдаушы белгі ал- 
мағандыктан, антигенмен активтелген Т-лимфоциттер анергиялыкты 
калпына оралады. СЭ28 козғалыссыз күйдегі де, активтелген де 
және Т-лимфоциттердің екеуі де экспрессияланады және В7-моле- 
куласын орташа мөлшерлі аффиндікпен байланыстырады. Ал аздау 
концентрацияда экспрессияланған СТЬА-4, Т-лимфоциттерде ак- 
тивтелген соң көбейіп, В7-молекуласымен өте жоғары, С028-ден 
20-рет артык аффиндікпен байланысады. Казіргі кезде Т-лимфоцит- 
терге трансплантаттың бөгде аллоантигендерін тану үшін керекті ко- 
стимулдаушы белгіні алыстататын анти-СТЬА-4-антиденелерді кол- 
дану зерттеліп жатыр.
Донор 
жасушаларының химеризмі
— 
иммунды 
супрессияның
жасанды механизмі турінде.
Соңғы нәтижелер нәтижесінде иммунды


368
III Бөлім. Адаптивті иммунитет
супрессорлык препараттар активті Т-жасушалык тежеуге ғана емес, 
реципиенттін жасанды төзімділігі кезінде трансплантат жасушасында 
кездеседі.
Егер төзімділік түзілсе, реципиенттін лейкоциттері организмде 
миграциялап кайта кондырылған тіндерде және олар реципиентте 
ұзак уакыт химеризм шакырады, өмір бойы болады. 
Химеризм
— 
ол
генетикалық бөгде тіндердің бір-біріне төзімділік қүру жағдаиы болып
табылады.
Кейбір бақылау көрсеткіштері бойынша, трансплантаттын 
ұзақка тұрактануы донор жасушаларының химеризміне байланысты 
болады.
Салынған тінде химеризм басты рөл аткарады. 1960 ж. салынған 
бүйрекпен 5 адам алынған, олар 1992 ж. емделді. Биопсия кезінде 
бүйректін калыптасқаны дәлелденген, нефрондар донордікі болғанда, 
интерстициалды жасушалар реципиенттікі болып табылды. Донордың 
дендритті жасушалары мен лимфоциттері реципиенттің терісінде 
кездеседі.
Басқа зерттеулер кезінде 1992 ж. 25 наукастан ауыстырып бүйрек 
кондырылған, олар иммунды супрессиялы емдеуде азатиоприн және 
циклоспорин А кабылдаған. Осы наукастарды зерттеу нәтижесінде до- 
нор химеризмі теріде, лимфоидтық тіндерде, жүректе, өкпеде, ішекте, 
бүйректе, мида және тимуста байкалған. Ол әр ағзада аз мөлшерде до- 
нор жасушасында бар, осы мөлшердің өзі жеткілікті. Трансплантатта 
басты негізгі лейкоциттер барлық ағзаларда және тіндерде кездеседі. 
Химеризм трансплантаттың ұзакка кондырылуын камтамасыз етеді. 
1993 ж. 44 салынған тіндермен наукастар 11—23 жас уақыт арасында 
6 наукаста иммунды депрессанттарды алыстаткан кезде клиникалык 
жаксарулар байкалған.
Салынған тіндердің тұрактауына әкелетін химеризмнің механизмі 
әрі қарай зерттеуді кажет етеді. Реципиентке салынған тін мигра- 
циясына, сонымен катар, реципиентті мүшелері донордан салынған тін 
миграциясына байланысты. Трансплантаттын толык және эффективті 
тұрактануы екі бағытта иммунологиялык төзімділік түзілгенде 
ғана жүзеге асады. Себебі дендритті жасушалар химерадағы негізгі 
жасушалары болып табылады. Бұл бірінші кезекте антигентанушы 
жасуша ретінде қызмет атқарып, реципиенттін де, донордын да 
Тх-толеранттығын шакырады.
Т-реттегіш лимфоңиттер иммунды супрессияның табиги механизмі
ретінде.
Сонғы кезде аныкталған аутотолеранттык механизмдерінін 
бірі 
— 
реттегіш Т-лимфоциттермен 
калыптасатын 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   179   180   181   182   183   184   185   186   ...   314




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет