Сабақ 1 Тақырыбы : Бау -бақшада,бақтарда

Қыс көрінісін бақылау арқылы сабақты бастауға болады.

-Ержан,қазір қай мезгілі деп ойлайсың?

-Иә,дұрыс,қазір қыс,далада күн суық.

-Әсел,қыстың қандай ерекше белгілерін білесің?

-Қар,боран,аяз,күн суық,қар ақ,күмістей,қанаттай ақ,Мақта сияқты ұлпа.

Тәрбиеші балаларға қыстың ерекшкліктері туралы әңгіме құрауды ұсынды.

Қыс

Ш.Мұхамежжановтың «Көңілді қыс»өлеңін оқып береді.

Көңілді қыс

Бір топ бала сырғанап,

Барады,әне жарысып.

Қалды артында қыр,алап,

Іздерінен қар ұшып.

Қырау қатып жағаға,Аяз беттен өбеді.

Бірі мініп шанаға

Бірі шаңғы тебеді.

Сәтке қарап тұрмайсың.

Көңілді еді қыс қандай!

Шаңғыменнен зырлайсың

Қанат бітіп ұшқандай.

-Дұрыс,көңілді өлеңнің авторы-Шәміл Мұхаммеджанов.

-Балалар бұл өлеңдң жылдың қай мезгілі туралы айтылған?

-Иә,дұрыс,қыс мезгілі туралы.

-Өлең сендерге ұнады ма?

-Ұнады,себебі біз қыста шана,коньки,шаңғы тебеміз.

Тәрбинші өлеңді тағы бір оқып,оны талдау үшін сұрақтар қояды.

-Бір топ бала не істйді?

-Иә,дұрыс,сырғанады,жарысты.

-Балалардың іздерінен неұшты?

-Иә,дұрыс,балалардың іздерінен қар ұшты.

-Балалар,қыста жер бетін қар басады.

-Қыста балалар не тебеді?

-Иә,дұрыс,қыста балалар шаңғы,шана,коньки тебеді.

-Қыс, қандай екен, балалар?

-Иә,дұрыс ,қыс өте көңілді екен.

-Шаңғымен не істейсің?

-Иә,дұрыс,Шаңғымен таудан төмен зырлаймыз.

-Балалар қыс туралы өлең сендерге ұнады ма?

-Өлеңде қыс қызығы қалай суреттелген?

-Балалар,қыстың қандай ерекшелігі бар екн?

-Балалалр,қыста қар неше жауды?

-Қыста балалар не жасайды?

Қыс несімен ұнайды?

Балалар қыста ағаштар қандай болады?

Қыстың жаз мезгілінен қандай айырмашылықтары бар?

Қыста қандай аң тоңын өзгертеді?

Қыс ерекшелігі туралы балалардың білімін толықтыру.

Қыс туралы балаларға ұнаған суреттерін салғызу.

Қоянмен таныстыру.Жабайы аңдар туралы түсінігін кеңейту.

Табиғатты қорғауға қамқорлыққа алуға үйрету.

Қолданылатын әдіс-тәсілдер: Түсіндіру,көрсету,сұрақ-жауап,тақпақ жаттату ,ойын ойнату,қорытынды.

Көрнекі құралдар: Жабайы аңдардың суреті,Қоянның суреті,қоян жақсы көретін тағамдар суреті.

Сабақтың жүру барысы:

Балалар біздер бүгін сіздермен жабайы аңдар туралы әңгімелесеміз. Соның ішінде қоян досымызбен жақынырақ танысамыз.

-Айтыңдаршы балалар жабайы аңдар қайда тұрады ?

-Орманда.

-Орман деген қандай жер балалар?

-Орман деген көп ағаш өсетін жер.

- Ия, көп ағашы бар,өзені бар ,жан баспаған батпақты,сулы ,нулы жерлері бар жерлер балалар.Сендер дұрыс айтасыңдар.

-Неге оларды жабайы аңдар деп атайды?

-Себебі олар орманда өмір сүреді.Оларға адамдар тамақ бермейді.Суармайды жем,шөп салмайды.

-Балалар бірақ ол жануарлардың бізге тигізетін пайдасы да бар екенін ұмытпайық.

-Қанекей балалар мына суретке назар аударайықшы.Суретте өздерің көріп отырғандай жабайы жануарлар бейнеленген. Қане атап өтейікші.

-Қасқыр,аю, түлкі,арыстан ,жолбарыс,қоян.

-Жарайсыңдар балалар. Мен қазір тақтаға осы аңдардың суретін ілемін, сонан соң сендердің көздеріңді жұмдырып бір аңның суретін тығып қоямын.

Сіздер сол жоғалған аңның не аң екенін табуларың керек.

(Балалармен бірнеше мәрте ойнау)

-Қане айтыңдаршы қандай аң жоқ?

-Қоян.

-Қоян жабайы аң.Оның ұзын құлағы бар.Қоянның төрт аяғыбар. Ол шөп жегенді ұнатады,сәбіз жегенді ұнатады.

-Балалар қоянды ертегілерде қандай аң ретінде суреттейді?

-Қоян қорқақ.

-Әрине балалар,сол қорқақ қоян туралы біздер бүгін өлең үйренеміз.

Ал әзірге сергіту жаттығуын жасап жіберейік.

Көлбең көлбең көлеңкем,

Көлбеңдеген көлеңкем,

Қоян қалай жүгіреді,

Көрсетеді қане кім?

Өлең : « Ұзын құлақ сұр қоян.» Т.Бердияров.

Ұзын құлақ сұр қоян

Естіп қалып сыбдырды

Ойлы қырлы жерлермен

Ытқып –ытқып жүгірді.

Қарап еді артына,

Қиығын сап көзінің,

Келе жатқан томпаңдап,

Көжегі екен өзінің,- Жарйсыңдар балалар енді бір рет өздерің айтып көріңдер.(Айтады)

Ал балалақайлар біздер енді осы қоянның суретін салып сурет көрмесін ұ

йымдастыра қояйық

Жарайды балалар.осымен тіл дамыту сабағымыз аяқталды.Бүгінгі сабаққа жақсы қатысқан балаларға көп рахмет.

Сабақтың жүру барысы:

Сабақ ойыншықтар туралы әңгімелесуден басталады.

-Балаларсіздерге ойыншықтар ұнайды ма?

-Ия.

-Қандай ойыншықтар ұнайды?

-Балалар қанекей өздеріңе ұнайтын ойыншықтарың туралы айтып беріңдерші.(Балалар сүйікті ойыншығы туралы айтып береді.)

-Жарайсындар балалар. Ал енді тапқыр болсаңдар жұмбақ шешіп көріңдерші.

Жұмбақ:

Қонса аяғы көп,

Ұшса аяғы жоқ

(Ұшақ)

Арқалаған тасы бар

(тасбақа)

Кезікті бір жануар ,

Үстінде екі тауы бар.

(Түйе)

Ал енді біздің балабақшамыздағы тағы да басқа ойыншықтар туралы әңгімелей кетейік.

(Тәрбиеші балаларға сұрақ қою арқылы ойыншықтарды балаларға сипаттатып үйретеді.)
Д/О:Не екенін тап?ойыны.

-Балалар мен сендермен мынадай қызық ойын ойнағым келіп тұр .Мен сендерге осы топтағы бір ойыншықты сипаттаймын. Ал сендер мұқият тыңдап айналамызға зер сала қарап ол ойыншықты тауып аласыңдар.

(Бірнеше ойыншықты суреттеу)

Ойыншықтар

Біздерде бар қуыршақ,

Бұзау,қозы,құлыншақ.

Ойыншықтар тыңдайды.

Ақыл айтсақ,бұйырсақ.

Кей қуыршақ ұйықтайды,

Айтқаныңнан шықпайды.

(Балаларға тақпақты бірнеше рет қайталатып не түсінгені туралы сұрау)

-Балалар енді алдымызда берілген мозайкаға,құрылыс материалдарыны назар аударайық. Сол берілген мозайкамен өздеріңе ұнаған ойыншықты құрастырыңыздар.

• 
  Сабақтың соңына құрастырған ойыншықтарыңыздан көрме ұйымдастырамыз.
  
• 
  Қорытынды :
  

Сабақтың барысы: Ұйымдастыру.Шаттық шеңбері.

-Балалар бүгін мен сендерге « Бес ешкі » деген ертегі оқып беремін. Мұқият тыңдап отырамыз сонан соң ,ертегінің не туралы болғанын сұраймын.

«Бес ешкі »

Ертегісін оқып беру.

Пысықтау:

Балаларға бес ешкі ертегісі желісі бойынша сұрақ қою.

Сөздік жұмыс

-Балалар ертегіде не туралы айтылған?

-Ертегіде бес ешкі туралы айтылған.

-Сендерге ертегі ұнады ма?

-Ия.

-Неге кедейдің малы болмады?

-Боран соққан ай далада ол ешкілерге не кезігеді?

-Қасқыр.

-Қара тоқты ,бес ешкі, құла ат қандай айла қылды?

-Қасқыр өлерде не деді?

-Қасқыр сөзі:

Қара тоқтыны жемеген,

Қобылан басым ау у у у ,

Бес ешкіні жемеген ,

Бегбен басым ау у у у

Құла атты құдықтан шығарып алған

Балуан басым ау у у у

Артына шығып ,құран оқып

Молда ма едім ау уу уу-деп өліп қалған екен.

-Көрдіңдер ме балалар біреуге ор қазба өзің түсесің деген сөз бар.Бұл жерде де қасқыр алдап бес ешкі,қара тоқтыны,құла атты жеймін деп оырып өзінің қалай көз жұмғанын білмей қалды.

-Балалар бүгінгі сабағымыз «Анаға сәлем» әнін тыңдаудан басталады.

(Үнтаспа қайта қосылады.)

-Балалар қандай ән тыңдадық?

-«Анаға сәлем» әнін.

-Әннің сөзін кім жазған?

-О.Иманалиев.

-Әнін жазған кім?

-Ескендір Хасанғалиев.

- Жарайсыңдар балалар.Өміріміздегі ең жақсы,ең тамаша адам ол ана! Солай емес пе балалар. Сол себепті бізді өмірге әкелген анамызға неше мақтау сөз айтсаң да,ол жеткіліксіз.

Бүгін біз сіздермен аналар мерекесіне арнап өлең өқып оның ең құрығанда бір шумағын жаттап айтып беруге тырысамыз.

-Мұқият,зейін қойып тыңдаңдар.Тұманбай Молдағалиевтің

« Анам менің» өлеңі

Әйбат мамам ай мамам,

Сені көрсем Қуанам,

Сен керексің қайда да.

Ботам деген даусыңнан.

Мәз боп ерте оянам,

Кір түсірмей жағама

Сенсіз өмір бола ма.

Шашымдыда тарайсың,

Мектебіме барарда

Мейірлене қарайсың

Не бүлдіріп қойсам да.

Тау қопарып ,тас жарып

Тұрғызасың сен қала

Саған қандай жақсылық

Жасай алам мен ана!

-Ал балалар мен сендерге сұрақтар беремін сол сұрақтарға жауап беруге тырысыңдар.

-Өлеңнің авторы кім?

-Бұл өлеңді ақын кімге арнаған.

-Аналар мерекесі қай күн болып есептеледі?

-Сендер аналарыңның мерекесінде не істейсіңдер?

-Аналарың екеуіңнің бірігіп жасайтын жұмыстарың бар ма?

-Аналарыңды көргенде қайтесіңдер?

-Аналарың сендерге қандай жақсы сөз айтады?

-Балабақшаға барарда кім киіндіреді?

-Аналарыңның айтқанын тыңдайсыңдар ма?

Толық жауап алуға тырысу.

Шығармашылық жұмыс:

Алдын ала дайындалған түрлі түсті қағаздан жасалған гүлдерді желімдеу.

Қорытынды :

-Балаларға тағы да өлеңді оқып беріп, сабақты аяқтау.

ІІІ. Қорытынды
Кітапшаға енген сабақ жоспарлары балабақшаның естиярлар тобы үшін көмек береді.. Сөздің мәнін ұғына білген бала сөзге тоқтайды, сөздің қадірін кетірмейді, сары алтындай сақтайды. Ауызша ойын тұжырымдап жеткізе алса, жазбаша шығарманы шебер жазуға ұмтылады. Ауызекі тілде еркін және шұбарламай таза сөйлеуге дағдыланады. Тілді меңгерген бала жаңа заманның жаңа технологиясын да қиындықсыз меңгереді. Сондықтан балабақшадағы «Тіл дамыту» сабағының сапасы әрбір тәрбиешінің көкейтесті мәселесіне айналуы тиіс.

ІҮ. Пайдаланылған әдебиеттер

1. 
   «Зерек бала» бағдарламасы, Астана, 2010
   
2. 
   «Мектепке дейінгі тәрбие». Республикалық ғылыми-әдістемелік педагогикалық журнал, 2012 -2013 жыл тігінділері
   
3. 
   «Бала тәрбиесі». Республикалық қоғамдық педагогика- психологиялық басылым, 2012 жыл №97,98
   
4. 
   «Балабақша меңгерушісі және әдіскері». Республикалық ғылыми-әдістемелік педагогикалық журнал, 2012 жыл №5,6, 2013 жыл №1
   

І.Кіріспе

ІІ.Тіл дамыту пәні бойынша жүргізілген сабақ конспектілері:

1. «Бау-бақшада ,бақтарда.»

2. « Қуыршақ бізге қонаққа келді.»

3. « Ит және оныңкүшіктері.»

4. « З» және «С»дыбыстарының дұрыс жазылуын қадағалау.

5. «Көжекпенен ойналық.»

6. « Жеті қазынаның бірі.»

7. « Айгерім қуыршақтың туған күні.»

8. « Кішкене бағбан.»

9. « Бізде қонжық қонақта.»

10. «Жаз-күз.»

11. « Айлакер түлкі.»

12. « Қыс қызығы.»

13. « Ұзын құлақ сұр қоян.»

14. « (Әңгімеле) Менің сүйікті үй жануарларым.»

15. «Ойыншықтар.»

16. «Ойыншықтар дүкені.»

17. « Бес ешкі »ертегісі.Ертегілер елінде.

18. « Анамызға сыйлық.»

19. « Өзіме ұнайтын ойыншық.»

20. « Үй жануарлары.»

ІІІ.Қорытынды