ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚ
Тәжрибелік сабақ № 1
Тақырыбы: Реферат дегеніміз не?
Тәжірибелік сабақтың мақсаты: Оқушыға рефераттың қалай жазылғанын және қалай жасалатынын үйрету. Рефераттың құрылымдық элементтерімен танысу.
Реферат-бұл автордың қарастырылып отырған мәселенің мәнін ашуға бағытталған бірнеше пікірлерге жүйелі талдау жасайтын ғылыми-зерттеу құжаты. Рефератты жазудың мақсаты-әдеби дереккөздермен жұмыс істеу қабілетін тексеру, белгіленген талаптар бойынша құжатты дұрыс ресімдеу, көтерілген мәселелердің негізгі тұстарын бөліп көрсету және т. б.
ГОСТ талаптарына сәйкес рефератты қалай жасауға болады:
1. Реферат мәтіні Times New Roman қарпімен жасалады (бір жарым жоларалық интервал қолданылады).
2. Кегльдің мөлшері 12-14 аралығында өзгереді. Оқытушымен нақты мәнді нақтылау ұсынылады-әдетте, егер құжат үлкен болса, автор 12 түйреуішті қолданады және керісінше.
3. Парақтың бағыты стандартты, кітап (A4 пішімі). Ландшафт бағдары кең/көлемді кестелер құру немесе басқа қосымшаларды (бар болса) жобалау үшін қолданыла алады.
4. Шеттердің ұсынылатын мөлшері: жоғарғы жағы – 1,5 см; төменгі жағы – 3 см; сол жағы – 2,5 см; оң жағы – 1,5 см.
5. Реферат мәтінін теру кезінде тек бір жақты басып шығару қолданылады.
6. Құжат беттерінің нөмірленуі-толассыз, араб цифрларымен. Нөмірлер үшінші парақтан қойылады (кіріспе). Бірінші парақ (реферат атауы) және екінші (мазмұны) парақтардың жалпы санын есептеу кезінде, бірақ олардың реттік нөмірін көрсетпей қатысады.
Негізгі құрылымдық элементтер
Рефераттың құрылымы алты негізгі элементтен тұрады – бұл титул парағы, мазмұны (мазмұны), Кіріспе, Негізгі бөлім, қорытынды, библиографиялық тізім. Қосымшалар міндетті емес, сондықтан қажет болған жағдайда көрсетіледі.
Титул парағы
Титулдық парақта қандай ақпарат бар?
1. Ресей Федерациясы Білім және ғылым министрлігінің факультетін, кафедрасын және толық атауын міндетті түрде көрсете отырып, білім беру ұйымы туралы мәліметтер. Мәтін жолдың орталық бөлігіне тураланады. Теру үшін Times New Roman шрифтінің 14 кеглі қолданылады.
2. Қаралатын тақырып пен пән көрсетілген құжаттың атауы (РЕФЕРАТ). РЕФЕРАТ сөзін "тақырып бойынша.."немесе бөлек шығару-бұл белгілі бір университеттің әдістемелік талаптарына байланысты.
3. Құжат авторы және жоба кураторы туралы ақпарат. Бұған студенттің аты-жөні, курсы, оқу тобы, ғылыми дәрежесі, лауазымы, Жетекшінің аты-жөні кіреді. Куратордың ғылыми дәрежесінің қысқартылған аббревиатурасының дұрыс жазылуы ЖОО ұсынымдарында көрсетіледі. Бұл блок жолдың оң жақ жиегіне тураланады және атауынан төмен 7-9 жоларалық интервалдарда орналасқан.
4. Жасалған қаласы мен жылы көрсетілген Блок. Титул парағының төменгі бөлігінде орналасқан, орталық бөлігінде тураланған.
Мазмұны (мазмұны)
Рефераттың бұл бөлігінде олар орналасқан бет нөмірлері көрсетілген құжаттың негізгі бөлімдерінің тізімі берілген.
Кіріспе
Ұсынылатын енгізу көлемі-рефераттың жалпы көлемінің 15% дейін. Автордың негізгі мақсаттары - орындалған жұмыстың мәнін қысқаша сипаттау, негізгі міндеттерді белгілеу және мәселенің таңдалған шешімінің ұтымдылығын дәлелдеу.
Кіріспені қалай жазу керек? Онда не көрсетілген?
1. Зерттеудің өзектілігі. Бұл бөлімде құжат тақырыбын таңдау негізделеді, зерттеу қажеттілігі негізделеді.
2. Жұмыстың мақсаты. Мұнда реферат тақырыбы зерттеу тақырыбына баса назар аударылады.
3. Тапсырмалардың қысқаша сипаттамасы. Мақсатқа жету үшін жұмыс бірнеше негізгі кезеңдерге (міндеттерге) бөлінеді. Тапсырмалардың негізгі мәні рефераттың негізгі бөлімінің тарауларының тақырыптарының тұжырымдамасында көрсетіледі.
Негізгі бөлігі
Негізгі бөлім-құжат тақырыбының негізгі ережелерін және автордың мақсатқа жету үшін қажетті іс-әрекеттерін сипаттайтын тармақтар/абзацтар/тараулар.
Қорытынды
Бұл бөлім жүргізілген зерттеулердің қысқаша сипаттамасы түрінде баяндалады. Қорытындының болжамды көлемі-реферат беттерінің жалпы санының 10% дейін.
Қорытындыда не көрсету керек?
1. Орындалған жұмыстың, алынған нәтижелердің қысқаша сипаттамасы.
2. Кіріспеде көрсетілген мақсаттарға/міндеттерге қол жеткізуге баса назар аудару. Әрбір тапсырма алынған шешімге сәйкес келетін етіп мәтін құру ұсынылады.
3. Жүргізілген зерттеу нәтижелері бойынша жалпы қорытынды шығару.
4. Авторлық ұсыныстар.
Әдебиеттер тізімі
ГОСТ-тың стандартты талаптарына сәйкес авторға 10-ға дейін әдеби дереккөздерді қолдануға кеңес беріледі (бұл санға тек сілтеме жасалған әдебиеттер ғана емес, сонымен қатар эссе жазу барысында зерттелген көздер де кіреді).
Библиография қалай жасалады?
1. Бұл құрылымдық бөлімшенің атауы Әр түрлі болуы мүмкін-бұл белгілі бір оқу орнының әдістемелік ұсыныстарына байланысты. Кең таралған нұсқалар - "Пайдаланылған әдебиеттер тізімі", "библиографиялық тізім", "дереккөздер мен әдебиеттер тізімі".
2. Әдебиеттер тізімі Алфавиттік тәртіппен ресімделеді-алдымен кітап/мақала авторының тегі, одан кейін дереккөздің, оның баспасының атауы және баспаға Шығарылған жылы көрсетіледі.
Қосымшалар (бар болса)
Қосымшалар-бұл рефераттың таңдалған тақырыбын толық ашуға мүмкіндік беретін көмекші материалдар. Оларға графиктер, кестелер, диаграммалар, диаграммалар, фотосуреттер және т.б. құжаттың жалпы көлемінен тыс, бірақ жұмыс мәтінінде айтылған көрнекі материалдар кіреді.
Қосымшалар библиографиядан кейін орналасады және "қосымша"/ "қосымшалар" (жалпы санына байланысты) айдары бар жеке парақпен бөлінеді.
Рефератты қалай дұрыс жазу керек?
Эссе жазу процесін бес негізгі кезеңге бөлуге болады-бұл тақырыпты таңдау, тиісті әдеби көздерді таңдау, жоспар құру, жұмыстың негізгі бөлімінің сипаттамасы, ГОСТ талаптарына сәйкес дизайн.
1. Тақырып таңдау
Қандай тақырыпта эссе жазу туралы ойланбас бұрын, кафедра ұсынған тақырыптардың тізімін қараңыз. Кейбір жағдайларда болашақ жұмыс тұжырымдамасын дербес таңдауға рұқсат етіледі, бірақ жоба кураторымен келісілгеннен кейін ғана.
Авторға реферат тақырыбын осы бағытта жеткілікті әдеби дереккөздердің болуымен ғана таңдауға кеңес беріледі.
2. Қажетті әдебиеттерді таңдау
Тақырыпты таңдап, кафедра басшылығымен келіскеннен кейін автор тиісті ақпарат көздерін таңдайды, жүйелейді және талдайды. Бұл кезеңдегі басты мақсат-болашақ зерттеудің міндеттерін толық ашуға мүмкіндік беретін негізгі ойларды бөліп көрсету.
Ақпараттық ағынмен шатастырмау үшін қарастырылған әдебиеттердің негізгі библиографиялық мәліметтерін, соның ішінде алынған дәйексөздер көрсетілген бет нөмірлерін жазып алу ұсынылады – бұл болашақ рефератта сілтемелердің одан әрі дизайнын жеңілдетеді.
3. Реферат жоспарын құру
Реферат жоспары-бұл жұмыс материалын қысқаша, бірақ дәйекті қарастыруды қамтитын құжат.
Жоспарды қалай дұрыс жазу керек?
1. Реферат тақырыбын түпкілікті таңдаудан бұрын жоспардың жобасы жасалады.
2. Автор зерттеудің негізгі сұрақтарын (міндеттерін) бөліп, оларды бірнеше кезеңге бөледі. Әр кезең жоспардың мәтінінде көрсетіледі.
3. Жоспардың барлық компоненттері логикалық түрде өзара байланысты және дәйекті түрде көрсетілген. Бұл тәсіл оқырманға құжаттың мазмұнымен танысуды жеңілдетеді.
4. Негізгі бөлімдердің мәтінін жазыңыз
Жұмыстың бұл бөлігі-ең маңыздысы. Автор реферат тақырыбы бойынша әдеби көздерден дайындалған материалдарды өңдейді, зерттелген ақпарат негізінде өзінің тұжырымдарын сипаттайды және құрастырылған Құрылымдық бірліктер арасында логикалық байланыс қалыптастырады.
5. Біз ГОСТ талаптарына сәйкес реферат жасаймыз
Мәтінді толық құрастырғаннан кейін, оны оқып, мазмұнын куратормен үйлестіргеннен кейін, автор құжатты ГОСТ талаптарына және оқу орнының әдістемелік ұсыныстарына сәйкес жасайды.
Достарыңызбен бөлісу: |