САБАҚ: 9.3Е – Эволюциялық даму.
К. Линней, Ж.Б. Ламарк, Ч. Дарвин еңбектерінің негізгі қағидаларын оқып зерттеу.
|
Мектеп:
|
Күні: ж
|
Мұғалімнің аты-жөні:
|
Сынып:9 А
|
Қатысқандар саны:
|
Қатыспағандар:
|
Осы сабақтың көмегімен қолжеткізілетін оқу мақсаттары
|
9.2.5.1 -К. Линней мен Ж.Б. Ламарк еңбектерінің негізгі қағидаларын оқып зерттеу
|
Сабақтың мақсаттары
|
Барлық оқушылар:К. Линней, Ж.Б. Ламарк, Ч. Дарвин еңбектерінің негізгі қағидаларын оқып зерттей алады.
Оқушылардың көпшілігі:Эволюциялық терминді біледі.
Кейбір оқушылар: К. Линней, Ж.Б. Ламарктың зерттеулерін біледі.
|
Жетістік критерийлері
|
1.Эволюция туралы терминді біледі.
2.Линней,Ламарк,Дарвиннің негізгі қағидаларын біледі.
|
Тілдік мақсат
|
Оқушылар: қажет терминологияны қолдана отырып, ғалымдардың жұмыстарының негізгі ережелерін ауызша түсіндіреді.
Пән лексикасы мен терминология
Қазақша
|
Орысша
|
Ағылшынша
|
эволюция
|
эволюция
|
evolution
|
ұрпақ
|
поколение
|
generation
|
Тіршілік үшін бәсекелестік
|
Конкуенция
за выжиание
|
competiton for survival
|
бейімдеушілік
|
адаптация
|
adaptive
|
өзгергіштік
|
изменчивость
|
volatility
|
Табиғисұрыпталу
|
Естественныйотбор
|
naturalselection
|
Диалогқұруға/жазылымғақажеттіпайдалысөздертоптамасы:
Түр дегеніміз-тірі ағзалар жүйесіндегі негізгі құрылымдық өлшем бірлігі болып табылады
Диназаврлар жойылып …....... кетті
Түр шеңберінде … бар
Кейбіреулерінің басқаларға қарағанда … ұзынырақ/қысқарақ болған.
|
Алдын-ала білімдер
|
Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштіктің эволюциядағы маңызы (8.4А бөлімі)
Эволюциялық ағаштар (8.4А бөлімі)
Әр түрлі түрлерді сипаттауға арналған номенклатура (9.4В бөлімі)
|
АКТ қолдану дағдылары:
|
Осы сабақта оқушылар АКТ арқылы тыңдалым дағдыларын дамыта алады.
|
Сабақ барысы
|
Сабақтың жоспарланған кезеңдері
|
Сабақтағы жоспарланған жұмыс
|
Ресурстар
|
0 –3 минут
3-5минут
5-21 минут
әрбір жұмысты қорғауға 2 минуттан
21-27минут
27-31 минут
|
Ұйымдастыру кезеңі
Мұғалім тақтадағы суретті қарауға ұсыныс білдіреді,осы жайлы ойлануларын сұрайды?
1 минут ойлану ұсынады,кейін бірнеше оқушыдан сұрайды.Мұғалім оқушылармен бірге тақырыпқа шығады.
Сабақ мақсатымен, жетістік критерийімен таныстыру;
Эволюциялық даму.
К. Линней, Ж.Б. Ламарк, Ч. Дарвин еңбектерінің негізгі қағидаларын оқып зерттеу.
К.Линней, Ж.Б.Ламарк, Ч.Дарвиннің еңбектерінің негізгі қағидаларын біліп, оларды дұрыс сипаттай алады.
Олардың еңбектеріндегі негізгі қағидаларын салыстырып, бір-бірінен айырмашылықтарын оқып зерттей алады.
Оқушыларды ғалымдардың суреті бойынша топқа бөліп, берілген тапсырмалармен жұмыс жасауды ұсыну.
-әрбір топ бір ғалымның жұмысын зерттейді.
-ақпараттық бастауларды пайдалана отырып
-таныстырылым жасайды немесе кластерді жасап ұсынады.
Таныстырылым аяқталғасын топаралық бағалау жүргізіледі.
Топтық жұмысты бағалау; «Бағдаршам » әдісі арқылы.
Бейнематериалды көру
Эволюция деп органикалық дүниенің күрделі және ұзаққа созылған тарихи даму процесін айтады.Тірі организимдердің тарихи даму жолдарын,қозғаушы күштері мен жалпы заңдылықтарын эволюциялық ілім түсіндіреді
Карл Линней (1707-1778)тірі табиғатты жүйелеуде аса зор еңбек сіңірген швед ғалымы.Линней түрді латын тілінде қос атпен атауды (биноминальдық номенклатура)тәжірибеге енгізіп,оны жүйелеуге негіз етіп пайдаланды.
Жануарлар кластарына :
1.сүтқоректілер
2.құстар
3.сұмпайылар
4. балықтар
5.бунақденелілер
6.құрттар
Құрттар класына:
1.қарапайымдылар
2.тікентерілер
3.дөңгелекауыздылар
Жан Батист Ламарк(1744-1829)оның ілімі тірі табиғатта қарапайымнан күрделіге қарай тарихи даму болып табылатын эволюцияның (латынша эволюция)-төңкеру,қопару бар екенін тұжырымдады.
Бірінші болып ғылымға «биология»деген терминді енгізді.
Чарльз Дарвин(1809-1882) ағылшын ғалымы,биологиялық эволюцияның негізін салушы.
1871 жылы«Адамның шығу тегі және жыныстық сұрыпталу» деген еңбегінде Дарвин адамның жануарлар дүниесіндегі дұрыс көрсетіп берді.
Мұғалім бекіту тапсырмасын ұсынады.
Топпен жұмыс,жұппен жұмыс жасалады.Дұрыс жауаптары тапсырма аяқталғаннан кейін сарапталынады.
|
Бұл бейне клип жануарлар неліктен құрып бітетіндіктерін сипаттайтын сериялардан алынған:
http://www.youtube.com/watch?v=JQM61STHNJk
Бұл қысқа бейне жазбаны талқылауға негіз ретінде пайдалануға болады:
http://www.youtube.com/watch?v=83YiYnH3DB4
|
31 – 36минут
35 – 40минут
|
Каһооt тест тапсырмасы
Үйге тапсырма:К. Линней, Ж.Б. Ламарк, Ч. Дарвин еңбектерінің негізгі қағидаларыноқу.
Рефлексия:
|
Қалыптастырушы бағалау парағы
стикерлер
|
Қосымша ақпарат
|
Дифференциация – Сіз қалайша көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушылар алдында Сіз қандай міндеттер қоюды жоспарлайсыз?
|
|
