Сабақ жоспары Практикалық сабақ

Назар аударыңыз!

Түбір мен қосымшаның және сөз аралығындағы дыбыстардың бір - біріне ықпал жасап, өзара үйлесіп айтылуын үндестік заңы дейміз.

Үндестік заңы 2 түрлі болады:

1) Буын үндестігі;

2) Дыбыс үндестігі

Сөздің соңғы буынының жуан немесе жіңішкелігіне қарай қосымшалардың да жуан немесе жіңішке болып жалғану заңдылығын буын үндестігі (сингорманизм) деп атаймыз. Мысалы: өнер - де, көрме-сі.

Бұл заңдылыққа бағынбайтындар:

а) Көмектес септігінің - мен, - бен, - пен жалғаулары; Мысалы: қыл қалам - мен, реңк- пен.

ә) Меншіктілікті білдіретін - нікі, -дікі, - тікі қосымшалары;

Мысалы; көрме -нікі, маман - дікі.

б) - паз, - қор, - қой, - гөй, - хана, - ист, - изм қосымшалары;

Мысалы: сән – қой ,өнер - паз, шебер - хана.

Түбір мен қосымшаның немесе сөз тіркесіндегі екі сөздің жігінде дауыссыз дыбыстардың бір - біріне әсер ету нәтижесінде өзгеруін дыбыс үндестігі немесе ассимиляция деп атайды.

Дыбыс үндестігінің 2 түрі бар:

Ілгерінді ықпал

Кейінді ықпал

қыл қалам, суретші, шебер , кенеп , бояу, қарындаш, мүсін, өнім,бұйым, сурет, көрме , кескін , әдіс, кешен ,монумент.

Под рукой должен быть сосуд с чистой водой и губка, которая как правило, участвует в процессе наравне с кистями.

Сухая кисть используется в графической технике.

6. Көп нүкте орнына тиісті көптік жалғауларын қойып жазыңыз.

Қазіргі бейнелеу өнері еркін ойлауға жол ашты, тарих бетінің талай жасырын ақтаңдақ ...ы көркем шығарма ретінде дүниеге келді.Қазақстанның суретші ... інің қол жеткізген табыс ...ы бүкіләлемдік мәдени кеңістік ...ден көрінуде. Жаңа ғасыр суретші ...і бейнелеу өнерінің беделін арттыра беретіні анық.

Ұл...м, қыз...м - жан жұлд..з...м,

Бақыт...м сен өм...рдегі.

Сен...ң нұрл... жарқ...н жүз...ң,

Шаттанд...рған күнде мен... .

(С.Жиенбаев)

Оқушылар біз «Көбелектер» деген тақырыпқа композиция құрамыз. Әдемі көбелектерді салмастан бұрын «симмитрия» деген сөзбен танысамыз. «Симмитрия» деп қандай да заттың немесе бұйымның екі бүйірі немесе екі жағының тепе тең болуы. Мысалы: жапырақ, саңырауқұлақ, өрнек, құмыра, қоңыз. Көбелекті бейнелеу үшін бізге: қарындаш, альбом, палитра тақтайшасы, акварель краскасы, №1, №3, №6 қылқаламдар, керек. Суретті салмастан бұрын форматқа көбелектің орнын композициялық тұрғыда белгілеп аламыз. Яғни орналасу бағыты форматтың ортасы болу керек.

9. Эпиграфта берілген халық мақалын түсіндіріңіз.
Практикалық сабақ №6

Мақсаты: буын,екпін,буынның сипаты,буынның түрлері,екпін түспейтін буындар туралы ұғымдарын жаттығу арқылы пысықтау; мәтін арқылы тілдерін дамыту,сөздік қорын молайту.

Көрнекіліктер :мәтін,карточкалар

Сабақ барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі.

2.Мәтін арқылы жұмыс.

3.Сөздік жұмысы.

4.Жаттығу орындау

5.Сабақты қорытындылау

Көркемдік талғам дегеніміз— әсемдікті ажыратар,

нағыз сұлулықты жалған сұлулықтан ажырата білу қабілеті.

А. Б. Салтыков

Қазіргі уақытта тушьтар сурет салуда өте кеңінен қолданылады. Әсіресе, тушьтар комиктер мен сайқымазақтардың суретін салуда жиі кездеседі. Кез келген туштың бір түрімен салынған суреттер күн сәлесіне , т. б. құбылыстарға төзімді болып келеді. Кәдуілгі тушь - сұйқылт қара бояу. Ол сонымен қоса қатты кесек күйде де ұшырасады. ХІХ ғасырдың ортасына дейін, қаз қауырсыны қолданылып келсе, одан соң металдан жасалған қаламұш қолданылады. Жапон суретшілері, күйені желімге, муға, хош иісті заттарға араластыра езіп тушьтарды өз қолдарынан жасайды. Сол қоспадан сіріңке қорапшасының көлеміндей кесек плиталар жасап, әбден кептіреді. Жұмыс жасар алдында әлгі кесек бояуларды шыныға не тарелкаға үйкеп ұнтақтап, суға ерітеді.

Жапон суретшілерінің бейнелеу өнерінде өз дәстүр, өз ерекшеліктері бар. Мәселен, олар белгілі бір нәрсенің суретін салу үшін соған арналған белгілі бір тушь түрін ғана қолданады. Олар суретті арнайы қыл қаламдармен салады.Тушьпен сурет салуға қыл қалам да, темір қаламұш та жарай береді.