-сабақ. Сурет. Тақырыбы: "Анамның портреті"

- Балалар, бүгін сендер өмірдегі ең қымбат және сүйікті адамның - ананың суретін саласыңдар. Сендерге аналарыңның көзінің, шашының түсі, шашының сәні, сүйікті көйлегі белгілі.

- Ананың суретін салу алдында мына бір суретке қарайықшы. Салатын суреттің ең маңыздысы адамның көзін, мұрнын, ауызын дұрыс орналастыра білу керек.

- адамның басынын пішіні қандай? (суреттегі бейнеленген басты саусақпен айналдырып көрсету) қолдарыңды маңдайларыңа басыңдар. адамның көздері маңдайдан төмен, беттің ортасында орналасқан. Олардың формасы қандай?

Тәрбиеші тақтаға бормен немесе қағазға жуан фломастермен беттің көлемін салады және көздердің арасындағы қашықтық бір көзден үлкен болмауын түсіндіре отырып, беттің ортасына көздерін орналастырады. Көздің ішінде түсті дөңгелек пен кішкентай қарашығы (дақ) бар. Көздің үстінде не орналасқан деген сұраққа "қас" деген жауап алады. Адамның мұрнының түсі бетінің түсімен бірдей екенін түсіндіреді. Мұрнының ұшын қысқа сызықшамен салып немесе танауын бейнелеуге болады. Мұрнының ұшымен беттің төменгі жағының ортасында ерін орналасқан.

- Балалар, бір-біріне қараңдаршы. Жоғарғы еріннің формасы төменгі еріннен өзгеше екенін байқадыңдар ма? Жоғарғы ерінде екі толқын, ал төменгі ерінде бір толқын бар тәріздес (ерінді салу). Еріннен төменірек. Қолдарыңды иекке салыңдар. (Беттің бөлшектерінің орналасуы туралы қорытындыны балалармен бірге шығару).

Көздер беттің ортасында, мұрынның ұшы көз бен беттің соңының ортасында, аналарыңның портреті мынадай болады. Басын, мойнын, иықтарын суреттеңдер. Мойын беттен жіңішке екенін, иықтар бастан жалпақ екенін (портретте көрсетеді) ұмытпаңдар, көздің, шаштың түсін, шаштың сәнін, көйлектің үстіңгі жағын аналарыңдікіндей етіп салуға тырысыңдар. Аналарыңды тағы бір елестетіп, оның портретін салуды бастаңдар.

Балалардың өз беттерінше жұмыстары.

Сабақ барысында тәрбиеші ақ қағазға үлкен етіп, ананың бетін салып, парақтың жоғарғы жағына шаштың орнын қалдырып, қылқаламмен бояйды. Бояу кепкенше мойны мен иықтарын салады. Беттің бөліктерін қылқаламның ұшымен салады. Балалармен аналарының қандай сәнді әшекей тағатынын еске түсіруге және салуға көмектеседі. Егер де балалардың біреуі анасының портретін шашы артына қарай түйіліп, құлағы көрінетіндей етіп салса, онда схемада құлақты көздің деңгейінде бастап мұрынның ұшының деңгейінде аяқталатынын көрсету керек.

Балалардың жұмыстарын талдау

Сабақ соңында балалардың жұмыстарын іліп, "Балалар, сендер қалай ойлайсыңдар, аналарың өздерін портретте таниды ма екен?" - деген сұрақ қою. Балалар аналарының өздеріне тон бет келбетінің ерекшеліктерін суретте сипаттағаны жайлы айтады. Ұқсастығын айтып беруді тілек білдіретін барлық балаларды тыңдау керек. Тәрбиеші сабақтың соңында әр бала өз анасын өте сұлу болғанын қалап, суретті тиянақты тырысып салғанын атап өту керек. Барлық портреттер көрмеге ілінеді.

71-сабақ.

Мүсіндеу Тақырыбы: Алдар көсе - қазақ ертегілерінің бас кейіпкері.

Сабақтың мақсаты. Адамның бейнесі мүсіндеуді бекіту қазақ ертегісінің кейіпкері Алдар көсенің бейнесін мүсіндей білуге үйрету. Бет бейнесін келтіру үшін таяқшаларды пайдалана білуге жаттықтыру, ұқыпты жұмыс істеу дағдыларын қалыптастыру.

Қажетті құралдар: ермексаз, таяқшалар, ертегі кейіпкерлерінің суреттері. Үлгі сурет.

Сабақтың барысы:

Тәрбиеші Алдар көсе туралы ертегіден үзінді оқиды.

- Ақылмен алдай білетін айлакер бұл кім болды екен? (Алдар көсе). Балалар ертегілерге салынған иллюстрацияларды қарастырып, Алдар көсенің кейіпіндегі ерекше бөліктеріне, оның киіміне, жүзіне назар аударады. Тәрбиеші балаларға адамның фигурасын мүсіндеу тәсілдерін естеріне салады.

Балалардың өз беттерінше жұмыстары.

Балалар жұмыстарын талдау

- Кімнің салған суреті Алдар көсеге ұқсайтын болып шықты?

Байқоңырдан жол салған,

Ғарышқа алғаш сары далам.

Нан тұзымен қарсы алған.

Батырларды қыр, қалам.

Е. Өтетілеуұлы.

Шығарма мазмұнына балалармен сұрақ – сауалдар қойып талдау жасайды. Қазақ жерінде тұңғыш ғарышкерлер - ғарышқа жол салғанын, яғни біздің жерімізде, ата-мекенімізде, соның ішінде Байқоңыр қаласы жайында суретін көрсетіп әңгімелейді. Зымырандарды космосқа осы жерден ұшыратынын айтады. Суреттерді көрсете отырып олардың өте күрделі қондырғы аппараттардан тұратынын, Жер, Ай, және басқа планеталар мен олардың серіктері туралы ғылыми мәліметтер алу, ұшу сапарларына бақылау жасау осында жүргізілетіні, ғарыш кемелерінің космосқа көтеріліп ұшуы басқарылатын суреттерді көрсете отырып түсіндіріледі. Балаларға сұрақ қояды: Ғарыш станцияларынан зымырандармен ұшатын адамдарды қалай атаймыз? Ғарышкерлер.

- Бүгін біз балалар сендермен Байқоңыр қаласынан ғарышқа ұшатын зымыранды қиып жапсырып үйренеміз. Ол үшін бізге түрлі түсті қағаздар мен үлгілер көмекке келеді. Тәрбиеші үлгі суретті көрсетіп зымыранның құрылысына талдау жасайды, "ұшатын кеменің" бөліктерін шаблон бойынша қиып, дайындап алады. Әсіресе, балалардың назарын симметриялы қиылатын бөліктерге аударып, оларды дұрыс қиюға бағыт береді. Мысалы: қанаттары, иллюминаторы т.б.

Балалардың өз бетінше жұмыстары.

Балаларға қайшымен, желіммен дұрыс жұмыс жасай білу ережелерін еске түсіреді. жұмыс барысында композиция құра білуге көмектеседі. Балалардың өздігінен шығармашылықпен қосар үлестері болса мүмкіндік жасап, оны мадақтап отырады.

Балалар жұмыстарын талдау

73-сабақ.

Сурет. Тақырыбы: "Көңілді де, көңілсіз де".

Сабақтың мақсаты. Әр түрлі көркем материалдарды қолдана отырып адамның бет бейнесін, көңіл күйін бере білуге қызығушылығын арттыру. Бейнеге жағымды қарым-қатынас туындату

Қажетті құралдар. Қарындаш, фломастер, түрлі түсті борлар, бет бейнесі әр түрлі портреттер.

Сабақтың барысы: Тәрбиеші балаларға портреттер көрсетеді. Олардың назарын портреттегі адамдардың жүзінің әр түрлігіне аударады. Суретті осы портреттерді салғанда адамдардың қандай көңіл күйіне бейнеленгенін сұрайды.

Бүгін балалардың көңілді және көңілсіз қуыршақтардың жүздерін салатыны туралы айтады. Алдын ала тақтаға салынған сопақшаларға бірнеше әр түрлі көңіл күйі бейнеленген жүздерді салып, ернінің кабагының және көзінің орналасуындағы өзгерістерді түсіндіруге болады.

Сабақ барысында (адамдардың) бас киімін. шашын және тағы басқаларын салған кезде адамдардың портреттеріне назар аударуды ұсыну.

Балалардың өз бетінше жұмыстары.

Балалар жұмыстарын талдау. Бала өз ойлағанын іске асыра алмағаны неліктен екенін талдау. "Бір-біріне тапсыру" мимикалық ойыны.

1. Көршіңе күлкіңді сыйла (шеңбер бойы)

2. "Ашуыңды" сыйла (ашуланған жүзді)

3. "Шошығаныңды" сыйла.

4. "Қорқынышыңды" сыйла.

5."Күлдіргіштігінде" сыйла.

Ойын мимикалық тапсырмалар біткенше ойналады.

74-сабақ.

Сурет. Тақырыбы: "Қызықты бет бейне"

Сабақтың мақсаты: Балаларды әзіл - қалжыңды сезіне білуге баулу ой-қиялын дамыту Көңіл күйлерін көтеру қызықты бет бейне салуға жаттықтыру.

Қажетті құралдар: Фломастер, ашық түсті қарындаштар ақ қағаз.

Сабақтың барысы. - Бір ауылда кемпір тұрады. Оның аты - Дарья Ивановна, оның Зорька деген сиыры болады. Дарья Ивановна сиырды сауып. жаңа сауған сүтті құмыраларға кұйып қояды. (құмыраны немесе оның суретін көрсетеді). Жазда қаладан Дарья Ивановнаның немересі Алеша келеді. Ол көңілді және беймаза еді. Алеша құмыраларға қарап еді, олар оған адам бастарына ұқсас болып көрінеді. Ол өз бояуларын алып келіп, әp құмыраға қызықты ұсқындарды салды. Біреуінде көзі бақырайған, қалпақ киген аспазшыны, екіншісінде жылауықты және көп-көп әр түрлі көңілді бейнелер салды.

Балалардың өз беттерінше жұмыстары.

Балалар әр түрлі бет бейнелерді қызықты, күлдіргі етіп түрлі бас киімдермен, әшекейлермен, көзілдірікпен, шашын да әртүрлі етіп бейнелеуді өздері ойлап табады.

Балалар жұмыстарын талдау

Тәрбиеші балаларды шеңбер жасай отырғызып, олармен бет-әлпеттің өзгерістері туралы әңгімелеседі. Әр түрлі жағдайларға кездескенде адамның бет-әлпетінін, түрінің өзгеретін түсіндіріп, бірнеше жағдаяттарды айтып, сол кезде бет-әлпеттің қалай болатынын айтып, көрсетуді ұсынады.

Міне, жаңалық! Мен үйдің төбесінен құлап кете жаздадым!

Әрбір баланын бет бейнесінде өзгеріс бар!

Менің бет әлпетімнен қорқыныш, үрей сезіледі.

Сондай-ақ, сенімділік пен ақылға келіп ойлану да қажет болады.

Аталған жұмбақтар шешуі бойынша бір шағын топ жиналып, композиция жасауына болады, мұнда рельефті мүсіндеу тиімді екені ескереді.

- Сондай-ақ, жан-жануарларды, үй жануарлары, жабайы жануарлар, ыдыс-аяқтар, оқу құралдары т.б. деп бөліп алып немесе ертегі мазмұнына сәйкес жұмбақтарды топтастырып ұсынуға болады.

Мысалы: кұстар туралы:

Жайнаған бақтың әншісі,

Тамсанған оған сан кісі.

(бұлбұл)

Мойны сұрақ белгісі, бұл қандай қол құсы, (аққу)

Балалардың өз бетінше жұмысы.

Балалар жұмбақтардың шешуіне сәйкес оны мүсіндеудің әдіс-тәсілдерін де өздері таңдайды. Балалар жұмыстарын талдау.

Болашаққа бастаған.

Шарықтайды асқақ ән.

Елордасы Отанның - Мақтанышым - Астанам.

Астана қаласы туралы сурет көрсетіп әңгімелеу

- Қала күннен күнге көркейіп, тез өсіп келеді, құрылыс жұмыстары өте қарқынды жүргізіліп жатыр. Құрылысшылар тез арада тұрғын үйлер, адамдарға өте қажетті, дүкендер, балабақшалар мен мектептер, емханалар мен кинотеатрлар т.б. жедел түрде тұрғызуда. Осындай құрылыстар аяқталған қаланың бөлігін шағын ықшам аудандар деп атайды. Бүгін сендер де құрылысшылар болып, Астанамызды көркейтуге өз үлестеріңді қосып, бір ықшам ауданды тұрғызасыңдар. Әрине, мұндай жұмысты бәрің бірігіп ақылдасып, келісіп көп болып алғанда ғана жасауға болады. Ендеше, бүгін ұжымдық жұмыста жана ықшам аудан тұрғызамыз.

Ол үшін тәрбиеші балаларға жұмыстарды бөліп беріп, көмек көрсетеді. Бір үйді екі бала жасауына да болады. Негізгі үйді пішіні жеке үстелге қойылады, балалар оны таңдап алады.

Балаларды суреттегі үйлерге мұқият қарап алуларыңа өздерінің жапсыру кезінде қандай үйді қиып жапсыруға болатынын әртүрлі құрылыстарды алдын ала ойлануға бағыт беріледі.

- Жана ықшам ауданды қоғамдандыру үшін ағаштар отырғызу қажет екенін ұмытпаңдар, оған шаблондарды пайдаланып, ағаштарды қиып алу керек. Ол үшін жасыл түсті қағаздың түссіз жағына қарындашпен шаблонды қойып, сызып алады да оны қияды. Діңін бөлек қиып жапсырады. Тәрбиеші бірнеше қағазды қабаттап қойып, бірнеше ағашты бірден қиып алуға болатынын көрсетеді. Бір бала бірнеше ағаш дайындайды.

Балалардың өз бетінше жұмыстары.

Балалардың қиып жапсырған үйлерін үлкен қағаз бетіне мәнерлі, мазмұнды композиция шыққанша бірнеше рет орналастырып көреді. Содан кейін ол үйлердің ортасына және алдыларына ағаштарды отырғызып алады. Ықшам аудан көрнекі әдемі болып шығуына тәрбиеші басшылық жасап, көмектеседі.

Балалар жұмысын талдау

Балалардың өз бетінше жұмыстары.

Балаларға қарындашпен салынған суретті дұрыс бояй білуге бағыт беріледі (қарындашты бір бағытта, үзбей бояу және тегіс бояу білуге, ашық орын қалдырмауларын қадағалайды). Бояуы қанық, ашық болуы үшін, үстінен екінші рет тағы да бояп шығу ұсынылады. Балалар жүк машинасының қосымша бөліктерін толықтырып салса, оларды мадақтайды.

78-сабақ. Сурет.

Тақырыбы: Қазақтың ою-өрнегі "Балта" және "Тарақ" (сандық).

Сабақтың мақсаты: Қазақтың ұлттық ою-өрнектері "балта", "тарақпен" және олардың суретін салу тәсілдерімен таныстыру; тұтынатын бұйымдарды осындай ою-өрнектерімен безендіру жолдарын көрсету; балалардың көркемдік талғамын дамыту;

Қажетті құралдар: ою-өрнектермен безендірілген тұрмыстық тұтынатын бұйымдар суреттері, бояулар, қылқалам, оны қоятын, су сүлгі.

Сабақтың барысы: Тәрбиеші балаларға қазақтың ұлттық тұтынатын бұйымдарының бірнешеуін көрсетіп, олардың ою-өрнектеріне назар аударады. Осылардың ішінде "балта" және "тарақ" өрнектері қайда орналасқанын табуға тапсырма береді. Содан кейін балаларға дәптердегі тапсырмаларды орындау ұсынылады. Алдымен өрнектерде үстімен жүргізеді, содан кейін барып олардың суретін салып бояйды. Сурет салудың соңғы кезеңі осындай өрнектермен сандықты өрнектеу жұмысымен аяқталады.

Балалардың өз бетінше жұмыстары.

Балалар жұмыстарын талдау

79-сабақ.

Мүсіндеу. Тақырыбы: Қазақстан жануарлары.

Сабақтың мақсаты: Балаларға бірнеше бөліктен тұратын заттардың бейнесін мүсіндеуді және олардың қатынасын сақтай білу дағдыларын қалыптастыру; өзінің туған өлкесіне қызығушылығын арттыру, жануарларға деген қамқорлық сезімдерін тәрбиелеу.

Қажетті құралдар: ермексаз, таяқшалар, тақтайша, үлгі суреттер. Сабақтың барысы: Тәрбиеші жұмбақ жасырады.

Ауылдан ерте тұрып, кетер сыртқа, көп жанға жалғыз нәрсе болды тұтқа. Сол жерден аз жұмысын бітіріп ап, Қайтады қуанышпен бір уақытта. (жайылған қой, қозы)

Балаларға жұмбақтың шешуін айтуға көмектеседі. Қой мен қозының суретін немесе ойыншықтарын көрсетіп әңгімелеседі. Мүсіндеу әдіс-тәсілдерін түсіндіреді. Бірнеше бөліктерден тұратынын: денесі, мойын, басы, аяқтары және құйрығы. Дәптердегі үлгі - суретке қарай отырып, мүсіндеу жолдары түсіндіріледі.

Балалардың өз бетінше жұмыстары.

Балалар жұмыстарын талдау

Балалар өз дүкендеріне сәйкес алынған суреттерін кесіп алады. Заттар өз орындарын тапқаннан кейін, оларды қатты қағазға жапсырады.

Балалардың өз бетінше әрекеті.

Балалардың жұмыстары эстетикалық талаптарға сай болуын ескертеді. Балалар жұмыстарын талдау.

Құрама темір

Қолқабасы көк-

Ғұлама темір.

(робот)

Жұмбақ шешуін айтқан соң роботтар суреттерін көрсетіп әңгімелейді. Суреттер жайындағы балалардың жағымды, жағымсыз көңіл күйлерін анықтайды.

Балалардың өз беттерінше жұмыстары.

Тәрбиеші балаларға геометриялық пішіндер арқылы роботтың суретін салу жолдарын көрсетеді. Олардың өздігінен ойлап таққан бейнелері болса мадақтайды. Шығармашылықпен ой-қиялын дамытуға мүмкіндік туғызады.

Балалар жұмыстарын талдау

Балалардың өз бетінше жұмыстары.

Балаларға сырмақты әшекейлеу тапсырылады.

Балалар жұмысын талдау

Балалардың өз бетінше жұмыстары.

Балалардың назарын ермексазбен әр түрлі материалдарды араластыра отырып пайдалану ерекшеліктеріне аудару. Балалардың жұмыстарын талдау

84-сабақ.

Тақырыбы: "Сиқырлы қобдиша"

Сабақтың мақсаты: Коллажбен таныстыру. Балалардың өздері ойластырған тақырыпқа сәйкес әр түрлі заттарды сапасына, түсіне қарай пайдалана білуге үйрету. Белгілі бір мазмұн бере үйлестіре білуге баулу.

Қажетті құралдар: Конфеттің бос қорабы, әр түрлі сападағы қағаздар (барқыт, креп, жылтырақ т.б.), ұлу қауашақтары, ұсақ моншақтар, фломастер, қайшы, желім (ПВА), жапсырғыш (скотч), түрлі түсті жіптер т.б.

Сабақтың барысы:

- Бүгін теңіз туралы қиялдайық. Балалармен осы тақырыпқа әңгімелесіп теңіздегі ауарайы, теңізді мекендейтін жануарлар мен кұстар туралы әңгімелесу Біз өзіміздің теңізімізді конфеттің кішкентай қорабына салсақ не болады екен?

Құмды жағалауды алтын - сары қағаздан, толқындар теңіз бетіне шыққандай қағазды қорап бойымен бүктеп, жапсырып жасайық. Аспан үшін ашық көгілдір қағаз алып, ал күміс қорғасын бұлтқа айналсын. Сонан соң жағалау бойы ұлу қабыршағын шашып, шатырлар қояйық, теңізге кемелер мен желкенді қайықтар жіберейік, аспанда күннің көзі күлімдеп тұрсын. Кұстарды ұшырайық.

Балалардың өз бетінше жұмыстары.

Жұмыстың композициясына әртүрлі сападағы материалдардың үйлестіру тәсілдеріне назар аудару.

Балалар жұмыстарын талдау

1. Парақ қағазды дәл ортасынан қарындашпен түзу сызып бөлеміз, жоғарғы және төменгі бөліктері бірдей болуы керек. Содан кейін, жоғарыдан төмен қарай түзу сызық жүргіземіз, яғни он және сол жағы бірдей тең болуы керек.

2. Бірінші жоғары бөлігіне көзі, екінші бөлігіне мұрны мен аузын орналастырамыз. Олардың бөрі де түрлі түсті сызықтармен өрнек тәрізді орналасады.

3. Көздің орнына көк түсті дөңгелектер саламын, мұрынның орнына екі жасыл тісті жолақ орналастырамын, ал ауыздың орнына қызыл түсті сопақша дөңгелек, яғни қияр болып келетін бейнені созып саламын. Көзі әдемі болып көрінуі үшін оған қара түсті дақтарды салу керек.

4. Бетперде әдемі болу үшін оның қалған бос бөліктерінің бәрін әшекейлеймін: маңдайы, жақтары т.б. Екі жағы симметриялы тең болып орналасуына көңіл бөлеміз.

Балаларға бетперде жасаудың екі түрлі жолдарын ұсынуға болады.

1. Парақ қағаз ою-өрнек элементтеріне қолдану арқылы әдемі бетпердеге айналатын болсын.

2. Алдымен бетперденің контур сызығын содан кейін контурға қатысты элементтерді салу керек.

Балалар жұмысын талдау