Сабақ жоспарлары (9-сынып) Көмекші құрал

9-cынып

1. 
   Нөмірлері және атқаратын ролі жазылған жетондар.
   
2. 
   Тапсырмаларға арнап алты (төрт) бөлікке бөлінген шеңберлер.
   
3. 
   Сандар жазылған төртбүрыштар.
   
4. 
   Сары («3» бағасы), жасыл («4»бағасы), көк («5»бағасы) түсті фишкалар және толықтыру жасағандарға берілетін жарты көк түсті фишкалар.
   
5. 
   Үстелдердің сілтемесі.
   
6. 
   Ортақ бағалау парағы.
   
7. 
   Үш деңгейдегі тапсырмалар жазылған карточкалар.
   
8. 
   Жауап үлгілері жазылған карточкалар.
   Ойынның жүру барысы:
   

Жүргізуші сандар жазылған төртбұрышты жаяды. Мысалға, «2» түсті делік, яғни 2-нөмірлі ойыншы жауап береді.

Егер жауап толық болса, ойыншыға фишка беріледі. Егер жауап толық болмаса, онда кез-келген ойыншы оны толықтырып, жарты фишка ала алады. Барлық топқа бірдей тапсырмалар даярланады.

Билеттер орналасатын шеңбер (4 адамнан тұратын топқа)

Ойынға қатысушылар жетоны

Ойынның тапсырмалары:

III деңгей тапсырмасы:

1. 
   Алгоритм орындаушысы дегеніміз не?
   
2. 
   Программа дегеніміз не?
   
3. 
   Кодтар тілі дегеніміз не?
   
4. 
   Транслятор дегеніміз не?
   

1. 
   Алгоритнің қасиеттерін ата және түсініктеме бер.
   
2. 
   Алгоритнің өрнектелу жолдарын ата және түсініктеме бер.
   
3. 
   Алгоритмді өңдейтін шамаларды ата және түсініктеме бер.
   
4. 
   Блок-схема құрудың ережесін ата жәнемысал келтір.
   

1. 
   Алгоритм мен программаға байланысты компьютердің жұмыс ерекшеліктерін ата.
   
2. 
   Циклдік алгоритмдерге түсініктеме бер.
   
3. 
   Күрделі шарттарды пайдалану жолдарын ата.
   
4. 
   Компьютерде есеп шығару кезеңдерін ата. Толық түсініктеме бер.
   

I топ тапсырмасы:

1. 
   y=a²+d² формуласы бойынша есептеу алгоритмін қүрыңдар.
   
2. 
   ax²+bx+c=0 квадрат теңдеуін шешу алгоритмін қүрыңдар.
   

II топ тапсырмасы:

1. 
   х=6у /(4у-1) формуласы бойынша у-тің кез келген мәні үшін х-тің мәнін есептеу алгоритмін жазыңдар.
   
2. 
   у= (2х+с) / (Зх-z) формуласы бойьшша х-тің тің кез келген мәні үшін у -тің мәнін есептеу алгоритмін жазыңдар.
   

1. 
   а =80, в=12 бүтін сандарының ЕҮОБ-ын тап және Евклид алгоритмінің үш қадамы (А=В, А>В, А< В) неше реторындалатынын анықтаңдар.
   

ІҮ топ тапсырмасы:

1. х=6у /(4у-1) формуласы бойынша у-тің кез келген мәні үшін х-тін мәнін есептеу алгоритмінің блок-схемасын қүрыңдар.

2. у= (2х+с) / (Зх-z) формуласы бойынша х-тің тің кез келген мәні үшін у -тің мәндерін есептеу алгоритмінің блок-схема түрінде күрындар.

V топ тапсырмасы:

1. 
   Екі үшбұрыш қабырғалары х, у, zжәнее, f, һ деп берілген. Қайсы үшбүрыштың ауданы үлкен екенін анықтау қажет.
   
2. 
   х, у, zжәне һ төрт түзу сызығының ұзындықтары берілген. Осылар шаршының немесе тіктөрбүрыштың қабырғалары бола ала ма? Соны тексеріңдер.
   

9-cынып

Паскаль-программаның шамаларды сипаттау бөлімі, мәлімет енгізу, нәтижені экранға шығару, сызықтық программа туралы ұғымдарды қалыптастырады;

Программа құрылымын сақтай отырып сызықтық программалар жазу дағдысын қалыптастыру және дамыту;

Программа құрамында операторларды көрнекті жазуды талап ету, эстетикалық талаптарды сақтауға тәрбиелеу.

Сабақ жоспарын экранда проекциялау, мульт.мед.жабдықтар, (кестелер), презентация, компьютер.

• 
  Оқушыларды түгелдеу, сынып бөлмесі, тақта тазалығына назар аудару;
  
• 
  Журнал толтыру;
  
• 
  Оқушылардың назарын сабаққа бұру,
  

ПС. Паскальға сандарды, мәндерді қалай енгіземіз? Паскаль шығарған есептің жауаптарын қалай көруе болады?

Өткен сабақтағы программа құрылымын еске түсірейік.

1. Белгілерді сипаттау. Программадағы операторды символдармен (әріптер, сандар, аралас символдар) белгіп қоюға болады. Сонда Паскаль программаның кез-келген жерінен осы операторға оралып оны кезектен тыс орындай берді. Белгіні сипаттау бөлімінде былай көрсетеді:

1. 
   Тұрақтыларды сипаттау. Программада тұрақтылар өз мәнімен (5, 14, 13.5...) немесе оған қойылған атау арқылы беріледі. Осы атау арқылы оны программаның кез-келген жерінде қолдана береміз. Сипаттау бөлімінде тұрақтылар constтүйіндес сөзімен беріледі. Жазылу түрі:
   

3. Айнымалыларды сипаттау. Паскаль-программада қолданылатын айнымалылардың атауларын сипаттау бөлімінде var түйінді сөзінің көмегімен көрсетеміз.

Жазылу түрі (пішімі):

var айнымалылар тізімі: типі;

мысалы: var i, j, k:integer;

x, y:real; name: string; т.с.с.

2. Операторлар бөлімі

Паскаль құрылымын өткенде танысқанымыздай операторлар бөлімі begin – end. түйінді сөздерінің аралығына, «;» таңбасымен бөлектеніп жазылады. Паскаль программа әрқашан program түйінді сөзінен басталып жазылады.

Жазылу түрі: program атау (input, output); Кез-келген программада кіріс (input) – шығыс (output) процедуралары қолданылатындықтан бұл екі сөзді жазбауға болады. Егер программада басқа стандартты файлдар қолданылатын болса олардың атын жақша ішіне жазып қоюға болады.

Сонымен кез-келген программада мына бөліктер болуы міндетті.

Пішімі: write(a1, a2, a3, …, an); мұнада жақша ішінде жәй айнымалы немесе апострофпен қоршалған мәтіндер болуы мүмкін. Writeln-нің ерекшелігі ол ақпаратты жаңа жолдан басып шығарады. Нақты сандарды басып шығарғанда оларға қанша орын берілетінін көрсетуге болады. Мысалы: x –сан болсын,

write(x,n,m); Мұндағы:

х- ондық бөлшек сан,

n – х-тың барлық мәніне берілген орын саны,

m – х-мәніннің бөлшек бөлігіне берілген орын саны.

Пішімі: read(a1, a2, a3, …, an); мұнада жақша ішінде жәй айнымалылар. Readln-нің ерекшелігі ол ақпаратты жаңа жолдан бастап оқиды. Айнымалыларға мән енгізгенде мәнді пернетақтадан теріп пернесін басамыз. Айнымалылар біреу немесе бірнешеу болса да осылай істейміз, болмаса жақшада қанша айнымалы (әріп) тұрса сонша мәнді арасын үтірмен бөліп жазып бірақ енгізуге болады. Тек айнмалы мен енгізілетін мәліметтің типтері бірдей болуы керек. Мысалы: x –айнымалы болсын,

read(x); Программада осы оператор кездескенде компьютер «тоқтап», экранға «?» белгісін шығарып, мәлімет енгізуіімізді күтіп тұрады. Біз тиісті мәнді (сан, сөз, т.б.) теріп -ді басамыз.

5. Сызықтық программа –дегеніміз операторлары бірінен соң бірі жазылған және сол

ретпен атқарылатын программалар.

А) Write (Y1; Y2);

Ә) Write (Y1 Y2);

Б) Write (Y1, Y2);

В) Write [Y1,Y2];

Г) Write 1.62;

Д) Write (A, B/F).

Тапсырма№2: Берілген бүтін х, у екі санның көбейтіндісін кәдімгі жазуға ұқсас етіп шығаратын программа жазыңыз.
Тапсырма№3: Екі санның қосындысының квадраттарын және көбейтіндісін табу программасын құру керек. х = (a+ b) ¹ , у = a* b

Тапсырма№2: Екі санның азайтындысын табу программасын құру керек.
ІV.Проблеманың шешімін қолдану : (10мин)

Не білемін? Не білгім келеді? Мен үшін жаңа ақпарат . . .

§3.2, 3.4 №5, 9, 10 есептер (74бет).

9-cынып

Тақырыбы: Паскаль-программалау тілі. Паскаль тілінің негізгі элементтері. Паскаль ортасымен жұмыс. Программа мәтінін теру. Анықтама жүйесі. Программаның орындалуы.

Мақсаты:

Білімділік: Паскаль программалау тілінің алфавитімен таныстыру және алгоритмді программалау тілінде жазу ережелерін түсіндіру.

Дамытушылық: Жасанды тілдің қалай құрылатынын сезіну.

Тәрбиелілік: Тәртіптілік пен жинақылық дағдыларының қалыптасуына әсер ету.

1. 
   Паскаль тілі
   

Алгоритмді компьютерде орындау үшін оны машинаға түсінікті тілде жазамыз. Ондай тілдер өте көп. Солардың кең тараған бір түрі Паскаль. Одан басқа АЛГОЛ, ФОРТРАН, БЕЙСИК, ДЕЛФИ... т.с.с болып кете береді. Паскаль тілін 1968-1970 жылдары швейцариялық ғалым Никалус Врит оқып-үйренуге қолайлы тіл ретінде ұсыған.

Паскал тілінде программа үш бөліктен тұрады:

Идентификатор – айнымалыларды белгілеу үшін және программалау үрдісінде қолданылатын арнайы таңбалар мен белгілер көбінесе латын әріптері және цифрлар).

x=9, y01:=0.1, y02:=0.5, mektep:=’Уалиханов’

мұндағы: x, y01, y02, mektepшамалары идентификатор болып табылады.
2. Тілдің алфавиті.

Паскаль – тіл деп аталған соң оның кәдімгі тілдегідей өз алфавиті бар.

Барлық латын әріптері – A … z;

Сандар: 0...9, 2-лік, 16-лық; (16-лық санды шатастырмау үшін оның идентификаторына $ белгісі тіркеліп жазылады, $1F);

Арифметикалық амалдар: +, -, *, /

Бұларды біз математикадан білеміз. Паскалда бұлардан басқа мынадай да амалдар қолданылады:

div – бүтін бөлу. Мыс: 10 div 3 =3 қалдығы еленбейді.

mod – қалдықты табу. Мыс: 10 mod 3 =1 бүтін бөлігі еленбейді.

And – және (логикалық көбейту);

or - немесе (логикалық қосу);

not – емес (терістеу).

‘ (апостроп) – символдық немесе жолдық шамаларды қоршау (тырнақшаға алу) белгісі

:= - меншіктеу белгісі

; - операторлар арасын бөлектеу үшін қолданылады.

Бұдан басқа да көптеген таңбалар бар. Оларды болашақ сабақтарымызда қажеттігіне қарай біртіндеп анықтап отырамыз.

Қатыс таңбалары : >, <, >=, <=
3. Сабақты бекіту

Суреттегі жақтағы есептерді талдау, осыған ұқсас ауызша есептер шығару.

Program tak san;

Uses crt;

Var k,n:integer;

Begin clrscr;

Write (‘n=’); read (n);

K:=1; S:=1;

While k>=n do begin

S=S*k; k:=k+2;

End;

Writeln (‘S=’,S);

End.
Тапсырма№3: Қатесін табыңыз.

Адам жасына қарап, оларды әлі мектепке бармаған, мектеп оқушысы, жұмысшы, зейнеткер деген төрт топтың біріне жатқызатын программа құрыңдар. Адам жасы пернетақтадан енгізіледі.

Program e6;

Var x : integer;

Begin

Writeln (‘ adam jasin engiz’ );

If then writeln (‘ ali mektepke barmagan’ ) else x<=6

If (x>6) and writeln (‘ mektep okushisi ‘) else (x<=17)

If (x>17) and (x<58) (‘ jumisshi’) else writeln (‘ zeinetker’); writeln

End.

4. Үйге тапсырма:

Үш санның кішісін табатын программа құру керек.

Program max;

Var a, b, max: integer;

Begin

..............................................

Writeln (‘ max= ’ , max);

End.

5. 
   Бағалау бетшесі
   

Шарт, шарт арқылы тармақтау және таңдау операторларының жазылу тәртібімен таныстыру, тармақтаушы алгоритмдерге программа жазу жолдарын көрсету;

Программалау ұғымын дамыту; Ойлау, жоспарлау және әрекет ету жүйеліне тәрбиелеу.

Сабақтын түрі: Топтық оқыту технологиясы

Көрнекілігі:

Сабақ жоспарын экранда проекциялау, мульт.мед.жабдықтар, (кестелер), презентация, компьютер.

• 
  Оқушыларды түгелдеу, сынып бөлмесі, тақта тазалығына назар аудару;
  
• 
  Журнал толтыру;
  
• 
  Оқушылардың назарын сабаққа бұру,
  

Паскалдағы жазылу түрі:

Толық тармақтау	БС
if<шарт>then 1-оператор else2-оператор; шарт сақталса жауабы «иә» болып 1-оператор атқарылады және керісінше. мыс: gas:=15; ifjas<8thenwrite(‘сенменен’,8-jas,’ кішісің’) elsewrite(‘сенменен’,jas-8,’үлкенсің’); Жоғарыдағы сұаққа назар салыңдар.

Қысқаша тармақтау	БС
if<шарт>then оператор; шарт сақталса жауабы «иә» болып оператор атқарылады, сақталмаса («жоқ») компьютер келесі операторды орындауға өтеді.. мыс: gas:=15; ifjas<8thenwrite(‘сенменен’,8-jas,’ кішісің’);

Енді жоғарыдағы сұқбатты программалап көрелік. ЕСЕП: Компьютер атыңды сұрайтын, содан соң өзнің қанша жас кіші/үлкен екенін айтатын проргамма жазыңыз.

Біздің атымыз белгілі; aty – жолдық /текст/ - string

Жасымыз белгілі; jas – бутін сан - integer

Не істеу керек?

Атымызды сұрайды,

Жасымызды сұрайды,

өзінің қанша жас кіші екенін экранға шығарады.

Енгіземіз;

Атымызды, жасымызды

Компьютер өз жасымен /2005/ біздің жасымызды салыстырады. Қанша жас кіші екенін анықтайды.

Нәтижені экранға шығарады.

Паскаль - программа:

program tansu;

varaty: string;

begin

write(‘Атың кім ’);

read(aty);

writeln(aty,‘ қай жылғысың ’);

read(jas);

if jas>2005

thenwriteln(aty,‘ сен менен

’,jas-2005,’ жас үлкенсің ’)

’,2005-jas,’ жас кішісің ’);

ЕСЕП:

write('kyn retin engiz ');

read(kun);

case kun of

1:writeln('duisembi ');

2:writeln('seisembi ');

3:writeln('sarsembi ');

4:writeln('beisembi ');

5:writeln('juma ');

6:writeln('sembi ');

1:writeln('jeksembi ');

2 Екі санның үлкенін табатын программа құр.

Program max;

Var a, b, max: integer;

Begin

Readln (a,b);

Writeln (‘ max= ’ , max);

End.

3 Үш кесіндінің ұзындықтары берілген. Егер бұл үш кесіндіден үшбұрыш құру мүмкін болса, онда оның периметрін және ауданын табыңдар.

Var a, b, c : integer;

P1, p, s: real;

Begin

If a+b>c then p1: = a+b+c ;

P:= (a+b+c)/2;

S:=sqrt (p*(p-a)*(p-b)*(p-c));

Writeln ( ‘ p1= ‘ , p1:5:2) ;

Writeln (‘ s=’,s:5:2);

End.
ІV. Топтын шешімін қолдану :

Не білемін? Не білгім келеді? Не білдім. . .

Үш санның кішісін табатын программа құру керек.

9-сынып

Тақырыбы: Мәлімет типтері. Стандартты функциялар. Өрнектер және олардың жазылуы.

Мақсаты: Мәлімет типтері. Стандартты функциялар. Өрнектер және олардың жазылуы туралы түсінік беру.

Міндеті:

Білімділік: Оқушыларға мәліметтің типі мен стандартты типітер мен функциялармен таныстыру, айнымалыларды сипаттау жолдарын үйрету;

Дамытушылық: Типтердің Паскаль тілінде жазылу түрлері туралы ұғымдарын дамыту;

Тәрбиелілік: Қоршаған ортаның ортақ қасиеттері мен жеке қасиеттерін айыра білуге тәрбиелеу.

Оқушыларға мәліметтің типі мен стандартты типітер мен функциялармен таныстыру, айнымалыларды сипаттау жолдарын үйретемін.

Төмендегі берілген өрнектерді Паскаль тіліне аударып компьютерде жаз:

1. 
   (a-d)²/(a+2b);
   
2. 
   (a³+b)/sin ab;
   
3. 
   (x⁵+xy) / (2x+y);
   
4. 
   ln (a²+c) / (a-c);
   

1. 
   Мәліметтер типі.
   

Паскаль тіліндегі стандартты типтер былай бөлінеді:

мысалы: oryn=(soljak, orta, onjak)

2. 
   Сандардың типтері.
   

   Бүтін сан типтері		Нақты сан типтері
   Byte	0 – 255	Real	±1.7E38
   Shortint	-127 - +127	Single	±3.4E38
   Integer	-32768 - +32768	Double	±1.7E308
   Word	0 – 65535	Extendet	±1.1E4932
   longint	±2147483648	Copm	-2E63-1 ... 2E1063+1

3. 
   Логикалық типтер (Boolean –деп көрсетіледі) екі мән қабылдайды 1-ақиқат (true), 0 – жалған (false).
   

4. 
   Символодық типті char деп белгілейді. Мысалы: ‘a’, ‘x’, ‘п’.
   

Мәндері сөз немесе сөйлем болатын айнымалының типін string деп көрсетеді.

Мысалы: var x:string; x:=’мектеп’; деп жазуға болады.

5.Саналатын тип стандартты типке жатпайды. Бұл типке жататын айнымалының элементтері өз ара ретпен орналасады. Мысалы:

атау=(1-идентиф, 2-идентиф,...,n-идентиф );

kunder=(‘дүйсенбі’, ‘сейсенбі’, ..., ‘жексембі’);

ailar=(‘қаңтар’, ‘ақпан’,..., ‘желтоқсан’);

apta=1..7; ai=1..31; jyl=1..12; …

5. 
   Жиі қолданылатын стандартты функциялар.
   

1. 
   Өткен материалды еске түсіру.
   

Оператор – программалау тілінің белгілі бір іс – әрекетті орындай алатын тиянақты мағынасы бар ең қарапайым сөздер.

Программаның сипаттамасы – программада пайдаланылатын мәліметтердің құрылымы мен ұйымдастырылуын алдын ала анықтайтын сөйлемдер жиыны.

Тілдің қарапайым объектілеріне «сан», «идентификатор», « тұрақты» , « айнымалы» , «функция», және «өрнек» ұғымдары кіреді.

Тұрақтылар (константа) деп мәндері белгілі және программаның орындалу барысында өзгеріссіз қалатын шамаларды айтады.

Айнымалылар – программаның орындалу барысында мәндерін өзгертуг болатын шамалар.

Х-тің мәндерін анықтау керек:

B:=2.4*A;

X:= (A+B)/A*B-A;

X:=A/B MOD B;

B:= A*A-2*A;

A:=(B+2)*(B-1);

X:=A+B.

 1. a= b^(x+3)2/sin3x a:=exp(sqrt(x+3)*ln(x))/sin(3x);

2. x=arctg-5y-                 x:=arctan(5*y)-sqrt(9*y)

Тапсырма№3: Паскаль тілінде жазылған төмендегі операторлардың қатесін табыңдар:

А) Write (Y1; Y2);

Ә) Write (Y1 Y2);

Б) Write (Y1, Y2);

В) Write [Y1,Y2];

Г) Write 1.62;

Д) Write (A, B/F).

Тапсырма №4: Берілген бүтін х, у екі санның көбейтіндісін кәдімгі жазуға ұқсас етіп шығаратын программа жазыңыз.

ІІІ. Сабақты бекіту.

• 
  Паскаль тілінде программа қанша бөліктен тұрады?
  
• 
  Сандардың қандай түрлері бар? мысал.
  
• 
  Идентификатор деген не? Бірнеше мысал келтір.
  
• 
  Паскальтілінің қарапайым объектілерін атап шық?
  
• 
  := ‘ ; таңбалары Паскаль тілінде не үшін қолданылады?
  
• 
  Айнымалылар деген не? түрлері, мысал.
  

Егер х=3 , у= 5 , болса , онда (х,х+у) мәндерін экранда шығарғанда, онда қандай мәлімет көрінеді?

Оқушыларды ұйымдастыру .

Үйге берілген тапсырманы тексеру .

Бақылау сұрақтарына жауап беру

Бақылау сұрақтарын талдау

Үйге тапсырма беру.
1.Есептеуіш техника кабинетіндегі қауіпсіздік техника ережесі.

Жалпы қауіпсіздік талаптары:

1. 
   Мұғалімнің рұқсатынсыз құрал-жабдықтарды орнынан қозғауға, сымдарға,
   розеткаларға, штепсельдің айырына, штекерге тиісуге тыйым салынады.
   

1. 
   Мұғалімнің рұқсатынсыз сынынқа кіруге және сыныптан шығуға болмайды.
   
2. 
   ДК-де су киіммен және су қолмен жұмыс істеуге болмайды.
   

2. 
   Корпусы мен сымдарының бүтіндігі бұзылған (ашық) ДК-де жұмыс істеуге тыйым салынады.
   
3. 
   Үстелге, ДК-дің жанына сөмке, портфель, кітап қоюға болмайды.
   Үстелде тек дәптер мен қалам ғана жатуы керек.
   

3. 
   Пернетақтаның үстіне ештеңе коюға болмайды.
   
4. 
   Компьютер сыныбында жүгіруге, ойнауға, жолдастарыңның көңілін қажетсіз аударуға, бөгде жұмыстарды істеуге тыйым салынады.
   

Мысалдар келтіру...

1. 
   айықындылық – алгоритмде жазалған әрбір әрекет анық, нақты, орындаушыға түсінікті әрі бірмәнді болуы керек (мыс: «айнымалыға нақты немесе бүтін сан беріңіз» деген жарлық дұрыс емес. Нақты мен бүтіннің бірін ғана көрсету керек);
   
2. 
   үзіктілік Алгоритмнің әрбір қадамы толық аяқталған әркеттен тұруы тиіс (мыс: «айнымалы мәнін есептеп алып оны жауап ретінде алыңыз» деген жарлықта екі қадам бірігіп кеткендіктен дұрыс емес. Дұрысы: айнымалы мәнін есептеңіз; шыққан нәтижені жауап ретінде алыңыз;)
   
3. 
   нәтижелік. Алгоритм белгілі бір уақытта есептің шешімін немесе «шешуі жоқ» деген нәтижені беруі тиіс (бұл қасиеті сақталмаса алгоритмді орындаушы «айналып» қалады)
   
4. 
   жалпылық. Бір алгоритм өзара ұқсас кез-келген есептерді шешуі тиіс.
   
5. 
   формалдылық. Орындаушы алгоритм мағанасын түсінбесе де әр жарлықты орындай отырып дұрыс нәтиже шығаратындай болу керек
   

Алгоритмді компьютерде орындау үшін оны машинаға түсінікті тілде жазамыз. Ондай тілдер өте көп. Солардың кең тараған бір түрі Паскаль. Одан басқа АЛГОЛ, ФОРТРАН, БЕЙСИК, ДЕЛФИ... т.с.с болып кете береді. Паскаль тілін 1968-1970 жылдары швейцариялық ғалым Никалус Врит оқып-үйренуге қолайлы тіл ретінде ұсыған.

Паскал тілінде программа үш бөліктен тұрады:

Түйінді сөз – мағанасы алдын ала анықталған, Паскаль тілінің құрамына кіретін ағылшын сөзі. (Оқулықтың 39 бетіндегі 2.2 кестені қара)

Идентификатор – айнымалыларды белгілеу үшін және программалау үрдісінде қолданылатын арнайы таңбалар мен белгілер көбінесе латын әріптері және цифрлар).

x=9, y01:=0.1, y02:=0.5, mektep:=’Уалиханов’

мұндағы: x, y01, y02, mektepшамалары идентификатор болып табылады.

5. Паскаль программалау тілінде денгейлік есептер шығару

Тапсырма№1: Екі санның үлкенін табатын программа құрылған. Шартты дұрыс қойыңыз.

Program max;

Var a, b, max: integer;

Begin

..............................................

Writeln (‘ max= ’ , max);

End.
Тапсырма№2: Үш кесіндінің ұзындықтары берілген. Егер бұл үш кесіндіден үшбұрыш құру мүмкін болса, онда оның периметрін және ауданын табыңдар.

program qq;

var a, b: integer; x, y: real;

begin

10 := x;

y := 7,8;

b := 2.5;

x := 2*(a + b +y);

writeln (x);

end.

Тапсырма№4: Үзіндідегі бағдарлама жолдары есеп шешіміне сәйкес келуі үшін қандай ретпен орналасуы керек?

Үйге тапсырма беру: Өтілген тақырыптарды қайталау.

Қорытынды

Информатиканы оқыту әдістемесін зерттеу кезінде жаңа педагогикалық технологиялардын ерекшеліктерін байқадым. Теория мен практика сұрақтары, әр түрлі мұғалімдердін тәжірбиелері қарастырылып, жаңа педагогикалық технология арқылы оқыту оқушылардың информатикалық қаблетін дамытуға маңызы зор екенің білдім. Бұл мәселенің теориялық мәнділігі жаңа педагогикалық технология арқылы оқытудын әдіс тәсілдерін анықтау болды. Мектеп оқушыларының информатикалық жалпы білім қалай қалыптастырса, ары қарай оқу кезіңдегі информатикалық білімі де солай қалыптасады. Жаңа педагогикалық технология арқылы информатика сабағын оқыту процесінде оқушының оқуға деген қызығушылығы арта түседі, өз ойын толық жеткізе алады, сабаққа деген жақсы көзқарасы қалыптасады. Егер информатика сабағында жаңа педагогикалық технологияларды қолдансық сабақ қызықты өтеді, және оқушылар барлығы сабаққа белсене қатысады. Жаңа формация мұғалімі кәсіби дағды мен педагогикалық дарыны қалыптасқан жаңалыққа құмар, рухани дүниесі бай, шығармашылықпен жұмыс істейтін жәке тұлға. Жаңа педагогикалық технологияны қолдану мұғалімнің іскерлігі мен шеберлігін, және де жан жақты, іздемпаздығын көрсетеді. Мен өз мақсатыма деттім десем де болады, информатика сабағында жаңа педагогикалық технологияларды қолдануды менгеріп, өыр сырын аштым. Информатика сабағында жаңа педагогикалық технологияларды қолдануды өте тиімді.

1. 
   Н.Т. Ермеков, В.А.Криворучка, С.Ж.Ноғайбаланова “Информатика”
   
2. 
   “Информатика негіздері” ғылыми әдістемелік журнал, №5-2008 ж.
   
3. 
   Беркінбаев “Информатика”
   
4. 
   Байжуманов М.Қ Информатика: жоғарғы оқу орнының студ. арналған
   

5. 
   Беркінбаев К.М Информатика. Оқулық. . –Алматы: Заң әдебиеті 2005. –408 бет.
   
6. 
   http://ustaz.kz
   
7. 
   http.//bilim.idhost.kz
   

Есептеуiш техника кабинетiндегi қауiпсiздiк техника ережесi мен еңбек тәртібі. Электр тогы зақымдаған жағдайда алғашқы көмек көрсету. Көз жаттығуы. Жұмыстық уақытты есептеу журналы...............................................................................................

Шарттарды ұйымдастыру операторлары......................................

Алгоритмдеу негіздері және алгоритм құру технологиясы тарауын қайталау..........................................................................................

Программа құрылымы. Шамаларды сипаттау бөлімі. Операторлар бөлімі......................................................................................................

Паскаль-программалау тілі. Паскаль тілінің негізгі элементтері. Паскаль ортасымен жұмыс. Программа мәтінін теру. Анықтама жүйесі. Программаның орындалуы. .....................................................................................................................16

Паскаль тілінің басқару: шартты және шартсыз көшу, таңдау операторлары........................................................................................