Сабақ материалы Пән: «Ақпаратты қорғау және ақпараттық қауірсіздік» Тақырыбы: «Қамтамасыз ету құралының құпиялылығы ретіндегі криптографиялық тәсіл»

1. 
   Полибий шифрлеуінің ережесі? Жауабы: (Қазақ әріптері үшін 6x6 квадраттың әрбір орнына кездейсоқ түрде алынған бip әрin жазылады).
   
2. 
   Цезарь шифрлеуінің ережесі? Жауабы: (Цезердің шифрлеу әдісі альфабиттің әріптерінің айысуымен жүзеге асады. Кілті:, ).
   
3. 
   Трисемуст шифрлеуінің ережесі? Жауабы: (ауыстыру шифрын алу үшін әдетте алфавиттің әpiптepi мен кілттік сөз жазбасына арналған кесте қолданылған. Кестеге алдымен кілттік сөз жазылып, қайталанатын әpіптері алынып тасталады).
   
4. 
   Криптоанализ дегеніміз? Жауабы: (ақпаратты кілтсіз кері шифрлау мәселесімен айналысады).
   
5. 
   Криптография дегеніміз? Жауабы: (құпияжазу - ақпаратты заңсыз пайдаланушылардан қорғау мақсатымен оны түрлендіру әдастері жайындағы ғылым).
   
6. 
   Стенография дегеніміз? Жауабы: (ертеде пайда болған, яғни жануар немесе адамдарға, затқа хабарды әр түрлі аламдармен жазу).
   
7. 
   Атбаш шифрлеуінің ережесі? Жауабы: (Ертеде мәтінді ауыстыру әдісі арқылы шифрлаған. Алғашқы әріптің орнына соңғы әріп, ал екінші әріптің орнына соңғы әріптің алдындағы әріп жазылған).
   
8. 
   Шифрлеу не үшін қажет? Жауабы: (белгілі-біp адамнан басқалар оқи алмайтындай етіліп ақпаратты математикалық, алгоритмдік (криптографиялық) түрлендіру әдісі).
   
9. 
   Шифрлеудің қандай түрлерін білесіз? Жауабы: (Цезарь, Трисемуст, Полибий, Плейфейер, Атбаш, т.б.).
   
10. 
    Мәтін және алфавит дегеніміз? Жауабы: (алфавит-ақпаратты кодтауға пайдаланған белгілердің ақырғы жинағы. Мәтін- алфавиттен алынған әріптердің реттелген жиынтығы).
    

Келесі сабақта осы сіздердің жазған кестелеріңіз бойынша жұмыс жасап талдаймыз.

Тапсырма түрі	Бағасы
Үй жұмысы
1 кезең. Ойлан тап!
2 кезең. Кім жылдам?
3 кезең. Тапқыр болсан тауып көр!
4 кезең. Сұрақ – жауап
Қорытынды баға

М.Левин «Криптография без секретов», 140-146 бет.

Арнайы пәндер циклдық комиссиясы-1 отырысында қаралып талқыланды

Хаттама №_____ «___­_­»____________________2016 ж.

Циклдық комиссия төрайымы__________ Л.А. Мукушова