Сабақ тақырыбы : Электростатиканың негізгі заңы Кулон заңы. Есептер шығару. Мектеп: хбб нзм атырау қаласы
жүктеу/скачать 1,29 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Кулон заңы Кулон заңы
- Басқа жағдайларда берілуі.
- Басқа заңға ұқсастығы
- Кулон заңының қолдану аясы
- ІІІ. Қолдану
Нүктелік заряд – әсерлесетін басқа зарядты денелерге дейінгі ара қашықтықпен салыстырғанда сызықтық мөлшерін ескермеуге болатын денеде жинақталған заряд Кулон заңы Кулон заңы — екі нүктелік зарядтардың өзара әсерін сипаттайды Тұжырымдамасы тыныштықтағы екі нүктелік зарядтар зарядтардың модульдерінің көбейтіндісіне тура пропорционал, ара қашықтықтың квадратына кері пропорционал, таңбасы зарядтардың таңбаларының көбейтіндісімен бірдей, ал бағыты екі зарядты қосатын түзу бойымен бағыттас күшпен өзара әсер етеді. F=k Мұндағы F — 1 заряд 2 зарядқа әсер ететін күш; — зарядтар шамасы; 
r — радиус-вектор (1 зарядтан 2 зарядқа бағытталған вектор); — пропорционалдық коэффициенті. Осылайша, заңға сәйкес біртекті зарядтар бір-бірін итереді (ал әртекті — тартады) Енді формуладағы k – пропорционалдық коэффициентi, сандық мәнi бiрлiк зарядтардың бiрлiк ұзындығына тең арақашықтықта өзара әсерлесу күшiне тең. k коэффициентiн мынадай түрде жазу қабылданған мұндағы ɛ0-электр тұрақтысы, ХБЖ жүйесi бойынша мынаған тең: ɛ0=8,85*10-12 Кл2/(Н*м2) Коэффициент k ХБЖ бiрлiгiнде жазылуы бойынша келесi түрде өрнектеледi: k=
Басқа жағдайларда берілуі. - электр тұрақтысы(грек әріпі «Эпсилон») - диэлектр өтімділік ортаға байланысты. Ортаның диэлектрлік өткізгіштігі – бұл заттың электрлік және зарядтардың берілген ортадағы өзара әрекеттесу күші вакуумдағы өзара әрекеттесу күшінен неше есе аз болатынын көрсететін физикалық шама. Басқа заңға ұқсастығы: 1687 ж Бүкіл әлемдік тартылыс заңы Ерекшелігі: Гравитациялық күштен артық, әсері көзге көрінеді Біз 7 сыныпта күш ұғымымен таныстық. Сонда ауырлық күші тартылыс заңының көрінісі екенін білдік. Енді біз Кулон заңын бүкіләлемдік тартылыс заңымен салыстырамыз. Электррлік өзара әрекеттерді гравитациялық өзара әрекеттесулерімен салыстыра отырып, тек олардың ұқсас белгілерін ғана емес, сонымен қатар айырмашылықтарына да көңіл аударған жөн. Мысалы, гравитациялық өзара әрекеттесулерді тек денелердің бір – біріне тартылуынан байқасақ, электрлік өзара әрекеттесулер тартырып та, тебіліп те көрініс бере алады.
Зарядталған дене нүктелік болу керек. Міндетті түрде қозғалмайтын болу керек. Кулон заңының тек нүктелік зарядтар үшін ғана дұрыс екенін ұстау қажет. табиғатта нүктелік зарядтар болмайды, бірақ зарядталған денелер арасындағы қашықтық олардың өлшемдерінен көп үлкен болса, онда денелерді нүктелік деп есептеуге болады. Кез – келген заттың ядросының оның электроның біреуімен электрлік әрекеттесу күшін есептеуде қолданылады Кулон заңының қолдану шегі анықталған. Себебі заң неше қайтара тәжірибе жүзінде тексерілген, соның нәтижесінде оның шамамен 10-15м (10-13см) , ядролық қашықтық аясында орындалатыны анықталған. Зерттеулер Кулон заңының 10-16м шамасындағы қашықтықта орындалмайтынын дәлелдеген. ІІІ. Қолдану Есеп шығару үлгісі 1-есеп Әраттас зарядталған екі бірдей метал шар берілген. Бірінші шардың заряды -15 мкКл, ал екіншісі +25мкКл. Шарларды бір – біріне түйістіріп, қайтадан ажыратамыз. Түйістіргеннен кейінгі шарлардың зарядын және екі шардың 5см арақашықтықтағы әсерлесу күшін анықтаңыз. 
жүктеу/скачать 1,29 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|