Сабақ тақырыбы: Қазақ хандары Қасым хан, Есім хан, Тәуке хан

Тәуке хандардың қазақ хандығының ішкі - сыртқы

жағдайын жақсартуда атқарған ұлағатты істерін

талдай отырып, өздігінен іздене білулеріне бағыт беру.

І –Ұйымдастыру кезеңі.

Үй тапсырмасы:

Үш топқа бөлу: Қасым хан, Есім хан, Тәуке хан

Топ басшылары келіп сұрақ алу, кім жауап береді.

1. 
   Жай сұрағы
   
2. 
   Анықтау сұрағы
   
3. 
   Түсіндіру сұрағы
   
4. 
   Шығармашылық сұрағы
   
5. 
   Практикалық сұрағы
   
6. 
   Бағалау сұрағы
   
7. 
   Сәйкестендіру.
   

1. XIV - ғасырдағы жыраулардың бірі.

2. XV - ғасырдағы жырауларды ата.

3. XVI - XVII - ғасырлардағы жырауларды ата.

Жауабы:

1. Сыпыра жырау.

3. Доспамбет, Марғасқа, Жиембет, Ақтамберді, Шалкиіз, Үмбетей, Бұқар жырау.

1. Асан Қайғы туралы туралы не білесің?

2. Бұқар жырау...................ұлы. ............... жылдары өмір сүрген.

3. ..... жылы Азов қаласында туып, ........ жылы Астрахан маңында қаза болған жырау кім?

Жауабы:

1. Асан Қайғы Жерұйықты іздеген жырау.

2. Бұқар жырау Қалқаманұлы \1693 - 1787 жж\ өмір сүрген.

3. Доспамбет жырау 1490 жылы Азов қаласында туып,

1523 жылы Астрахан маңында қаза болған.

3. Түсіндіру сұрағы.

1. Шалкиіз Тіленішұлы туралы не білесіңдер?

2. Үмбетей жырау туралы не білесіңдер?

3. Ақтамберді Сарыұлы туралы не білесіңдер?

Жауабы:

1. Шалкиіз Тіленішұлы 1465 - 1560 жылдары өмір сүрген жырау.

2. Үмбетей жырау 1706 - 1778 жылдары өмір сүрген.

Ақмола облысы, Ерейментауда дүниеге келген.

3. Ақтамберді Сарыұлы 1675 - 1768 жылдары өмір сүрген.

Оңтүстік Қазақстан, Қаратау бойында дәулетті

отбасында дүниеге келген.

1. Жиембет Бортоғашұлы Есім ханның ақыл кеңесшісі болған, алайда екеуінің арасында не себептен қайшылық туындады?

2. Қазтуған Сүйінішұлының "Алаң да алаң, алаң жұрт " жырында не жайлы айтылады?

3. Үмбетей жыраудың жырларын атап, тарихи

жағын атап көрсет.

Жауабы:

2. Қазтуған Сүйінішұлы жырында Еділ мен Жайықты мақтап, малға жайлылығын суреттеген.

3. "Ей, Ақтамберді, Қабанбай","Бекболат биге", "Бөгембай өліміне"атты жырларында атақты батырларды мадақтап, елге таныстырып отырған.

5. Практикалық сұрақ.

1. Жиембет Бортоғашұлы Есім ханды "Әмірің қатты, Есім хан "

деп жырласа, Марғасқа жырау "Еңсегей бойлы ер Есім"

деп жырлаған осы екі жыраудың жырларының айырмашылығы неде?

2. Қытай ақыны Бәй Жүші "Биші Бикеш"

өлеңінде нені суреттеген?

3. XIII-XVғғ. Қазақстан жері арқылы өткен саяхатшылар жазбаларында қазақ халқының өмірінде музыканың айрықша орын алатынын айтқан кімдер?

Жауабы:

2. "Биші Бикеш" өлеңінде қаңлы қыздарының билерін суреттеген.

3. Плано Карпини, Вильгельм Рубрук, Марко Поло, Рузбихан, Якуб.

6. Бағалау сұрағы.

1. Қазақ халқының ұлттық аспаптарын ата.

2. Жетіген қалай дүниеге келген?

3. Ішекті музыкалық аспаптарды ата.

Жауабы:

1. Халқымыздың 40 - тан астам музыкалық аспабы бар, домбыра, дабыл, дауылпаз, керней, қобыз, жетіген,т.б.

3. Жетіген, шертер, домбыра, қобыз.

1490-1523 жж - Бұқар жырау Қалқаманұлы

1465-1560 жж - Үмбетей жырау

1675-1768 жж - Шалкиіз Тіленішұлы

1706-1778 жж - Доспамбет жырау

1693-1787 жж - Ақтамберді Сарыұлы

Дұрыс жауабы:

1490-1523 жж - Доспамбет жырау

1465-1560 жж - Шалкиіз Тіленішұлы

1675-1768 жж - Ақтамберді Сарыұлы

1706-1778 жж - Үмбетей жырау

1693-1787 жж - Бұқар жырау Қалқаманұлы

Әр топтың белгіленгенін айырбастап беріп тексерту

Жаңа сабақ жоспары

I. 550 жыл

Қазақ хандары.

І топ Қасым хан

ІІ топ Есім хан

ІІІ топ Тәуке ханды қорғайды.

Әр топтың белгіленгенін айырбастап беріп тексерту

Оқушының аты – жөні:

Оқушы білімдерін бағалау.

Үй тапсырмасы:

Әр топ Қасым, Есім, Тәуке

хандарға реферат жазу,

үлестірме сұрақтар,

тест құрап келу.

Жоспары:

Қасым хан 1511 – 1518 жж билік етті.

1.Қасым хан тұсында Қазақ мемлекетінің өрлеуі.

2.Қасымханның заңдары.

3.Қасым ханның ішкі саясаты.

4.Қасым ханның сыртқы саясаты.

Жоспары:

Есім хан 1598 -1628 жж билік етті.

1.Есім ханның кезіндегі ішкі және сыртқы саясаты.

2.Тұрсын ханның бүлігі.

3.Есімханның ескі жолы.

Жоспары:

Тәуке хан 1680 -1715 жж билік етті.

1. Тәуке хан болу қарсаңындағы Қазақ хандығының саяси жағдайы.

2. Тәуке ханның таққа отыруы.

3. Тәуке хан тұсындағы Қазақ хандығының ішкі сыртқы жағдайы.

4. «Жеті жарғы»

Сематикалық карта 7 сынып

Оқушының аты – жөні:

	Жеті жарғы	Қасқа жол	Ескі жол	Билік еткен жылдары
				1680 - 1715		1598 -1628	1511-1518
Қасым хан
Есім хан
Тәуке хан

Сематикалық карта 7 сынып

Оқушының аты – жөні:

Оқушының аты – жөні:

1. XIV - ғасырдағы жыраулардың бірі.

2. XV - ғасырдағы жырауларды ата.

3. XVI - XVII - ғасырлардағы жырауларды ата.

1. Асан Қайғы туралы туралы не білесіңдер?

2. Бұқар жырау...................ұлы. ............... жылдары өмір сүрген.

3. ..... жылы Азов қаласында туып, ........ жылы Астрахан маңында қаза болған жырау кім?

1. Шалкиіз Тіленішұлы туралы не білесіңдер?

2. Үмбетей жырау туралы не білесіңдер?

3. Ақтамберді Сарыұлы туралы не білесіңдер?

1. Жиембет Бортоғашұлы Есім ханның ақыл кеңесшісі болған, алайда екеуінің арасында не себептен қайшылық туындады?

2. Қазтуған Сүйінішұлының "Алаң да алаң, алаң жұрт " жырында не жайлы айтылады?

3. Үмбетей жыраудың жырларын атап, тарихи

жағын атап көрсет.

5. Практикалық сұрақ.

1. Жиембет Бортоғашұлы Есім ханды "Әмірің қатты, Есім хан "

деп жырласа, Марғасқа жырау "Еңсегей бойлы ер Есім"

деп жырлаған осы екі жыраудың жырларының айырмашылығы неде?

2. Қытай ақыны Бәй Жүші "Биші Бикеш"

өлеңінде нені суреттеген?

3. XIII-XVғғ. Қазақстан жері арқылы өткен саяхатшылар жазбаларында қазақ халқының өмірінде музыканың айрықша орын алатынын айтқан кімдер?

6. Бағалау сұрағы.

1. Қазақ халқының ұлттық аспаптарын ата.

2. Жетіген қалай дүниеге келген?

3. Ішекті музыкалық аспаптарды ата.