Уақыты:
|
Қазақ әдебиеті
|
Мұғалім:
А.А.Есенбекова
|
Сынып:
9 «А»
|
Сабақ тақырыбы:
|
Махамбет Өтемісұлының өмірі мен шығармашылығы
|
Жалпы мақсат:
|
Махамбет Өтемісұлының өмірі мен шығармашылығы туралы өздігінен білім ала отырып, өзара білім алмастыру. Тарихи деректер мен тарихшы ғалымдардың пікірлерін оқушы санасына қалыптастыру және ойлау қабілетін дамыту, шығармашылық ізденіске жетелеу, көркем тілмен сөйлеуге дағдыландыру.
|
Сілтеме:
|
Оқулық 9- сынып, қосымша мәліметтер
|
Оқу нәтижесі:
|
Махамбет Өтемісұлының ақындық, адамдық болмысы, шығармаларының ерекшелігі туралы біледі. Заман талабына сай құрал - жабдықтарды әдіс-тәсілдерді қолдана алады.
|
Сабақта қолданылатын материалдар:
|
Оқулық, интербелсенді тақта, сызба т.б.
|
Оқыту әдістері:
|
Оқыту мен оқудағы жаңа әдіс-тәсілдер, оқытуда АКТ-ны пайдалану, сыни тұрғыдан ойлауға үйрету, топтастыру,сұрақ- жауап, оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау.
|
Сабақ барысындағы мұғалім мен оқушының іс-әрекеті:
І. Оқушыларға психологиялық ахуал туғызу
|
Мұғалімнің іс-әрекеті
|
Оқушының іс-әрекеті
|
«Сәлем - сөздің атасы» тренинг өткізу
· Сәлем достым (қол беріп амандасу)
· Сен қалайсың? (иықтарын қағады)
· Қайда болдың? (құлақтарын тартады)
· Мен сені сағындым (қолдарын жүрекке қояды)
· Сен келдің (қолдарын жаяды)
· Жақсы болды (қатты құшақтайды) Оқушылар бір – біріне сәттілік тілейді. Сабаққа деген ынтасы оянады Топқа бөлінеді.
І топ «Мұғалімдер» ІІ топ «Ғалымдар»
ІІ топ «Ақындар» (2 мин)
|
Әр оқушы берілген сөздерге қарап іс - қимылдар жасайды. Топқа бөлінеді. Топ көшбасшыларын тағайындау
|
ІІ. Қызығушылықты ояту
Білу
|
Тәуелсіз туым желбіреп тұр көгімде, Универсияда өтіп жатқан елімде. Ақордада жазда өтетін ЕКСПО Арман болып келді емес пе бәріне. Осы күнге жету үшін күрескен Тұлғаларға әрқашанда бас ием – деп сабағымды бастаймын. Ерболат Құдайбергеновтің орындауындағы «Мен, мен едім» әнін тыңдатып, бүгінгі өтетін сабағымыздың тақырыбын табамыз.
Бұл ән кімнің сөзіне арналған ән?
Бұл әнді кім орындайды?
Оның қандай өлеңдерін білесіңдер? (3 мин)
Оқушылар сұрақтарға жауап береді. Жауаптары арқылы бүгінгі тақырыпты дәптерлеріне жазады. Алдын ала үйге берілген тапсырмалар бойынша автордың өмірі мен шығармашылығына түсінік беру, әр топ мүшелері өздерінің презентациясын қорғайды.
|
ІІІ. Жаңа тақырып
Түсіну
Мағынаны тану
Қолдану, талдау
Ой қозғау
|
«Тұлғаны танып біл» стратегиясы бойынша І топ
«Мұғалімдер» тобы Ақынның өмірбаянымен таныстырады.
ІІ топ
«Ғалымдар» тобы Тарихи деректермен таныстырады.
ІІІ топ «Топтастыру» стратегиясы бойынша
«Ақындар» тобы Ақынның шығармаларымен таныстырады.
Қосымша деректер ( 10 мин)
Кітаппен жұмыс.
ІІІ топ «Балық қаңқасы» стратегиясы бойынша ақынның негізгі проблемасын, оның шығу себебін, дәлел келтіру, түйінді сөзбен қорытынды жасау.
ІІ топ Махамбет өлеңдерінде кездесетін көнерген сөздерді табу.
І топ Қазіргі таңда Махамбеттей рухты, батыл, батыр тұлғаға кімдерді теңер едіңдер? Не себепті? (10 мин)
Ақын –
Тәуелсіз -
Қолбасшы –
Сатқын –
Қайратты -
Қамқор - (2 мин)
|
Сабақты мұқият тыңдап, есте сақтау. Топпен ынтымақтастықта қарым - қатынас жасау.
Сұрақтарға жауап беру, өз ойларын айту, талқылау.
|
IV.Шығармашылық жұмыс
Бекіту
|
Жас ұрпақпыз ата сөзін сыйлайтын, Көкірегіне ілім, білім жинайтын.
І топ «Ерлік – білекте емес жүректе» Тәуелсіздікке – 25 жыл (эссе жазу)
ІІ топ Махамбет өлеңдерін жатқа оқу арқылы ақынның өз тұлғасы мен Исатай бейнесін ашып көрсету. (жатқа өлең оқу)
ІІІ топ «Махамбет реалист ақын» Махамбеттің Жәңгір ханға айтқаны (сахналық көрініс). (15 мин)
Сандарды сөйлетейік!
1804- Батыс Қазақстан облысы Жәнібек ауданы, Бекетей деген жерде ақын, шешен Махамбет Өтемісұлы дүниеге келді
1834- Махамбет Өтемісұлы Орынбордан елге оралды
1837- Исатай қолының Тастөбеде патша әскерімен соғысы
1839- Жазушы, саяхатшы, Е.П. Ковалевский Хиуа шекарасында Махамбетпен кездескені туралы өз ойын білдірді
1829-1831- Махамбет Орал шекарасынан жасырын өткендігі үшін Калмыков түрмесіне отырып, одан оба ауруы кезінде қашып шығады да көтеріліс басшысы Исатайдың тобына қосылады
1881- Махамбетті Жайық бойында, Қараой мекенінде жалғыз үй отырғанда Баймагамбет сұлтанның адамдары қайғылы қазаға ұшыратты
«Қазымыр оқушы» сұраққа ең көп жауап берген оқушы қазымыр оқушы аталады.
1.Ақын қандай тілдерді меңгерген?
2. Ол орыстың қандай зиялыларымен танысты?
3. Көтеріліс кезінде туған өлеңдерінің тақырыбы қандай?
4.Махамбеттің арманы мен мақсаты не еді?
5. Махамбет шығармаларында Исатай бейнесі қалай суреттелген?
6. Махамбет өмір сүрген заман қандай еді?
7. Махамбет өлеңдерінде қандай теңеулер кездеседі?
8. Махамбет реалист ақын ретінде көтеріліс суретін қалай сипаттап берді?
Зерделе «Исатай қаза таппаса Махамбет тағдыры қалай болар еді?»
сұрақ қоя отырып сыни ойлауға жетелеу. (5 мин)
|
V. Үйге тапсырмасын беру
|
«Дауылды жырдың жалынды жыршысы» шығарма жазу, Хрестоматия кітабынан өлеңдерін оқып, афоризимге айналған сөздерін тауып жазу.
|
Үй тапсырмасын білу, түртіп алу
|
VI. Бағалау
|
Бағалау критерийлерін ұсыну.Өзін - өзі бағалау, топтық жұмысты бағалау,қорытынды бағалау. Қадағалау (5 мин)
|
Топтардың өзін –өзі және бірін-бірі бағалауы
|
VII. Рефлексия
|
Бір тамшы ой. «Менің сабақтан кейінгі әсерім» (3 мин)
Қандай ой пайда болды
|
Не сезіндім?
|
Не ұнады?
|
Кері байланыс
|
Өз ойларын жазады.
|
1.Эссені бағалау
Басқаларға ұқсамайтын тезистер енгізілген - 2 балл
Негізгі мазмұн және қорытындысы бар - 1балл
Мұқият және қатесіз жазылған - 1балл
Көлемі - 1балл
Барлығы: 5 балл
2.Мәнерлеп оқуды бағалау
Мәнерлеп оқи алады -2балл
Мағынасын түсінеді – 1балл
Қатесіз оқиды -1 балл
Көлемі – 1 балл
3.Актерлік шеберлікті бағалау
1. Образға кіре алуы -2 балл 2. Өзін – өзін ұстауы 1- балл
3. Сөздерді дұрыс қолдану -1 балл 4. Әсерлі дауыс ырғағы 1- балл
«Аквариум» әдісі бойынша бағалау критерийі
Жұпта командалық жұмысқа қатысуы - 2балл
Өз көзқарасын айту, дәлелдеу – 3 балл
Дәйектемелер, дәлелдер келтіру - 5балл
Рөлдер бойынша мақсатты ашу - 5 балл
Өмірмен байланыстыру-5 балл
Барлығы: 35 балл 30-35 балл - 5 20 - 30 балл 4 10 - 20 балл – 3 0 – 10 балл - 2
Өзін-өзі бағалау парағы
Аты-жөні:.....................................................
№
|
Сабақ кезеңдері
|
Бағалауы
|
1
|
Эссе тақырыбын ашу, өлең оқуым, актерлік шеберім
|
|
2
|
Ашық сұрақтар арқылы тақырыпты аша алуым
|
|
3
|
Өз ойымды жеткізу
|
|
4
|
Пікір-сайысқа қатысуым
|
|
5
|
Шығармашылық жұмысты орындауым
|
|
Топбасшысының бағалауы
тапсырмалар
Оқушының аты-жөні
|
І
Презентация қорғауда
|
ІІ
Өз ойын жеткізу
|
ІІІ
Шығармашылық жұмыс( эссе жазу, өлең оқу,сахналық көрініс қою)
|
ІV
Пікірсайысқа қатысу
|
Ү
Қорытынды
|
1
|
|
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
|
3
|
|
|
|
|
|
4
|
|
|
|
|
|
5
|
|
|
|
|
|
Бағалау парақшасы Өзін –өзі бағалау
1.Эссені бағалау
Басқаларға ұқсамайтын тезистер енгізілген - 2 балл
Негізгі мазмұн және қорытындысы бар - 1балл
Мұқият және қатесіз жазылған - 1балл
Көлемі - 1балл
Барлығы: 5 балл
2.Мәнерлеп оқуды бағалау
Мәнерлеп оқи алады -2балл
Мағынасын түсінеді – 1балл
Қатесіз оқиды -1 балл
Көлемі – 1 балл
3.Актерлік шеберлікті бағалау
1. Образға кіре алуы -2 балл 2. Өзін – өзін ұстауы 1- балл
3. Сөздерді дұрыс қолдану -1 балл 4. Әсерлі дауыс ырғағы 1- балл
«Аквариум» әдісі бойынша бағалау критерийі
Жұпта командалық жұмысқа қатысуы - 2балл
Өз көзқарасын айту, дәлелдеу – 3 балл
Дәйектемелер, дәлелдер келтіру - 5балл
Рөлдер бойынша мақсатты ашу - 5 балл
Өмірмен байланыстыру-5 балл
Барлығы: 35 балл 30-35 балл - 5 20 - 30 балл 4 10 - 20 балл – 3 0 – 10 балл - 2
Өзін-өзі бағалау парағы
Аты-жөні:.....................................................
№
|
Сабақ кезеңдері
|
Бағалауы
|
1
|
Эссе тақырыбын ашу, өлең оқуым, актерлік шеберім
|
|
2
|
Ашық сұрақтар арқылы тақырыпты аша алуым
|
|
3
|
Өз ойымды жеткізу
|
|
4
|
Пікір-сайысқа қатысуым
|
|
5
|
Шығармашылық жұмысты орындауым
|
|
Топбасшысының бағалауы
топ « » топтық бағалау
1.Эссені бағалау
Басқаларға ұқсамайтын тезистер енгізілген - 2 балл
Негізгі мазмұн және қорытындысы бар - 1балл
Мұқият және қатесіз жазылған - 1балл
Көлемі - 1балл
Барлығы: 5 балл
2.Мәнерлеп оқуды бағалау
Мәнерлеп оқи алады -2балл
Мағынасын түсінеді – 1балл
Қатесіз оқиды -1 балл
Көлемі – 1 балл Барлығы: 5 балл
3.Актерлік шеберлікті бағалау
1. Образға кіре алуы -2 балл 2. Өзін – өзін ұстауы 1- балл
3. Сөздерді дұрыс қолдану -1 балл 4. Әсерлі дауыс ырғағы 1- балл Барлығы: 5 балл
«Аквариум» әдісі бойынша бағалау критерийі
Жұпта командалық жұмысқа қатысуы - 2балл
Өз көзқарасын айту, дәлелдеу – 3 балл
Дәйектемелер, дәлелдер келтіру - 5балл
Рөлдер бойынша мақсатты ашу - 5 балл
Өмірмен байланыстыру-5 балл
Барлығы: 35 балл 30-35 балл - 5 20 - 30 балл 4 10 - 20 балл – 3 0 – 10 балл - 2
тапсырмалар
Оқушының аты-жөні
|
І
Презентация қорғауда
|
ІІ
Өз ойын жеткізу
|
ІІІ
Шығармашылық жұмыс( эссе жазу, өлең оқу,сахналық көрініс қою)
|
ІV
Пікірсайысқа қатысу
|
Ү
Қорытынды
|
1
|
|
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
|
3
|
|
|
|
|
|
4
|
|
|
|
|
|
Бір тамшы ой. «Менің сабақтан кейінгі әсерім»
Қандай ой пайда болды
|
Не сезіндім?
|
Не ұнады?
|
Кері байланыс
Бір тамшы ой. «Менің сабақтан кейінгі әсерім»
Қандай ой пайда болды
|
Не сезіндім?
|
Не ұнады?
|
Кері байланыс
2- тапсырма
ІІІ топ «Балық қаңқасы» стратегиясы бойынша ақынның негізгі проблемасын, оның шығу себебін, дәлел келтіру, түйінді сөзбен қорытынды жасау.
|
2- тапсырма
ІІ топ Махамбет өлеңдерінде кездесетін көнерген сөздерді табу.
|
2- тапсырма
І топ Қазіргі таңда Махамбеттей рухты, батыл, батыр тұлғаға кімдерді теңер едіңдер? Не себепті?
|
3- тапсырма
І топ «Ерлік – білекте емес жүректе» Тәуелсіздікке – 25 жыл (эссе жазу)
|
3- тапсырма
ІІ топ Махамбет өлеңдерін жатқа оқу арқылы ақынның өз тұлғасы мен Исатай бейнесін ашып көрсету. (жатқа өлең оқу)
|
3- тапсырма
ІІІ топ «Махамбет реалист ақын» Махамбеттің Жәңгір ханға айтқаны (сахналық көрініс).
|
І топ
Мұғалімдер
ІІ топ
Ғалымдар
ІІІ топ
Ақындар
Достарыңызбен бөлісу: |
