Сабақ Тақырып: Су және сулы ерінтілердің маңызы

1. 
   «Сергіту сәті» өзгерістердің қандай құбылыстарға, қай пәнге қатысы барын анықтаңдар.
   
2. 
   
   «Кім жылдам?» Су тақырыбы бойынша сұрақтар қойылады, кім бірінші болып жауап берсе сол ұпай алады.
   
3. 
   
   «Ойлан тап!» Валенттілік бойынша тапсырмалар.
   
4. 
   
   « Жеті жұрттың тілін біл». Жұмбақ жасырылады, тапқан химиялық элементтің үш тілде атау керек (қазақша, орысша, латынша) 
   
5. 
   
   «Озғыр химик». Химиялық рекацияларды теңестіріп, типтерін анықтау.
   

1. 
   Ғалымдар - су маңызы туралы.
   
2. 
   
   «Су тіршілік көзі». Судың биологиялық, экологиялық және халық шаруашылығындағы маңызын ашатын мақал-мәтелдер.
   
3. 
   
   «Су ерекше зат», «Судың адам өміріндегі маңызы», «Судың маңызы» - осы тақырыптар бойынша кесте толтыру
   
4. 
   
   Пысықтау: «Сандарды сөйлетейік». Сандық есептер шығару
   

1. 
   
   Ұйымдастыру кезеңі. Сынып оқушылары екі топқа бөлу. Сабақ кезеңдерімен, мақсатымен және ережесімен таныстыру.
   
2. 
   
   «Сергіту сәті».Сұраққа жауап беріп, өзгерістердің қандай құбылыстарға, қай пәнге қатысы барын анықтаңдар.
   

1. Судың булану жағдайы (температура) физика 

   
   

2. Табиғатта ең көп таралған зат(су) география

   
   

3. Судың формуласы (Н₂О) химия

   
   

4. Судың салыстырмалы молекулалық массасы (18) химия,физика

   
   

5. Судың газ күйі (бу) физика

   
   

6. Суы мол Қазақстандағы өзен (Ертіс) география

   
   

7. Су молекуласындағы оттектің дәрежесі (-2) химия

   
   

8. Судың қайнау температурасы (100^о) физика

   
   

9. Жер шарындағы судың пайызы (2%-2,5%) география

   
   

10. Адам денесіндегі судың үлесі (65-70%) биология

    
    

11. Мидағы судың мөлшері (81%) биология

    
    

12. Судың қатты күйі (мұз) физика

    
    

13. Сутек жанғанда алынатын зат (су) химия

    
    

14. Жердің су қабаты (гидросфера) география

    
    

15. Астана қаласы қай өзеннің жағасында орналасқан? (Есіл) география

    
    

1. Ерітінді дегеніміз не?

   
   

2. 1 кг тас ауыр ма, 1 кг су ауыр ма?

   
   

3. Синтез дегеніміз не?

   
   

4. Судың агрегат күйлерін ата.

   
   

5. Анализ дегеніміз не?

   
   

6. Коэффициент дегеніміз не?

   
   

7. Ерітінділердің жіктелуі.

   
   

8. Құрамында екі атом сутек, бір атом оттегі бар қосылыстың формуласы.

   
   

9. Газдардың ерігіштігі температура мен қысымда қалай өзгереді?

   
   

10. Ерітіндідегі еріген заттың массалық үлесін қалай табамыз?

    
    

11. Индикатор дегеніміз не?

    
    

12. Табиғатта ең көп тарлған зат.

    
    

1. 
   Мына қосылыстардағы элементтердің валенттілігін көрсетіңдер.
   

2. Мына қосылыстардағы элементтердің валенттілігін көрсетіңдер.

   
   

3. Мына қосылыстардағы элементтердің валенттілігін көрсетіңдер.

   
   

3. ZnO + HNO₃ → Zn(NO₃)₂ + H₂O

   
   

4. Mg + H₂SO₄ → MgSO₄ = H₂

   
   

1. 
   Су – ырыстың көзі, ... еңбек-кірістің көзі
   
2. 
   Егер жерді әке десек, ... онда суды ана дейміз
   

3. Су тасыған жердің ... көгі тасыр

   
   

4. Су ішетін арығы жоқ елдің ... сүзіп алатын балығы жоқ

   
   

5. Жер – қазына ... су алтын

   
   

6. Сусыз жердің шөбі сұйық,... суайт адамның сөзі сұйық

   
   

7. Сулы жер - ... нулы жер.

   
   

8. Ынтымақ - елдің ырысы, ... ылғал – жердің ырысы.

   
   

9. Батыр туса – ел ырысы,... жаңбыр жауса жер ырысы

   
   

10. Су – тазалық кепілі,... тазалық – денсаулық кепілі

    
    

11. Ағындағы су - бал татыр, ... ақ шабағы – май татыр

    
    

12. Сиыр су ішеді – сүтін береді,... жылан су ішеді уын береді

    
    3.«Су ерекше зат», «Судың адам өміріндегі маңызы», «Судың маңызы» -осы тақырыптар бойынша кестелерді оқушылардың көмегімен толтыру
    
    Пысықтау:.«Сандарды сөйлетейік». Сандық есептер шығару
    1. Массасы 8 г CuO сутекпен тотықсыздандырылғанда қанша грамм су түзілетінін есептеңдер.
    
    2. Массасы 8 г SO₂ сумен әрекеттестіргенде неше грамм суды қажет етеді?
    
    3. Массасы 8 г СаО +Н₂ SO₄ әрекеттескенде неше грамм су түзіледі?
    
    ІУ. Жетондарды санап, бағалау.
    
    У.Үйге тапсырма: §41 б.107-109 есеп №1,2
    

1. 
   Металдарға жалпы сипаттама; ПЖО.
   
2. 
   Жалпы физикалық қасиеттері.
   
3. 
   Жалпы химиялық қаситтері.
   
4. 
   Ме активтік қатарын кім ұсынған?
   
5. 
   Ме табиғатта қандай түрінде кездеседі?
   

• 
  Асыл металдар
  
• 
  Ауыр Ме
  
• 
  Жеңіл Ме
  
• 
  Сұйық Ме
  

1. 
   Хат оқу.
   

Жетістікке бастайды әр ісіміз.

Өркениетті елімізді көркейтетін

Металдарды оқу парызымыз.»

Кімге: Менделеев үйі,2 подъезд, 4 қабат,

пәтері белгісіз.

Ағылшын химигі Г. Дэви 1808ж

2. 
   Кальцийдің ПЖО.
   

Са+20)₂)₈)₈)₂ 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s²

Са⁺², Са⁰

3. 
   Табиғаттағы қосылыстары.
   

СаСО₃*MgCO₃-доломит

Са₃(РО₄)₂- фосфорит

Са₅(РО₄)₂F – фторапатит

▲! Жер қыртысында 5 орында, 3,4 %, адам ағзасында – 1кг.

(оқулықпен жұмыс).

36 параграф. 102бет. «Жадыңда жүрсін»

4. 
   Физикалық қасиеттері.
   

Алтындай менің ардақтым,

Қорғасындай салмақтым.

Көптен көрмей өзіңді,

Электрондай зар қақтым.

Өзің менің оттегім,

Өмірім сенсіз жоқ менің.

Мінезің мыстай майысып,

Сынаптай сырғып кетпегін.

Шаштарың қара көмірдей,

Мүсінің құйған темірдей.

Кальцийдей менің аппағым.

Өзіңнен асыл таппадым.
▲ 36 параграф.101 бет. Физикалық қасиеттер.

T_балқу-851^о

5. 
   Химиялық қасиеттері.
   

! Кодоскоп: кластер

N₂ H₂

!▲ Тақтамен жұмыс: теңдеулер жазу.

1. 
   2Са^о+О₂^о=2Са⁺²О^-2
   
2. 
   Са^о+S^o=Ca⁺²S^-2
   
3. 
   Ca^o+Cl₂^o=Ca⁺²Cl₂^-1
   
4. 
   3Ca^o+N₂^o=Ca₃⁺²N₂^-3
   

H₂SO₄ HOH→Ca(OH)₂әк суы

СО₂→СаСО₃

Са(ОН)₂ – суда нашар ериді

Са(ОН)₂→Са⁺²+2ОН^-

Фенолфталеин қызарады!

СО₂ НCl

6. 
   Қолданылуы:
   

Са(ОН)₂+СО₂→СаСО₃↓+Н₂О

!▲ Тәжірибе «Дем шығару».

• 
  Сынауқта Са(ОН)₂ оқушы партасында, түтікше арқылы үрлеген кезде, ерітіндіде тұнба пайда болады.
  

1). Са→СаО→Са(ОН)₂→СаСl₂→CaSO₄→Ca(NO₃)₂