Дамытушылық: : Жабдықтарды қолдана отырып, оқыған білімдерін өндірісте іс жүзінде көрсете білуге дағдыландыру
Оқыту әдісі: түсіндіру әдісі, жартылай ізденіс әдісі
Пәнаралық байланыс: «Тағам дайындау технологиясы»
Көрнекі құралдар:видео,презентация.
Сабақ жоспары:
Ұйымдастыру кезеңі
Оқушылармен амандасу, оқушыларды түгендеу, дайындығын тексеру.
Негізгі бөлім:
Жаңа материалды оқытуға қисынды көшу, оқу қызметіне ынталандыру
Сабақ тақырыбын, жоспарын, мақсатын хабарлау
Жаңа тақырыпты түсіндіру
Қорытындылау кезеңі (сабақты қорытындылау, бүгінгі сабақтан не үйренгендігін талқыға салып, оқушыларды бағалау)
Үйге тапсырма .
Сабақтың тақырыбы:Қамырды илеу машиналары.
Тапсырма 1.Жаңа тақырыппен танысу.
Ашытқы қамырды қамыр илеу машинасында немесе жеңіл илеу машинасында дайындайды. Оның негізгі мақсаты алынған ұнды, ашытқыны және суды жақсылап біркелкі қоспа болғанша бұлғап араластыру. Сонда жентектелген заттар қалмау керек. Оның біркелкілігі араластыру мерзіміне байланысты.
Егер қамыр ашытқы қамырсыз бір сатылы тәсілде иленетін болса, қамырды біркелкі болып иі қанғанша илеу керек. Сонда қамырды жеке бөлшектеп, оған пішін беру, жетілдіру процестері жақсы болады.
Қамыр илеудің алғашқы кезеңінен – ұнның сумен, ашытқымен, тұзбен қосылуынан бастап, қамырдың ішінде белгілі процестер жүре бастайды. Оның ішінде негізгі процестерге оның физика-механикалық, биохимиялық және коллоидтық процестері негізгі орын алады. Осы кезден бастап-ақ микробиологиялық ашытқы және қышқылдандыру бактерияларының өсіп-өну процестері бастала береді.
Ұнның ұсақ қиыршықтары суды өзіне сіңіріп бөртеді де, олар бірімен бірі желімделіп қамырға айналады. Осы қызметі ақуыздан, судан тұратын желімше атқарады. Ақуыздар суды өте көп сіңіріп, желімшеге айналады да, барлық жеке бөлшектерді біріктіреді. Олардың ішінде көптеген ковалентті т.б. химиялық байланыстар пайда болады. Олар қамырдың құрамында жұқа қабырғалы торкөздер құрады. Олардың негізгі желімшелері. Міне осылар қамырдың физика-химиялық қасиеттерін қалыптастырады.
Қамырдың құрамындағы желімше, оның жуып бөліп алғандағы желімшеден біраз өзгеше болады. Олардың құрамында су тапшылау келеді. Оның құрамында /қамырдың құрамында/ басқа да крахмал т.б. заттар көп болады. Сонда да осы ақуыздар өздерінің салмағынан екі есе суды көп сіңіріп, жақсы бөрте алады.
Ұнның, қамырдың құрамында крахмал өте көп,. Оның механикалық зақымданбаған молекулары өз салмағымен салыстырғанда тек 44 процент қана су сіңіреді, ал зақымданған, угітілген крахмал молекулалары болса 200 процентке дейін сіңіре алады да, жақсы бөртеді. Бұлармен қатар, ондағы кебектің /қарапайым ұнды/ өзі де суды жақсы сіңіреді. Міне осы крахмал мен клетчатка қамырдыңқаттызаттарыдепаталады. Оларқамырдыңсолқылдақ болу қызметінеқатынасады.
Ұнныңқұрамында суда еритінпентозандар – шырыштарболады.. Оларөзініңсалмағынан 1500 проценткедейін су сіңіріп, бөртіп, қамырға, нанға, әсіресеқарананғаерекшебіршырыштықсезімбілдіреді.
Қамырдыңішіндеылғалдыңбірбөлігі басы бос сұйықтықтүрінде дек ездеседі. Оларақуызбенөзіндікбайланыстаболады. Осы қатты, сұйықфазаларменқатар, қамырдыңішінде газ да /газ фазасы да/ болады. Олқамырилегенде, доғалағандаішінекіретінжәнеолашығандапайдаболатынкөмірқыщқыл газы.
Сондықтанқамырдыдисперстіәртүрлі /қатты, сұйық, газ түріндегі/ заттардантұратынкүрделіжүйе /система/ депсанайды. Олардыңжиынтығықамырдың физика-механикалыққасиеттерінеөздерініңәсерінтигізеді.
Осы қамырдыңішіндекүрделібиохимиялықпроцесстер де жүріптұрады.
Қамырдыилегендеоғанәсерететінмеханикалықәрекеттер де желімшеніңсұйылуынтездетеді. Оләсіресеосалұннанқамырилегенде оны тез сұйылтады. Егерқамырұзақжәнеқарқындатаиленсе, ондаолжұмсарады, ал осалқамырсұйылып та кетеді. Сондықтанәрқамырдыңөзіндікилеумерзіміжекетағайындалады. Күштіқамырқарқындатаұзақилеугешыдамды, ал осалқамырдықысқамерзімдеилеукерек.
Достарыңызбен бөлісу: |